میراث ناملموس در فرهنگ زرتشتیان ساکن در ایران بسیار حائز اهمیت است
ایرنا/ براساس گزارش های بدست آمده، میراث ناملموس در فرهنگ زرتشتیان ساکن در ایران بسیار حائز اهمیت است.
مریم پهلوان شریف، پژوهشگر و مردم شناس که در نشست تخصصی پژوهشکده مردم شناسی در هفته پژوهش سخن می گفت، به بررسی آمار پراکندگی جغرافیایی و میزان حضور زرتشتیان ساکن در ایران و کشورهای خارجی پرداخت و با اشاره به چگونگی و میزان مهاجرت های زرتشتیان در ابعاد درون مرزی و برون مرزی گفت: با توجه به اینکه میراث فرهنگی ناملموس نقش مهمی در گفت و گوی بین فرهنگ ها و اقوام مختلف ایفا می کند، از این رو میراث ناملموس در فرهنگ زرتشتیان ساکن در ایران بسیار حائز اهمیت است که خوشبختانه در مطالعات مردم شناختی پژوهشکده مردم شناسی مورد توجه واقع شده و پژوهش های بسیاری نیز در این حوزه به ثمر رسیده است.
او با بیان اینکه در طبقه بندی آیین های گوناگون یکی از مهمترین عناصر فرهنگی ناملموس، آیین های شادمانی و بزم است و زرتشتیان همگام با برپایی مراسم و جشن های خود آیین های بسیاری را اجرا می کنند، افزود: این جشن ها ارتباط مستقیمی به نحوه گاهشماری و تقویم زرتشتی داشته و دارد که در سه بخش جشن هایی که جنبه دینی دارند مانند گاهنبارها، جشن هایی که ریشه هایی طبیعی و ملی دارند: نوروز، مهرگان، سده و جشن های تقویمی که از تطبیق نام ماه و روز با نام جشن های نامروزی یا ماهیانه شناخته می شود مانند جشن های فروردینگان، مردادگان، آبانگان، تیرگان، مهرگان به ترتیب اسامی تمامی ماههای دوازده گانه سال تقسیم بندی می شوند.
این مردم شناس با اشاره به برخی از طرح های پژوهشی که در این حوزه انجام شده تصریح کرد: شناخت این آیین ها به عنوان میراث معنوی کشور در حفظ هویت ملی، تاریخ و همچنین انتقال فرهنگ ایرانی به نسل آینده از ارزش و اهمیت والایی برخودار است و می تواند در هویت بخشی برای نسلهای بعدی بسیار موثر واقع شود و از این رو، انجام این پژوهش در راستای اولویت مردم نگاری و مستندسازی میراث در حفظ و بررسی مردم شناختی حافظه فرهنگی و تقویت آن ضرورت داشته است.
مطالعه مردم شناسی جایگاه اسب و نقش ورزش سوارکاری در میان ترکمن های ایران
شاهپور قجقی نژاد، عضو هیأت علمی و مدیر گروه زیست محیطی پژوهشکده مردم شناسی نیز در این نشست با بیان گوشه ای از طرح پژوهشی «مطالعه مردم شناسی جایگاه اسب و نقش ورزش سوارکاری در میان ترکمن های ایران» به معرفی اقوام ترکمن و سیر تطور شیوه زیست آنها پرداخت و جایگاه و نقش اسب در میان اقوام ترکمن، شیوه های مراقبت از اسب، پوشش های اسب ترکمن، اسب در مقام های موسیقی ترکمن، اسب در ادبیات شفاهی و نقش اسب در هویت فرهنگی و تاریخی اقوام ترکمن را مورد بحث قرار داد. او در ادامه با ارائه تصاویری از اقوام ترکمن و شیوه های مراقبت و پرورش اسب در نزد این قوم به بیان مواردی در این باره پرداخت.
حفاظت موثر از حاملان میراث فرهنگی
در ادامه فریده مجیدی خامنه، عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با بیان اینکه امروزه حفاظت موثر از حاملان میراث فرهنگی یکی از دغدغه های اصلی نهادهایی مانند یونسکو و میراث فرهنگی است، تصریح کرد: این امر اهمیت تدوین و اتخاذ راهکارهای اساسی برای پاسداری و حفاظت از این افراد را نشان می دهد.
او افزود: از پژوهش های اخیر در این زمینه میتوان به میدان تحقیق در کرمان اشاره کرد که بطور عمیق به مسائل و مشکلات حاملان کهنسال میراث فرهنگی در شهر کرمان پرداخته است.
این پژوهشگر اظهار کرد: نتایج این بررسی بیانگر این امر است که در ایران مسئله حفاظت از حاملان کهنسال میراث فرهنگی با توجه به روند رو به رشد سالمندی و مسائل مترتب بر آن که تهدیدی جدی برای از دست رفتن گنجینه های دانش بومی محسوب می شود، باید با همکاری نهادهای گوناگون و میراث فرهنگی پیگیری و راهبردهای مؤثر اتخاذ گشته و تهدیدها به فرصت بدل شوند.
ورود به همگردی