دیپلماسی فرهنگی و احیای مرکز منطقه ای حفظ میراث فرهنگی ناملموس در ایران

ایرنا/ این خبر پیرامون دیپلماسی فرهنگی و احیای مرکز منطقه ای حفظ میراث فرهنگی ناملموس در ایران برای شما نوشته شده است.

انتخاب ایران به عنوان رئیس شورای حکام پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در منطقه آسیای غربی و مرکزی، توسعه دیپلماسی فرهنگی بر پایه میراث ناملموس و همکاری متقابل با کشورها منطقه به مرکزیت فرهنگی ایران را تقویت خواهد کرد.

تهران میزبان یک رویداد فرهنگی بود، نشست تخصصی شورای حکام پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در منطقه آسیای غربی و مرکزی در تهران برگزار شد، رویدادی پنج روزه که پایتخت کشورمان را مرکز دیپلماسی فرهنگی با محوریت میراث ناملموس و کنواسیون 2003 یونسکو قرار داد و توجه رسانه ها و فعالان بین المللی حوزه میراث فرهنگی را بار دیگر به غرب آسیا جلب کرد. مهمترین اتفاق این رویداد، انتخاب ایران به عنوان رئیس این شورا برای یک دوره سه ساله بود.

شورای حکام مرکز مطالعات پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی در حال حاضر یازده عضو دارد و شامل کشورهای سوریه، قرقیزستان، ارمنستان، تاجیکستان، اندونزی، هند، لبنان، ترکیه، افغانستان، قزاقستان و ایران است، این مرکز تحت نظارت یونسکو (مرکز میراث ناملموس تهران) در 10 نوامبر 2012 به صورت رسمی افتتاح شده است.

کنوانسیون پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس (کنوانسیون 2003) معاهده ای است که طبق آن دولت ها، نهادها و موسسات ذی نفع مختلفی در سراسر دنیا برای حفاظت و ترویج میراث فرهنگی ناملموس و ایجاد گفت و گو بین کشورهای عضو در این حوزه با یکدیگر و یونسکو همکاری دو و چند جانبه دارند.از مهمترین اهداف کنوانسیون 2003 یونسکو حراست از میراث فرهنگی ناملموس تدارک همکاری و کمک بین المللی برای صیانت از میراث ناملموس و ارتقای آگاهی محلی، ملی و بین المللی از اهمیت میراث فرهنگی ناملموس و تضمین درک متقابل از آن است. اکنون این توافقنامه بین المللی 180 عضو دارد.

ایران در سال 2006 که سال آغاز اجرای این سند بود، به عنوان چهلمین کشور به آن ملحق شد، چهار سال پس از آن در 28 آوریل 2010، توافقنامه ای برای تاسیس مرکز مطالعات منطقه ای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی تحت نظارت یونسکو، میان دولت جمهوری اسلامی ایران و یونسکو امضا شد. این توافقنامه در 13 ژوئن 2011 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و مرکز مطالعات منطقه ای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی تحت نظارت یونسکو (مرکز میراث ناملموس تهران) در 10 نوامبر 2012 با شرکت نمایندگان و سفیران 68 کشور خارجی، نماینده دبیر کل یونسکو و مقامات دولت جمهوری اسلامی ایران به صورت رسمی افتتاح شد.

ایران با توجه به غنای فرهنگی و تنوع عناصری که امروز از آن به عنوان میراث ناملموس یاد می کنیم از جمله کشورهای پیشرو در منطقه در پذیرش کنوانسیون و ثبت جهانی میراث ناملموس بویژه به صورت مشترک با کشورهایی که دارای اشتراکات فرهنگی با ما هستند، است.

ویژگی و قابلیت های فرهنگی میراث ناملموس ایران که پهنه ای بسیار گسترده تر از مرزهای کنونی دارد ظرفیت مغتنمی برای منطقه بشمار می آید و استقرار مرکز مطالعاتی منطقه ای حفظ میراث فرهنگی ناملموس در آسیای میانه و غربی تحت نظارت یونسکو در ایران گواهی روشن برای آن است.

احیای این مرکز در تهران، زمینه مناسبی است که بتوانیم با بهره گیری از ظرفیت های آن، برقراری پیوندها و ارتباطات مناسب فرهنگی در منطقه را پیشرانی کنیم. احیای دوباره این مرکز از دو منظر در بهره گیری از دیپلماسی فرهنگی حائز توجه است:

1- احیای آن در این دوره موجب تداوم استقرار آن در ایران و به طبع آن محوریت کشور در حمایت و راهبری اهداف مرتبط با کنوانسیون و مرکز می شود.

2- انتخاب ایران (انتخاب قائم مقام وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی) به عنوان رئیس شورای حکام این مرکز، توسعه دیپلماسی فرهنگی بر پایه میراث ناملموس و همکاری متقابل با کشورها منطقه به مرکزیت فرهنگی ایران را تقویت خواهد کرد.

جمهوری اسلامی ایران بار دیگر نشان داد در کنار ظرفیت های غنی از میراث کهن، انگیزه و اراده برای حفظ و ترویج آن در نسل های متمادی و ارائه الگوی مناسب در صیانت و حفاظت از آثار میراث ملموس و ناملموس خود، بر ضرورت گفتمان سازی و همکاری های مشترک بین المللی در حوزه میراث فرهنگی بر مدار دیپلماسی فرهنگی تاکید دارد.

نویسنده: فاطمه داوری | مدیر کل حفظ و احیاء بناها، محوطه ها و بافت های تاریخی وزارت میراث فرهنگی