4 اثر خراسان جنوبی به تعیین فوری حریم نیاز دارند

ایسنا/ براساس آخرین خبرهای بدست آمده و گزارش های منتشر گشته، 4 اثر خراسان جنوبی به تعیین فوری حریم نیاز دارند.

هادی شاهوردی، مدیر کل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی اظهار کرد: حدود 1100 اثر در این استان ثبت ملی شده اند که از این تعداد 872 اثر، شامل بناها، محوطه های طبیعی و تاریخی نیازمند تعیین حریم هستند. تاکنون نیز 261 اثر تاریخی تعیین حریم شده است.

او با بیان اینکه کل آثار ثبتی نیازمند تعیین حریم هستند، درباره آثار تاریخی که به تعیین فوری حریم نیاز دارند، گفت: بناهایی که در داخل شهرها و روستاها قرار گرفته اند بدلیل تهدید ساخت و ساز و طرح های جامع هادی روستایی نیاز فوری به تعیین حریم دارند. اقداماتی که برای تعیین حریم انجام می شود برای حفظ بنا و منظر اثر تاریخی است که طبیعتا تعیین حریم و محدودیت های بوجود آمده سبب اعتراض همسایگان یک اثر تاریخی می شود.

قلعه و آسبادهای طبس مسینا درمیان، خوانشرف نهبندان، باغ و عمارت منظریه، کوره هوفمن بیرجند و خانه های تاریخی شهرها و روستاهای خراسان جنوبی از بناهایی هستند که به گفته مدیر کل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی به تعیین فوری حریم نیاز دارند.

شاهوردی درباره آثار تاریخی که تعیین حریم و عرصه آنها چالش برانگیز بوده، اظهار کرد: عرصه شهر قدیم «قائن» و عرصه شهر تون فردوس جز مواردی است که چالش هایی را به همراه داشت. با توجه به مساحت قابل توجه عرصه های تاریخی «قائن» و شهر تون و افزایش قیمت زمین و درخواست های مردمی برای ساخت و ساز در عرصه و حریم، گاهی شاهد نقض ضوابط در عرصه های تاریخی هستیم. عرصه و حریم شهر تون به دلیل ضوابط ساخت و ساز که باید پس از انجام عملیات باستان شناسی صورت گیرد و همچنین به این دلیل که بیشتر عرصه دارای مالک خصوصی است، مشکلاتی را ایجاد کرد. در عین حال برای رعایت قانون و حفظ عرصه و حریم، موضوعات پس از دادن اخطارهای اولیه در صورت تکرار یا ادامه موضوع به مرجع قضایی ارجاع می شود.

او افزود: حریم باغ و عمارت رحیم آباد و بخشی از حریم بناهای تاریخی (حریم کلی) بیرجند نیز نیازمند بازنگری است. درباره باغ رحیم آباد در سالهای گذشته بازنگری حریم تهیه و به تهران ارسال شد اما در جلسه شورای ثبت و حریم با بازنگری موافقت نشد. در حوزه پایاب قنات بلده فردوس نیز با توجه به خشکسالی ها و توسعه هایی که اتفاق می افتد، چالش هایی با مالکین وجود دارد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان خراسان جنوبی درباره مهمترین چالش استان برای تعیین حریم و عرصه گفت: مهمترین چالش در تعیین حریم محدودیت های ایجاد شده برای مالکان اطراف و رعایت نکردن حق و حقوق قانونی مالکان و جبران خسارت های مالی وارد شده بر آنهاست که این مورد باید در سطح کلان تصمیم گیری و حل و فصل شود. این در حالی است که بناهای تاریخی برای حفظ هویت اصلی خود نیاز به تعیین حریم دارند و نمیتوان این موضوع را نادیده گرفت، اما باید راهکاری برای حمایت از مالکین مانند خرید و تملک بناها، واگذاری زمین معوض یا امتیازات مثبت دیگری مدنظر قرار داده شود.

او با اشاره به چالش هایی که با مردم و شهرداری برای تعیین حریم و عرصه دارند، اظهار کرد: بیشترین چالش با مردم است. شهرداری ها نیز در رعایت دقیق حریم آثار تاریخی و قلع و قمع ساختمان های خلاف ضابطه حریم، بعضا اقدام مؤثری انجام نداده اند و معمولا درخصوص مذاکره و رفع مشکلات، موضوعات از طریق دفتر امور شهری و شوراهای استانداری پیگیری می شود و چنانچه اقدام مؤثری انجام نشود موضوع در محاکم قضایی مطرح و رفع خطر می شود.

شاهوردی درباره تفویض اختیار برای تعیین حریم و عرصه به ادارات کل استانها بیان کرد: اگر نگاه متمرکز بر حفظ یک اثر تاریخی نباشد تفویض اختیار نمی تواند سبب اقدام مؤثری شود، چه بسا به جهت وجود درخواست ها و فشارهای استانی و بعضا نظرات شخصی، اثر تاریخی چه در عرصه و چه در حریم دچار ضرر و زیان شود.