مساله حریم تعدادی از محوطه و بناهای تاریخی خراسان شمالی حل می شود

ایسنا/ براساس گزارش های منتشر شده، مساله حریم تعدادی از محوطه و بناهای تاریخی خراسان شمالی حل می شود.

بدنبال اظهارات رئیس جمهور درباره اهمیت و حساسیت تعیین حریم آثار تاریخی با تاکید بر اینکه اختلالی در کسب و کار و معاش مردم ایجاد نکند، علی مستوفیان مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان شمالی درباره وضعیت تعیین حریم عرصه این استان گفت: از میان 516 اثر تاریخی خراسان شمالی که در فهرست میراث ملی ثبت شده اند و تمام آنها نیازمند تعیین عرصه و حریم هستند، حدود 42 اثر تعیین حریم و عرصه مصوب دارند. در حال حاضر حدود 50 اثر تاریخی این استان به تعیین فوری حریم و عرصه نیازمند هستند.

او افزود: این آثار به دلیل اینکه در مجاورت املاک مسکونی در نقاط شهری و روستایی یا در طرح توسعه شهر و روستا قرار دارند یا ممکن است پروژه های بزرگ عمرانی مانند راه، راه آهن و سدسازی در مجاورت آنها قرار داشته باشد، درگیر چالش های زیادی هستند، بنابراین ضرورت دارد برای حفظ این آثار، عرصه و حریم آنها مشخص شود.

مستوفیان با بیان اینکه چالش های عرصه و حریم یک موضوع عمومی در کشور است، اظهار کرد: بالاخره وقتی برای یک اثر تاریخی، خط و مرزی تعیین می کنید، زمین های کشاورزی، ساخت و ساز و املاک مجاور آن تحت تأثیر قرار میگیرد و باید این مسأله مدیریت شود. همانطور که رئیس جمهور به وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی هم تاکید کردند که باید مشکلات این چنینی حل شود و با تاکید به اهمیت حریم خواسته اند، تعیین حریم و عرصه با درنظر گرفتن حساسیت ها انجام شود، طوریکه به زندگی مردم لطمه ای وارد نشود؛ ما هم با توجه به همین نکات، اقداماتی را در این حوزه آغاز کرده ایم.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان شمالی ادامه داد: عرصه و حریم، موضوعی تخصصی و فنی است و بعضا در گذشته حریم یک اثر تاریخی را بیشتر از حدود واقعی آن در نظر می گرفتند و همین چالش هایی را سبب شده است. امروز دانش در حوزه معماری و باستان شناسی افزایش پیدا کرده و تکنولوژی های و ابزارهای این کار نیز پیشرفته کرده است، بنابراین برخی حریم های تعیین شده در گذشته که مشکلاتی هم دارند، نیازمند بازنگری هستند.

او در عین حال گفت: البته بازنگری حریم باید به نحوی باشد که تخریبی برای آثار تاریخی به همراه نداشته باشد یا حریم منظری و کیفی آثار به خطر نیفتد. بر همین اساس بازنگری حریم در پنج نقطه از استان خراسان شمالی (مجموعه تاریخی مفخم، تپه منصورباغی بجنورد، تپه نادری، ارگ بلقیس و تپه بلور و استقلال در شیروان) را که به توسعه شهری و روستایی در آن محدوده نیاز است، انجام داده ایم. در سفر ریاست جمهوری هم اعتباراتی برای آن در نظر گرفته شده است.

مستوفیان افزود: البته ما فقط به این اعتبارات اکتفا نکرده ایم و یکسری راه و روش دیگر از جمله زمین معوض را از ادارات کل راه و شهرسازی، شهرداری ها و شورای شهر پیگیری می کنیم. باید تلاش کنیم این سیستم در مدیریت شهری غالب شود که آثار فرهنگی تاریخی از سرمایه های فرهنگی و تاریخی کشور هستند و آنها هم در حفظ این آثار نقش دارند.

او یادآور شد: در سند راهبردی گردشگری کشور مصوب هیأت وزیران در سال 1399 احکامی برای تمام وزارتخانه هایی کشور مبنی بر همکاری با میراث فرهنگی وجود دارد. همچنین قانون حمایت از مرمت و احیای بافت های تاریخی مصوب سال 1398 مجلس شورای اسلامی، در ماده 11 آمده است که دولت مکلف است از طریق دستگاه های ذی ربط در تعیین مقررات مربوط به طرح های توسعه و عمران تدابیر و التزامات جبران محدودیت های اهمال شده از قبیل تراکم املاک واقع در محدوده بافت های تاریخی و فرهنگی را پیش بینی کند. این پیش بینی به شکل زمین های معوض است که آقای ضرغامی هم پیگیر آن هستند.

او در پاسخ به این سوال با توجه به قوانین مذکور آیا شهرداری و مدیریت شهری خراسان شمالی همکاری لازم را با میراث فرهنگی این استان دارد؟ گفت، بله! مشکلات مجموعه تاریخی «مفخم» و «تپه منصورزاده» در جلسات کمیسیون ماده پنج مطرح شد و مصوباتی را دریافت کردیم که البته هنوز اجرایی نشده اند اما پیگیر هستیم که شهرداری بتواند برای زمین های معوض از شورای شهر مصوبه بگیرد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان شمالی درباره تفویض اختیار تعیین حریم و عرصه به ادارات کل استان ها نیز اظهار کرد: موضوع تعیین حریم، حساس و پیچیده است و بار حقوقی دارد، ممکن است کارشناسان استان ها تمایلی نداشته باشند که این بار حقوقی را متحمل شوند، از طرفی هم توان فنی و کارشناسی در وزارتخانه قوی تر است، ترجیح ما این است که شیوه تصویب حریم به شکل سابق انجام شود، یعنی شورای استانی آن تشکیل شود و مرجع تصمیم گیری همان وزارتخانه باقی بماند.