کاروانسرای منحصر به فرد کوزه گران در حال ریزش است

خبرگزاری مهر/ براساس آخرین خبر و گزارشات منتشر گشته، کاروانسرای منحصر به فرد کوزه گران در حال ریزش است.

راسته بازار کرمان که به عنوان یکی از بلندترین راسته بازارهای ایران محسوب می شود و مجموعه ای از بناهای عرصه های مختلف تاریخی است و گرد هسته مرکزی این بازار شکل گرفته است، یکی گنجینه های معماری کشور محسوب می شود.

این بازار که چند سال قبل با پیگیری استاندار وقت و شهرداری کرمان در بخش هایی مرمت شد از آن پس به حال خود رها شده است اما نکته نگران کننده در خصوص این بازار ساخت و سازهای نامأنوس است در اطراف بازار است که بارها خبرگزاری در این خصوص ورود کرده و بویژه در زمینه احداث پارکینگ طبقاتی دقیقا در کنار این کاروانسرا تذکر داده شده است.

وجود معتادان در این کاروانسرا و رها شدن بناهای زیادی اطراف این کاروانسرا و تجمع اتباع بیگانه و اراذل و اوباش این مکان را ناامن کرده و عملاً بنا در حال تخریب است. بطوریکه برخی از بناهای اطراف کاروانسرا به محل استعمال مواد مخدر تبدیل شده است.

هر چند در نهایت با پیگیری های انجام شده سقف این بخش از بازار مرمت شد اما بدنه این بنا در حال فرو ریختن است.

کاروانسرای کوزه گران یکی از مجموعه کاروانسراهای بازار کرمان و در امتداد بازار قلعه محمود است و علیرغم بی مهری یکی از زیباترین بناهای موجود در استان کرمان محسوب می شود.

یکی از دلایل عدم مرمت این بنا مالکیت بخش خصوصی و البته یکی از ادارات کرمان است و به همین دلیل نیز هر گاه صحبت از مرمت و بهسازی و احیای بنا می شود نخستین گزینه میراث فرهنگی تغییر کاربری و عدم همکاری مالکان است.

هزینه بالای مرمت بنا باعث شد این اقدام انجام نشود و متأسفانه طی ماههای اخیر بخش هایی از این کاروانسرا دقیقاً در پشت پارکینگ طبقانی دچار ریزش شده است و با وجود رسانه ای شدن هیچ اقدامی برای مقاوم سازی و مرمت انجام نشده است.

در کنار اینکه چگونه مجوز ساخت پارکینگی طبقاتی با معماری ناهماهنگ با این اثر ثبت ملی داده شده است این مساله مطرح است که چرا اقدام مناسبی برای احیا و مرمت کاروانسرای زیبای کوزه گران انجام نشده است.

محمد حسنی، یکی از فعالان میراث فرهنگی کرمان میگوید: اینکه چه کسی مجوز احداث پارکینگ طبقاتی را دقیقا دیوار به دیوار بازار کرمان داده است باید پیگیری شود و این امر مخالف قانون است، چون پارکینگ دقیقا در حریم کاروانسرا ساخته شده است.

وی عنوان کرد: کاروانسرای کوزه گران به شماره 3862 در اردیبهشت ماه 1380 ثبت ملی شده است اما کاری برای مرمت بنا انجام نشده و متأسفانه هیچ کاربری مناسبی هم برای بنا در نظر نگرفته شده است.

وی گفت: گود برداری ها و ساخت سازهای غیر مأنوس در کنار این بنا سوال برانگیز است و که در نهایت منجر به صدمه جدی به بخشهایی از این بنا شده است ظاهرا کاروانسرا کالا فراموش شده و کسی هم قصد رسیدگی به بنا را ندارند، تنها عکس العمل در خصوص صدمه به این بنا تذکری بوده که به مالک خصوصی داده شده است اما سوال این است آیا به مسئولانی که موجب ساخت و ساز نامأنوس شده اند نیز تذکر داده شده است؟

حسنی افزود: استان کرمان بخشی از جاده ادویه است و به دلیل حضور گسترده کاروان هایی از هند و چین و پاکستان در کرمان کاروانسراهای زیادی در شهر کرمان ساخته شده که اکثر آنها در بازار قرار دارد که میتوان به کاروانسرای هندوها که وضعیت مناسبی ندارد و همین کاروانسرای کوزه گران اشاره کرد و کاروانسرای جر نیز که به کلی نابود شده است.

وی عنوان کرد: چگونه دقیقا در کنار اثر ثبت ملی این بنای آهنی بنا شده است و البته حتی سرمایه گذار نتوانسته این ساخت و ساز را تمام کند و نیمه کاره است. قرار بود این پارکینگ طبقاتی مشکل نبود جای پارک را در مرکز بافت تاریخی به خصوص بازار را رفع کند اما هیچ استقبالی از سوی مردم برای پارک در فاز اول این پارکینگ نشده است. همزمان قرار بود میدان ارگ کرمان به پیاده راه تبدیل شود و در کنار خیابان تجلی به مرکز گردشگری کرمان تبدیل شود اما اجرای این طرح نیز به کندی پیش می رود و همه توپ را در زمین هم می اندازند.

وی گفت: میدان ارگ نیز کار عمرانی شروع شده اما نیمه کاره رها شده و هر روز فقط چند کارگر در حال جابجایی خاک در این میدان هستند و مشخص نیست چرا کسی کاری انجام نمی دهد.

وی افزود: در 50 حجره کاروانسرای کوزه گران نیز مملو از وسایل استعمال مواد مخدر است.

به هر روی صدای رسانه و دوستداران میراث فرهنگی برای حراست از کاروانسرای کوزه گران به جایی نرسید تا بخشی از این کاروانسرا فرو ریخت اما در حال حاضر و با گذشت یک ماه از این حادثه هیچ اقدامی برای مرمت اضطراری و نجات این کاروانسرا انجام نشده است.

اگر مرمت این بنای منحصر بفرد انجام نشود بزودی شاهد ریزش بخشهای دیگر بنا خواهیم بود و یکی از زیباترین بناهای تاریخی درست در قلب شهر تاریخی کرمان از بین خواهد رفت.

گفته می شود مالکین این بنا بین بخش خصوصی و یکی از ادارات کرمان به صورت مشترک است و هیچ یک هم علاقه ای برای مرمت این بنا ندارند در این میان میراث فرهنگی نیز با کمبود بودجه مواجه شده و مجموعه مدیریت استان نیز تاکنون برای رفع این مشکل پا پیش نگذاشته است.

کاروانسرای کوزه گران به عنوان بخشی از هویت شهر تاریخی کرمان در حال تخریب است و در صورتیکه اقدامی انجام نشود بزودی با مشکلات بیشتری نیز مواجه خواهد شد. هم اکنون نیز این کاروانسرا به محل تجمع معتادان تبدیل شده است.

حالا مسئولان کرمان در حالی در تلاش برای ثبت جهانی کاروانسرای گنجعلیخان هستند که درست در چند قدیمی آن کاروانسرای هندوها و کوزه گران در حال تخریب هستند و حداقل در خصوص کاروانسرای کوزه گران شاید در آینده نزدیک فقط تلی از خاک از آن باقی بماند و آنچه در خصوص کاروانسرای جر رفت احتمالا سرنوشت این بنا نیز خواهد شد.