احیای اقتصاد صنایع دستی مازندران می تواند هنرهای کهن این استان را در معرض عرضه قرار دهد

خبرگزاری مهر/ براساس آخرین اخبار بدست رسیده، احیای اقتصاد صنایع دستی مازندران می تواند هنرهای کهن این استان را در معرض عرضه قرار دهد.

بازار مجازی صنایع دستی در مازندران داغ است و بسیاری از هنرمندان و فعالان از کرونا فرصتی ساختند تا با راه اندازی درگاه های مجازی، به معرفی تولیدات و جذب مشتری بپردازند و جور بی تدبیری متولیان امر را در این بخش به دوش کشند.

پای سخن هر هنرمند صنایع دستی که می نشینی حرف اول و آخرش نداشتن بازارچه فروش و نمایشگاه دائمی صنایع دستی است و این هنرمندان برای عرضه محصولات باید منتظر مناسبتی و برپایی نمایشگاه ها باشند یا دست ساخته هایشان در کنج خانه ها خاک بخورد.

نداشتن بیمه، گرانی مواد اولیه و سرمایه در گردش از دیگر مشکلاتی است که همواره هنرمندان صنایع دستی از آن رنج می برند و اعتبارات و تسهیلات قطره چکانی نیازهایشان را تاکنون تأمین نکرده است.

حصیربافی از رشته های قدیمی و پرطرفدار مازندران بوده که در نواحی مختلف آن رواج دارد و بانویی که در این حرفه اشتغال دارد، نبود جایگاه فروش را مشکل تمام هنرمندان رشته صنایع دستی قلمداد می کند و گفت: به دلیل گرانی اجاره ها، توان تأمین مغازه را نداریم و شهرک و غرفه صنایع دستی که قرار بود در مناطق مختلف اجرا شود نیز به نتیجه نرسید.

محصولات را در خانه تولید می کنیم

محمدی با اظهار اینکه از حصیر برای تولید محصولاتی نظیر کلاه، زیرانداز، سبد و غیره استفاده می شود، افزود: مواد اولیه این رشته از نیزارها و تالاب ها تهیه می شود و ما آن را از واسطه ها خریداری می کنیم.

وی با بیان اینکه در حال حاضر محصولات را با توجه سفارش مشتریان در خانه تولید می کنیم، گفت: دست ساخته های تولیدی را در بازارچه ها و نمایشگاه های صنایع دستی عرضه می کنیم و محصولاتی که روی دست ما ماند را دوباره به خانه بر می گردانیم.

وقتی صحبت از فرش می شود، نام فرش کلاردشت در ذهن نقش می بند، فرشی با قدمت بیش از شش هزار ساله که برای بافت آن، لالایی دختران و مادران در دل کوهستان ها می پیچد و رج به رج بافته می شود.

فاطمه کاووسی، بانوی فرشباف که بیش از نیم قرن در این رشته فعالیت دارد و رج های زیادی را در آن گره زده است، با بیان اینکه بافنده های زیادی در شهرستان کلاردشت مشغول فعالیت هستند، افزود: نقش و نگارهای این فرش ذهنی و برگرفته از طبیعت است.

وی طرح های جنگلی، صندوقی را از جمله طرح های فرش کلاردشت ذکر کرد و گفت: در حال حاضر از دارهای عمودی بیشتر برای بافت این فرش استفاده می شود و نقش و نگارهای بکار رفته، فرش کلاردشت را شهره ایران و جهان کرده است.

وی با اظهار اینکه فرش کلاردشت دارای رنگهای طبیعی برگرفته است طبیعت است، درخشندگی، شفافیت، دوام و عمر بالا را از مزیت های این هنر دستی و قدیمی بیان کرد و گفت: این فرش در سال 96 ثبت ملی شده است و برای ثبت جهانی شدن نیازمند حمایت متولیان امر هستیم.

کاووسی با اظهار اینکه در تأمین مواد اولیه با مشکل روبرو هستیم، گفت: این فرش سالهای سال با خرید توسط تاجران و بازرگانان خریداری و به کشورهای مختلف ارسال می شود.

وی راه اندازی بازارچه دائمی برای فروش را لازم دانست و گفت: اکنون تولیدات را در کارگاهی که برپا کرده ام برای فروش عرضه می کنم.

راه اندازی مراکز دائمی نمایشگاهی فرش دستباف سالهای سال روز میز قرار دارد اما تاکنون اقدامی برای عملیاتی شدن آن صورت نگرفته است.

نبود بازار فروش تولیدات دغدغه جدی تولیدکنندگان صنایع دستی

یکی از هنرمندان آملی فعال در صنایع دستی، کمبود منابع مالی و نداشتن بازار فروش مناسبت را از مشکلات و دغدغه های جدی فعالان این صنعت دانست.

زهرا محمدزاده بیان کرد: تمام هنرمندان و فعالان این صنعت به علت نداشتن بازار مناسب فروش محصولات تولیدی شأن متأسفانه در سالهای اخیر مجبور به بی انگیزگی و رهاکردن هنر و فعالیت خود در این صنعت شدند.

وی ادامه داد: حتی هنرمندان صاحب نام و شناخته شده در این صنعت دوست دارند در بازارهای صادراتی راه پیدا کنند و در این مسیر با پرداخت تسهیلات مناسب و حضور در نمایشگاه های صنایع دستی در خارج از کشور در راستای معرفی توانمندی ها و صادرات تولیدات هنرمندان تسهیل شود.

وی اضافه کرد: ما هنرمندان صنایع دستی در شهرستان ها نیازمند توجه بیشتر از سوی متولیان امر به خصوص اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران درخواست داریم تا بسترسازی های لازم در بازارها و نمایشگاه های دائمی در تهران و پس از آن نمایشگاه های بازارهای برون مرزی را داریم.

عدم توسعه گردشگری در بازار صنایع دستی

این فعال صنعتی دستی آمل که از حدود هشت سال گذشته تاکنون به هنر معرق روی پارچه روی آورده، عدم توسعه گردشگری در بازار صنایع دستی را از دیگر مشکلات هنرمندان در این صنعت بیان کرد. به گفته خانم محمدزاده، اگر در حوزه گردشگری، ضعف بی توجه به صنایع دستی برطرف و حتی تقویت شود، قطعاً به نفع فعالان این صنعت و رونق کسب و کارها در سطح استان خواهد شد.

وی اضافه کرد: از دیگر چالش های مهمی که در این حوزه وجود دارد، متأسفانه هیچ اطلاعاتی در خصوص کارگاه های تولیدی صنایع دستی وجود ندارد که این مشکلات و کمبودها بیان شود.

سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مازندران با بیان اینکه از این پس غرفه های صنایع دستی در کنار تمامی برنامه های فرهنگی و چشنواره ها برپا می شود، افزود: با توجه به آسیب های دوران محدودیت های کرونایی در سالهای اخیر، قرار است از این پس در کنار تمامی جشنواره ها بازارچه های موقت صنایع دستی برپا شود.

15 غرفه صنایع دستی برپا شد

مهدی ایزدی از برپایی بیش از 15 غرفه صنایع دستی شامل سفال، بافته های داری و نساجی هنرمندان بومی منطقه خبر داد و افزود: صنایع دستی جز صنایع زودبازده محسوب می شود، درصدد هستیم با ایجاد فضای اینچنینی و افزایش فرصت های بازاریابی و فروش از هنرمندان و صنعتگران حمایت کنیم.

ایزدی با بیان اینکه تلاش می کنیم با ایجاد بازار فروش دغدغه هنرمندان در خصوص تولید را کاهش دهیم، خاطرنشان کرد: رونق بیشتر صنایع دستی وقتی اتفاق می افتد که صنایع دستی از حالت لوکس و تزئینی به صنعتی کاربردی تبدیل شود

سرپرست میراث فرهنگی مازندران با اشاره به فعالیت هشت هزار هنرمند در 70 رشته صنایع دستی از تخصیص 15 میلیارد ریال اعتبار در سال قبل به این بخش خبر داد و افزود: 384 پروانه تولید انفرادی صادر و هزار و 597 پروانه تولید انفرادی تمدید شد.

وی از صدور 24 پروانه تولید کارگاهی صنایع دستی سال قبل در استان خبر داد و اظهار داشت: همچنین 27 پروانه تولید کارگاهی تمدید شد و 126 کارت شناسایی هنرمندان این بخش در سال قبل صادر شده است.

وی با اشاره به ثبت دو اثر فاخر در رشته منبت چوب در استان گفت: دریافت 28 نشان ملی مرغوبیت کالا در رشته های لاکتراشی، مصنوعات چرمی، نمدمالی، ساز سنتی و غیره از جمله دستاوردها بوده است.

ایزدی یادآور شد: راه اندازی و تجهیز خانه کلبادی ساری با محوریت صنایع دستی، خانه چالوس با محوریت صنایع چوبی، تهیه و تدوین رشته های صنایع دستی از جمله اقدامات است.

سرپرست میراث فرهنگی مازندران تصریح کرد: در سال جاری نیز 176 پروانه تولید انفرادی، 15 پروانه تولید کارگاهی، 54 کارت شناسایی صادر و نمایشگاه منطقه ای صنایع دستی صادر شد.

شکل گیری اقتصاد صنایع دستی در کنار اقتصاد کشاورزی در روستاها و راه اندازی بازار و غرفه های دائمی صنایع دستی، رونق دوباره این هنر صنعت را در مازندران رقم می زند و از سوی دیگر رونق دوباره صنایع دستی در روستاها موجب افزایش تولید و احیای رشته های منسوخ شده می شود.