بررسی عملکرد میراث فرهنگی و گردشگری در یک سال نخست دولت سیزدهم
ایرنا/ این خبر پیرامون بررسی عملکرد میراث فرهنگی و گردشگری در یک سال نخست دولت سیزدهم برای شما نوشته شده است.
یک سال از آغاز بکار دولت سیزدهم میگذرد و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در چارچوب شعار راهبردی دولت انقلابی و دولت مردمی در این مدت تلاش کرد در هر سه حوزه اصلی ماموریتی خود کمیت و کیفیت نقش مردم و مشارکت عمومی را افزایش دهد، دوره ای که موزه ها بویژه موزه های استانی و میراث فرهنگی به سوی مردمی سازی و جذب بیشتر مخاطب حرکت کرد، با مهار کرونا رونق به سفر و گردشگری بازگشت و بازارچه های صنایع دستی جانی دوباره گرفت.
اجرای هزار برنامه در هفته میراث فرهنگی
میراث فرهنگی بنا به جایگاه و نقش هویتی، یکی از حوزه های اولویت دار در دولت سیزدهم محسوب می شود، بسط و ترویج فرهنگ عمومی حفاظت و صیانت از آثار ملموس و ناملموس فرهنگی با تمرکز بر آموزش و معرفی و ارتقای سواد میراثی جامعه از مهمترین رویکردهای وزارت میراث فرهنگی در همین چارچوب تبیین شده است.
بهره برداری از 80 طرح مرمتی و تجهیزی در 15 استان کشور و اجرای بیش از 1000 برنامه در سطح کشور در هفته میراث فرهنگی در نخستین سال فعالیت دولت نشان داد وزارت میراث فرهنگی نسبت به حوزه میراث فرهنگی توجه ویژه دارد، حوزه ای که به همکاری و توجه همه دستگاه های اجرایی و عمومی کشور نیازمند است و امضا سه تفاهم نامه همکاری با سازمان اوقاف و امور خیریه، فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی بیانگر همین رویکرد راهبردی است.
براساس مقاله بررسی عملکرد میراث فرهنگی و گردشگری در یک سال نخست دولت سیزدهم باید بدانید که وجود 760 موزه عمومی و خصوصی در کشور که 260 موزه آن اختصاصی به وزارت میراث فرهنگی تعلق دارد، نشان از فراوانی آثار و اشیای موزه ای در کشور است، فهرستی که بیش از 35 هزار اثر ثبت شده ملی را در خود جای داده و البته مخازنی که بیش از 3 میلیون اثر را در بر میگیرد که نشان می دهد توسعه موزه های کشور و نمایشگاه های عمومی یک ضرورت برای آشنایی بیشتر مردم با این ثروت های انباشته تاریخی و تمدنی است.
در کنار این ظرفیت کم نظیر، جایگاه ایران در میان 10 کشور نخست جهان بواسطه ثبت جهانی 26 اثر فرهنگی ملموس و 17 عنصر فرهنگی ناملموس در یونسکو، حاکی از وجود گنجینه های اصیل و ارزشمند فرهنگی تاریخی ایران زمین است که رسالت پاسداری از آن را نیازمند یک عزم و مسئولیت ملی کرده است که جز با همراهی دلسوزانه و مشارکت مردم ایران محقق نمی شود.
البته تقویت ارتباط میان مخاطب، حضور نسل جوان پویا و خوش فکر در جامعه فرهیخته میراث فرهنگی کشور و بسط و ترویج میراث فرهنگی و گردشگری دانش بنیان و خلاق به مدد فناوری های نوین و اندیشه های نو، آینده ای درخشان برای حفاظت از میراث فرهنگی و آموزش و معرفی آن رقم خواهد زد.
دولت در کنار فعالان صنعت گردشگری
ظرفیت گسترده میراث فرهنگی زمانی جلوه می کند که صنعت گردشگری را تمام عیار در کنار خود داشته باشد، تنوع جاذبه های گردشگری و رسم میهمان نوازی از دیرباز ایران و ایرانیان را جز کشورهای غنی برای جذب گردشگر قرار داده است، اگرچه تحریم های ظالمانه اقتصادی و شیوع کرونا در چند سال اخیر صنعت گردشگری ایران را با چالش مواجه کرد، اما لغو محدودیت صدور روادید برای گردشگران خارجی در دولت سیزدهم، از آبان 1400 روند بازگشت رونق به این صنعت را شتاب بخشید.
کرونا بیش از 40 هزار میلیارد تومان به صنعت گردشگری ایران خسارت وارد کرد، اما دولت در یک سال اخیر در کنار فعالان گردشگری ایستاد، تمدید مهلت بازپرداخت تسهیلات بانکی، پرداخت تسهیلات کم بهره، اعطای معافیت های مالیاتی و محاسبه تعرفه مصرف گاز به صورت تجاری (1495 ریال) برای تاسیسات گردشگری و درج ردیف بودجه برای بیمه راهنمایان گردشگری در بودجه سال 1401 کشور برای نخستین بار از مهمترین اقدامات دولت سیزدهم در یک سال گذشته در حوزه گردشگری است.
با همه تردیدهایی که برای به حرکت درآمدن چرخ صنعت گردشگری وجود داشت، وزارت میراث فرهنگی به میدان آمد، برگزاری نمایشگاه بین المللی گردشگری و صنایع دستی تهران در بهمن آغاز احیای صنعت گردشگری در پساکرونا بود و بعد از دو سال وقفه، فعالان صنعت دور هم آمدند و طلسم رکود و توقف رویدادهای حضوری گردشگری شکسته شد، استقبال بی نظیر مردم از این رویداد یک پیام امیدبخش داشت که نوروز پر سفر در راه است و فعالان صنعت گردشگری در سراسر کشور باید آماده باشند.
عملکرد شاخص و روشن دولت در حوزه گردشگری، در نوروز 1401 متجلی شد، همانطور که پیش بینی میشد با گسترش واکسیناسیون عمومی و فروکش کردن کرونا، حجم سفر در سراسر کشور رشد چشمگیری یافت، ثبت بیش از 52 میلیون نفر شب اقامت در مراکز رسمی اقامتی کشور، رشد 63 درصدی سفر نسبت به سال 1400 و ثبت رکورد بازدید گردشگران از اماکن تاریخی و فرهنگی در 15 روز تعطیلات روز نسبت به زمان های مشابه در سالهای قبل نشان داد تقاضای گردشگری در کشور به شدت افزایش یافته است، این روند در تعطیلات عید فطر و نیمه خرداد هم تداوم داشت.
آنچه که بیش از همه بچشم آمد، تشکیل ستاد هماهنگی خدمات سفر با حضور23 دستگاه اجرایی با محوریت وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بود، ستادی متشکل و منسجم که از مهر 1400 تشکیل و ثمرات آن در 15 روز نوروز نمایان شد و برای نخستین بار در کشور نظام برنامه ریزی و اطلاع رسانی، با مدیریت واحد و یکپارچه تلاش کرد سفر برای مردم آسان تر و امن تر شود.
پرداخت 74 میلیارد تومان تسهیلات کم بهره به هنرمندان صنایع دستی
حوزه صنایع دستی از خسارت های کرونا بی نصیب نبود، بسیاری از کارگاه ها و فروشگاه ها در سه سال گذشته تعطیل شد و بازارچه های فصلی و دائمی مانند هرسال برگزار نشدند، اگرچه در دوران کرونا فروش آنلاین محصولات کمی تسکین بخش بود، اما وزارت میراث فرهنگی در دولت سیزدهم از همان روزهای نخست یکی از اولویت های حمایتی خود را کمک به هنرمندان و صنعتگران این حوزه که جامعه ای 2.5 میلیون نفری را تشکیل می دهند، قرار داد.
در دوره جدید با حضور عزت الله ضرغامی در جایگاه وزیر، چهار محور حمایت و ساماندهی تولید، حفظ و ایجاد اشتغال، آموزش و ترویج، حفظ و صیانت صنایع دستی راهبرد وزارت میراث فرهنگی و مبنای کار مدیران این حوزه قرار گرفت که در همین چارچوب در یک سال گذشته 9میلیارد تومان تسهیلات بلاعوض و 74 میلیارد تومان تسهیلات کم بهره به هنرمندان، صنعتگران و تولیدکنندگان صنایع دستی پرداخت شد.
یکی دیگر از دستاوردهای حوزه مدیریتی صنایع دستی، جلوگیری از حذف ماده 142 قانون معافیت از بیمه و معافیت مالیات بر ارزش افزوده برای خانواده بزرگ صنایع دستی و همچنین تبدیل تعرفه برق و آب کارگاه های صنایع دستی را از صنعتی به تجاری (1495 ریال) است؛ همچنین استفاده از بند الف تبصره 18 هم دستاورد بزرگی برای حوزه صنایع دستی بود که وزارت میراث فرهنگی به عنوان اولین دستگاه از این تبصره برای حمایت از تولید و تحریک تقاضا استفاده کرد و در مجموع 340میلیارد تومان به این حوزه اختصاص داده شد.
ارائه الگوی تجهیز خانه های ایرانی با صنایع دستی
تدوین و ابلاغ سند ملی گوهرسنگ ها یکی از دستاوردهای نهضت تفویض اختیار در چارچوب ثبت ملی شهرها و روستاهای صنایع دستی است که گامی برای برندسازی و هویت بخشی به اصالت هنر سنتی در یک منطقه است، در طول یک سال گذشته 15 شهر و روستا ثبت ملی شده و اکنون این فهرست به 45 شهر و 22 روستای ملی صنایع دستی رسیده است، این در حالی است که 11 شهر و سه روستای ایران ثبت جهانی شده اند و پرونده سه شهر و روستای جدید صنایع دستی برای ثبت جهانی آماده است؛ این فرآیند اکنون به یک مطالبه عمومی در سراسر کشور تبدیل شده است.
اعطای نشان اصالت به صنایع دستی فاخر یکی از اقدامات موثر و ادواری در این حوزه است؛ در یک سال گذشته با اعطای 525 مهر اصالت ملی، مجموع آثار دارای این نشان به 3 هزار و 522 اثر رسیده است؛ از طرفی با دریافت 38 مهر اصالت بین المللی در مجموع 84 اثر فاخر صنایع دستی ایران دارای این نشان معتبر شده اند.
در یک سال گذشته برنامه تجاری سازی صنایع دستی در 31 استان کشور آغاز شده که در طرحی و ایده ای خلاق و همزمان با آغاز طرح اقدام ملی مسکن در دولت سیزدهم دو خانه مسکونی با محصولات صنایع دستی ایرانی تجهیز و طراحی برای این طرح ملی ساخت مسکن الگوسازی شده است.
امسال بازارچه های نوروزی صنایع دستی بیش از 123 میلیارد تومان فروش داشت که نسبت به بازارهای صنایع دستی نسبت به سال 98 رشد 93درصدی و نسبت به سال قبل از آن نیز 97 درصد رشد داشته است؛ این روند جایگاه صنایع دستی ایران را در حوزه بین الملل بویژه در غرب آسیا به عنوان کشور مرجع ارتقا داده است بطوریکه با درخواست وزیر فرهنگ قطر، قرار است ایران تجارب خود را در این حوزه برای احیای صنایع دستی و هنرهای سنتی با این کشور به اشتراک بگذارد.