ایجاد اشتغال پایدار و توسعه کسب و کارهای کوچک با رونق گردشگری خوراک میسر خواهد شد
ایلنا/ براساس آخرین گزارش های منتشر شده، ایجاد اشتغال پایدار و توسعه کسب و کارهای کوچک با رونق گردشگری خوراک میسر خواهد شد.
محمدحسین جبل عاملی (مشاور و مدرس برندینگ، بازاریابی و تبلیغات) با اشاره به آنکه در حوزه گردشگری یکی از پدیده های تکرارپذیر و مهم برای همه گردشگران، همان گردشگری خوراک است، گفت: گردشگری خوراک یکی از لذت بخش ترین انواع گردشگری است. نباید فراموش کرد که عملا فرآیند خوراک در تمام انواع گردشگری جاری است ولی از آنجایی که بخش خوراک از اهمیت بالایی برخوردار است. از این رو این بخش را به عنوان یکی از انواع گردشگری در نظر می گیریم. از دیگر سو گردشگری خوراک از کشش و توانی برخوردار است که می تواند گردشگران را جذب کند.
او ادامه داد: گردشگری خوراک این توانایی را دارد که انگیزه منحصر یک اقدام برای گردشگری را ایجاد می کند. گردشگری داخل یک شهر تا گردشگری بین شهرها و حتی گردشگری بین کشورها را در حوزه گردشگری خوراک شاهد هستیم چنانکه بطور مثال برای همه ما پیش آمده که یک روز هوس خوردن یک خوراک خاص مثلا یک کباب خوب را بکنیم. برای خوردن این کباب از یک سر تهران به منطقه دیگری از تهران می رویم تا بتوانیم طعم آن کباب مد نظر را بچشیم و حتی ممکن است یک تا دو ساعت هم در ترافیک باشیم؛ اما در نهایت هدف ما رسیدن به آن مقصد گردشگری دلخواه برای خوردن کباب است.
حال آنکه ممکن است این مقصد برای یک شهر اتفاق بیافتد و برای چشیدن طعم غذاهای خوشمزه بطور مثال به گیلان سفر کنید. حتی ممکن است بگویید که به آذربایجان بروید و طعم کباب های خوب و خوشمزه آنجا را بچشید یا حتی برای خوردن ماهی خوب و تازه به جنوب کشور سفر کنید یا آنکه به اصفهان بروید تا بریونی بخورید.
جبل عاملی تصریح کرد: اتفاقی که انگیزه سفر در آن خوردن و چشیدن طعم غذاهای مقصد سفر باشد همان گردشگری خوراک است. این مهم در بین کشورها نیز اتفاق می افتد و گاها اینگونه بوده که گردشگر برای خوردن غذاهای ایتالیایی به ایتالیا سفر کند یا آنکه برای خوردن غذاهای ترکی به ترکیه برود. این یک فرآیند است که گردشگری خوراک نامیده می شود. در واقع تفاوت این نوع از گردشگری با سایر بخش های گردشگری آن است که در تمام شاخه های گردشگری، خوردن غذا اتفاق می افتد اما در گردشگری خوراک منحصرا خوراک انگیزه سفر است.
این فعال گردشگری درخصوص لزوم برندسازی در حوزه گردشگری خوراک برای جذب گردشگران نیز گفت: شاید در نگاه نخست اینگونه به نظر برسد که ممکن است یک مقصد صرفا به دلیل خوراک و غذا برای سفر انتخاب نشود و غذا در کنار سایر بخش های سفر انگیزه می شود اما طی سالهای گذشته سفرهایی که انجام شده گاها صرفا برای خوردن یک غذای خاص حتی به صورت عبوری از کنار جاده یا در یک شهر بود. گاها اتفاق افتاده است که گردشگران مسیر خود را براساس چشیدن طعم غذاها و خوراک های خاص شهرها انتخاب می کنند و می گویند از فلان مسیر برویم تا فلان چیز را بخوریم. بطور مثال شهر خمام با میوه های یخی خود معروف شده و مسافران برای خوردن این خوراک خاص به خمام می روند.
او ادامه داد: حتی در گذشته در منطقه سرولات مازندران نیز شاهد اتفاق جالبی هستیم. چند سال پیش خاورخانم یا همان خاورخاله در این منطقه رستوران کوچکی راه انداخت و غذاهای خانگی و محلی را در آن ارائه داد. کم کم گردشگران این خانم و دستپخت او و منطقه را معروف کردند. امروزه منطقه سرولات که خارج از شهر است و مسیری پرپیچ و خم برای دسترسی دارد، به اندازه ای معروف شده که گردشگران صرفا برای خوردن غذاهای محلی و خانگی به این منطقه سفر می کنند و از این طریق ده ها رستوران و کافه در منطقه فعال شده و رونق یافت.
حتی چهار هزار صندلی خوراک در منطقه فعال شده و در زمان پر مسافر بیش از 20 هزار گردشگر به منطقه می آیند و غذا می خورند. هرچند این اتفاق غیر علمی بود اما اتفاق افتاده و به واسطه گردشگری خوراک، منطقه رونق یافته، اشتغال و درآمد ایجاد شد.
این مشاور برندینگ گردشگری اذعان داشت: اگر این مهم به صورت هدایت شده و با دانش و علم روز در سایر نقاط کشور اتفاق بیافتد شاهد رونق صد چندان گردشگری خوراک خواهیم بود. نباید فراموش کرد که قانون اول برندسازی و مسئله اصلی برندسازی آن چیزی است که در ذهن شما ترجیح ایجاد کند. تمیز دادن مسائل از هم و انتخاب آنچه ترجیح می دهیم همان برند است.
جبل عاملی با اشاره به آنکه درایران بعد از مدتها معاونت گردشگری به فکر توسعه و رونق گردشگری خوراک افتاده، گفت: اکنون کارگروه گردشگری خوراک راه اندازی شده و امیدواریم این شاخه از گردشگری که سالها در دنیا و یونسکو رواج و رونق داشت، در ایران نیز به صورت علمی و جدی در پیش گرفته شود. یونسکو حدود 5 سال پیش کرسی خود را در حوزه گردشگری خوراک در ایران راه اندازی کرد اما طی این سالها به صورت جدی پیگیری نشده است. اما اکنون بخش دولتی نیز ورود کرده و در صدد رونق گردشگری خوراک است.
او توسعه گردشگری خوراک را از دو جنبه حائض اهمیت و مزیت دانست و گفت: گردشگری خوراک، تنها شاخه گردشگری است که نیازمند جاذبه اقامتی نیست و صرفا از منظر عبوری هم میتوان از آن درآمدزایی کرد. بسیاری از مقاصد گردشگری ما عبوری هستند و در آن اقامت نداریم، شاید این مقصد جاذبه گردشگری و میراثی هم نداشته باشد پس چطور می تواند گردشگران را جذب کند؟ اینجاست که گردشگری خوراک و غذا می تواند پاسخگوی این نیاز باشد. گونه های زیادی نیز در این حوزه وجود دارد و بسیاری از شهرهای ما می توانند با برندسازی و معرفی خوراک و غذای خاص خود، گردشگران را جذب کنند همانگونه که خمام با معرفی میوه یخی توانست به این جایگاه دستیابد و حتی امروزه نمایندگی این خوراک خاص را به سایر شهرها با نام و برند خود می دهد.
به گفته جبل عاملی، مزیت دوم گردشگری خوراک از آن جهت است که به عنوان کسب و کار کوچک شناخته می شود و همانند سایر بخش های گردشگری مانند هتل و ایرلاین و… نیازمند سرمایه کلان نیست و با یک سرمایه اندک نیز قابل دسترسی است. مزیت سوم آن است که اشتغال پایدار در میان مردم ایجاد می کند و نیازی به دولت ندارد. گردشگری خوراک قابل صادرات است. ما نمی توانیم تخت جمشید و سایر بناهای تاریخی را صادر کنیم اما می توانیم شعبه رستوران یا نمایندگی یک نوع از برندهای خاص غذایی را صادر کنیم. امروزه گردشگری خوراک فرای مرزهای ما گردشگر جذب می کنند.
او درخصوص تاثیری که ثبت جهانی شهرهای خوراک در جذب گردشگری دارند، گفت: هنوز آنچنان که باید نتوانستیم از این مهم بهره جوییم ضمن آنکه شیوع کرونا توسعه گردشگری را متوقف کرد و این مهم شامل بخش گردشگری خوراک نیز می شود. اما این شهرها و سایر شهرهای کشور ظرفیت بالایی برای رشد در حوزه گردشگری خوراک دارند. احتمالا بزودی مشهد نیز به عنوان یکی دیگر از شهرها خلاق در حوزه غذا معرفی خواهد شد.
این مدرس دانشگاه خاطرنشان کرد: نباید فراموش کرد که بطور مثال در کشوری مانند ترکیه در سال 2019 از 30 میلیارد دلار درآمد کسب شده در حوزه گردشگری، 6 و نیم میلیارد دلار آن به حوزه گردشگری خوراک بازمی گردد. این مهم نشان از ظرفیت بالای توسعه گردشگری خوراک دارد که باید مورد توجه مسئولان و البته فعالان حوزه گردشگری قرار گیرد.