راه آهن ایران به عنوان بیست و پنجمین میراث جهانی ایران ثبت شد

ایسنا/ براساس آخرین خبرهای بدست آمده، راه آهن ایران به عنوان بیست و پنجمین میراث جهانی ایران ثبت شد.

ایران امسال با دو پرونده «راه آهن ایران» و «هورامان» در کمیته میراث جهانی یونسکو شرکت کرده است که راه آهن ایران در اجلاس که بصورت مجازی در شهر فوجو چین بررسی شد و با وجود ایرادهای کارشناسان ایکوموس به ثبت جهانی رسید.

نماینده ایکوموس که بازوی مشورتی و تخصصی یونسکو در ثبت و محافظت از میراث جهانی است، با تمجید از ارزش های فرهنگی و تاریخی راه آهن ایران پیشنهاد داد: این پرونده برای ارائه اطلاعات بیشتر "دیفر" شود. (پرونده پس از اصلاحات، قابل طرح مجدد در اجلاس دو سال بعد باشد.)

کارشناسان یونسکو و ایکوموس قبلا شانس کمی را برای ثبت راه آهن در فهرست آثار جهانی یونسکو پیش بینی کرده بودند. این ارزیاب ها و کارشناسان بارها به این پرونده ایراد وارد کرده بودند.

اما در این اجلاس نمایندگان کشورهای نروژ، استرالیا، اتیوپی، عمان، برزیل، روسیه، اسپانیا، آفریقای جنوبی، اوگاندا، تایلند و مجارستان در عین تایید نظر ایکوموس برای اصلاح این پرونده، خط راه آهن ایران را شگفتی مهندسی توصیف کردند و بر اهمیت تاریخی این خط آهن در تبادل اقتصادی و بین المللی و پیوند میان دریای خزر و خلیج فارس تاکید و از ثبت آن در فهرست میراث جهانی یونسکو حمایت کردند.

ارزش های معماری راه آهن ایران نیز بسیار مورد تاکید و توجه کشورهای حاضر در اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو بود.

نماینده چین نیز با اشاره به اینکه این پرونده را به خوبی مطالعه کرده، گفت: این پرونده به خوبی دارای معیارهای 2 و 4 برای ثبت در فهرست میراث جهانی یونسکو است. با این حال، کارشناسان ایکوموس تاکید کردند که پرونده راه آهن ایران این معیارها را برای ثبت جهانی ندارد.

احمد پاکتچی، سفیر و نماینده ایران در یونسکو نیز در این اجلاس از ایکوموس برای تلاش هایش و کشورهایی که حمایت کردند، تشکر کرد و گفت: ما تمام پیشنهادات را برای حفاظت بهتر از این میراث به کار می بندیم و آماده ایم تا همکاری بیشتری با ایکوموس و مرکز میرث جهانی انجام دهیم و آماده ایم همه شفاف سازی ها را درباره این پرونده انجام بدهیم.

او همچنین گفت: از آن جا که راه آهن ایران یکی از آثار ثبت شده در فهرست آثار ملی است و در عین حال براساس قوانین جاری راه آهن فعالیت می کند، هرگونه اقدام و مداخله در آن نیازمند کسب مجوزهای قانونی از چندین ارگان است.

نماینده ایران در کمیته میراث جهانی یونسکو تاکید کرد: ما طرحی برای حفاظت از این راه آهن داریم و دو وزارتخانه راه و شهرسازی و میراث و گردشگری در حفاظت از راه آهن دخیل هستند. حفاظت از این اثر از جنبه ملی تضمین می شود.

پرونده راه آهن سال 1396 به یونسکو تحویل داده شد. کارشناسان یونسکو آن زمان نظرات و اصلاحاتی را روی این پرونده وارد کردند. این پرونده سال 2019 در کمیته میراث جهانی یونسکو بررسی و با نظر اصلاحی کارشناسان، برگشت داده شد و یک سهمیه ایران برای ثبت آثار در فهرست میراث جهانی یونسکو از دست رفت. پرونده راه آهن قرار بود پس از اصلاح در اجلاس سال 2020 دوباره بررسی شود که با همه گیری ویروس کرونا این اجلاس به امسال موکول شد. در این دوره پس از اعمال اصلاحاتی و شفاف سازی برخی بندهای این پرونده، راه آهن ایران در فهرست آثار جهانی یونسکو ثبت شد. در پی این موضوع، یونسکو ایران را موظف کرد تا اول دسامبر 2022 یک گزارش کامل از شرایط اثر ارائه بدهد.

به گفته طالبیان، معاون میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی پرونده راه آهن با 1400 کیلومتر گستردگی که استان های مختلفی را به هم متصل می کند، از جمله پرونده های زنجیره ای ایران همچون قنات، باغ های ایرانی و کلیساها محسوب می شد که تمام ایستگاه ها، پل ها و ... را به عنوان مقصد جهانی معرفی می کند. طبق اسناد موجود، عمر راه آهن ایران به 85 سال می رسد و به عنوان میراث صنعتی در یونسکو معرفی شده است.