«ال آرژنین»؛ از تنظیم فشار تا قند خون

ال آرژنین به عنوان پیش ماده سایر اسیدهای آمینه از جمله گلوتامات، پرولین و کراتین عمل می کند و به همین دلیل برای سلامت عمومی بدن و در عین حال بهبود عملکرد سیستم ایمنی لازم است.

دکتر رکسانا دانیالی - آرژنین یکی از اسیدهای آمینه نیمه ضروری برای بدن انسان است که بخشی از آن توسط غذاهای پروتئینی تامین می شود. این اسید آمینه دو ایزومر متداول به نام های ال آرژنین و دی آرژنین دارد که تمرکز اصلی ما بر مورد اول خواهد بود.

به طور کلی اسیدهای آمینه واحدهای سازنده پروتئین ها به شمار می روند و در دو دسته ضروری و غیر ضروری جای می گیرند. اسیدهای آمینه غیر ضروری به وسیله بدن ساخته می شوند اما در مقابل گروه ضروری ها این چنین نیستند و باید از طریق رژیم غذایی تامین شوند.

ال آرژنین را بشناسیم

بر اساس مقاله ای که به وسیله مرکز ملی اطلاعات زیست فناوری آمریکا قابل دسترسی است، ال آرژنین یک اسید آمینه نیمه ضروری است. بدین معنا که تحت شرایط خاصی از جمله بارداری، یک سری بیماری های مشخص و همینطور تروما تبدیل به اسید آمینه ای ضروری می شود. این ماده برای تولید نیتریک اکسید که یک مولکول سیگنالینگ ارزشمند در راستای انجام انواع فرآیندها و عملکردهای داخلی بدن از جمله تنظیم جریان خون، فعالیت میتوکندری و ارتباطات محسوب می شود هم حیاتی خواهد بود.

از طرفی دیگر ال آرژنین به عنوان پیش ماده سایر اسیدهای آمینه از جمله گلوتامات، پرولین و کراتین عمل می کند و به همین دلیل برای سلامت عمومی بدن و در عین حال بهبود عملکرد سیستم ایمنی لازم است. آرژنین همچنین به رشد سلول های T دستگاه دفاعی بدن کمک می کند. این سلول های سفید خون نقش اصلی را در پاسخ ایمنی بدن به دوش دارند.

با توجه به آن که ال آرژنین یک سری وظایف کلیدی را در بدن بر عهده دارد، کمبود این اسید آمینه می تواند منجر به اختلال در عملکرد سلول ها و اندام ها شود و در نهایت تمام این مجموعه را با بیماری های مختلف مواجه سازد.

روش های متفاوتی برای تولید ال آرژنین وجود دارد. برای نمونه در یکی از این مسیرها پروتئین های بدن شکسته شده و با تجزیه به اسید های آمینه سیترولین و گلوتامین، آرژنین ساخته خواهد شد. مسیر دیگر نیز چیزی نیست جز تامین این ماده ارزشمند به وسیله رژیم غذایی پروتئینی. آرژنین در برخی از غذاهای غنی از پروتئین مانند گوشت، مرغ، لبنیات، آجیل، سویا و ماهی وجود دارد. متوسط میزان دریافت روزانه ال آرژنین از این منابع 4 الی 6 گرم گزارش شده است.

در مطالعه چاپ شده توسط مجله تغذیه می خوانیم که یک رژیم غذایی معمول غربی بین 25 الی 30 درصد از کل آرژنین موجود در بدن را تامین می کند. البته ال آرژنین را می توان با مصرف مکمل هایی که در بازار دارویی کشور یافت می شوند نیز به دست آورد. این مکمل ها تنوع بالایی دارند و در اشکال پودر، مایع، کپسول و قرص در دسترس هستند. در ادامه نگاهی به مزایای مکمل های حاوی ال آرژنین خواهیم داشت:

افزایش عملکرد ورزشی

شواهدی وجود دارند که نشان می دهند مکمل های ال آرژنین با افزایش نیتریک اکسید در بدن به بهبود جریان خون و در ادامه ارتقا سطح اکسیژن رسانی به عضلات یاری می رسانند.

به عنوان مثال در مطالعه ای تصادفی مربوط به سال 2017 که اطلاعات کامل آن از طریق انتشارات سیج قابل دسترسی است، 56 بازیکن فوتبال مرد مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاکی از آن بود که مصرف منظم 2 گرم ال آرژنین به مدت 45 روز به طرز شگفت انگیزی عملکرد ورزشی را در مقایسه با گروه دارونما افزایش می دهد. همین تاثیر و چه بسا بیشتر در مورد ال سیترولین نیز صدق می کند. این اسید آمینه هم می تواند بر تقویت عملکرد ورزشی موثر باشد.

تنظیم فشار خون

به نظر می رسد که مکمل های حاوی ال آرژنین برای افرادی که فشار خون بالایی دارند نیز مفید خواهد بود. طبق تحقیقات صورت گرفته، مصرف مکمل های ال آرژنین می تواند به کاهش فشار خون سیستولیک (عدد بالا) و دیاستولیک (عدد پایین) کمک کند. این اسید آمینه از مسیر تولید نیتریک اکسید که بر آزادسازی سلول های عروق خونی نقش دارد، وظیفه تنظیم فشار خون را انجام می دهد.

در یک مطالعه مروری که توسط مجله علمی پلاس وان منتشر شده، 7 پژوهش مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. بر اساس یافته ها، مصرف مکمل ال آرژنین فشار خون سیستولیک و دیاستولیک را در بزرگسالان مبتلا به فشار خون بالا به ترتیب تا 5.4 و 3.1 میلی متر جیوه کاهش می دهد.

تنظیم قند خون

ال آرژنین با بهبود متابولسیم گلوکز و حساسیت به انسولین، برای مبتلایان به دیابت مفید واقع می شود. گفتنی است که نیتریک اکسیدی که در اثر مصرف این اسید آمینه تحریک به تولید خواهد شد، بر چگونگی پاسخ بدن به انسولین نقش دارد.

انسولین هورمونی است که قند خون را به سلول ها منتقل می کند تا در آن جا برای تبدیل به انرژی استفاده شوند. بنابراین در دسترس بودن نیتریک اکسید می تواند به تقویت عملکرد سلول های ترشح کننده انسولین منتهی شود و بدن را در راستای استفاده موثرتر از قند خون یاری دهد. برخی از مطالعات که تعدادی که از آنها به وسیله مرکز ملی اطلاعات زیست فناوری آمریکا به تایید رسیده اند، نشان می دهند که درمان طولانی مدت با مکمل های حاوی ال آرژنین از ابتلا به دیابت در جمعیت های در معرض خطر جلوگیری می کنند. برای مثال درمان با 6.4 گرم ال آرژنین در روز به مدت 18 ماه، ابتلا به دیابت را طی یک دوره 90 ماهه نسبت به گروه دارونما کاهش می دهد.

از جمله دیگر فواید این اسید آمینه جالب می توان به مواردی مانند کمک درمان اختلال نعوظ، بهبود گردش خون و جلوگیری از فشار خون بالا طی دوران بارداری اشاره کرد.