روستای پوده نخجیرگاه برخی شاهان و حتی حاکمان عصر صفوی تا قاجار بود

ایسنا/ براساس آخرین خبرهای منتشر شده، روستای پوده نخجیرگاه برخی شاهان و حتی حاکمان عصر صفوی تا قاجار بود.

جای تردید نیست که با کمک گرایش انسان شناسی، باستان شناسی، شاخه هایی از زیست شناسی و علوم میان رشته ای میتوان قدمت این منطقه و مناطق همجوار آن را به دورانی کهن تر از آنچه گمان می رود نسبت داد.

نشانه هایی از تحرکات و ساخت وسازهای تاریخی دوران اسلامی، نظیر ساخت و بهره برداری از قنات ها به منظور آب رسانی و آبادسازی منطقه با اسامی «شاه پسند» و «عباس آباد» در این ناحیه و روستاهای اطراف آن دیده می شود و متأسفانه مسجد پوده، حیاط و منبر سنگی آن، همچنین قبور گورستان تاریخی این روستا که همه به منزله شناسنامه پوده و بخشی از تاریخ ایران زمین بحساب می آیند، در وضعیت مناسبی به سر نمی برند؛ از جمله گورستانی که از شواهد و قراین موجود نظیر نحوه تدفین مردگان و چیدمان سنگ گورها می توان احتمال شکل گیری آن را هم زمان با ورود اسلام به ایران دانست و خاکسپاری در آن تا به امروز تداوم داشته است.

حفاری های غیرمجاز که سوای از دست رفتن اشیای باارزش تاریخی، باعث گسیخته شدن حلقه های متصل کننده تاریخ مناطق مختلف ایران است، پوده را هم طعمه زیادی خواهی سودجویان کرده و باعث شده که به گورستان این منطقه آسیب هایی وارد شود.

در حال حاضر، برخی از سنگ قبرهای افراد معروف یا خوانین دوره صفویه، افشار و قاجار که در این ناحیه فعالیت و حکمرانی داشته اند، بدلیل تزئینات جالبی که داشته در معرض سرقت قرار گرفته و برخی از آنها، توسط اهالی روستا و متصدی مسجد آن از خطر دستبرد حفظ شده است، اما برای جلوگیری از سرقت مجدد، حتما باید تمهیدات بیشتری از سوی اهالی روستا و اداره میراث فرهنگی اندیشیده شود.

درون مسجد روستای پوده، منبر سنگی نفیسی به همراه کتیبه های قرآنی حجاری شده بر آن وجود دارد که تاریخ ساخت منبر با حروف ابجد روی آن درج شد: «دوران زمامداری شاه عباس دوم، کاتب محمد امین و حجار، میرزا محمود»؛ این کتیبه ها پس زمینه رنگی دارند و منقش به تزئینات نفیسی هستند.

از این دست منبرهای سنگی یکی در قلعه سنگی سیرجان وجود داشته که قدمت آن به سده هشتم هجری می رسیده و دیگری در مسجد جامع عباسی اصفهان که مربوط به اوایل دوره صفوی است. شوربختانه افراد ناآگاه باعث ایجاد صدماتی در بدنه این منبر و دسته های نشیمنگاه آن شده اند.

مقابل منبر سنگی پوده، سنگابی ارزشمند وجود دارد که وقف مسجد است. سقف گنبد خانه مسجد آن نیز دارای تزئینات مقرنس و طاق کژاوه همراه با نقاشی هایی از طبیعت و گیاهان است.

آثاری از رنگ و تزئینات بر دیواره گنبدخانه بچشم می خورد که متأسفانه گذشت زمان آن را در معرض تهدید قرار داده و البته، آثار مرمت و تعمیر اساسی ایوان شمالی مسجد نیز که در سالهای گذشته توسط مدیر میراث وقت و کمک اهالی در پی حفظ و زنده نگه داشتن این اثر در آن انجام شده، هنوز مشهود است.

بر دیواره های گنبدخانه، نامه ها و اشعار و چکامه سرایی هایی از دوران گذشته بچشم می خورد که قدمت آن گاه به 235 سال پیش باز می گردد. نمونه چنین نوشته هایی را در صفه درویش مسجد جامع عتیق اصفهان میتوان یافت.