اهمیت تغذیه مناسب در کودکان پیش از سن بلوغ

یک متخصص تغذیه گفت: هزار روز اول تولد کودک، اصلی ترین زمان سرمایه گذاری برای تغذیه کودک است.

ضیاءالدین مظهری، متخصص تغذیه و رژیم درمانی، استاد دانشگاه و نایب رئیس انجمن علمی پیشگیری و درمان چاقی در ایران اظهار کرد: تغذیه کودکان از اهمیت ویژه ای هم در زمان حال و هم در زمان آینده برخوردار است.

مظهری افزود: تغذیه کودکان صرفا به معنی سیر کردن و پر کردن شکم کودکان و در نتیجه افزایش وزن کودکان نیست. برای تغذیه کودکان باید بتوانیم تمام نیاز های عاطفی و سلولی کودکان که مبتنی بر تامین تغذیه متعادل، متناسب و متنوع آن ها است را تامین کنیم.

او گفت: در کنار پذیرش غذا، کودک باید بتواند تمام ریزمغذی هایی که فرایند های متابولیکی متعددی را به عهده دارند را دریافت کند. یعنی کودک باید علاوه بر غذا خوردن، ویتامین ها و مواد معدنی 16 گانه ساختاری و هدایتی مورد نیاز را نیز دریافت کند و بتواند از زمینه های ضروری که بدن نمی تواند بسازد، از طریق تغذیه ای که در حالت رشد باید هر روز دریافت شود و مواد آنتی اکسیدانی و فیبر های محلول و نامحلول برای رشد بهره بگیرد.

مظهری بیان کرد: در مقایسه کودکان مرفه و کودکان فقیر متوجه می شویم که معمولا بیشترین اختلالات در کودکان خانواده های مرفه است، زیرا خانواده ها گا ها به هر قیمتی خواسته های به جا و نا به جای تغذیه ای کوکانشان را برطرف می کنند.

او افزود: مسئله ای که حائز اهمیت است، آگاهی است. این که هر خانواده با هر سطح اقتصادی، بتواند تمام نیاز های رشدی کودک را رفع کند.

این متخصص تغذیه و رژیم درمانی بیان کرد: مساله رشد کودکان صرفا به این معنی نیست که بالابلند و قوی باشند، بلکه باید جسم سالم و فکر اندیشمند و سالم هم داشته باشند. این یعنی علاوه بر تغذیه جسمی، نیاز های عاطفی و کنجکاوی کودکان نیز باید رفع شود.

او افزود: هزار روز اول تولد کودک، اصلی ترین زمان سرمایه گذاری برای تغذیه کودک است. سپس از یک سالگی تا پیش بلوغ، سرعت رشد کاهش پیدا می کند و نیاز به مواد اضافی نیست، در این مرحله مادران با ترفند های غیراصولی مثل گول زدن فرزندشان یا اجبار و زور یا پخش کردن فیلم و کارتن، می خواهند به فرزندنشان غذا بدهند.

این متخصص تغذیه گفت: روش های متعدد آموزشی وجود دارد که مادران باید حتما یاد بگیرند که چگونه نیاز های تغذیه ای فرزندنشان را بدون متوسل شدن به زور، تامین کنند. وزارت بهداشت و انجمن ها علمی تغذیه، معمولا به صورت رایگان این دوره های آموزشی را برای مادران برگزار می کنند.

مظهری ادامه داد: مسئله آگاهی از تغذیه کودکان و استفاده از تأثیر غذاها و برخورداری کودک از خواب به موقع و فعالیت مناسب کودک، در سلامت جسمی و روحی کودک بسیار مؤثر است و نیازی به توانایی مالی خیلی زیاد نیست و یا این که کودک هروقت هر خوراکی مضر و غیرمضر را که بخواهد در اختیارش بگذاریم.

این متخصص تغذیه و رژیم درمانی گفت: هرم غذایی مورد تاییدی که در حال حاضر در ایران، مورد بحث است احتیاج کودک به منابع غذایی مثل نان و غلات و فرآورده های لبنی است که باید در چارچوب اشتها و میل کودک در اختیارش قرار بگیرد. در کنار نان، غلات، برنج و ماکارونی و سایر فرآورده های غذایی، مصرف سبزی و میوه جات نیز حائز اهمیت است. خوشبختانه در ایران گسترده ترین بستر سبزیجات وجود دارد و قابل دسترسی است.

مظهری تاکید کرد: باید کودک را ابتدا به خوردن سبزیجاتی مثل هویج، گوجه فرنگی، کرفس و سبزی خوردن ها به صورت پخته و خام عادت داد تا از طریق تلفیق فیبر های محلول و نامحلول، ویتامین ها و ... سیستم رشدی کودک به کار بیفتد و هورمون رشد به اندازه کافی ترشح شود.

او ادامه داد: در کنار سبزی و میوه، کودک باید شیر و لبنیات چرب با 2.5 درصد چربی و نه بیشتر را نیز استفاده کند. بعضی از کودکان شیر دوست ندارند و نمی خورند، مادران نباید به زور متوسل شوند، بلکه باید با طعم دار کردن شیر یا استفاده از شیربرنج و فرنی و حریره بادام نیاز کودک به مصرف شیر را برطرف کنند.

مظهری تصریح کرد: وقتی کودک پس از چند دقیقه غذا خوردن، از ادامه دادن امتناع کند و در برابر باز کردن دهانش برای خوردن غذا مقاومت کند، یعنی حجم کوچک معده اش پر شده است و خانواده ها نباید به زور و با اصرار به او غذا بدهند. والدین با این روش باعث پرخوری و یا بی اشتهایی کودک می شوند.

این متخصص تغذیه و رژیم درمانی گفت: اجازه بدهید کودک خودش غذایش را بخورد. حتی اگر کم هم غذا بخورد، نیازش تامین خواهد شد و جای نگرانی نیست. اگر کودک به هیچ وجه علاقه به مصرف گوشت به هیچ شکلی نداشت اصلا جای نگرانی و اصرار نیست، ترکیب سیب زمینی و تخم مرغ به صورت کوکو با پختن در روغن های مایع خوب مثل هسته انگور به دلیل ارزش پروتئینی تخم مرغ که صد است، نیاز کودک به پروتئین مصرفی را به طور کامل برطرف کرد.

مظهری بیان کرد: استفاده از غذا های ترکیبی سنتی، بهترین روش تامین نیاز های رشدی کودکان است. همچنین مصرف انواع فست فود ها در دهه 4 و 5 زندگی منجر به ابتلا به چاقی و انواع بیماری های قلبی و عروقی و فشار خون و چربی خون و ... می شود. بهتر است غذا های فست فودی را به صورت خانگی و با استفاده از غذا های سالم خانگی، تهیه کنید تا علاوه بر رفع نیاز تغذیه ای کودک، تنوعی هم در سبک تغذیه ایجاد کنید.