معرفی تعدادی از دیدنی ترین عمارت های تاریخی ایران

ایران با در خود جای دادن اقوام مختلف، گستردگی و تنوع آب و هوا و تاریخ داستانهای زیادی را برای بازگو کردن دارد که این بازگویی ها با دیدار از دیدنی ترین عمارت های تاریخی ایران تا حدود زیادی میسر می شود. تزئینات خاص و زیبا، معماری بی نظیر، کاشیکاری های زیبا، آینه کاری، مقرنس کاری، حوض های لاجوردی، حیاط های وسیع، خانه باغ های زیبا و خوش ساخت با بادگیرهای بزرگ همه و همه یاد معماری اصیل و کلاسیک ایرانی-اسلامی را برای بسیاری از ما زنده می کنند. در مطلب زیباترین عمارت های تاریخی ایران می خواهیم به معرفی چند تا مشهورترین عمارت های تاریخی ایران بپردازیم. با ما همراه باشید.

خانه آقازاده ابرکوه

خانه آقازاده ابرکوه با دارا بودن بادگیرهای بی نظیر و زیبا در تمام خاورمیانه یکی از شاهکارهای معماری دوران قاجار بحساب می آید. ابرکوه با قرارگیری در حاشیه کویر، آب و هوای نسبتا گرم و خشکی دارد، اما نوع ساخت این خانه و شیوه مهندسی نمونه و زیبای این عصر در بهره برداری درست از عناصر طبیعی چون باد، این بنای باشکوه را در سطح جهانی در نوع خود کم نظیر کرده است. خانه آقازاده مربوط به دوره قاجار بوده و متعلق به سید حسین ابرقویی از ثروتمندان و اصیل زادگان ابرکوه بود. این مورد از زیباترین عمارت های تاریخی ایران در محله اعیان نشین شهر ابرکوه قرار دارد که امروزه خیابان منتهی به آن خیابان شهید باهنر است. این بنا در سال 1375 در فهرست آثار ملی ایران ثبت گردید.

همچنین کم نظیر و زیبا بودن این اثر هنری دولتمردان را بر آن داشت تا تصویر خانه آقازاده را به عنوان تصویر پشت اسکناس های بیست هزار ریالی برگزینند. خانه آقازاده در مجموع دارای یک حیاط وسیع و دو بخش اندرونی و دیوان بوده که از سه جهت توسط بناها احاطه شده اند. این بناها طوری ساخته شده اند که با تغییر فصول سال قسمتی از خانه که هوای متعادل تری دارد، استفاده شود. اتاق های صلیبی و درهای تزئین شده و زیبا نشان از هنر کم نظیر و ظرافت خاص معمار این اثر دارند. در مرکز حیاط یک حوض سنگی بزرگ ساخته شده که در فصول گرم سال مانند یک ترموکوبل عظیم عمل کرده و هوای داخل عمارت را خنک می کند. در مورد تزئینات داخلی این اثر میتوان به آینه کاری ها و کاشی کاری های زیبا و سنتی اشاره کرد که در تمام قسمت های خانه قابل مشاهده هستند.

اما آنچه چشم را از بیننده می رباید، مقرنس کاری بی نظیر سقف قسمت کوشک خانه است که جلوه زیبا و روح افزایی را به تالار می بخشد و چنان دقیق کار شده که علیرغم نورگیر نبودن کوشک، در طول روز کاملا روشن است. با همه اینها نباید از وجه تمایز اساسی این مورد از مشهورترین عمارت های تاریخی ایران با دیگر آثار هم نوع خود غافل شد؛ بادگیرهای خانه آقازاده در جهان کم نظیر هستند. بادگیرهای این اثر در مجموع با 18 مترمربع مساحت، در ارتفاع 18 متری از سطح زمین قرار گرفته اند. هر یک از این بادگیرها دارای 19 دریچه زیبا بوده که با مهندسی دقیق متناسب با بادگیر دیگر ساخته شد.

عمارت مسعودیه تهران

عمارت مسعودیه تهران علیرغم معماری زیبا، بی نظیر و کم مانند خود داستان ها و حوادث گوناگونی را در زمانهای متخلف در خود جای داده که هر گردشگری را به بازدید دعوت می کنند. عمارت مسعودیه در سال 1295 قمری به دست استاد شعبان معمار باشی و در فضایی حدود 4000 متر ساخته شد. مالک این مورد از دیدنی ترین عمارت های تاریخی ایران مسعود میرزا معروف به ظل السلطان، پسر ناصرالدین هست. وی والی اصفهان و یکی از پرنفوذترین و قدرتمندترین افراد خاندان قاجار در عصر خود بود. با وجود اینکه وی ساکن اصفهان بود، ولی چنان بنای زیبا و عظیمی را صرفا برای سفرهای خود در تهران بنا کرد.

پس از شروع انقلاب مشروطه، او که با برادر خود مظفرالدین شاه درگیر بود، از مشروطه خواهان حمایت کرد و عمارت مسعودیه به مهمترین مکان تجمع مشروطه خواهان تبدیل شد از این رو، عمارت مسعودیه را خانه مشروطه تهران نیز می گویند. همین امر سبب آن شد که در جریان به توپ بستن مجلس در سال 1278 شمسی این عمارت نیز گلوله باران شود. پس از آن، در سال 1304 اولین کتابخانه و اولین موزه ایران در این بنا ایجاد شد. از عمارت مسعودیه پس از آن تا امروز در غالب مکانهای دولتی مختلفی از جمله دانشکده افسریه و وزرات آموزش و پرورش استفاده شده است. این مکان سرانجام در سال 1377 به عنوان میراث فرهنگی ثبت ملی شد.

معماری این مورد از مشهورترین عمارت های تاریخی ایران بطرز شگفت آوری جذاب است. در مرکز این بنای زیبا و عظیم حوضی مرمرین و بسیار بزرگ بوده که در شب با روشنایی تالار اصلی تصویر یک عمارت دیگر را کاملا در خود جای داده و از نمای جنوبی تصویری بی نظیر و زیبا را ایجاد می کند. بنای عمارت مسعودیه بگونه ای ساخته شد که حیاط مرکزی توسط بناها و ساختمان های اطراف محاصره و خود به خود تبدیل به اندرونی شود. از دیگر جذابیت های بیرونی عمارت مسعودیه، گچبری های بسیار زیبای ستون های این عمارت بوده که تصویر کاخ های افسانه را در ذهن بیننده تداعی می کنند. آینه کاری ها و کاشی کاری های بسیار خیره کننده داخل و همچنین نقش های زیبای سقف تالار اصلی این عمارت از جذابیت های داخلی هستند.

عمارت مسعودیه در مجموع از بخش های متخلفی ساخته شد که مهمترین آنها دیوان خانه، سفره خانه، حیاط مشیری، عمارت مشیرالدوله، عمارت و حیاط سید جوادی، عمارت در کالسکه رو و عمارت در پیاده رو هستند. امروزه در عمارت مسعودیه بناهای توریستی مختلفی از جمله رستوران، عکاسی و همچنین مکانهای اداری مختلف قرار دارند. در این عمارت امروزه فعالیت های متخلف فرهنگی از جمله جشن اختتامیه خانه سینما در سال 1390 برگزار می گردد. این مورد از دیدنی ترین عمارت های تاریخی ایران واقع در میدان بهارستان بوده و همه روزه جز شنبه ها، از ساعت 10 تا 19 پذیرای شما بازدیدکنندگان گرامی است.

خانه کوز کنانی تبریز

زمانیکه صحبت از مشروطه می شود، نمیتوان نام خانه کوز کنانی را از یاد برد. معمار این مورد از زیباترین عمارت های تاریخی ایران، حاج ولی معمار بود که در روسیه درس معماری خواند. خانه کوز کنانی از نظر معماری و هنری از بسیاری جهات شاخص و دارای امضاهای خواص است. مالک این بنا حاج مهدی کوز کنانی از بزرگان و تجار صاحب نام تبریز بود. وی پس از برخواستن جنبش مشروطه، به مشروطه خواهان پیوست و قیام را از نظر مالی حمایت فراوان کرد. پس از به توپ بسته شدن مجلس، مشروطه خواهان تبریز از جمله ستار خان، باقرخان و ثقه الاسلام تبریزی در خانه کوز کنانی دور هم جمع شدند و تصمیمات مهم از جمله فتح تهران را در این خانه اتخاذ کردند.

خانه کوز کنانی در سال 1247 شمسی ساخته شد و همواره از مهمترین بناهای مشروطه خواهان در تبریز بود. معماری این اثر با ارسی های کم مانندش به شهرت فراوان رسیده است. این ارسی های زیبا و رنگارنگ تلفیق زیبای معماری سن پترزبورگ و اصفهان بوده که بسیار بجا و دقیق در مکان مشخص بکار برده شده اند. همچنین، از دیگر زیبایی های خانه کوز کنانی میتوان به منبت کاری های تمامی درها، تزئینات کوشک اصلی و نورگیرهای فراوان این اثر هنری نام برد. سرانجام این اثر در سال 1354 به ثبت ملی رسید و از آن زمان تاکنون این مورد از مشهورترین عمارت های تاریخی ایران به عنوان موزه و گالری مجسمه های بزرگان مشروطه آماده پذیرایی از بازدیدکنندگان گرامی است.

عمارت ملا لطف الله سنندج

یکی از زیباترین عمارت های تاریخی ایران را میتوان عمارت ملا لطف الله سنندجی دانست. وی از جمله مردان مذهبی و صاحب نام بود و در دوران ناصرالدین شاه به عنوان شیخ الاسلام اهالی سنت سنندج منصوب شد. عمارت ملا لطف الله مروز با وجود تخریب قسمتی از آن در مرور این 150 سال، کماکان مانند نگینی درخشنده می درخشد. این بنا در طی سالهای مختلف دچار تغییرات بسیاری شد. این بنا در مجموع از دو بخش اندرونی (برای اعضای خانه) و بخش بیرونی (برای میهمانان) تشکیل شده است. پس از ملا لطف الله، قسمت اندرونی این خانه توسط خانواده سرشناس حبیبی خریداری شد و امروزه ساختمان اداری میراث فرهنگی سنندج در آنجاست. بخش بیرونی این خانه هم توسط عبدالحمید خان سنندجی معروف به سالار سعید خریداری شد که امروزه ساختمان اصلی موزه سنندج است.

در قسمت اندرونی این مورد از دیدنی ترین عمارت های تاریخی ایران وجود اتاق های پنج در با گچبری ها، نقاشی ها و نگاره های سقف و دیوار چنان زیبا در هم آمیخته که ذهن بیننده را متحیر خود می سازند. زمانیکه از بخش بیرونی ساختمان صحبت می کنیم، ممکن نیست نام ارسی های هزار رنگ اتاق های دو در معروف به نارنجستان را نبریم. این ارسی ها در روز چنان رنگهای شگفت انگیز و خیالی به اتاق های بیرونی می دهند که یاد آن را هرگز از یاد نخواهید برد. از دیگر جذابیت های این مورد از دیدنی ترین عمارت های تاریخی ایران میتوان از زیرزمین و سرداب های این اثر نام برد که با آینه کاری های جذاب و گچبری های زیبا ساخته شدند.

امروزه در زیرزمین این عمارت از تابلوها و آثار هنری فاخر دوره قاجار رونمایی شده است. همچنین، در قسمت بیرونی عمارت ملا لطف الله نیز از آثار تاریخی کردستان با قدمت چندین هزار سال رونمایی می شود. این مورد از زیباترین عمارت های تاریخی ایران امروزه در خیابان امام خمینی شهر سنندج واقع هست و انتظار دیدار شما گردشگران گرامی را می کشد.

خانه پیرنیا

قدمت خانه پیرنیا مربوط به دوره صفویه است. مالک اولیه این خانه، قاضی نورالهدی والی نائین بود که شجره ای منصوب به پیر نائین، از صوفیان بنام دوران صفویه داشت. پس از وی، این بنا به عنوان اقامتگاه حکام نائین مورد استفاده قرار گرفت و در زمان قاجار افراد مهمی چون نصرالله خان و پسرش حسن پیرنیا در این مورد از دیدنی ترین عمارت های تاریخی ایران اقامت کردند. معماری خانه پیرنیا کاملا آمیخته با آب و هوای مناطق کویری نائین است. تکنیک ساخت این خانه در اصطلاح معماری گودال باغچه نام دارد و بگونه ای است که به جای ساخت طبقات متعدد روی زمین، این طبقات را با حفر گودال های بزرگ در زیر زمین می سازند. این نوع معماری برای در امان ماندن از هوای گرم کویری و دوری از تابش مستقیم نور خورشید بکار گرفته می شود.

این اثر علاوه بر شیوه ساخت، در شکل هنری نیز بی همانند است. نقش و نگارهای مشعوف کننده خانه پیرنیا قصه هایی چون خسرو و شیرین، یوسف و زلیخا و هفت پیکر نظامی گنجوی را بازگو کرده و گچبری های نمونه، یزدی بندی، رسمی بندی و نگاره های منظم هندسی در ایوان شاه نشین همواره جلب توجه می کنند. این بنا در سال 1356 ثبت ملی گردید و پس از آن در سال 1373 موزه مردم شناسی کویر در خانه پیرنیا تاسیس شد.

در این موزه لوزام و اسباب های جنگی، کشاورزی، سرگرمی و بافت و دوخت و دوز مردم مناطق کویری با قدمت بیش از هفتصد سال در معرض دید بازدیدکنندگان قرار داده شده اند. این مورد از زیباترین عمارت های تاریخی ایران در خیابان آیت الله نائینی شهر نائین واقع شده و همه روزه به جز دوشنبه ها، از ساعت 9 تا 18 انتظار دیدار شما هموطنان عزیز را می کشد.

خانه حاج حسین آقا ملک

خانه حاج حسین آقا ملک از جمله اندک عمارت های قدیمی باشکوه به یادگار مانده از گذشته در شهر مشهد است. مالک این مورد از مشهورترین عمارت های تاریخی ایران حاج حسین آقا ملک، فرزند محمد کاظم ملک التجار بود. حاج حسین آقا خود زاده تهران است و به موقوفات بسیار زیاد خود به حرم امام رضا (ع) معروف. حجم این موقوفات چنان زیاد است که آستان قدس رضوی اداره ای تحت عنوان موقوفات ملک تشکیل داد. وی با اینکه ساکن تهران بود، اما این عمارت را برای اقامت خود در مشهد بنا کرد. معماری این مورد از مشهورترین عمارت های تاریخی ایران گذر زمان و تغییر معماری این زمانها را به خوبی نشان می دهد. این خانه در مجموع شامل دو بخش قجری و پهلوی بوده که در این زمانها ساخته شدند.

با اینکه امروزه قسمتی از این خانه از بین رفت، اما خوشبختانه قسمت مهمی از خانه حاج حسین آقا ملک هنوز سرپاست و انتظار دیدار بازدیدکنندگان را می کشد. از نقاط برجسته معماری خانه حاج حسین آقا ملک میتوان از گچ بری ها و کاشی کاری های قجری این بنا نام برد. همچنین، تزئینات چوبی و دیوار پوش های طلایی رنگ خانه ملک از دیگر ویژگی های هنری این خانه هستند. خانه حاج حسین آقا ملک امروزه به مرکز تولید صنایع دستی مشهد تبدیل شده و علاوه بر تولید این محصولات، زمینه بازدید گردشگران از مراحل تولید این صنایع از نزدیک را فراهم می کند.

نارنجستان قوام

شاید بتوان گفت که نارنجستان قوام از بسیاری جوانب حتی قابل قیاس با دیگر خانه هایی که در بالا گفته شد نیز نیست. نارنجستان قوام عظمتی عجیب و زیبایی عجیب تر را با آب و هوای خوش و بوی نارج های نارنجستان چنان در هم آمیخته که حتی امروزه علیرغم گذشت سالها انسان با ورود به آن به بیداری خود شک می کند. معماری این مورد از مشهورترین عمارت های تاریخی ایران تلفیق فوق العاده و بی نظری بین معماری ایرانی-اسلامی و معماری دوره باروک اروپاست که شکوه خاصی به این بنا بخشید. ساخت این مورد از دیدنی ترین عمارت های تاریخی ایران به مدت ده سال به طول انجامید و توسط قوام الملک، والی شیراز در عهد فتحعلی شاه قاجار ساخته شد.

البته، امروز قسمتهای بزرگی از خانه از جمله بازارچه کناری آن از میان رفت، اما هنوز شکوه وصف نشدنی نارنجستان قوام الملک پابرجاست. در کل، این خانه شامل قسمتهای مختلفی چون اندرونی، دیوان خانه، حمام شخصی قوام الملک، مکتب خانه و حسینه و همچنین اصطبل و دیگر بخش های ضمیمه بود. نارنجستان قوام در سال 1345 به دانشگاه شیراز اهدا شد و پس از آن بین سالهای 1348 تا 1358 مورد استفاده موسسه آسیایی زیر نظر پرفسور آتور پوپ قرار گرفت. در وصف این مورد از مشهورترین عمارت های تاریخی ایران حتی کتابهایی چون آثار عجم فرصت الدوله شیرازی نوشته شد. از برجستگی های معماری این اثر میتوان به تالار آینه نارنجستان قوام الملک اشاره کرد.

آینه کاری های شگفت انگیز و جادویی این اتاق های تو در تو عقل هر بیننده ای را می ربایند. سقف ها و دیوارها چنان دقیق آینه کاری شده اند که شبهای مهتابی بدون هیچ نوری داخل اتاق کاملا روشن می شود. از دیگر صفات خاص این اثر میتوان به هشتی های زیبای سردر اتاق های این عمارت اشاره کرد که از نظر فزونی و کیفیت وصف نشدنی جلوه ای خاص به نارنجستان قوام الملک بخشیده اند. این هشتی ها غالبا با نقش ها و نگاره های بسیار جذاب و اشعار مختلف مزین هستند. از دیگر ویژگی های نارنجستان قوام الملک، مقرنس کاری و ارسی های زیبای این عمارت شکوه آفرین است. آینه کاری های این عمارت نیز تنها به تالار آینه ها محدود نشده و میتوان در بخش بخش نارنجستان قوام الملک بخصوص در سقف های دیوان و اندرونی آنها را مشاهده کرد.

گچبری های این مورد از زیباترین عمارت های تاریخی ایران نیز در نوع خود کم نظیر است. سقف ها و سردر بسیاری از عمارت های این خانه عموما با گچبری های هنرمندانه مزین شدند. بی انصافی است که در زمان صحبت از معماری و تزئینات نارنجستان قوام الملک از آجر کاری ها و نقش برجسته های این عمارت نام نبریم. این کتیبه ها که مربوط به معماری مرسوم دوران زندیه و اوایل دوران قاجار بوده، بسیاری از نگاره های ایران باستان را در بر می گیرند و بر جذابیت این بنا می افزایند. باغچه های زیبا، درخت های تنومند نارنج، حوض زیبا و هوای بی نظیر این عمارت در فصل بهار و پاییز جلوه وصف نشدنی به این عمارت می بخشند. نارنجستان قوام امروزه در خیابان لطفعلی خان زند شیراز قرار داشته و همه روزه از ساعت 8 تا 19 آماده رونمایی به شما هموطنان گرامی است.

خانه پر مهر گیلان

این مورد از زیباترین عمارت های تاریخی ایران از بسیاری نظرها با دیگر خانه های مجلل ایران متفاوت است. نمای همیشه سبز و استفاده نشدن حتی یک قطره چسب یا یک پیچ و مهره در ساخت از مهمترین ویژگی هایش هست. علیرغم این ویژگی و گذشت بیش از 180 سال از ساخت این خانه و آب و هوای بسیار مرطوب و پر بارش گیلان هنوز که هنوز است این خانه با صلابت وصف نشدنی پابرجا هست. مالک اصلی این خانه مشهدی حسین پر مهر از ملاکان و زمین داران ثروتمند گیلان بوده و تاریخ ساخت آن به سال 1200 شمسی باز می گردد. این بنا در سال 1386 ثبت ملی گردید، اما با گذشت حدود دو قرن هنوز وجود کمبوج و تلمباره در اطراف این خانه حس زندگی شیرین شمال کشور را برای انسان بازسازی می کند.

خانه حاج نور الله نجفی (خانه مشروطه اصفهان)

مالک خانه مشروطه اصفهان حاج نورالله نجفی از علمای برجسته و بزرگان مشروطه خواه بود و به همین سبب خانه وی به مرکز تجمع روشنفکران و بزرگان مشروطه خواه تبدیل گشت. معماری این خانه تا حدود زیادی شباهت به معماری دوره صفویه دارد. از برجسته ترین بخش های معماری خانه مشروطه اصفهان میتوان به دو شاهنشین این خانه و دوازده اتاق هفت در حول حیاط اشاره کرد. این درها با ارسی های زیبا و رنگارنگ مزین شده اند. از دیگر ویژگی های این عمارت، نقاشی های زیبا به سبک شیر و شکر در شاه نشین شمالی خانه مشروطه اصفهان هستند. همچنین، گچبری های خاص در جلوه گرفتن این خانه بسیار موثر بوده اند.

بخش بسیار خیره کننده این خانه، تزئینات چوبی شاه نشین شمالی بوده که دیده ها را به سمت خود می کشند. از دیگر ویژگی های این اثر که امروزه توسط شهرداری اصفهان حفظ شد، باغچه های زیبای اطراف حیاط بوده که تناسب رنگی فوق العاده ای را میان رنگهای شیشه های ارسی های اتاق ها و گلهای باغچه پدید آورده است. این خانه از ساعت 8 تا 20 پذیرای بازدیدکنندگان گرامی است.

خانه کلاهدوز یزد (موزه آب)

خانه کلاهدوز یزد هم مانند خانه پیرنیا علیرغم داشتن طبقات متعدد، ارتفاع کمی از سطح زمین داشته و این طبقات در حقیقت در عمق زمین ساخته شده اند. مالک این خانه شیخ علی اکبر کلاهدوز از اشراف و تاجران بنام عهد قاجار بود و تاریخ ساخت این خانه مربوط به سال 1266 شمسی است. این خانه در مجموع از پنج طبقه تشکیل شده که طبقه زیرین آن به قنات متصل است که همین سبب نمناک و در نتیجه منجر به خنک شدن خانه کلاهدوز می شود. در طبقه دوم خانه کلاهدوز انباری و محل نگهداری مواد غذایی بنا شد که به علت دمای پایین مکان مناسبی برای نگهداری مواد غذایی است. از دیگر ویژگی های معماری خانه کلاهدوز میتوان به تزئینات متعدد و اتاق ها با ارسی های رنگارنگ و درهای متعدد اشاره کرد.

تزئینات زیبای سردر و سقف این عمارت نیز بسیار زیبا و منتظم بوده و به سبک معماری دوره صفویه کار شده است. از سال 1379 موزه ملی آب در بنای خانه کلاهدوز افتتاح شد که در آن به نمایش اسباب و لوزام ساخت قنات توسط گذشتگان، کتاب ها و آثار خطی مربوط به ساخت قنات و دیگر اشیای مرتبط پرداخته شده است. خانه کلاهدوز امروزه در میدان امیرچخماق واقع بوده و از ساعت 8 تا 18 آماده پذیرایی از شما بازدیدکنندگان گرامی است.

عمارت میرحسن خان (کلاه فرنگی)

عمارت کلاه فرنگی بیرجند را شاید به تنهایی نتوان به یک خانه تشبیه کرد. این خانه در حقیقت در زمانهای زندیه و قاجار دارالحکومه بیرجند بوده و در آنجا فعالیت های سیاسی و حکومتی شهر انجام می شدند. عمارت کلاه فرنگی منسوب به امیر حسن خان شیبانی از امرای دوران زندیه بود. این بنا از نظر معماری خاص و شکل شش ضلعی آن در ایران بی همتاست. در مجموع عمارت کلاه فرنگی از چهار طبقه ساخته شده که طبقه همکف آن بیشترین مساحت را داشته و بزرگترین طبقه آن است. طبقه اول این عمارت نیز از همکف کوچکتر بوده و تعدادی اتاق را در خود جای داده است. همچنین، ایوان بزرگ این عمارت که دور تا دور عمارت کشیده شد نیز در طبقه اول بنا شده است.

در سه طبقه بالاتر نیز چیز خاصی وجود ندارد و صرفا برای حفظ شکل مخروطی عمارت ساخته شده اند. در زمانهای گذشته دیوار بزرگی حول عمارت کشیده بود و آن را از شهر جدا می کرد که امروز از میان رفته است. این عمارت تا چند سال قبل به علت شکوه و شکل بسیار زیبا به عنوان مرکز استانداری خراسان جنوبی مورد استفاده قرار می گرفت و امروزه تحت نظر میراث باستانی است. از ویژگی های معماری این اثر میتوان به نمای آجری این ساختمان و شکل شش ضلعی و مخروطی آن اشاره کرد. سردرها با مقرنس کاری های زیبا مزین شده و راهروهای طولانی و راه پله های پیچی شکل فضایی رازآلود را در دل این عمارت ایجاد می کنند. البته، لازم به ذکر است که در گذشته دو بادگیر بزرگ در دو طرف عمارت کلاه فرنگی نصب شده بودند که در مرمتهای اخیر حذف شدند.

عمارت خسروآباد

عمارت خسروآباد سنندج را میتوان باشکوه ترین بنای ساخته شده در غرب کشور در چند اخیر نام برد. عمارت خسروآباد سنندج بدست امان الله خان اردلان در سال 1223 بنا شد و در عهد قاجار به عنوان مرکز حکومتی خاندان اردلان در سنندج مورد استفاده قرار گرفت. این بنا پس از امان الله خان محل زندگی فرزندان و نوه های او بود که سرانجام توسط میرزا صادق خان اعزاز الملک خریداری شد. این بنا در سال 1379 ثبت ملی گردید. همچنین، معروف است که ناصرالدین شاه در سفر خود به سنندج در سال 1233 در آنجا اقامت کرد. عمارت خسروآباد توسط چهار باغ در چهار جهت احاطه شده است. در کنار عمارت، حوضی بزرگ و صلیبی شکل قرار دارد و در اطراف عمارت نیز خندق هایی تعبیه شده اند.

در داخل عمارت نیز گچبری و ستون های زیبا بر زیبایی این عمارت افزوده اند. همچنین، شکل زیبای ایوان طبقه اول عمارت شباهت زیادی به ایوان کاخ گلستان دارد. عمارت خسروآباد امروزه در خیابان خسروآباد سنندج قرار دارد و آماده بازدید است.