هر آنچه باید در مورد واکسن کرونا بدانید

یک متخصص اپیدمیولوژی گفت: واکسیناسیون در کنار سایر روش ها از جمله نظام توانمند مراقبت بیماری و مشارکت مردم می تواند در کنترل اپیدمی موثر باشد، برای برخی گروه ها ممنوعیت تزریق واکسن وجود دارد.

علی احمدی با اشاره به اینکه تولید واکسن با رویکرد تحریک سیستم ایمنی بدن و با روش های علمی تهیه می شود، اظهار کرد: واکسن اسپوتنیک 5 برای ایجاد مصونیت علیه ویروس کرونا تهیه شده است، این واکسن اولین واکسن ثبت شده در جهان توسط موسسه تحقیقاتی "گامالیا" است که با همکاری وزارت دفاع و صندوق سرمایه گذاری مستقیم روسیه تهیه شد.

این متخصص اپیدمیولوژی افزود: از ابتدای شروع اپیدمی کرونا در مناطق مختلف جهان، متخصصان مختلف سعی در ساخت واکسن این بیماری داشته اند و تجویز واکسیناسیون با واکسن های متفاوتی آغاز شده است و همچنین واکسن های زیادی در مراحل مختلف کارآزمایی تحت بررسی هستند.

میزان کارایی واکسن اسپوتنیک حدود 92 درصد است

وی با بیان اینکه میزان کارایی واکسن اسپوتنیک حدود92 درصد است، خاطرنشان کرد: این واکسن تاکنون توسط 14 کشور از جمله آرژانتین، مجارستان و امارات متحده عربی مورد تایید قرار گرفته و 10 کشور دیگر نیز در حال بررسی و تائید این واکسن هستند.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد بیان کرد: اهداف تمامی واکسن ها قرار دادن بدن در مقابل یک آنتی ژن است که سبب بیماری نمی شود، اما این آنتی ژن منجر به تحریک سیستم ایمنی بدن شده و همین پاسخ می تواند ویروس را در صورت آلوده شدن به فرد نابود کند یا مانع تاثیر ویروس در بدن شود، در حال حاضر بیش از شش فناوری ساخت واکسن برای مقابله با کرونا در حال بررسی است که عمدتا مبتنی بر ذرات ویروسی یا ویروس ضعیف شده یا غیرفعال هستند.

این متخصص اپیدمیولوژی با تاکید بر اینکه دسترسی به واکسن یک حق طبیعی و بشری است و واکسیناسیون در کنار سایر روش ها از جمله نظام توانمند مراقبت بیماری و مشارکت مردم می تواند در کنترل اپیدمی موثر باشد، عنوان کرد: بنابراین حاکمیت موظف است در اولین فرصت و با به کارگیری تمام ظرفیت های ممکن نسبت به این امر و از جمله ارتقای نظام مراقبت اپیدمی اقدامات لازم را انجام دهد، اما باتوجه به کمبود منابع، دسترسی تدریجی به واکسن در جهان امری اجتناب ناپذیر است و گروه های جمعیتی برای دسترسی به واکسن اولویت بندی می شوند.

وی افزود: قرار گرفتن سالمندان در اولویت تزریق واکسن به علت کاهش تعداد مرگ و میر ناشی از از ویروس کرونا است، اولویت بندی واکسن صرفا به معنی اولویت بندی زمانی است.

احمدی با بیان اینکه کادر بهداشت و درمان و به ویژه کارکنان بخش های مراقبت ویژه بیماران کووید19 و کارکنانی که در معرض مستقیم با بیماران کرونا قرار دارند در اولویت تزریق واکسن قرار دارند، توضیح داد: گروه های پرخطر نیز بر اساس اولویت در نوبت تزریق واکسن قرار می گیرند.

این متخصص اپیدمیولوژی بیان کرد: در فاز اول واکسیناسیون به ترتیت اولویت کارکنان برای خط اول ارائه خدمات به بیماران کرونا، همه پرسنل بیمارستان های بستری کننده بیماران کرونا، پرسنل عملیاتی اورژانس کشور، پرسنل مستقیم تغسیل و شستشوی اجساد، پرسنل آزمایشگاهی عضو شبکه آزمایشگاهی تشخیص کرونا، پرسنل درمانگاه ها و مراکز سرپایی درگیر غربالگری کرونا، پرسنل مراکز تزریق واکسن کرونا، پرسنل درمانگاه های کرونا، پرسنل درمانگاه های سرپایی خدمات دهنده به بیماران کرونا، پرسنل مطب های فعال در پذیرش و غربالگری بیماران کرونا، مطب های فعال متخصصین عفونی، مطب های فعال متخصصین داخلی و فوق ریه، مطب های فعال متخصصین کودکان، مطب های فعال پزشکان عمومی، پرسنل مطب ها و کلینیک های فعال دندانپزشکی، پرسنل مراکز رادیولوژی و سایر آزمایشگاه های درگیر در تشخیص کرونا، پرسنل داروخانه ها، پرسنل ستادی دانشگاه علوم پزشکی و وزارت بهداشت و درمان انجام می شود.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد ادامه داد: فاز دو واکسیناسیون نیز شامل افراد با ریسک بالای بستری شدن و مرگ به دلیل بیماری کرونا، افراد با ریسک بالای ساکن در مراکز نگهداری، افراد و پرسنل ساکن در خانه سالمندان، جانبازان ساکن در مراکز نگهداری جانبازان، افراد کم توان جسمی و ذهنی ساکن در مراکز نگهداری و پرسنل این مراکز، جانبازان بالای 50 درصد و جانبازان شیمیایی، افراد مسن بالای 80 سال، 75 سال، 70 سال و 65 سال می شود که این تزریق بر اساس اولویت صورت می گیرد.

واکسن برای افراد زیر 18 سال مجوز مصرف ندارد

احمدی در خصوص موارد منع مصرف واکسن اسپوتنیک، توضیح داد: واکسن برای افراد زیر 18 سال مجوز مصرف ندارد، در دوره بارداری و شیردهی، سابقه واکنش های حساسیتی شدید و وجود هر گونه بیماری حاد با تب یا بدون تب ممنوعیت مصرف وجود دارد، افراد دارای بیماری حاد تب یا بدون تب می توانند حدود دو هفته بعد از بهبودی مراجعه کنند.

این متخصص اپیدمیولوژی با اشاره به اینکه افرادی که به دنبال تزریق نوبت اول واکسن اسپوتنیک دچار هر نوع عارضه شدید مانند آنافیلاکسی یا واکنش حساسیتی شدید، تشنج، تب بالای 40 درجه و ... شده اند، منع مصرف نوبت دوم واکسن را دارند.

وی تاکید کرد: در موارد بیماری مزمن کبدی، کلیوی، بیماری های متابولیک (دیابت کنترل نشده و اختلال فاحش عملکرد تیروئید)، اختلالات خونی (مانند هموفیلی یا اختلالات انعقادی)، صرع و سایر بیماری های اعصاب مرکزی و یا سابقه سکته مغزی، بیماران مبتلا به بیماری های خودایمنی (اتوایمیون) و مبتلایان به سرطان های بدخیم مصرف واکسن اسپوتنیک باید با احتیاط و بررسی منافع به خطرات احتمالی تزریق شود؛ بنابراین توصیه می شود این قبیل بیماران حتما قبل از تزریق واکسن، نظر پزشک معالج خود را در مورد انجام واکسیناسیون جویا شوند و در صورت اعلام بلامانع بودن به مراکز واکسیناسیون مراجعه کنند.

احمدی با بیان اینکه به دلیل احتمال بروز واکنش های حساسیتی شدید و آنافیلاکسی، امکانات دارویی و تجهیزات اولیه احیا و همچنین آمادگی خدمات اورژانس پزشکی و انتقال بیماران احتمالی باید پیش بینی شده باشد، عنوان کرد: افرادی که در بررسی اولیه قبل از ورود به پایگاه واکسیناسیون تب بالای 37 درجه دارند اجازه واکسیناسیون تا رفع بیماری احتمالی زمینه ای ندارند.

تزریق واکسن کرونا اختیاری است

این متخصص اپیدمیولوژی خاطرنشان کرد:افرادی که سابقه ابتلا به بیماری کرونا را در یک سال گذشته داشته اند می توانند واکسینه شوند، واکسیناسیون کرونا برای عموم افرادی که در گروه های اولویت دار قرار دارند اختیاری است و الزام وجود ندارد.

وی با اشاره به اینکه واکسن اسپوتنیک باید در دمای منفی 20 و در حالت منجمد نگهداری شود، بعد از بیرون آوردن از فریزر طی 10 الی 15 دقیقه واکسن آب و قابل تزریق است، واکسن هایی که از فریزر خارج می شوند باید در طول دو ساعت مصرف شوند و مجددا نباید وارد فریزر شوند.

احمدی در پایان گفت: این واکسن می تواند علائم شبیه آنفلوآنزا ایجاد کند و برای رفع علائم می توان از آنتی هیستامین و NSAID می توان استفاده کرد.