فشار خون بالا و خطراتی که نمی دانید!

زوم لایف/ بالا بودن فشار خون یک عامل خطر اصلی برای بیماری های قلبی عروقی از جمله سکته مغزی، حمله قلبی، نارسایی قلبی و آنوریسم است. اگر فشار خون بیش از حد بالا باشد، نیروی زیادی به سرخرگ ها و قلب وارد می شود. کنترل و درمان فشار خون بالا برای حفظ سلامتی و کاهش خطر ابتلا به این شرایط خطرناک بسیار مهم است.

فشار خون بالا چیست؟

بسیاری از افراد در سراسر جهان مبتلا به پر فشاری (هیپرتانسیون؛ hypertension) یا افزایش فشار خون هستند که اصطلاحا به آن «فشار خون» یا «فشار خون بالا» هم گفته می شود. علائم فشار خون، به طور معمول قابل مشاهده نیستند و ممکن است تا سال ها در بدن پدیدار نشوند و حتی بعد از پدیدار شدن این علائم به بیماری های دیگر نسبت داده شوند. برای درمان فشار خون بالا، شما می توانید با یک سری عادات و رفتار ها و مصرف دارو با مشورت پزشک سلامت خود را به دست آورید.

علائم بالا بودن فشار خون

ممکن است فرد مبتلا به فشار خون بالا هیچ علائمی را متوجه نشود، بنابراین افراد اغلب آنرا "قاتل ساکت" می نامند. اگر فشار خون بالا تشخیص داده نشود، می تواند به قلب، رگ های خونی و سایر ارگان ها مانند کلیه آسیب برساند. از همین جهت بررسی فشار خون به طور مرتب ضروری است. در موارد نادر و شدید، فشار خون بالا باعث تعریق، اضطراب، مشکلات خواب و سرخ شدن می شود. با این حال بیشتر مبتلایان به فشار خون بالا هیچ علائمی را تجربه نخواهند کرد. اگر فشار خون بالا به یک بحران فشار خون تبدیل شود، ممکن است فرد دچار سردرد و خونریزی بینی شود.

برخی از علائم فشار خون بالا عبارتند از:

بالا رفتن دمای بدن (گرگرفتگی)

درد در ناحیه سینه

وجود لکه خون در ادرار

به سختی و غیر شمرده نفس کشیدن

سردرد غیر منتظره

علائمی دیگری نیز وجود دارند که در اندکی از بیماران این علایم بروز پیدا می کند:

تعریق بیش از حد معمول

اضطراب شدید

مشکلاتی در خوابیدن

سرخ شدن رنگ پوست

در وضعیتی که این بیماری خطرناک و بحرانی می شود علائم زیر پدیدار می شوند:

خون ریزی از بینی بدون داشتن جراحت

سرگیجه و سردرد های مداوم و پر درد

علل فشار خون بالا

اگر یک بیماری زمینه ای برای افزایش فشار خون باشد، پزشکان این فشار خون بالا را ثانویه می نامند. فشار خون ثانویه دلایل خاصی دارد و نتیجه بیماری دیگری است به عنوان مثال: بیماری مزمن کلیه (CKD) یک علت شایع فشار خون بالا است، زیرا کلیه ها دیگر مایعات را فیلتر نمی کنند. این مایع اضافی منجر به فشار خون بالا می شود.

شرایطی که می تواند به فشار خون بالا منجر شود عبارتند از:

دیابت، به دلیل مشکلات کلیوی و آسیب عصبی

بیماری کلیوی

فئوکروموسیتوم، یک سرطان نادر یک غده فوق کلیوی است.

سندرم کوشینگ که دارو های کورتیکواستروئید می تواند ایجاد کند.

هایپرپلازی مادرزادی آدرنال، اختلال در غدد فوق کلیه ترشح کننده کورتیزول

پرکاری تیروئید یا غده تیروئید بیش فعال

هایپرپاراتیروئیدیسم، که بر کلسیم و فسفر تأثیر می گذارد.

بارداری

آپنه خواب

عوامل خطر برای فشار خون بالا

برخی عوامل خطر وجود دارد که می توانند در ایجاد فشار خون بالا نقش داشته باشند، مانند:

سن

اضافه وزن

مصرف الکل و دخانیات

سبک زندگی کم تحرک

رژیم غذایی سرشار از نمک و پر چرب

مصرف پتاسیم کم

مدیریت و درمان فشار خون بالا

اصلاح سبک زندگی اولین گزینه برای مدیریت و درمان فشار خون بالا است که باید انجامش دهید. همچنین روش های دیگری نیز برای درمان فشار خون وجود دارد، مانند:

ورزش منظم

کاهش استرس

دارو (فقط با تجویز پزشک)

رژیم غذایی

کاهش مصرف نمک

تعدیل مصرف الکل

خوردن میوه و سبزیجات بیشتر و چربی کمتری

مدیریت وزن بدن

استفاده از رژیم DASH (مصرف مکمل های پروبیوتیک).

اگر به نکاتی که در بالا ذکر شده اند اهمیت نمی دهید ممکن است مبتلا به فشار خون بالا شوید. پس سعی کنید برای دوری از این بیماری حتما این رفتار ها را در زندگی خود پیاده سازی کنید و سلامت کلی بدن خود را به دست آورید. فشار خون بالا اگر در مراحل ابتدایی قرار داشته باشد با این اعمال می تواند کنترل و درمان شود و مشکلی را برای شما به وجود نیاورد.

نقش تغذیه در کنترل فشار خون بالا

غذایی که می خوریم تأثیر زیادی بر سلامت کلی ما دارد. انجمن قلب آمریکا پیشنهاد می کند که خوردن رژیم غذایی سرشار از میوه و سبزیجات و پرهیز از غذا های با نمک و چربی زیاد می تواند به کنترل فشار خون کمک کند.

مواد نگهدارنده، مواد افزودنی و آب

محققان طی یک مطالعه برروی تاثیر غذا ها و محصولات محلی نسبت به محصولات حاوی مواد نگه دارنده دریافتند که پس از گذشت 6 ماه، افرادی که غذا های محلی مصرف می کنند، سطح کمتر چربی احشایی، بهبود وضعیت افسردگی و کاهش فشار خون سیستولیک داشتند.

در یک مطالعه دیگر دانشمندان به بررسی مواد معدنی آب پرداختند. در مناطقی که آب شوری بیشتری دارد، آب حاوی مقادیر بیشتری سدیم است که می دانیم فشار خون را افزایش میدهد. با این حال، همین آب همچنین شامل منیزیم و کلسیم بیشتری است که هر دو فشار خون را کاهش می دهند.

بهداشت دهان

دانشمندان طبق تحقیقات خود نتیجه گرفتند که دهانشویه دهان "باکتری های خوب" را در دهان می کشد. این باکتری های خوب اکسید نیتریک (NO) تولید می کنند که برای سلامتی رگ های خونی مهم است.

مصرف روی

آخرین تحقیق، نقش اصلی در تعامل بین روی و فشار خون را نشان می دهد. به گفته محققین، انتقال دهنده کلرید سدیم (NCC) در کلیه لینچپین است. NCC مسئول پمپاژ سدیم به بدن است، از این طریق از دفع آن در ادرار جلوگیری می کند. روی با NCC تداخل دارد: هنگامی که روی وجود دارد، NCC فعال تر است، به این معنی که بدن سدیم کمتری را حفظ می کند. این مهم است، زیرا مقادیر زیاد سدیم (از جمله مصرف نمک زیاد) فاکتور هایی در افزایش خطر فشار خون هستند.

عوارض فشار خون بالا

فشار خون طولانی مدت می تواند باعث ایجاد عوارض از طریق آترواسکلروز شود که پلاک در دیواره رگ ها ایجاد می شود و باعث باریک شدن آن ها می شود. این باریک شدن فشار خون را بدتر می کند، زیرا قلب برای گردش خونِ باید با فشار بالا، خون را پمپاژ کند.

آترواسکلروز مربوط به فشار خون بالا می تواند منجر به:

نارسایی قلبی و حملات قلبی

آنوریسم یا برآمدگی غیر طبیعی در دیواره شریان

نارسایی کلیه

سکته مغزی

قطع عضو

رتینوپاتی فشار خون بالا در چشم، که می تواند منجر به کوری شود.

عوارض احتمالی فشار خون بالا که در صورت عدم درمان آن روی می دهند عبارتند از:

گسیختگی آئوت

آسیب دیدگی رگ های خونی

آسیب مغزی

نارسایی احتقانی قلب

آسیب دیدگی کلیه ها

نارسایی کلیه

حمله قلبی

سکته مغزی

کاهش بینایی

سوالات متداول درباره فشار خون بالا

تا اینجا درباره فشار خون بالا، علائم، علل و درمان را خواندید، در ادامه به سوالات شایع درباره فشار خون بالا پاسخ داده ایم.

آیا سابقه خانوادگی با فشار خون بالا ارتباطی دارد؟

احتمال افزایش فشار خون در صورت وجود سابقه خانوادگی و فامیلی بیشتر است. به عنوان مثال، در تحقیقاتی که انجام شده است، داشتن فشار خون بالا در آمریکایی های آفریقایی تبار بیشتر از سفید پوست ها دیده می شود.

فشار خون بدخیم چیست؟

اگر دچار سر درد شدید شده اید فورا به پزشک مراجعه کنید، زیرا ممکن است این سردرد نشان دهنده عارضه ای خطرناک و یا نوعی فشار خون خیلی بالا، موسوم به از فشار خون بدخیم باشد.

پرفشاری خون اولیه چیست؟

در 90٪ موارد علت مشخصی برای افزایش فشار خون وجود ندارد، ولی بیماری در بعضی از افراد فامیل دیده می شود. این نوع ازدیاد فشار خون، (پرفشاری اولیه خون)، نام دارد.

پرفشاری خون ثانویه چیست؟

تقریبا در 10٪ موارد، بیماری های کلیه، غدد درون ریز (مثل کم کاری تیرویید) و مصرف دارو ها (مثل قرص های ضدبارداری) عامل ایجاد فشار خون بالا هستند. به این نوع ازدیاد فشار خون (پرفشاری ثانویه خون) گفته می شود. پرفشاری خون ثانویه، یعنی مواردی از افزایش فشار خون که علت آن ها قابل شناسایی است ممکن است در موارد زیر ایجاد شود:

تومور غدد فوق کلیه

مسمومیت با الکل

اضطراب و استرس

استفاده از مواد تضعیف کننده اشتها

تصلب شرایین (آترواسکلروز)

مصرف قرص های ضد بارداری

مصرف بعضی از دارو های سرماخوردگی

بیماری کوار کتاسیون آئورت

سندرم کوشینگ

مرض قند (دیابت)

بیماری های کلیوی

دارو های مورد استفاده در میگرن

سندرم همولیتیک-اورمیک

پورپورای هنوخ شوئن لاین

چاقی

وجود درد

حاملگی

التهاب روده ناشی از پرتو درمانی

تنگی شریان کلیوی

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر بعد از اندازه گیری فشار خون، متوجه فشار خون پایین یا بالا شدید و یا اینکه علائم گفته شده در این مطلب را داشتید، حتماً به پزشک مراجعه کنید.

سخن پایانی

به طور کلی فشار خون بالا، بیماری بسیار خطرناکی است. این بیماری عوارض جبران ناپذیری را گاهاً در انسان به وجود می آورد. پس در صورت بروز علائم فشار خون بالا، شما باید به فکر درمان آن باشید و در صورت پدیدار شدن علائم در بدن خود نسبت به آن بی تفاوت نباشید. برای اطلاع از مبتلا شدن به این بیماری حتما فشار خود را روزانه چک کنید، زیرا این بیماری ممکن است در خاموشی به سر برد. حتما در مورد درمان فشار خون بالا با پزشک خود مشورت کنید، چون درمان خودسرانه این بیماری کاری اشتباه است.