ریشه دواندن گیاهان در میراثی 2 هزارساله

ایرنا/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده، ریشه دواندن گیاهان در میراثی 2 هزارساله مشاهده می گردد.

داستان چیست؟

عوامل تخریب در بناهای تاریخی به اعتقاد بسیاری از کارشناسان طبیعی و انسانی قلمداد می شود و این اثر هم مستثنی نیست و رویش و کاشت گیاهان در مجاورت محوطه یا بناهای تاریخی آن از عواملی تاثیرگذار برای تخریب این آثار محسوب می شود.

تاریخچه دژ رشکان یا فخرآباد

در محله صفائیه در نزدیکی تپه چشمه علی دژ مستحکمی مربوط به دوران اشکانیان قرار دارد که حوالی سالهای 1384 تا 1386 از میان زباله های شهری بیرون آورده شد. دژ رشکان 2300 سال قدمت دارد و از آنجا که در دوره دیلمیان توسط فخرالدوله پسر رکن الدوله دیلمی بازسازی و مورداستفاده مجدد قرار گرفت، به آن نیز دژ فخرآباد می گویند.

کاشت محصولات کشاورزی در اطراف دژ رشکان

یک کارشناس میراث فرهنگی پیرامون ریشه دواندن گیاهان در میراثی 2 هزارساله می گوید: این دژ برای نخستین بار در سال 1374 از کتاب ری باستان از زوایای مختلف مورد بررسی قرار گرفت و پس از آن در حفاری محوطه در سال 1381 (میراث فرهنگی) بنای این ارگ حکومتی اشکانی از زیر خاک نمایان شد.

احمد ابوحمزه با بیان اینکه تنها سه اثر از دوره اشکانی در ایران کنونی وجود دارند، گفت: این آثار شامل معبد آناهیتا کرمانشاه، کوه خواجه سیستان و بلوچستان و دژ رشکان در شهرری است.

این ری شناس با بیان اینکه دژ و محدوده تاریخی آن در دوره پهلوی دوم در فهرست آثار ملی کشور قرار گرفت، تصریح کرد: آبیاری و کاشت محصولات کشاورزی و از سوی دیگر فعالیت کارخانه سیمان در حریم این اثر تاریخی باعث شده تا دژ رشکان هم اینک حال خوبی را سپری نکند.

عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان و بازرس انجمن تاریخی ایران تصریح کرد: کشت بی رویه محصولات کشاورزی باعث شده که بنا و سازه دژ به علت رطوبت بالای خاک هر روز مورد فرسایش و تخریب جدی قرار گیرند که باید متولیان امر به صورت اضطراری حفاظت بنای اشکانی را مورد توجه قرار دهند.

به گفته وی مشخص نبودن حریم قانونی برای کشاورزان و بی توجهی مسئولان میراث فرهنگی باعث شده که مرمت این اثر در اولویت قرار نگیرد.

ابوحمزه در خصوص تخصیص نیافتن منابع مالی کافی برای احیای این اثر انتقاد کرد و گفت: بودجه های تخصیصی در سالهای مختلف به حدی ناچیز است که تنها می توان بخشی از آوار و فضای پیرامونی را پاکسازی و مرمت کرد.

وی با بیان اینکه با اعتبارات کافی منطقه عباس آباد تهران به قطب گردشگری تبدیل شد، اظهار داشت: با گذشت 10 سال از مصوبه سایت توریستی در این دژ، این فرصت نهایی نشده تا بتوان تاریخچه، ظرفیت و خاص بودن این بنای ارزشمند در حوالی پایتخت را به خوبی برای گردشگران معرفی کنیم.

این ری شناس با بیان اینکه به علت نبود نظارت کافی دژ رشکان هم اینک به تجمع معتادان تبدیل شده، گفت: برای کاهش خسارت به سازه و بنای موجود باید چاره اندیشی کرد تا کمتر شاهد تخریب انسانی در این بنای تاریخی بود.

رطوبت، آفت جدی برای آثار تاریخی

همچنین عضو هیات علمی گروه مرمت و معماری دانشگاه تهران در این خصوص می گوید: هرگونه کشت محصولات کشاورزی در حریم آثار تاریخی آسیب زاست، چرا که رطوبت زیاد آفت جدی برای تخریب آثار تاریخی محسوب می شود.

محمد حسن خادم زاده تاکید کرد: با توجه به گمانه زنی و کاوش های مختلف در اطراف محوطه و بناهای تاریخی، احتمال تخریب اشیا توسط شیارهای عمیق و متعدد کشاورزی در دل خاک بسیار زیاد است.

وی اضافه کرد: ریشه بوته های گیاهان یکی از عامل های نفوذ آب و فرسایش سازه های معماری محسوب می شوند که عدم شناخت کافی به این موضوع لطمات جبران ناپذیری را به بناهای تاریخی وارد خواهد کرد.

نظر میراث فرهنگی ری

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان ری کاشت محصولات کشاورزی در دژ رشکان را خلاف نظر کارشناسان عنوان کرد و گفت: تنها آسیب هایی از جمله کاشت درختان با ریشه های عمیق و گودبرداری در محوطه پیرامونی می تواند مهمترین عامل تخریب این بنای تاریخی باشد.

امیر مصیب رحیم زاده تصریح کرد: بیش از این موضوع کاشت محصولات کشاورزی در عرصه درجه یک دژ رشکان مطرح شد که این نهاد موضوع را مورد بررسی قرار داد.

به گفته این مسئول به تمامی کشاورزان اطراف این بنا تذکرات لازم را ارائه شده است.

وی عنوان کرد که در راستای مرمت، حفاظت و بازسازی دژ رشکان مبلغ یک میلیارد و 250 میلیون ریال اعتبار تخصیص یافته است.

رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان ری با بیان اینکه اقدامات لازم در زمینه بازسازی تعمیر دژ رشکان تا اوایل شهریور امسال انجام می شود، افزود: تخصیص اعتبار در زمینه تعمیر، بازسازی پله کان مسیر دسترسی و ساماندهی و حفاظت برخ غربی و شرقی دژ رشکان می شود.

باید دید که میراث فرهنگی استان تهران به عنوان مالک اثر چه زمان مرمت اشکانی را با فوریت رسیدگی می کند، چرا که نادیده گرفتن این بنا باعث شد تا در سکوت نفسهای آخر خود را بکشد.