قرار گرفتن پرونده احیای باغات محلات دوباره روی میز

ایسنا/ براساس آخرین خبرهای بدست آمده، قرار گرفتن پرونده احیای باغات محلات دوباره روی میز مشاهده می شود.

قضیه چیست؟

شهر محلات به گل ها و باغ ها و کوچه باغاهایش شهره است؛ جاذبه های رنگارنگی که گردشگران بسیاری را به خود جلب می کند، اما طی چند سال اخیر بدلیل خشکسالی، بی توجهی به باغات و تلاش برخی مالکین برای تغییر کاربری، این ظرفیت های زیبای گردشگری در معرض تهدید قرار گرفتند و البته عملی شدن برخی از این تهدیدها باعث شد که کار به جاهای باریک بکشد و بخش قابل توجهی از باغات شهری محلات در آتش بی توجهی و البته زیاده خواهی بسوزد!

همین تخریب ها یا در آستانه از بین رفتن قرار گرفتن ها باعث شد که موضوع احیای این باغات به کرات از سوی هر مدیر و مسئولی در شهرستان مطرح شود.

سلیمی نماینده مردم محلات در مجلس بارها در خصوص از بین رفتن این باغات هشدارهایی دارد، اما احیای باغات به صرف هشدار به جایی نرسید.

احمد سجادی، فرماندار وقت شهرستان در سال 94 رسما خبر از احیای باغات محلات داد و گفت: این باغات با وسعت 30 هکتار جز بهترین و مستعدترین باغات محلات هستند، اما مشکل اصلی درخصوص این باغات از ناحیه خود مردم ایجاد شد. این باغات که در مالکیت مردم محلات قرار دارند، در محدوده شهری قرار گرفته اند و مالکان قصد داشتند با رها کردن باغات و عدم رسیدگی به آنها به خشک شدن تدریجی باغات کمک کرده و در نهایت به بهانه از بین رفتن باغات، زمین منطقه را جهت ساخت و ساز به فروش رسانده یا نسبت به ساخت و ساز و درآمدزایی از این محل اقدام کنند.

وی از اجرای طرحی گفته بود که براساس آن مردم باید باغاتی را که بواسطه بی توجهی خشک کرده بودند، احیا می کردند.

قاسم رئیس اکبری، عضو شورای وقت شهر محلات گفته بود که مقایسه نقشه هوایی 30 سال قبل محلات با نقشه هوایی سال 95 نشانگر از بین رفتن بیش از 50 تا 60 درصد فضای سبز شهری این شهر است.

وی بخش مهمی از این مشکل را مربوط به معضل کم آبی عنوان و اظهار کرد: فشار آب بسیار کاهش پیدا کرده و باغدار به دلیل عدم برخورداری از منابع آبی باغ را به حال خود رها کرده است. خشک شدن باغات در محلات زمینه آتش سوزی های متعدد را فراهم کرده و در حال حاضر شاهد وقوع آتش سوزی در باغات مناطق مختلف شهر هستیم.

وی به آتش سوزی های سال 95 در این باغات اشاره کرده و با بیان اینکه سه تا چهار فقره از پنج فقره آتش سوزی، بنا به پیش بینی کارشناسان عمدی بوده، گفت: متاسفانه به دلیل کمبود آب، مالکان به دنبال ایجاد ارزش افزوده و افزایش مرغوبیت ملک هستند تا ملک را به فروش برسانند یا تغییر کاربری در آن ایجاد کنند.

آن روز سلیمی نماینده محلات نیز وضعیت باغات این شهر را اورژانسی عنوان کرد و گفت: فرصت زیادی برای احیا و نجات باغات نداریم، اگر اقدامی حیاتی و معقول انجام نگیرد قطعا نابودی باغات محلات را شاهد خواهیم بود.

و سجادی فرماندار وقت هم از در نظر گرفتن طرحی گفته بود که براساس آن اگر باغداری جهت حفظ و احیای باغ برآید مجوز ساخت بنای 60 تا 70 متری درون باغ برای وی صادر می شود و تاکید کرده بود که این امر قطعا کمک شایانی به زیبایی هرچه بیشتر کوچه باغات محلات خواهد کرد.

ولی تلاش های سجادی برای ساماندهی باغات محلات ناتمام ماند و حدود شش ماه بعد در آذرماه 95 فرماندار محلات تغییر کرد.

سجادی به عنوان فرماندار محلات، رفع مشکل باغات این شهرستان را مهمترین اقدامی عنوان کرد که در طول دوران فرمانداری در این شهرستان موفق به انجام آن نشد و اظهار کرد: طی این مدت تمام تلاشمان را برای رسیدگی و سامان یافتن باغات محلات به کار گرفتیم، اما به دلیل عدم همکاری دستگاه های اجرایی استان در این کار موفق نبودیم.

وی تاکید کرده بود که با توجه به اینکه اقلیم شهرستان تحت تاثیر وجود این باغات است، همچنین در حوزه گردشگری وجود و احیای آنها موثر خواهد بود، ضرورت ساماندهی آنها در شهرستان محلات کاملا محسوس است.

تقریبا یکسال بعد در سومین روز از آبانماه 96 نماینده مردم محلات و دلیجان در مجلس شورای اسلامی از صدور مجوز ساخت خانه کارگری در باغات محلات توسط معاون وزیر جهاد کشاورزی خبر داد.

وی یکی از موثرترین نتایج جلسه اش با وزیر را صدور مجوز احداث خانه باغ در باغات شهرستان محلات عنوان کرد و در خصوص دیوارکشی باغات و نحوه آبیاری به عنوان دیگر مشکل باغات محلات گفته بود: با توجه به اینکه برای استفاده از منابع آبی نیاز به منابع و امتیازات تسهیلاتی وجود دارد و این امتیاز در حالت عادی تنها مشمول باغات بالای هزار و 500 متر وسعت می شود، دستورات لازم جهت بهره مندی باغات محلات از این امتیاز و تسهیلات صادر شد چراکه 70 درصد باغات محلات مساحتی کمتر از این میزان دارند و بهره مندی آنها از تسهیلات یاد شده نیازمند کسب مجوز بود.

وی همچنین گفته بود که معاون وزیر جهادکشاورزی اختیار لازم در این خصوص را به استان واگذار کرده است تا جهت سند دار شدن باغات تصمیمات لازم را اتخاذ کنند و با اشاره به فعالیت کارگروه ویژه احیای باغات محلات تصریح کرده بود: با دستور معاون وزیر جهاد کشاورزی مقرر شد در صورت نیاز ساختار این کارگروه تکمیل یا اصلاح شود تا تصمیمات اتخاذ شده در جلسه به سرعت روند اجرایی به خود بگیرد.

وی گفته بود که این تصمیمات بن بست های جدی موجود در مسیر احیای باغات محلات را باز کرده است و تنها باید مسئولان شهرستان با همکاری مردم تصمیمات را عملیاتی کنند.

زینی وند، فرماندار محلات نیز در شهریورماه سال 96 در نشستی خبری با اشاره به مسائل و مشکلات باغات و اقدامات انجام گرفته در این حوزه، امیدوارانه از احیای باغات محلات گفته و اظهار کرده بود: به هیچ عنوان حتی برای یک متر از باغات اجازه تغییر کاربری داده نخواهد شد. دستگاه متولی در امر باغات به علت وجود آنها در حریم شهر، جهاد کشاورزی است که بدلیل وجود قوانین دست و پاگیر، امکان احیای این باغات برای این وزارتخانه وجود نداشت ولی با مساعدت مسئولین استان و صدور مجوزهای ویژه از طرف وزیر بزودی باغات محدوده حریم شهر با رویکرد توریستی احیا خواهند شد. در این خصوص مشاور برای طرح تفکیک باغات انتخاب شده و کار به شیوه خوبی در حال انجام است و باغ شهر محلات بزودی به شکل زیبای سابق خود بازخواهد گشت.

متاسفانه، این امیدواری ها نتوانست دردی از باغات محلات دوا کند و کار تخریب باغات محلات همچنان ادامه داشت بگونه ای که مسئول آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرستان محلات در نوزدهمین روز از خردادماه گفت: در 15 روز گذشته بیش از 89 مورد آتش سوزی به مرکز 125 آتشنشانی گزارش شده و بیش از ده ها هکتار از مراتع و باغات طعمه حریق شده اند که عمدی بودن برخی از این آتش سوزی ها بدلیل سودجویی دور از ذهن نبوده و در این خصوص یک نفر شناسایی شده و به نیروی انتظامی معرفی شده است.

وی تاکید کرد: علیرغم اخطارهای این سازمان متاسفانه کم توجهی به جمع آوری و هرس درختان خشک شده و نیز گرمی هوا باعث بروز این چنین حوادث است. امسال نیز مانند سال های گذشته یکی از کانون های این آتش سوزی ها باغات شهرستان هستند که اکثرا در سایه بی توجهی مالکان آنها به جمع آوری چوب های خشک و رسیدگی مستمر، طعمه حریق شده و در اثر خشک بودن علف ها و برخی درختان، دامنه آتش سوزی ها گسترده بوده است.

هنوز کار احیای باغات این شهرستان به عنوان یکی از بزرگترین سرمایه های آن به جایی نرسیده و تنها می توان به جان باران های دو سال اخیر دعا کرد، چرا که مانع خشک شدن بیشتر این باغات و از بین رفتن آنها شده است.

اخیرا جلسه ای دیگر با حضور مسئولان شهرستان و معاون گردشگری میراث فرهنگی استان مرکزی در محلات برگزار شد و قرار گرفتن پرونده احیای باغات محلات دوباره روی میز صورت گرفت.

شهردار محلات گفت: در سال های گذشته میراث فرهنگی استان طرح مطالعاتی در خصوص ساماندهی بخشی از باغات محلات را به انجام رسانده که طرح مربوط به منطقه پولگان است.

استرابی بیان کرد: این طرح در راستای توسعه گردشگری و حفظ باغات شهر محلات تدوین شده و پیگیر هستیم تا راهکاری برای اجرای این طرح و احیای باغات داشته باشیم.

وی با بیان اینکه در حال حاضر موضوع صرفه اقتصادی باغات محلات منتفی شده، افزود: در منطقه پولگان باغات اکثرا دچار خشکسالی شده اند و تلاش می کنیم که طرح یاد شده به احیای باغات منتهی شود.

استرابی اضافه کرد: این منطقه کوچه باغ هایی دارد که بستر مناسبی برای گردشگری هستند و تلاش خواهیم کرد که هیچگونه تعریضی در این منطقه صورت نگیرد، حتی در امر بازسازی نیز دیوارهای باغات باید به همان شکل اولیه کاهگل شوند تا بافت منطقه از بین نرود.

وی با اشاره به اینکه در گام اول، باغات منطقه پولگان با وسعت حدود 35 هکتار مدنظر است، گفت: قسمت عمده ای از باغات در خشکسالی های اخیر از بین رفته است، البته برخی فرصت طلبان هم در پی از بین بردن باغ بودند، اما تلاش خواهیم داشت که باغات به خوبی احیا شوند.

شهردار محلات تصریح کرد: احیای باغات محلات کار بسیار بزرگی است که باید با دقت انجام گیرد چراکه این پروژه ابعاد اجتماعی، مالکیتی، خرده مالکان و ... دارد، طرح مطالعاتی و تدوین شده توسط میراث فرهنگی بر جذب سرمایه گذار برای احیای باغات تاکید دارد که عملا این امر نشدنی است و باید به سمتی حرکت کنیم که خود مردم به سمت احیای باغات اشتیاق یابند و باید درخصوص این طرح چکش کاری لازم صورت گیرد.

محلات به لحاظ جذب گردشگر در حوزه های مختلف تاریخی، طبیعی، سلامت و مذهبی ظرفیت های بسیاری دارد و شاید یکی از نوستالژیک ترین مناطق در این شهر کوچه باغات باشند که قطعا هزینه کرد در این بخش سرمایه گذاری محسوب می شود چراکه بواسطه جذب طبیعت گرد و گردشگر می توان انتفاع بالایی برای شهر و اقتصاد ساکنان این منطقه رقم زد.

چهار سال پیش نماینده این شهر در مجلس از اورژانسی بودن وضعیت باغات صحبت کرده بوده و به نظر می رسد در حال حاضر باغات در کما به سر ببرند، اما مجدد پرونده احیا روی میز قرار گرفت و امیدواریم که تصمیماتی که این روزها گرفته می شود بالاخره به احیای باغات محلات بینجامد و در آخرین سال از قرن چهارده، بخشی از آنها احیا شوند.