ملکه قرمز مایا و اسراری که با او دفن شدند
نام تمدن مایا همواره با اسرار و سوالات بسیاری همراه بوده است. بقایای جا مانده از این تمدن، دنیایی راز با خود داشته و البته سوالات بیشماری که تاکنون جوابی برایشان یافت نشده است. مایاها از شناخته شده ترین اقوام سرخ پوست بودند که در آمریکای مرکزی و قسمت جنوب مکزیک می زیسته اند. در جنگل هایی بارانی مسکن داشتند و از کسانی بودند که در پیشرفت تمدن آمریکای مرکزی نقش مهمی داشتند. در علوم معماری، ریاضیات، نجوم و هنر موفقیتهای بزرگی بدست آورده و سالهای بسیاری در سرزمین آمریکای مرکزی زندگی کردند. باستان شناسان، حدود 3000 سال قدمت زندگی پر از اسرار آنها را تخمین زده اند. آنان از معدود تمدن های عهد باستان هستند که زبان نوشتاری داشتند. این تمدن توسط اقوامی که در همسایگی داشتند، کم کم تضعیف شده و پس از آن با حمله اسپانیایی ها از بین رفتند. البته قبل از آنکه اسپانیایی ها به آنها حمله کنند، بطور ناگهانی و بدون هیچ دلیل مشخصی زندگی خود در شهری که در آن ساکن بودند را ترک کرده و به کوهستان ها پناه بردند. به سبب از بین رفتن بقایای آن دوره، علت این حرکت ناگهانی مایاها هنوز کشف نشده است. مایاهای متمدن و قدرتمند در کوهستانها توسط آزتک ها و اسپانیایی ها سرکوب شده و اقتدار خود را از دست دادند. البته هم اکنون هم مایاهایی هستند که از بازماندگان تمدن خود بشمار می آیند که تعدادشان تقریبا هفت میلیون نفر برآورد شده و در قسمت جنوب کشور مکزیک ساکن هستند. با همگردی همراه باشید تا در مورد جدیدترین کشف از این تمدن یعنی ملکه اسرارآمیز مایا یا به عبارتی ملکه قرمز مایا بیشتر بدانیم.
کشف بقایای جسد در شهر پالنکه
در حدود سال 1994 بقایای جسدی از قوم و تمدن مایا در شهر پالنکه توسط باستان شناسان یافت شد. این باقیمانده از یک انسان بدلیل اینکه همراه خود پودری به رنگ قرمز داشت، به ملکه قرمز نامگذاری شد. البته هنوز از هویت ملکه اسرارآمیز مایا اطمینان حاصل نشده است. محل کشف این جسد، مربوط به مقبره ای می شود که طبق تخمین محققان، به قرن هفتم ارتباط دارد. ملکه قرمز مایا با پودری قرمز و مقداری گنجینه دفن شد. از شهر پالنکه به عنوان شهری سراسر رمز و راز و سوالات بی جواب نام برده می شود و از معروفترین و رمزآلودترین مناطق وابسته به مایاها هست. این شهر گمنام بود، ولی در اوج قدرت مایاها تبدیل به پایتخت این تمدن شد. شهر پالنکه با وجود ساختمان، معابد و همینطور وجود مجسمه ها و یافته های دیگر، از شهرهای دیگر مایاها کاملا پیشرفته تر و متمدن تر است. با وجود همه رمز و رازها، باید بگوییم قفل این رمزها به تدریج در حال گشوده شدن هست.
ساخت هوشمندانه معبد
از اهمیت مقبره ملکه اسرارآمیز مایا بگذریم، معبدی در شهر پالنکه وجود دارد که ارتفاع آن به 27 متر می رسد. مهمترین کشفیات مربوط به خط هیروگلیف از همین معبد یافت شدند. بنظر می رسید این معبد از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و مذهب مایاها در این معبد متمرکز بوده باشد، ولی بعدها با یافتن مقبره ای مخفی در زیر یک اتاق، این تصور رد شد. از پله های این معبد رفیع تونلی کنده شده تا به مخفیات دیگر دست یابند. در این کاوش سه اتاق دیگر هم کشف شد که دو تای آن تهی از هر چیزی، ولی اتاق سوم با دیواری مسدود شده بود. بنظر می رسید این مسدود شدن اتاق برای حفاظت از چیز مهمی بوده است. تجربیات حفاری های باستان به کاوشگران آموخته بود که دقت و مراقبت کنند تا احیانا به دفینه های احتمالی این اتاق آسیب نزنند. همین موضوع علتی شد تا ابتدا روزنه ای در دیوار ایجاد کنند و نگاهی اجمالی به آن بیندازند.
محتویات اتاق مسدود شده
وقتی روزنه باز شد، در روشنایی اندکی که به اتاق افتاد، اسکلتی در ابتدا نظرها را جلب کرد که متعلق به نوجوانی در حدود 11-12 سال بود. سپس با کمی پیشروی بیشتر، به اسکلت دوم برخوردند که این یکی هم متعلق به زنی 20-30 ساله میشد. هر دو اسکلت بر استخوانهایشان اثرات ضربه و آسیب بود که نشان از قربانی شدن این دو داشت. تابوتی در اتاق بود که دو اسکلت بیرون تابوت قربانی شخص داخل تابوت محسوب می شدند. سوراخ کوچکی بر روی تابوت وجود داشت که طبق آداب تمدن مایا، این سوراخ راه ارتباطی روح شخص مرده با دنیای زندگان بود. ارواح مردگان می توانستند از طریق این سوراخ، ایاب و ذهاب داشته باشند. در اینجا باز هم تجربه به داد باستان شناسان رسید، زیرا آنان با فرستادن دوربین بسیار کوچکی به داخل تابوت، محتویات داخل آن را رصد کرده و متوجه شدند که اسکلتی درون آن بوده که با پودر قرمز رنگی پوشانده شده است.
باز کردن تابوت ملکه قرمز
با مشاهده عکسهای گرفته شده توسط این دوربین کوچک، به حقیقت تلخی پی برده شد. تمام محتویات تابوت حتی ماسک سبز رنگی که بر صورت جسد نهاده شده، آمیخته به سمی بسیار خطرناک و کشنده بود. رنگ قرمز برای مایاها رنگی مقدس محسوب می شد. وجود گنجینه در کنار جسد، دندان های کم سابیده شده اسکلت همگی بر این امر دلالت داشتند که این جسد باید متعلق به مقام بالایی چون ملکه قرمز مایا باشد. با تحقیقات بیشتر روی آن کاشف به عمل آمد که این اسکلت متعلق به زنی در حدود 50 یا 60 ساله بوده که قدی در حدود 1/5 متر داشته است. اسکلت ملکه اسرارآمیز مایا هم دوره با اسکلت پادشاه پالنکه بوده که در داخل معبدی که کنار همین معبد قرار داشت، دفن شده بود.
وجود مایاها در عصر کنونی
با تمام این مطالب، آدمی به این اندیشه می رسد که این تمدن به کلی منسوخ شده و دیگر هیچ باز مانده ای از آن نمانده است. ولی باید بگوییم، هنوز شماری از این قوم در حال زندگی آن هم در عصر کنونی هستند. در بخش هایی از گواتمالا و بلیز و همچنین در جنوب کشور مکزیک به تعداد هفت میلیون مایا در حال زندگی هستند. مایاها با قدرت هوشی که داشتند و با وجود مهارت های متعدد، شهرهای خود را برپا داشته و همچنین، معابدی جهت آداب و رسوم مذهبی به شکل هرم می ساختند. در حین ساخت این معابد و شهرها تمام هوش و ذکاوت خود را به کار می بردند. در کشفیات باستان شناسان بخوبی تمدن پیشرفته آنان بر همگان ثابت شده و دیدگان بیشماری بر هوشمندی این قوم معترفند. شهر کشف شده پالنکه از آن نمونه هاست که بخوبی همه گفته و ادعاها را شهادت می دهد. در نهایت، این شهر را با تکنولوژی روز و لیزر از میان جنگل و درختان انبوه کشف و بیرون کشیدند. دنیا با تمام حیرت شاهد تمدنی بود که قرن ها پیش چنین معماری های ذکاوتمندانه ای را خلق نمود. در حال حاضر، شهر مایاها تبدیل به جاذبه گردشگری شده و علاقمندان زیادی از این شهر متروکه و ملکه قرمز مایا دیدار می کنند.