راه چاره ای برای نجات صنعت گردشگری

بسیاری از فعالان گردشگری و منتقدان نسبت به عملکرد برنامه های گردشگری بر این عقیده اند که برنامه های اجرایی به منظور توسعه زیرساختی، بازاریابی، تبلیغات، سرمایه گذاری تا زمانیکه بر روی کاغذ قرار دارد مثبت و موثر در پیشبرد صنعت گردشگری و رونق آن خواهد بود، اما همیشه ضعف در اجرا و نظارت روی اجرایی شدن آن موجب می شود تا آنچه روی کاغذ وجود دارد، پیاده نشود. اتفاقی که تاکنون بارها و بارها تجربه آن را در حوزه های گوناگون داشته ایم و حالا نیز باید منتظر ماند و دید برنامه برندسازی هفت منطقه آزاد در زمینه گردشگری تا چه حد می تواند موفق پیش برود.

هفت منطقه آزاد تجاری در ایران یکی از مهمترین شاهراه هایی است که می توان از طریق آن به بازارهای جهانی و سرمایه گذاری های داخلی و خارجی وصل شد. پتانسیلی که باید از آن در پیشبرد اقتصاد کشور بهره برد. یکی از مهمترین بهره برداری هایی که می توان با کمک این هفت منطقه انجام داد، جذب گردشگر ورودی و البته سرمایه گذاران داخلی و به ویژه خارجی است. سرمایه گذارانی که می توانند با بهبود پتانسیل های این منطقه آن ها را به قطب گردشگری بدل کرده و این مناطق آزاد دیگر به عنوان مناطق آزاد تجاری صرف که تنها سرمایه گذاری های صنعتی و تجاری صورت می گیرد نباشد، بلکه راهی باشد برای آنکه صنعت گردشگری در آن رونق گیرد.

رونقی که جوامع محلی را نیز در آن دخیل کرده و باعث می شود تا چرخ اقتصادی آن منطقه به خوبی و به نفع اقتصاد کل کشور بگردد. برهمین اساس، مدیران مناطق آزاد به خصوص در بخش معاونت فرهنگی، گردشگری و صنایع خلاق شورای عالی مناطق آزاد تلاش می کنند تا با راهکارهایی که در پیش دارند این هفت منطقه را به سمت معرفی قطب گردشگری در کشور و جهان بکشانند. از جمله راه هایی که از سال گذشته استارت اولیه آن خورده و به گفته مسئولان در حال پیشروی است، برندسازی مناطق آزاد در سطح داخلی و بین المللی خواهد بود. به باور فعالان گردشگری و کارشناسان اقتصادی، توجه به حوزه گردشگری می تواند موانعی که به دلیل وجود تحریم ها و نوسانات ارزی ایجاد شده را از بین ببرد، قابلیت نوپایی که هنوز به آن بها داده نشده است. محمدرضا رستمی، معاون فرهنگی، گردشگری و صنایع خلاق شورای عالی مناطق آزاد در گفت وگو با «دنیای اقتصاد» با تاکید بر این موضوع به مهمترین ضعف گردشگری کشور اشاره می کند و می گوید: «از آنجا که ضعف در بازاریابی و تبلیغات موجب شده تا گردشگری آنطور که باید مورد توجه قرار نگیرد، اطلاع رسانی در این زمینه می تواند چنین ظرفیت هایی را در معرض نمایش قرار دهد.»

باتوجه به همین موضوع نیز رستمی بیان می کند به دنبال تدوین برنامه های برندسازی مناطق آزاد هستند که گام هایی برای آن تعریف شده است: «برندسازی موجب خواهد شد تا گام نخست هویت رقابتی به وجود آید و این رقابتی بودن باعث شناسایی منطقه می شود. گام بعدی تصویرسازی برند است که ارمغانش شهرت آفرینی است. شهرتی که گام سوم را ایجاد کرده که اعتبار آفرینی خواهد بود. این اعتبار خود به خود موجب برداشته شدن گام چهارم می شود و آن اعتماد سازی است. اعتماد سازی که به صورت خودجوش گام پنجم را پیش می کشد و آن وفادار سازی مشتریان است.» به باور او در صورت برداشته شدن اصولی این گام ها می توان امیدوار بود مناطق آزاد در بخش برندسازی موفق پیش بروند. به همین منظور نیز رستمی ادامه می دهد: «شهرتی که قرار است در مناطق آزاد ایجاد شود خود به خود گردشگر، نخبگان و سرمایه گذاران داخلی و خارجی را به سمت خود می کشاند.» معاون گردشگری مناطق آزاد، منطقه آزاد ماکو را به عنوان نمونه ای یاد می کند که از سال گذشته معرفی آن آغاز شده و در حال حاضر به مرحله بهره بردای رسیده است.

همچنین برنامه بعدی نیز منطقه آزاد ارس است که طی 2 ماه آینده برنامه رونمایی شدن برند منطقه آزاد ارس نیز صورت خواهد گرفت. به گفته رستمی در سال 98 قرار بر این است تا برندسازی مراکز تولیدی و شرکت های فعال در مناطق آزاد و برندسازی محصولات و کالاهای تولیدی مناطق آزاد صورت گیرد؛ اتفاقی که به باور او بهترین سیاست و دقیق ترین برنامه برای حمایت از تولید ملی خواهد بود. برهمین اساس نیز پایه گذاری جایزه ملی برند در سال 98 برای مناطق آزاد، مناطق ویژه اقتصادی، 2 هزار شرکت فعال در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی و محصولات و خدمات تولیدی مناطق آزاد رخ خواهد داد و معاون گردشگری مناطق آزاد درباره این جایزه ملی که قرار است اواخر اسفندماه سال جاری مراسم آن برگزار شود، توضیح می دهد: «معنای این جایزه آن است هر کدام از عناصر چه ارزش برندی را برای منطقه و چه قدرت برندی را برای کشور ایجاد کرده و نقش و سهم آن ها در برند ملی کشور چقدر است. با توجه به همین موضوع 100 برند برتر در سال 98 انتخاب و معرفی خواهند شد.» رستمی در نهایت آخرین گام بعد از برندسازی را اجرای کمپین ها عنوان می کند و بر این عقیده است توسعه برند گردشگری مناطق از این طریق قابل پیگیری خواهد بود.

منبع: دنیای اقتصاد