گردشگری پردردسر و بدون زیر ساخت در سرخنگ
سرخنگ، روستایی در دهستان قهستان بخش قهستان شهرستان درمیان استان خراسان جنوبی ایران است. این روستا از توابع شهرستان درمیان بوده که به دلیل طبیعت بکر و آبشار زیبا، گردشگران زیادی را به سمت خود جذب می کند، اما نبود زیرساخت ها باعث بروز مشکلاتی برای حضور گردشگران و نارضایتی مردم محلی شده است.
روستای سرخنگ شهرستان درمیان از جمله روستاهایی است که با وجود چندین قنات در سال های خشکسالی هنوز هم طراوت و شادابی خود را در کویر تفتیده حفظ کرده است. از شهر قهستان چند کیلومتری که بالاتر می رویم روستایی زیبا با باغستان های انبوه در حصار کوه ها، قرار دارد. نام این روستا سرخنگ است.
تنگل سرخنگ هر چند پایان یک راه محسوب می شود، اما نقطه هدف و شروع گردشگران و مسافران زیادی است که با یک بار دیدن صفای کوچه باغ ها و دامن سبزی که طبیعت پهن کرده، بخواهند ساعاتی را زیر سایه سار درختان گردو، سپیدار و چنار این روستا دور از دغدغه های زندگی ماشینی سپری کنند.
روزهای تعطیل و پایان هفته، دیگر جای سوزن انداختن در سرخنگ نیست، همه می آیند تا به جبران سیلی دردناکی که نامهربانی آسمان در این 2 دهه به طبیعت خراسان جنوبی زده است ساعاتی را میهمان این قطعه از شمال استان باشند.
مردم سرخنگ مهربانانه از این میهمانان ناخوانده میزبانی می کنند و هیچگاه از حضورشان ابراز نارضایتی نکرده اند، اما عدم رعایت عده ای که به نام گردشگر وارد روستا می شوند در کنار نبود زیرساخت های اولیه سبب شده که کاسه صبر اهالی سرخنگ لبریز و به واسطه رئیس شورای اسلامی روستا فریادشان را به گوش مسئولان برسانند.
رئیس شورای اسلامی روستای سرخنگ در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: برخی افراد به عنوان گردشگر روزهای تعطیل به باغ ها و املاک مردم تعرض کرده و با برداشت غیر مجاز میوه از باغ ها به صاحبان آن خسارت وارد می کنند.
محمد اشرفی ادامه داد: حداقل های زیرساخت گردشگری در روستای سرخنگ فراهم نیست و افراد حتی برای سرویس بهداشتی هم مشکل دارند که گاهی شاهد صف طولانی پشت در یک چشمه سرویس بهداشتی عمومی در وسط روستا هستیم.
وی تردد شمار زیادی وسیله نقلیه در کوچه های باریک روستا را یکی دیگر از مشکلات فعلی عنوان کرد و افزود: با وجود اینکه ورودی روستا تابلو ورود ممنوع نصب کرده اما گردشگران بدون توجه با وسیله نقلیه وارد کوچه های باریک می شوند که عملاً با صفی تشکیل شده از خودروها، کوچه های روستا به طور کامل قفل شده و امکان تردد وسیله دیگری نیست.
رئیس شورای اسلامی روستای سرخنگ بیان کرد: در این مواقع اگر نیاز به حضور آمبولانس یا آتش نشانی باشد، تکلیف چیست؟ چطور باید این صف خودروها را در کوچه های باریک شکست و به روستا امدادرسانی کرد؟
وی با بیان اینکه ساخت پارکینگ مناسب قبل از ورودی روستا یک الزام در بحث گردشگری سرخنگ است گفت: مردم خواستار راه اندازی یک بازار برای محصولات محلی خود هستند تا مجبور نباشند دائم از باغ ها در برابر تعرض عده ای که نام خود را گردشگر می گذارند مراقبت کنند.
اشرفی با اشاره به وجود یک سایت گردشگری با چند آلاچیق در حوالی روستای سرخنگ اظهار داشت: متأسفانه جانمایی اشتباه و نبود حداقل های زیرساختی از جمله سرویس بهداشتی، آب و برق در این سایت هیچ استقبالی برای اسکان گردشگران نمی شود.
وی با تاکید بر اینکه تاکنون گردشگری جز دردسر برای اهالی روستای سرخنگ نداشته، ادامه داد: بارها پیشنهاد کرده ایم که مسئولان با انتقال زیرساخت های مناسب به مجتمع فرهنگی- مذهبی روستا از بروز این مشکلات جلوگیری کنند، اما هیچ مرجعی به درخواست شورا توجهی نکرده است.
آتش عدم رعایت به جان چنار 500 ساله سرخنگ
رئیس شورای اسلامی روستای سرخنگ با بیان اینکه مجتمع فرهنگی مذهبی راه دسترسی جداگانه از خود روستا دارد، گفت: اگر به این مکان توجه شود تا گردشگران به جای اطراق زیر درختانی که مالکیت خصوصی دارد به طرف این مکان هدایت شوند قطعاً مشکلات فعلی کمتر خواهد بود.
وی از وجود درخت چناری با قدمت حدود 500 سال در روستای سرخنگ یاد کرد و افزود: همین اواخر به خاطر بی ملاحظگی برخی گردشگران و روشن کردن آتش زیر درخت بخشی از برگ ها سوخته است.
اشرفی یکی دیگر از مشکلات را برداشت بی رویه آب قنات روستا از سوی گردشگران عنوان کرد و یادآور شد، بارها مشاهده شده که با وانت تعداد زیادی گالن آب می کنند یا خودروهایشان را با آب قنات شستشو می دهند و هیچ توجهی به سهم آب باغ های تشنه نمی کنند.
سایت گردشگری سرخنگ بدون متولی
مسئول میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان درمیان نیز با اشاره به ماهیت گردشگری روستای سرخنگ به خبرنگار ایرنا گفت: گرچه سرخنگ آثار تاریخی شاخصی ندارد، اما وجود یک آبشار زیبا، باغ ها، مراتع سرسبز و درخت چنار که نزدیک به 500 سال قدمت دارد چشم گردشگران ورودی به این روستا را خیره می کند.
اسماعیل شهسواری افزود: یکی از اقداماتی که چند سال قبل در راستای رونق گردشگری روستا انجام شده، احداث سایت گردشگری در مجاور سرخنگ بوده است.
وی افزود: متأسفانه به خاطر نداشتن متولی بعد از مدتی شیرآلات سرویس بهداشتی به سرقت رفت و همچنان در بحث آب و برق این سایت مشکل دارد.
همکاری مردم راهکار خروج سرخنگ از بن بست گردشگری
مسئول میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان درمیان با بیان اینکه برنامه ریزی برای واگذاری این سایت انجام شده، گفت: در تلاش هستیم با واگذاری سایت گردشگری سرخنگ به بهزیستی از آن به عنوان یک اردوگاه استفاده کنیم.
وی ابراز امیدواری کرد: با سرمایه گذاری بهزیستی و به کار گرفتن اشخاصی برای نگهداری از سایت، وضع موجود به نفع مردم روستا و گردشگران تغییر کند.
شهسواری با بیان اینکه در چند سال پیش 150 میلیون تومان برای ساخت این سایت گردشگری هزینه شده، ادامه داد: به خاطر کمبود فضا در شهر قهستان و روستای سرخنگ مجبور به جانمایی این سایت در مکان فعلی شدیم.
وی عنوان کرد: به دلیل اینکه اعتبار مورد نیاز تأمین نشده سرویس های بهداشتی این سایت گردشگری بدون آب و برق همچنان بلااستفاده مانده است.
مسئول میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان درمیان یکی از راهکارهای خروج سرخنگ از بن بست مشکلات زیرساختی را همکاری مردم و شورای اسلامی روستا دانست و گفت: در صورتی که مکان مناسبی برای ایجاد سایت گردشگری از سوی دهیاری و شورا واگذار شود آماده سرمایه گذاری هستیم، اما اعتباری برای خرید ملک نداریم.
وی ساخت پارکینگ برای خودروها را نیازمند همکاری بنیاد مسکن در واگذاری زمین عنوان کرد و افزود: از آنجایی که فقط یک راه دسترسی به داخل روستا است حضور گردشگران باعث ترافیک در کوچه ها می شود که باید برای جانمایی پارکینگ قبل از ورود به روستا اقدام کرد.
پیشگیری از تعرض به باغ ها نیازمند فرهنگسازی و ایجاد بازار محلی
شهسواری در خصوص فرهنگسازی برای عدم تعرض به باغ های روستاییان نیز گفت: کسانی که از ما برای رفتن به این روستا یا دیگر روستاهای هدف گردشگری راهنمایی می گیرند، توصیه های لازم ارائه می شود که حق تعرض به باغ و املاک شخصی را ندارد، اما عده ای خودسرانه به این روستاها سفر می کنند که ما از وجود آن ها بی اطلاع هستیم.
وی راه اندازی بازار محلی را یک راهکار برای پیشگیری از این قبیل تعرض ها دانست و ادامه داد: در صورتیکه مکان مناسب برای بازار محصولات بومی ایجاد شود هم برای روستاییان منبع درآمد خواهد بود و هم گردشگران به جای برداشت بدون اجازه میوه ها، فرصتی برای خرید محصولات محلی دارند.
مسئول میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان درمیان افزود: یا هر مالک می تواند قسمت ورودی باغ با نصب یک تابلو و اعلام شماره تماس از گردشگران درخواست کند در صورت نیاز به محصولات کشاورزی تماس بگیرند.
چنار 500 ساله سرخنگ در راه ملی شدن
وی در خصوص لزوم حفاظت از درخت چنار با قدمت حدود 500 سال در روستای سرخنگ نیز گفت: این درخت در فهرست ثبت آثار ملی قرار دارد، لذا برای این منظور حفاظت آن بسیار مهم است و اگر آسیبی ببیند، روند ملی شدن آن متوقف خواهد شد.
شهسواری ادامه داد: تا زمانیکه پرونده ثبت ملی درخت چنار سرخنگ تأیید نشود، میراث فرهنگی عملاً نمی تواند برای حفاظت از آن کاری انجام دهد و زمانی که ثبت ملی شد نیز کمک ها بیشتر در خصوص حفاظت نباتی آن از جمله مراقبت در خصوص کود، آبیاری و شستشوی برگ ها است لذا مالک خصوصی باید حفاظ فیزیکی آن را بر عهده داشته باشد.
وی تصریح کرد: در مجموع نگهداری از این درختان کهنسال نیاز به فرهنگ سازی نیز دارد و نباید انتظار داشت اداره میراث فرهنگی با 2 نیرو از تمام این آثار به تنهایی حفاظت کند.
روستای سرخنگ در فاصله 65 کیلومتری مرکز استان از عجایب طبیعی در کویر خراسان جنوبی است و فرصتی را برای مسافران فراهم می آورد تا ساعاتی را در دامان طبیعت از نعمات خدادادی استفاده کنند، اما آنچه انتظار می رود این است که مسافران نیز از این نعمت های طبیعی به درستی استفاده کنند و با حضور خود آسیب به طبیعت زیبای این روستا نرسانند.
منبع: ایرنا