در جنوب حرم امام رضا، با مسجدی زیبا و دیدنی روبرو خواهید شد که به مسجد گوهرشاد معروف است. مسجد گوهرشاد از قدمت تاریخی و همینطور معماری بی نظیری برخوردار بوده و همواره گردشگران را به سمت خود جذب می کند. این بنا در سال 821 به دستور گوهرشاد، همسر شاهرخ در دوران تیموری ساخته شد. اینطور که به نظر می رسد

مسجد جامع ارومیه یک اثر تاریخی بی مثال بوده که در مجاورت بازار ارومیه قرار دارد و متعلق به سده هفتم هجری قمری (مربوط به ایلخانان) است. بنابر روایاتی، در محل مسجد قبلا معبدی از دوره ساسانی وجود داشت که تخریب شده و در حال حاضر، مسجد جامع ارومیه جای آن را گرفته است. این مسجد شامل مجموعه فضاهای مختلفی ه

مسجد جامع قزوین یکی از بزرگترین و کهن ترین مسجد جامع ایران است. بنای نخست آن بر روی آتشکده ای از دوران ساسانیان ساخته شد. این مسجد به شیوه چهار ایوانی و به فرمان هارون الرشید در سال 192 هجری ساخته شده است. در یورش مغولان به قزوین بخشی از آن تخریب گشت ولی در دوره های پسین بازسازی گردیده است. سازه های

مسجد وکیل یا مسجد سلطانی مسجدی تاریخی مربوط به دوره زندیان در شیراز است که به دستور کریم خان زند ساخته شد. این مسجد در غرب بازار وکیل و در انتهای راسته شمشیرگرها واقع شده است. طرح این مسجد دو ایوانی بوده و دارای دو شبستان جنوبی و شرقی است. شبستان جنوبی با ستون های سنگی یکپارچه و مارپیچ یکی از بخشهای

مسجد کبود یا مسجد جهانشاه از مسجدهای تاریخی تبریز بوده که مربوط به دوران حکمرانی قراقویونلوها در قرن نهم هجری است. نام اصلی این بنا به آنچه در وقف نامه و شناسنامه آن آمده، عمارت مظفریه است. این مسجد طبق کتیبه سردر آن در سال 845 خورشیدی و در زمان سلطان جهانشاه و به دستور دختر او، صالحه خانم بنا شد. د

مسجد جامع یکی از بناهای تاریخی شهر تبریز است. این مسجد که در کتابهای تاریخی از آن به عنوان جامع کبیری نیز نام برده شده، از ابتدای تاسیس مسجد جامع شهر تبریز بوده و بازار تبریز گرداگرد آن شکل گرفت. مسجد جامع تبریز مربوط به دوره سلجوقیان تا دوره قاجار بوده و در خیابان شهید مطهری واقع شد. این اثر در تار

مسجد جامع عتیق دماوند در شرق شهر دماوند، مشرف به شهر و در موقعیتی که مسجد جامع فعلی قرار گرفته، واقع شده بود. مسجد جامع فعلی بر روی مسجد قدیمی بنا شده و این مسجد در فهرست آثار ملی ایران با شماره 230 به ثبت رسید. شواهد و آثار باقیمانده نشانگر آن است که مسجد عتیق دماوند به دوره سلجوقیان باز می گردد ام

مسجد ایلچی مربوط به سده 11 ه‍.ق است و در اصفهان، چهارراه شکرشکن، خیابان احمدآباد واقع شد. این اثر در تاریخ 12 اسفند 1315 با شماره 271 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. کتیبه تاریخی سردر مسجد نشان می دهد که این اثر در دوره سلطنت شاه سلیمان صفوی به وسیله صاحب سلطان بیگم، دختر حکیم نظام

مسجد جامع فهرج یا مسجد امام حسن مسجدی متعلق به صدر اسلام است. این اثر در تاریخ 30 آذر 1349 با شماره 906 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد. ساخت مسجد جامع فهرج به نیمه اول قرن اول هجری بر می گردد اما ساختمان اصلی بنا از آثار دوره ساسانیان بوده که با ورود اسلام و در اصل زمان خلافت عمر به مسجد تبدیل شده ا

مسجد جامع اردستان بنایی تاریخی در شهر اردستان واقع در شمال استان اصفهان است. معمار بنا استاد محمود اصفهانی بوده و این مسجد از کهن ترین مساجد ایران هست. مسجد جامع اردستان نخستین مسجد دو طبقه تاریخ اسلام و دومین مسجد چهار ایوانی جهان اسلام است که در دوره سلجوقی ایجاد شد. این مسجد قبلا آتشکده یا معبد ب

مسجد النبی یکی از مساجد تاریخی شهر قزوین است. این مسجد که مساحتی قریب به 14000 متر مربع دارد، کتیبه هایی داشته که بر طبق آن، فتحعلی شاه قاجار بانی مسجد ثبت گردید. اما شواهدی دال بر وجود مسجد در دوران صفوی نیز وجود دارد و معمار بنا را شخصی بنام استاد میرزای شیرازی دانسته اند. این مسجد در سال 1166 هجر

مسجد جامع ساوه از اولین مسجدهایی است که در ایران و در شهر ساوه ساخته شده و طی دوره های مختلف توسط هنرمندان ایرانی تزئین و مرمت شده است بطوریکه نوسازی های انجام شده موجب گشته که اثری از بنای اولیه مسجد در روزگار کنونی باقی نماند. این مسجد تماما از خشت و گل ساخته شده و در نوع خود بی نظیر هست. این مسجد

مسجد جامع یا مسجد جمعه نطنز مجموعه ای از چند بنای مذهبی شهر نطنز در استان اصفهان است که همه آنها در زمان اولجایتو خدابنده و پسرش ابوسعید بهادرخان ساخته شده اند. ساختمان ها مربوط به زمان های مختلف بوده ولی فاصله زمانی ساخت آنها به یکدیگر اندک است. این مجموعه شامل مسجد جامع، یک خانقاه، مقبره شیخ عبدال

مسجد جامع قم در مرکز شهر قم واقع شده است. این مسجد مجموعه ای از بناهای چند عصر و دوره بوده و بانی آن معلوم نیست. اما در کتاب گنجینه آثار قم آمده که بانی این مسجد و مدرسه روبروی آن که جانی خان نام دارد، سلطان جانی خان پادشاه تاتار ترکستان است و تاریخ بنای آن هم سال 755 بود. قدیمی ترین منبعی که در آن

مسجد سنگی ترک یکی از مساجد تاریخی استان آذربایجان شرقی است که در شهر ترک از توابع شهرستان میانه و در 25 کیلومتری شهر میانه واقع شد. اغلب قسمت هایی آن از سنگ ساخته شده است. مسجد ترک از آثار بسیار مهم آذربایجان شرقی بوده و از شگفتی های منحصر بفردی برخوردار است. شیوه معماری و مصالح ساختمانی که در آن بک

مسجد جامع ورامین یا مسجد جمعه ورامین مسجدی مربوط به دوره ایلخانی بوده و یکی از قدیمی ترین ساختمانهای شهر ورامین است. ساخت مسجد در دوره سلطان محمد خدابنده آغاز و در دوره پسرش، ابوسعید بهادر خان در 722 هجری به پایان رسید. نقشه بنا مستطیلی به ابعاد حدود 66 متر در 43 متر است.مسجد امروزه به شکل تقریباً ک

مسجد جامع کاشان مربوط به دوره سلجوقیان است و در خیابان بابا افضل، محله میدان کهنه واقع شد. این اثر در تاریخ 30 خرداد 1315 با شماره 252 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در لایه برداری های اخیر از گچبری های محراب دوره سلجوقی، آثار و تزئیناتی متعلق به دوره آل بویه کشف و شناسایی شد. در ش

مسجد جامع نائین با الگوبرداری از مسجد پیامبر در مدینه ساخته شده است. این مسجد دارای یک معماری فوق العاده مهندسی شده بوده و مناری 28 متری دارد. حیاط بزرگی در میان داشته و پیرامون آن را شبستان های دارای ستون گرفته اند. دهانه میانی رو به قبله و دهانه روبروی آن که ورودی مسجد بوده، پهن تر و گشادتر از دها

مسجد جامع ساری مربوط به سده های اولیه دوران های تاریخی پس از اسلام دوره قاجار بوده و در ساری، محله چناربن، داخل بازار نرگسیه واقع شد. این اثر در تاریخ 8 اسفند 1377 با شماره ثبت 2272 بعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. بنای کنونی مسجد جامع ساری حاصل بازسازی های مکرر در دوران قاجاریه و پهلوی است

مسجد جامع اردبیل مربوط به دوران سلجوقیان است، در کنار آتشکده ای قرار گرفته و ساختمان قبلی مسجد مربوط به آتشکده بوده است. مسجد شامل حیاط، ایوان و طاق باشکوهی بوده که در حمله مغول ها تخریب شد و فعلا قسمتی از مسجد سالم است. این مسجد بازمانده مسجد عظیم، گسترده و کم نظیری است که در دوره های مختلف اسلامی

مسجد صاحب الامر یکی از مساجد قدیمی و کهن شهر تبریز است که در مرکز این شهر و در میدان صاحب آباد قدیم شهر تبریز واقع شد. این بنا توسط ابوالنصر حسن بیک معروف به سلطان حسن بایندر، حسن پادشاه و اوزون حسن بنیاد نهاده شده و در آغاز مسجد سلطنتی متعلق به وی بوده است. بنای صاحب الامر مربوط به دوره آق قویونلوه

مسجد جامع آمل مربوط به دوره صفوی است و در آمل، راسته بازار، مسجد جامع آمل واقع شد. این اثر در تاریخ 9 بهمن 1386 با شماره 20666 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. از مساجد جامع قدیمی ایرانی است که طبق منابع ذکر شده، در سال 1106 به دستور شاه سلطان حسین صفوی ساخته شد و بعد از گذر از زلزله و آت

مسجد جامع هندوالان مربوط به دوره تیموریان است و در استان خراسان جنوبی، شهرستان درمیان، روستای هندوالان واقع شد. این اثر در تاریخ 11 مرداد 1376 با شماره 1893 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این مسجد باشکوه ترین بنای تاریخی مذهبی شهرستان در میان هست. مهمترین عناصر معماری آن هم سردر ور

ساخت مسجد جامع چادگان به علت سرما و یخبندان طولانی در منطقه 13 سال به طول می انجامد و نهایتا در سال 1305 ق به پایان می رسد. ساختمان فعلی مسجد در سال 1354 شمسی نوسازی شده است. در این نوسازی، بخش ورودی مسجد و هشتی قدیمی آن به علت اصالت معماری و سالم بودن حفظ گشته و نوسازی نشده است. اگر علاقمندید که هر

یکی دیگر از جاذبه های گردشگری خرم آباد، بنایی است تاریخی و مذهبی متعلق به اواخر قرن 10 هجری قمری که به مسجد جامع این شهر شهرت یافت. این میراث ایرانی در سال 970 هجری قمری و به فرمان شاه پرور سلطان، دختر اغوربیک که از اتابکان لرستان بود، احداث شد. بازسازی ها و مرمت های متعددی در ادوار مختلف روی این بن

مسجد جامع خوزان مسجدی است چهار ایوانی در محلی به همین نام در شهرستان خمینی شهر است که دارای پیشینه ای هفتصدساله می باشد. این مسجد کهن که هنوز هم ارزش های معماری و زیبایی های در و دیوارو فضای معنوی خود را حفظ کرده، به سبک مساجد چهار ایوانی ساخته شده. بر روی این اثر معماری پربها در دوران صفوی، تغییرات

مسجد جامع مرند مسجدی در مرکز شهر مرند است که مطابق کتیبه محراب مسجد، در سال 731 هجری قمری و در زمان سلطنت ابوسعید بهادرخان ساخته شد. محراب در قسمت جنوبی مسجد واقع شده و مزین به آیات قرآنی به خط کوفی و گچ بری است. امروزه کف مسجد به اندازه سه پله از سطح کوچه مجاور پایین تر بوده و دالانی به طول 12 متر

مسجد حمامیان بنایی تاریخی مربوط به دوره قاجار بوده و در شهرستان بوکان و در روستای حمامیان واقع شده است. این اثر در تاریخ 25 اسفند 1379 با شماره 3483 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. این مسجد قبل از جنگ جهانی دوم در سال 1328 هجری قمری (1288 شمسی) بنا شده و موسس آن محمود آقا ایلخانی زاده و

مسجد اتابکان مشهور به مسجد امام صادق مسجدی تاریخی مربوط به دوره اتابکان لر بزرگ است که در شهرکرد، خیابان ولیعصر جنوبی، میدان امامزادگان دو خاتون واقع شد. این اثر در تاریخ 17 مرداد 1351 با شماره 925 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. درب چوبی موجود در مسجد آجری اتابکان با داشتن قدمتی بر

مسجد جامع بازار تهران یا مسجد جامع تهران کهنسال ترین مسجد تهران است که قدیمی ترین شبستان آن بیش از هزار سال عمر دارد و به مسجد عتیق نیز معروف است. این اثر در تاریخ 19 آذر سال 1375 شمسی با شماره 1793 در فهرست آثار ملی ایران ثبت گردید. مسجد جامع بازار در ضلع جنوبی خیابان پانزده خرداد و نرسیده به خیابا