چرا طعم غذا را در هواپیما متفاوت احساس می کنیم
اگر تجربه مسافرت با هواپیما را دارید، حتماً به غذاها و خوراکی هایی که به شما می دهند، دقت کرده اید. به طور کلی، خدمات داخل هواپیما حین پرواز به خصوص غذا در هواپیما، معمولاً در نظر مسافران مهم محسوب می شود، ولی تا به حال دقت کرده اید که طعم غذای هواپیما با غذایی که در حالت معمول می خورید، متفاوت است. چرا باید ساندویچ، کیک یا خوراکی های دیگری که در ارتفاع 10 هزار متری می خورید، با تجربه ای که بر روی زمین داشته اید، متفاوت باشد. با وب سایت همگردی باشید تا با هم علت طعم متفاوت غذا در هواپیما را کمی تجزیه و تحلیل کنیم.
آیا واقعاً طعم غذا و بوی آن در هواپیما تغییر می کند؟
اول از همه باید گفت که اگر تجربه تغییر طعم غذای هواپیما را داشته اید، تنها نیستید. این مسئله واقعاً اتفاق می افتد و تصورات شما نیست! پرواز کردن واقعاً روی طعم و بوی غذاها، خوراکی ها و نوشیدنی اثرگذار است و این اتفاق دلایلی دارد. در این مورد شاید بد نباشد که از حرف های یک متخصص که تجربه خاصی هم درباره علت طعم متفاوت غذا در هواپیما دارد، کمک بگیریم. هربرت استون (Herbert Stone) متخصص تغذیه بوده و روی تغذیه مأموریت آپولو به ماه کار کرده است.
سردی غذا
طبق گفته های آقای استون، یکی از عواملی که باعث تغییر طعم غذای هواپیما می شود، دما است. بخشی از تغییر طعم غذا به این دلیل است که ما معمولاً عادت داریم غذا را گرم بخوریم و البته زیاد هم به خوردن غذاهای سرد علاقه ای نداریم.
فشار هوا
جالب است بدانید که حس چشایی ارتباط تنگاتنگی با قوه بویایی دارد. از طرف دیگر حتماً می دانید که فشار داخل هواپیما با فشار هوایی که در حالت معمول در اطرافمان داریم، متفاوت است. فشار داخل هواپیما باعث می شود تا سطح اکسیژن خون پایین بیاید که مستقیم روی گیرنده های بویایی تأثیر می گذارد، ولی تغییر کارکرد بویایی و چشایی ما فقط متأثر از این فشار نیست!
خشکی هوا
علاوه بر فشار، خشکی هوای داخل هواپیما را هم باید به عنوان یک عامل تضعیف کننده قوه بویایی به حساب آورد. به طور متوسط رطوبت داخل هواپیما حدود 12 درصد است که باز هم قدرت بویایی را کاهش می دهد. برای درک بهتر این عدد بد نیست بدانید که رطوبت هوا در صحرای بزرگ آفریقا از این مقدار بیشتر است! در نتیجه خشکی هوا و حرکت دائم آن در مجاری تنفسی و بینی، باعث خشکی و در نتیجه کاهش قدرت بویایی و به دنبال آن چشایی می شود. دقیقاً به همین دلیل است که خوردن غذا کنار دریا طعم و بوی متفاوتی دارد. وقتی ما در هواپیما و در حال پرواز هستیم، عملاً 20 تا 30 درصد شوری کمتر و حدود 15 تا 20 درصد شیرینی کمتری احساس می کنیم. نهایتاً می توان گفت که هنگام پرواز ما تقریباً 70 درصد از قوه چشایی را از دست می دهیم. پس عجیب نیست که اگر خوراکی مورد علاقه تان در هواپیما فقط شبحی از خود واقعیش به نظر برسد. البته عوامل محیطی دیگر مثل سر و صدای داخل هواپیما، صدای موتورها هم قطعاً بر روی تجربه ما از غذایی که می خوریم، تأثیر می گذارد، ولی همه گیرنده های ما در ارتفاع از کار نمی افتند! در این میان بعضی از طعم ها و بوها هم هستند که در ارتفاع خیلی بهتر حس می شوند.
غذاهای تند و تیز هواپیما
بعضی از طعم ها مثل طعم های تند و پر ادویه تقریباً دست نخورده باقی می مانند. مثلاً زنجبیل و دارچین که به خوبی طعم خود را در غذا حفظ می کنند و در نتیجه طعم دهنده خوبی برای غذا در هواپیما هستند، همینطور میوه های تازه. علت این است که گیرنده های مربوط به دریافت رایحه میوه و اسید، در بینی ما تحت تأثیر ارتفاع و مسائل دیگری که گفتیم، قرار نمی گیرند. طعم اومامی (Umami) که در قارچ، اسفناج، گوجه، عدس، سویا وجود دارد، هم جز این موارد است. از طرف دیگر غذاهایی که طعم و بوی ملایمی دارند، مثل پاستا و ماهی احتمالاً بی طعم و مزه شوند و شرکت های هواپیمایی مطمئناً دوست ندارند که با قرار دادن این گزینه ها در منوی غذایشان صدای مشتری را در بیاورند!
آشپزها
اگر بخواهیم صادقانه نظر دهیم، خود آشپزها هم احتمالاً در کم طعمی یا گاهی بد طعمی غذای هواپیما نقش دارند. مطمئناً وقتی سوار هواپیما می شوید، نباید انتظار دست پخت آشپز بین المللی رستوران فلان را داشته باشید! به خصوص اینکه فضا و امکانات زیادی هم در اختیارشان نیست، نهایت شاید یک اجاق و یک فضای کوچک و همین! پس درست کردن غذا در هواپیما در واقع یک چالش واقعی برای آشپز است. آشپز باید راهی پیدا کند تا با همین شرایطی که دارد و با یک اجاق و محدودیت های دیگر، بعضی غذاها را ترد و خوشمزه و بعضی را نرم و گرم درست کند. مثلاً همین تخم مرغ عسلی برای یک آشپز یک چالش می شود.
جبران طعم غذای هواپیما
بعضی شرکت ها غذاهایشان را شور یا بسیار شیرین درست می کنند. به این شکل آن بخش از طعمی که ما به دلایل مختلف از دست می دهیم، تا حدی جبران می شود. ممکن است که احساس تشنگی بیشتر در هواپیما هم ناشی از همین ترفند باشد، ولی غذاهایی که طعم خود را حفظ می کنند، مثل غذاهای ترش یا غذاهایی که اومامی دارند، به این مشکل نمی خورند. سوپ هویج و زنجبیل با مارشمالوی چیلی ترکیبی است که در بسیاری از شرکت ها استفاده می شود. هویچ طعم و بوی خوبی به غذا می دهد، مارشمالو طعم اومامی دارد و کمی آب لیمو آن را ترش می کند. نهایتاً زنجبیل و چیلی هم ادویه های خوش طعم سوپ هستند که نیاز به استفاده از نمک اضافی یا شیرین کننده را از بین می برند. بنابراین، اگر سلامت غذایی که می خورید، برایتان مهم است یادتان باشد چه غذایی در هواپیما می خورید. اصولاً غذاهای شامل میوه، سبزیجات و غذاهای پر ادویه تر غذاهایی هستند که احتمالاً سالم ترند. به علاوه طعمشان هم با چیزی که در ذهن دارید، چندان تفاوت نمی کند.