ساخت طلایی به نرمی آب در یزد

معاون میراث فرهنگی استان یزد با اشاره به ثبت زیور آلات یزدی در فهرست آثار ملی ناملموس کشور، قدمت ساخت طلایی به نرمی آب و ساخت زیورآلات در این کهن شهر را به استناد مدارک موجود تا دو هزار سال قبل برآورد می کند.

طلایی که به نسبت سایرین ظرافت بیشتری دارد

علی اصغر صمدیانی یزد اظهار می کند: در آثار کشف شده در منطقه غربال بیز مهریز، زیورآلاتی از جنس طلا متعلق به دوران اشکانی کشف شده که قدمت آن ها به حدود 2000 سال پیش باز می گردد. وی با بیان اینکه قبلاً نیز در برخی از دیگر سایت های باستان شناسی استان زیورآلاتی با قدمت هایی مشابه کشف شده، اضافه می کند: نکته جالب توجه این است که آثار مکشوفه اخیر از ظرافت های بیشتر و بسیار پیشرفته تری نسبت به طلاهای متعلق به عصر صفوی و دوران پس از اسلام تاکنون برخوردار هستند. این مسئول با بیان اینکه قدمت زرگری در یزد تنها به زیور آلات یزدی محدود نمی شود، می گوید: پارچه های «گلابتون» و «زری بافی» که اکنون بافت آن ها کاملا منسوخ شد، روزگاری در این دیار با استفاده از مفتول های طلا و نخ ابریشم انجام می شده که نحوه بافت و زیبایی آن ها با توجه به قدمت آن ها، در آن دوران بسیار حیرت انگیز بوده است.

ثبت برخی مصنوعات زرگری یزد در فهرست آثار ناملموس

صمدیانی با اشاره به ثبت برخی مصنوعات زرگری یزد در فهرست آثار ناملموس کشور بیان می کند: زنجیرهای «چینابی»، «هل و گل»، «هل» و «توپ ملیله یزدی» و همچنین دستبند «اشرفی» به ثبت ملی رسیده که در این بین زنجیر چینابی معروف ترین اثر به ثبت رسیده است. وی با اشاره به ویژگی ثبت زیور آلات یزدی تصریح می کند: شیوه ساخت خلاقانه و پیچیده این زیورآلات منجر شده تا کپی برداری دستگاهی از این آثار ممکن نباشد و نمونه هایی از آن ها که حتی قدمتی حدود 500 سال نیز دارند، جز در حیطه صنایع دستی یزد موجود نباشد.

زنجیر چینابی، زیبا و با دوام

معاون میراث فرهنگی استان در ادامه موضوع ساخت طلایی به نرمی آب به زنجیر چینابی به عنوان یکی از زیوآلات سنتی یزد اشاره و در مورد آن اظهار می کند: نام این زنجیر به نوع و نحوه ساخت آن مربوط می شود، چرا که نرمی این زنجیر باید مانند آب باشد به عبارتی باید چیده شده به نرمی آب باشد. وی دو مدل «ساده» و «کنیک یا مخروطی» را برای این نوع زنجیر برمی شمارد و با بیان اینکه اصول و پایه ساخت این نوع زنجیر شامل رشته ها و مفتول های نرم طلاست، می گوید: زنجیر چینابی با حلقه های تابیده طلا در عیار 20 که عیار مخصوص طلای یزد است و نیز با بکارگیری آلیاژهای مس و نقره ساخته می شود.

تفاوت زنجیر هل و گل و هل

صمدیانی با بیان اینکه زنجیر «هل و گل» و «هل» به رغم تشابه اسمی کاملاً با یکدیگر متفاوت هستند، بیان می کند: زنجیر هل با روش ملیله و با استفاده از مفتول های طلا ساخته می شود تا این که به مجموعه ی زیبای هل و گل تبدیل شود، در حالی که برای ساختن زنجیر هل از قاب هایی که مفتول های طلا را در آن تعبیه می کنند، استفاده می شود و میان این هل ها، زنجیرهای چینابی قرار می گیرد. این مسئول در پایان خاطرنشان می کند: سایر زیورآلات ثبت شده نیز دارای روش های ساخت پیچیده و جالب توجهی هستند که امید است علاوه بر ثبت ملی، بتوانیم آن ها را به ثبت جهانی نیز برسانیم.

منبع: ایسنا