طرح درمان خارجی ها در ایران متحول می شود

پیش بینی شده ایران تنها از گردشگری سلامت 7 میلیاد دلار درآمد می تواند به دست آورد، بخشی که بیشترین سودش گویا تا به حال نصیب دلال ها شده است. این خبر در بخش درمان خارجی ها در ایران و خدمات پزشکی در ایران هست.

به گزارش ایسنا، درحال حاضر آماری از گردشگران یا اتباع خارجی که به انگیزه درمان به ایران سفر می کنند، در دست نیست. حتی درآمدی که از این راه عاید کشور شده هم معلوم نیست. آخرین آمار به سال 95 مربوط می شود که شورای راهبری یک سال بعد آن را اعلام کرد. محمدعلی فیاضی، دبیر وقت این شورا گفته بود: با ثبت سفر و درمان 150 هزار بیمار خارجی در سامانه وزارت بهداشت، سال 95 حدود 500 میلیون دلار درآمد از این محل برای کشور حاصل شده که نیم درصد از سهم جهان می شود.

هرچند که این مقام مسئول ارقام را درباره درمان خارجی ها در ایران بیشتر از این دانسته و در توضیح این ادعا اظهار کرده بود: خیلی ها برای جراحی پلاستیک و درمان های پزشکی دیگر به ایران سفر می کنند اما اطلاعاتشان در بخش خدمات پزشکی در ایران ثبت نمی شود. از طرفی پزشکان و بیمارستان هایی هم هستند که بیماران خارجی را بدون ثبت و اعلام اطلاعات آن ها عمل می کنند، برای همین ما تخمین می زنیم سهم واقعی ایران از گردشگری سلامت، دست کم یک میلیارد دلار باشد، هرچند که ظرفیت و زیرساخت های پزشکی ایران در حال حاضر توانایی ایجاد 7 میلیارد دلار درآمد را دارد.

آخرین باری که سازمان میراث فرهنگی و گردشگری آماری از درآمد بخش سلامت داد به سال 92 برمی گردد که عددی نزدیک به یک میلیارد و 200 میلیون دلار بود.

پس از آن تنها از واژه کلی رشد استفاده شده است. علی اصغر مونسان ـ رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ـ حدود یک ماه و نیم پیش با برآوردی که از سفر گردشگران خارجی در شش ماهه دوم سال داشت، از 51 درصد رشد سفر همسایگان به ایران خبر داده و آن ها را جز گردشگران گران دسته بندی کرده و گفته بود: گردشگری گران یعنی گردشگری سلامت. ما به این مسافران، گردشگران 2500 دلاری می گوییم، در حالی که توریست های اروپایی 1300 دلاری هستند.

محمد جهانگیری ـ رئیس انجمن گردشگری سلامت ـ هم چندی پیش با استناد به گزارش های دریافتی از پزشکان و بیمارستان هایی که عضو انجمن خدمات پزشکی در ایران هستند و سامانه ای که در وزارت بهداشت وجود دارد، بی آنکه از اعداد و ارقام حرفی به میان آورد، از افزایش مراجعه اتباع خارجی برای درمان در ایران خبر داده بود.

این میان ولی تیموری ـ معاون گردشگری کشور ـ به ایسنا می گوید: تا وقتی حساب اقماری راه اندازی نشود، نمی توان درباره این آمارها شفاف و با جزئیات سخن گفت.

آمارهای گردشگری سلامت در شرایطی نامرئی و مستتر بوده که ایران چند سالی است برای اتباع خارجی، ویزای درمان را به نصف قیمت صادر می کند و یقینا این درخواست ها در وزارت امور خارجه و پلیس مهاجرت ثبت می شود. از طرفی وزارت بهداشت نیز سامانه ای برای ثبت اطلاعات اتباع خارجی مراجعه کننده به بیمارستان ها دارد، اما تاکنون با توجیه اینکه گردشگری سلامت گرفتار دلالی شده و خیلی از بیمارستان ها و یا پزشکان ترجیح می دهند خارج از ضوابط و در توافق با دلال ها مستقیم اقدام کنند، آمارهای گردشگری سلامت هم شفاف سازی نمی شود.

بیشتر بیمارستان هایی که در گردشگری سلامت و با بیماران خارجی کار می کنند، معمولا تعرفه های مصوب دولتی را ارائه می دهند، درحالی که بنابر ادعای برخی از این پزشکان، رقم ها گاه خیلی بیشتر از تعرفه های تعیین شده است، مخصوصا پس از افزایش نرخ ارز که هزینه های درمان برای خارجی ها ارزان تر هم شده است.

عراقی ها و آذربایجانی ها آنچنان که سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اعلام کرده، بیشترین مراجعان درمان در ایران هستند. معاون گردشگری اخیرا گفته افغانستانی ها و پاکستانی ها هم به این جمع پیوسته اند، ولی آمار جزئی از تعداد اتباعی که از این کشورها مشخصا برای درمان به ایران سفر کرده اند وجود ندارد. با این حال سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با توجه به حجم آورده اقتصادی که گردشگری سلامت دارد، چند سالی هست روی این بخش هدف گذاری کرده، هرچند برنامه های منسجمی نداشته است. اخیرا رئیس این سازمان از حذف ویزای ایران برای عمانی ها خبر داده چرا که بنابر ارزیابی های صورت گرفته بیشترین انگیزه مردم عمان از سفر به ایران، درمان بوده است. لیتوانی نیز به تازگی برای گسترش همکاری با ایران در بخش گردشگری سلامت به خاطر هزینه های پایین آن تمایل نشان داده است. با این حال مشخص نیست ایران چه برنامه جامعی برای جذب گردشگران بیشتر در حوزه درمان و سلامت از این کشورها دارد و چگونه قرار است در این حوزه که آمار درآمد و شمار مراجعه کنندگان آن گنگ است، سرمایه گذاری کند یا سرمایه گذار جذب کند؟

تیموری ـ معاون گردشگری ـ در همین راستا از تشکیل جلسات شورای شورای راهبری گردشگری سلامت پس از یک سال وقفه خبر می دهد و به ایسنا می گوید: اختلافاتی با وزارت بهداشت پیش آمد که فعالت های این شورا را در یک سال گذشته کند کرد اما به تازگی با چهار عضو خود از جمله وزارتخانه های بهداشت و امور خارجه جلسه تشکیل داده تا ابهام ها و اختلاف ها برطرف شود و به ساختارهای موجود انضباط ببخشد و هماهنگی های بین ورود و خروج اتباع خارجی را انجام دهد.

به گفته او، تدوین سند راهبردی در گردشگری سلامت، اصلاح و بازنگری شیوه نامه صدور گواهی فعالیت در حوزه گردشگری سلامت و طراحی سامانه الکترونیکی نظارت بر فعالیت شرکت های مجاز در حوزه گردشگری سلامت از جمله برنامه های در اولویت این شورا است.