آشنایی با شماری از معروف ترین جاذبه های گردشگری شهر خرم آباد

خرم آباد مرکز استان لرستان است و بزرگترین شهر لرنشین ایران بحساب می آید که به دلیل وجود اماکن تاریخی و جاذبه های متعدد گردشگری، از آن به عنوان یک مقصد ایده آل توریستی و گردشگری در غرب کشور یاد می شود. خرم آباد دارای مردمان بسیار خونگرم و میهمان نوازی بوده و در اغلب اوقات سال از شرایط آب و هوایی مطلوبی برخوردار است. با ما در مقاله دیدنی های معروف شهر خرم آباد همراه شده تا شما را با شماری از معروف ترین جاذبه های گردشگری شهر خرم آباد آشنا نماییم. قطعا، آشنایی با بهترین جاهای دیدنی شهر خرم آباد برایتان جالب خواهد بود.

قلعه فلک الافلاک

قلعه فلک الافلاک بر روی تپه ای با قدمت بسیار زیاد واقع شده است. این قلعه که به احتمال زیاد باید نخستین اقدامات ساخت و ساز آن را مربوط به دوره سلطنت شاپور اول از خاندان ساسانیان تلقی نماییم، از مساحتی بیش از 5300 متر مربع برخوردار است و در این بین دارای 300 جان پناه، 8 برج و 2 صحن باشکوه هست که همگی با مصالحی همچون آجر، خشت، سنگ و ملاطی از گچ و آهک ساخته شده اند. قلعه فلک الافلاک از گذشته تا کنون به لحاظ جنبه های تاریخی و استحکاماتی بالایی که در ساخت آن در نظر گرفته شده، بسیار حائز اهمیت بود. اما شاید بد نباشد بدانید که عمده دلیل معروفیت این دژ باستانی، قرار گرفتن آن بر روی صخره های سنگی بوده که از بالای آن به راحتی میتوان به دره تاریخی شهر خرم آباد اشراف کامل پیدا کرد.

نام فعلی این قلعه در عصر قاجار بر روی آن گذاشته شد که به معنای سپهر سپهران است. ولی خوب در طول تاریخ و حکومت خاندان ها و سلسله های گوناگون بر ایران، اسامی متفاوتی بر روی این قلعه تاریخی نهاده شده که برخی از آنان عبارتند از دژ شاپور خواست، سابرخاست، دزبر و قلعه خرم آباد. لازم به ذکر است که قلعه فلک الافلاک در حال حاضر در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و در آن موزه ای با همین عنوان یعنی موزه فلک الافلاک دایر شده که از بخش های متنوعی نظیر مردم شناسی، باستان شناسی و هنرهای سنتی برخوردار هست.

پل شکسته

در ضلع جنوبی قلعه باستانی فلک الافلاک، یکی دیگر از دیدنی های خرم آباد و ایران کهن قرار گرفت با نام پل شکسته. شایان ذکر است که طاق پیل اشکسه هم نامی است که اهالی بومی خرم آباد در گویش محلی خود به این جاذبه گردشگری نسبت داده اند. پل شکسته از قدمتی بسیار بالا برخوردار بوده و آنطور که در کتب تاریخی و اسناد کهن ایران باستان به آن اشاره شد، باید ریشه پیدایش و ساخت آن را همچون دژ باستانی فلک الافلاک به سلسله ساسانیان مرتبط بدانیم که با این اوصاف قدمت این پل حتی از 1000 سال نیز بیشتر می شود.

پل شکسته یک نماد اصیل از شکوه معماری ایران باستان است و از طولی برابر با 230 متر و 19 طاق بزرگ تشکیل می شود. متاسفانه به دلیل عدم رسیدگی به آن، اکنون تنها 5 طاق از این تعداد طاق ها باقی مانده و قابل رویت برای بازدید کنندگان هست. از پل شکسته در قدیم به عنوان راه اتصال کننده شرق به غرب لرستان و همچنین مسیر منتهی به خوزستان و تیسفون که در عصر حکومت ساسانیان پایتخت این خاندان در ایران به حساب می آمد، استفاده شده است.

مناره آجری

مناره آجری سازه ای است به شکل یک استوانه که بر وی یک سکوی سنگی با شکل هندسی مکعب مربع واقع شد. برای تماشای این مناره شما باید به منطقه قاضی آباد در بخش جنوبی شهر خرم آباد مراجعه کنید و به دنبال این سازه تاریخی در پارک شقایق بگردید. از این مناره آجری در گذشته برای هدایت و علامت دادن به کاروان هایی که به سمت خرم آباد در حال حرکت بوده اند، استفاده میشد و همچنین به عنوان یک برج دیدبانی برای نگهبانی از شهر نیز مورد استفاده قرار می گرفت. بسیاری از مورخان ایرانی ساخت این جاذبه تاریخی را مربوط به دوره حکمرانی دیلمیان می دانند و معتقدند که این سازه در گذشته از ارتفاع بیشتری برخوردار بوده که بر اثر فرسایش و گذر زمان قدری از بلندی آن کاسته شده است.

به هر حال بلندی فعلی مناره آجری خرم آباد حدودا 30 متر بوده و شما قادر خواهید بود با طی کردن راه دسترسی به بام این بنا که از 99 پله تشکیل می شود، به چشم اندازی فوق العاده از پارک شقایق و محله قاضی آباد دست پیدا نمایید.

بقعه بابا طاهر

از دیگر اماکن تاریخی و فرهنگی برجای مانده در شهر خرم آباد، بقعه ای است متعلق به شاعر مشهور دوبیتی های لری و لکی به نام بابا طاهر که اتفاقا این بنا نیز در حوالی قلعه باستانی فلک الافلاک و در ضلع غربی این قلعه واقع شده است. بقعه بابا طاهر از معماری بسیار ساده ای برخوردار بوده و شکل کلی این بنا همچون یک هشت ضلعی هست با گنبدی به ارتفاع 6 متر بر بالای آن. مقبره بابا طاهر در گذشته در داخل سردابه این بقعه قرار داشت و بر روی آن یک ضریح چوبی نیز نصب شده بود که در حال حاضر خبری از مقبره این شاعر مشهور در بقعه بابا طاهر نیست. همچنین، بد نیست بدانید که در ضلع غربی ساختمان بقعه، یک اتاق کوچک قرار گرفته که بسته به قدمت خود آن را به عنوان یک اثر ملی ثبت کرده اند.

سنگ نبشته خرم آباد

از جمله آثار باقیمانده از حکومت سلطان محمود سلجوقی در شهر خرم آباد، سنگ نبشته خرم آباد است که در بخش شرقی این شهر و در خیابانی به اسم شریعتی قرار گرفت. بر روی این اثر نوشته هایی به خط کوفی و پارسی نگاشته شده که با عبارت بسم الله آغاز شده و تمام 4 وجه آن را در بر گرفته است. آنطور که مورخان و زبان شناسان ایران در خصوص این متن حک شده بر روی این تخته سنگ عنوان کرده اند، باید آن را حکم امیر ابوسعید برسق تلقی نماییم. لازم به ذکر است این جاذبه اکنون در مقابل راه ترانزیت تهران به خوزستان قرار گرفت.

مسجد جامع خرم آباد

مهمترین جاذبه مذهبی منطقه، مسجد جامع خرم آباد بوده که در سالهای پایانی قرن دهم هجری قمری (سال 970 ه.ق) و به دستور دختر اغوربیک به نام شاه پرور سلطان که از اتابکان لرستان بحساب می آید، ساخته شده است. در طول تاریخ مسجد جامع خرم آباد بارها و بارها دستخوش مرمت ها و بازسازی های متعددی شده تا به شکل و شمایل امروزی خود رسیده است. اکنون این مسجد متشکل هست از یک ایوان در قسمت شرقی، شبستانی بزرگ و ستون دار، طاق های زیبا و همچنین گنبد. از قلم باز نماند که در این مسجد تاریخی و کهن سه سنگ نوشته وجود دارد که بر روی آنان دستورات حاکمان صفوی حک شد.

گرداب سنگی

گرداب سنگی یک جاذبه تاریخی و گردشگری ممتاز بوده که قدمت آن بر می گردد به دوران حکومت شاهان ساسانی. این گرداب درست در بخش مرکزی شهر، در میان بافت های قدیمی خرم آباد و در داخل میدان تختی این شهر قرار گرفته و از ترکیب سنگ و ملات ساروج به شکل دایره ای ساخته شده است. گرداب سنگی خرم آباد در قسمت زیرین خود از یک چشمه فصلی نیز برخوردار بوده که در واقع آب این گرداب از آن تامین می شود.

در گذشته آنطور که از شواهد و قرائن نمایان شده، از این گرداب سنگی برای آبیاری و سیراب کردن زمین ها و همچنین بهره گیری برای آسیاب های آبی استفاده میشد. لازم به ذکر است که این جاذبه تاریخی و کهن هر ساله در فصل زمستان به دلیل وجود چشمه فصلی خود، دارای مقدار زیادی آب در بستر داخلی می شود که باعث زیبایی بی حدی برای آن و محیط پیرامونش می گردد و می تواند برای شما گردشگران و توریست های داخلی و خارجی جاذبه گردشگری جذابی تلقی شود.

آسیاب گبری

آسیاب گبری از دیگر اماکن تاریخی و گردشگری بخش غربی کشور بوده که در محله ای به اسم حسین آباد در ناحیه جنوبی شهر خرم آباد واقع شده است. برخی از باستان شناسان قدمت این آسیاب کهن را مربوط عصر حکومت ساسانیان می دانند که در آن زمان خرم آباد با اسم شاپورخواست معرف حضور همگان بود. همچنین، آنان بر این باورند که از این آسیاب تا آغاز حکومت قاجارها استفاده های متعدد و فراوانی صورت می گرفته است. به هر حال، آسیاب گبری مطابق با یک معماری سنگی و به شکل مکعب مستطیل ساخته شده و در این بین از طول 26 متری، عرض 6 متری و ارتفاع 5 متر و 11 سانتیمتری برخوردار است.

حمام گپ

در مرکز خرم آباد و درست در مقابل میدان گپ این شهر، یکی دیگر از اماکن تاریخی و بناهای ارزشمند ایران قرار گرفته که در عصر حکومت پادشاهان و در مساحتی حدودا 800 متر مربعی ساخته شده است. حمام گپ دارای گچبری های ساده و در عین حال فوق العاده زیبایی بوده که شما می توانید آن را در تزئینات زیر گنبدی این حمام مشاهده نمایید. آنطور که در خصوص منبع تامین آب این حمام تاریخی عنوان کرده اند، در قدیم آب مورد نیاز حمام از یک چاه به گاورو یا گور که در قسمت تون حمام قرار گرفته بود، تامین میشده است.

مورخان سال ساخت دقیق این مورد از معروف ترین جاذبه های گردشگری شهر خرم آباد را به دلیل مبهم بودن بخشی از تاریخ ایران متاسفانه نتوانستند کاملا مشخص نمایند اما مطمئن هستند که این حمام همزمان با پل گپ خرم آباد ساخته شده و صاحب اصلی آن نیز حسین خان ساکی هست.

پارک جنگلی مخمل کوه

در قسمت انتهای شمالی مخمل کوه، به همت اداره کل منابع طبیعی استان لرستان پارک جنگلی مخمل کوه با مساحت تقریبی 500 هکتار احداث شده که در فصل بهار و زمستان بسیار دیدنی هست. لازم است بدانید که این پارک جنگلی زیبایی خود را مدیون درختان بلوط تنومندی می داند که سراسر بخش های پارک را در بر گرفته اند و از آنان به عنوان بومی منطقه زاگرس یاد می شود. این منطقه تفریحی برای کوهپیمایی بسیار مناسب و در دسترس عموم بوده و با چند دقیقه رانندگی میتوان به دامنه آن رسید. فقط کافی است پس از رسیدن به میدان 22 بهمن، تا انتهای بلوار ولیعصر حرکت کنید تا بتوانید جلوه های زیبای این جاذبه تفریحی را از نزدیک ببینید.

پارک جنگلی مخمل کوه در تعطیلات رسمی و فصل تابستان شلوغ بوده و گردشگران و خانواده های خرم آبادی برای گذران وقت به این مکان می آیند، بساط کباب به راه می اندازند، کودکان و نوجوانان به بازی مشغول می شوند و بزرگترها از هوای تازه و پیاده روی لذت خواهند برد. پارک جنگلی مخمل کوه به آلاچیق هایی تمیز و مرتب و همچنین رستوران ها و قلیان سراهای بسیاری برای استراحت گردشگران مجهز بوده که می توانند بر جذابیت این مورد از معروف ترین جاذبه های گردشگری شهر خرم آباد بیفزایند. پارک جنگلی مخمل کوه به ویژه در فصل بهار می تواند تفرجگاهی مناسب برای گردشگران داخلی و خارجی و همچنین اهالی شهر باشد.

دریاچه کیو

دریاچه کیو در بخش شمال غربی شهر خرم آباد قرار گرفته است. این دریاچه که از آن به عنوان نگین فیروزه ای خرم آباد یاد گشته، هر ساله سبب جذب گردشگران و مسافران زیادی از اقصی نقاط ایران به خود می شود. دریاچه کیو از مساحتی بالغ بر 7 هکتار و عمقی متغیر بین 3 تا 7 متر برخودار بوده و بستر آن زیستگاه جانوران آبزی مختلف و متعددی هست. نام کیو به دلیل رنگ آبی و نیلی این دریاچه است که بر روی آن گذاشته شد، زیرا کیو در گویش مردم خرم آباد به معنی رنگ آبی و کبود تلقی می شود. همچنین، لازم است بدانید دریاچه کیو از امکانات تفریحی و رفاهی نسبتا قابل قبولی برخوردار بوده و سبب گشته بسیاری از اهالی خرم آباد آخر هفته های خود را در چنین تفرجگاه زیبایی سپری نمایند.