با تعدادی از زیباترین روستاهای ایران آشنا شویم
یکی از ویژگی های خاص ایران، وجود روستاهایی است که در هر گوشه قابل رویت هستند؛ روستاهایی با زیبایی های طبیعی، تاریخی و فرهنگی بسیار. در این مقاله ما قصد داریم که با یکی از گردشگران خوش ذوق همراه شویم و به دل زیباترین روستاهای ایران پای بگذاریم. داستان از اینجا شروع می شود: سلام. از اینکه قصد دارید من را در سفر به روستاهای رویایی ایران همراهی کنید، بسیار خوشحالم. همیشه برای من شناخت مناطق کم آوازه از دیدن مناطق مشهور و پر گردشگر هیجان انگیزتر بوده است. این هیجان و شوق به حدی بود که من تصمیم گرفتم کوله پشتی را ببندم و به دل مناطقی بروم که از نگاه ها مغفول مانده اند. همراه من باشید تا در این مقاله جذاب و خواندنی شما را با تعدادی از روستاهای بکر ایران آشنا کنم.
روستای سهولان
روستای سهولان را می توان محلی دانست که از چندین و چند قلعه، مسجد قدیمی، چشمه های جوشان، باغهای پر بار و غار سهولان با قندیل های عظیم در اشکال هندسی متفاوت چون خوشه انگور، پای فیل، پروانه، توت فرنگی و عروس دریایی تشکیل شده است. قسمت به قسمت این مورد از زیباترین روستاهای ایران شما را شگفت زده می کند. شما می توانید در باغهای میوه این مورد از روستاهای رویایی ایران قدم بزنید، از آب چشمه هایش بنوشید، از معماری مساجد و قلعه ها لذت ببرید و سوار بر قایقهای پارویی در دل غار گشت و گذار کنید. سهولان که در نزدیکی مهاباد واقع شده، یخبندان نامیده می شود.
قدمت این مورد از روستاهای بکر ایران به چهارصد سال پیش باز می گردد و همانطور که گفتم، در خود غاری را جای داده که بدلیل وجود کبوتران در آن، کوته کوتر یا لانه کبوتر نام گرفته است. من برای رسیدن به این همه زیبایی و جاذبه، در مسیر جاده بوکان-مهاباد حرکت کردم. این مسیر را تا رسیدن به اولین فرعی ادامه دادم و به روستای عیسی کندی رسیدم و پس از عبور از عیسی کندی، با روستای سهولان رو به رو شدم؛ روستایی که به واسطه زیبایی هایش می تواند یک تفرجگاه خوب برای اوقات فراغت و تعطیلات باشد.
روستای پالنگان
تا قبل از سفر به روستای پالنگان، گمان می کردم که تنها روستای پلکانی ایران زمین، ماسوله است. اما همین که به پالنگان وارد شدم، نظرم کاملا عوض شد و متوجه شدم که چقدر از کشور خود غافل هستم. این روستا که از توابع بخش مرکزی شهرستان کامیاران بوده، از زیبایی های بی حد و حصری برخوردار است. علاوه بر ساختار پلکانی، چشمه های آب معدنی داغی در این مورد از روستاهای رویایی ایران وجود دارند که برای هر نوع امراض پوستی و درونی شفابخش هستند. این چشمه که دارای ترکیبات گوگردی و آهنی و دارای یک رنگ شیری هست، در میانه رشته کوه های گواز این مورد از زیباترین روستاهای ایران جوشش دارد و برای هر گردشگری جذاب است.
علاوه بر این زیبایی های طبیعی، قلعه ای در پالنگان قد علم کرده که پر از رمز و راز است. من به شما این اطمینان را می دهم که از تماشای قلعه پالنگان خسته نشوید. من در هر دالان و اتاق این قلعه که پای گذاشتم، آنقدر حیرت کردم که دلم نمی خواست این مکان را ترک کنم. تازه این همه ماجرا نیست. فرهنگ غنی این مورد از روستاهای بکر ایران خود حکایت دیگری دارد. وقتی که با کردهای میهمان نواز و خون گرم منطقه همنشین شوید، متوجه خواهید شد که چه مکان بی مثالی را برای گردشگری انتخاب کرده اید. من در میان این مردم میهمان نواز زبان اورامی را آموختم، به گوش جان سیاه چمانه شنیدم و چیله را برای روزهای سختی خودم در ضبط صوتم ذخیره کردم، به ضیافت عروسی پای گذاشتم و دیدم که چگونه با دستمالهای رنگی پایکوبی می کردند.
این مورد از روستاهای رویایی ایران سوغاتی های فراوانی هم برای شما خواهد داشت. گیوه، کشک، ولوشه یا شلمین یا غازینه و نانهای محلی همه آن چیزهایی بوده که می توانید به همراه حال خوب از این مورد از زیباترین روستاهای ایران با خود به همراه بیاورید. برای رسیدن به این مورد از روستاهای بکر ایران مسیرهای گوناگونی وجود دارند. من مسیر سرو آباد را برای این سفر برگزیدم.
روستای هجیج
یکی دیگر از روستاهای رویایی ایران، روستای هجیج است. هجیج که با گیوه های مرغوبش شهرتی بی مثال برای خود بدست آورده، یکی از مناطق مربوط به بخش نوسرد شهرستان پاوه هست. بافت کلی خانه های هجیج که برخی آن را با حجیج می نویسند، از سنگ بوده و در آنها هیچ آجری به عنوان مصالح ساختمانی دیده نمی شود. در هجیج برادران اهل تسنن و شیعیان با مودت و دوستی کنار یکدیگر زندگی می کنند و این همنشینی، یک تصویر زیبا را به تمام زیبایی های این مورد از روستاهای بکر ایران افزوده است.
در تاریخ آمده که این مورد از روستاهای رویایی ایران زمانی با کم آبی مواجه شده بود و مردمان ساکنش به سوی فردی که از یاران امام موسی کاظم (ع) بوده، می روند و این فرد به همراه مردم دعا می کند و به اذن خداوند، چشمه ای از دل زمین می جوشد. از آن روز به بعد، این چشمه همچنان می جوشد و امید و شادی را به دل مردم هجیج می آورد. این در حالی است که در حال حاضر، بقعه ای نیز در نزدیکی این چشمه بچشم می خورد که متعلق به همان فرد صالح هست. این فرد که سید عبدالله نام داشت، اکنون یک بقعه دارد که نامش بقعه کوسه هجیج است.
روستای آتشگاه
روستای آتشگاه که از توابع شهر لردگان بوده، دارای قدمت قابل توجهی است؛ قدمتی متعلق به دوره قاجار. آتشگاه از آن زمان تا به امروز به عنوان ییلاقی برای عشایر بختیاری ایفای نقش کرده و شاهد هزاران سیاه چادر بوده که در مساحتی سه کیلومتری بر پا می شدند و همچون مأمنی برای عشایر این منطقه بودند. عاملی که سبب این انتخاب عشایر شد، وجود آبشارهایی بی مثال در این حوزه جغرافیایی هست؛ آبشارهایی که حیات و زندگی را در دل خاک حاصلخیر این منطقه تزریق می کنند و برای دامها نیز مفید هستند.
برای رسیدن به این مورد از زیباترین روستاهای ایران دو راه وجود دارد: یکی از این دو راه طولانی تر بوده و دیگری از فاصله کمتری برخوردار است. راه طولانی از روستاهایی چون منجر موثی، کیهان، چله گاه، کلار و چمن بید، دره نامدار، قلعه سوخته، باغ کاج و ده کهنه عبور می کند. این در حالی است که راه دوم از لردگان، میلاس، سردشت، آبزا و دلی عبور کرده و شما را به آتشگاه می رساند. زمانیکه در طبیعت خوش رنگ و بوی آتشگاه قدم می زدم، با درختان بلوطی مواجه می شدم که هر کدام قدمتی چند صد ساله داشتند و این مرا به حیرت وا می داشت. از طرف دیگر، درختان گردو و بنه نیز در هر گوشه تنگه چشم من را به خود می دوختند.
راه خود را که ادامه می دادم، به کوه شورم جلا و دریک رسیدم؛ کوه هایی که در شمال و جنوب آتشگاه استوار و جاذبه های منطقه را دوچندان کرده بودند. این دو کوه با جنس آهکی چندین و چند غار را به طبیعت منطقه اضافه کردند؛ غارهایی که در مجاورت آبشارها یک صحنه رویایی را به تصویر می کشیدند و من نیز هیجان زده با دوربین عکاسی این زیبایی ها را به تصویر کشیدم.
چندین روز در این مورد از روستاهای بکر ایران اقامت کردم، چرا که دل کندن از این همه فضای بکر و زیبا برایم ساده نبود. روز آخر که در حال جمع کردن وسایلم بودم، یکی از عشایر بختیاری میهمان نواز به سمتم آمد و چندین سوغات را به من اهدا کرد؛ سوغاتی هایی که برای من شیرینی سفر را دوچندان کردند، چرا که از دستان پر برکت این عزیزان به من ارزانی شده بودند. در این سبد پر سوغاتی شیر محلی، دوغ محلی، گیاهان معطر کوهی و ماست محلی به چشم می خورد. این سبد را که دریافت کردم، راهی شدم که از روستای آتشگاه خارج شوم اما، یاد گلیم های بادوام این مورد از روستاهای رویایی ایران افتادم. پس، کوله را با این سوغاتی خوش رنگ و لعاب جلا داده و راهی مقصد بعدی شدم.
روستای تیس
زمانیکه از راه نیک شهر به سوی کنارک حرکت داشتم، هیچگاه گمان نمی کردم به روستایی برسم که تا این حد خاص و چشم نواز باشد. این روستا که تیس نام دارد و از توابع بخش مرکزی شهرستان چابهار هست، چنان زیبا و تاریخی بود که من را برای یک هفته میهمان خود کرد. از مردم محلی شنیدم که تیس دارای قدمتی 2500 ساله بوده و یکی از اصلی ترین سکونتگاه های پیشینیان ما بوده است. آنها بیان می کردند که تیس در طی این سالها چندین بار نام عوض کرده است. شنیدن تعریف اهالی این مورد از روستاهای بکر ایران سبب شد که من کنجکاوانه به گشت و گذار بپردازم.
در نخستین گام به سوی قلعه تاریخی تیس رفتم؛ قلعه ای که با معماری بی مانندش که متعلق به دوره سلجوقیان بود مرا متحیر کرد. دومین قلعه، پیروز گت بود. برای رسیدن به این قلعه با تیم کوهنوردی حرفه ای همراه شدم، چرا که بسیار مسیر دسترسی دشواری داشت و من که تخصص خاصی در کوهنوردی نداشتم، نمی توانستم به تنهایی به آنجا برسم. وقتی که به پیروز گت رسیدم، چشمانم از دیدن تمام زیبایی ها به درشت ترین حد خود رسید. آخرین قلعه ای که بدان پا گذاشتم، بلوچ گت نام داشت. این قلعه نیز مانند پیروز گت در بالای کوه بود و در دل خود دو مقبره هرمی کوچک را داشت.
از قلعه ها که فاصله گرفتم با دیگر جاذبه های تیس روبه رو شدم؛ پیل بند، سدهای استوار تیس، مقابر جنانی گچ، غارهای بان میستی، گورهای مرموز موجود در تپه نهادی و چاه باستانی تیس. کوپان تنها بخشی از جاذبه های بصری، تاریخی و گردشگری منطقه تیس بوده که هر گردشگری باید آن را از نزدیک مشاهده کند. شما می توانید پس از تماشای این همه زیبایی به سمت ساحل صخره ای این روستا بروید، بر روی یکی از صخره های آهکی بنشینید، به تماشای غروب خورشید بپردازید، با بلوچان مقیم ساحل این مورد از زیباترین روستاهای ایران هم صحبت شوید و از آن مردمان دریادل، حکایتهایی درباره منطقه بشنوید.
روستای سیرچ
هر زمان که نام استان کرمان را می شنیدم، گمان می کردم که یکی از بی مثال ترین کویرها در این استان قرار دارد و در این آب و هوای گرم و خشک، هیچ نوع پوشش گیاهی قابل ملاحظه ای دیده نمی شود. تا سالیان سال بر این باور بودم تا اینکه روزی گذرم به روستای سیرچ افتاد. این مورد از روستاهای رویایی ایران قابلیت این را دارد که هر نوع نگرشی از جنس نگاه من را در هم شکند و فرو بریزد. روستای سیرچ زادگاه مردی است که قصه های مجید را خلق کرد. هوشنگ مرادی کرمانی همان فردی است که در این روستای زیبا چشم به جهان گشود. علاوه بر پرورش فردی پرآوازه چون مرادی کرمانی، سیرچ محل رشد سروی تاریخی نیز بوده که حدود 2000 سال قدمت دارد و یکی از تاریخی ترین درختان جهان نیز بحساب می آید.
اما چیزی که شما را هم مانند من حیرت زده می کند، وجود یک پیست اسکی زمستانی در این منطقه خواهد بود. این پیست که برخلاف غالب منطقه از آب و هوایی خنک و کوهستانی برخوردار است، در زمان زمستان پوشیده از برف می شود و امکان اسکی را برای علاقمندان ایجاد می کند. این تضادها با دیدن رودخانه های باصفای منطقه تکمیل تر نیز می شود؛ رودخانه هایی که از کوه ها سرچشمه می گیرند و محیط را برای علاقمندان به کوهنوردی تلطیف می کنند. در کنار این رودخانه های فصلی، روستای سیرچ دارای آب گرم دائمی نیز بوده که از خواص درمانی فوق العاده ای بهره مند هست.
هنگامیکه از آب گرم بازگشتم، تصمیم گرفتم که از این مورد از روستاهای بکر ایران سوغاتی های محلی را تهیه کنم و با خود به خانه ببرم. پس، به بازار رفتم و مقداری کره و روغن مرغوب خریدم، از صنایع دستی حصیر بافی خریداری کرده و با یک قالیچه کوچک، سبد خرید خود را تکمیل کردم.
روستای سر مشهد
اگر می خواهید تاریخ جنگهای ایران قدیم را به صورت مصور تماشا کنید، به روستای سر مشهد فارس قدم بگذارید. این روستا در دل خود آثار تاریخی و کتیبه های باستانی را جای داده که همچون نگین می درخشند و به عنوان یک سند معتبر قدمت منطقه را عیان می سازند. زمانیکه از جاده برازجان به سوی سر مشهد حرکت کردم، هیچگاه گمان نمی کردم با آثاری رو به رو شوم که تا سالها در ذهن نقش ببندند. همین که به سر مشهد رسیدم، با کتیبه و سنگ نوشته هایی رو به رو شدم که مرا متحیر کردند. جنگ پنجمین پادشاه ساسانی با شیری شیرزه که در آن این پادشاه خنجرش را در قلب شیر فرو نموده و شیری دیگر نیز زیر پای او افتاده بود، یکی از این کتیبه هاست.
از این حجاری ها که چشم گرداندم، با کتیبه ای بالای سر بهرام رو به رو شدم. در این کتیبه شرحی به خط میخی درباره این جنگ نصب شده بود. یکی از این کتبیه ها که از همه بزرگتر نیز است، مربوط به موبد موبدان هست. علاوه بر این حجاری و سنگ نوشته، آتشکده، کاروانسرای کوشک، تپه تل نقاره خانه، تل خاموش، تل خندق و قنات سر مشهد نیز جز آثار تاریخی این مورد از زیباترین روستاهای ایران بحساب می آیند. من که از تماشای این همه جاذبه سرمست بودم، به محلی رفتم که شب را صبح نمایم. درست در همان جا بود که از هم اتاقی شنیدم که در شش کیلومتری شمال سر مشهد، شهری توسط باستان شناسان کشف شده که قدمتش قابل تخمین نیست. مشتاقانه به سوی قند جان حرکت کردم تا لذت تاریخگردی خود را تکمیل کنم.
روستای کرکبود
با ورود به روستای کرکبود به محلی رفتم که مردمان محلی اصیل در آن جمع بودند. پای صحبت آنان که نشستم، متوجه شدم که نام این مورد از روستاهای رویایی ایران از نام دو اسب به نام کهر و کبود گرفته شده و این نشان از ارادت مردم این منطقه به طبیعت و زیست بوم منطقه داشته است. با یکی از این اهالی میهمان نواز هم قدم شدم و به همراه او از کوچه پس کوچه های مارپیچ و کوچه باغهای زیبای کرکبود گذر کردم. زیر درختان تنومند آن به استراحت مشغول شدیم و از میوه های این درختان پر برکت چشیدیم. به کنار آبشار کر رفتیم و به دل کوه زدیم تا از یخچالهای طبیعی بازدید بعمل آوریم.
وقتی از کوه پایین می آمدیم از همسفر خود شنیدم که کرکبود قدمتی چند هزار ساله دارد. با شنیدن این جمله کنجکاو شدم تا بیشتر درباره کرکبود بشنوم. برای همین، در کنار آبشار کر نشستیم و در کنار گوش دادن به صدای زیبای آبشار، درباره کرکبود جویا شدم. همسفرم گفت که در این مورد از روستاهای بکر ایران، دو امامزاده نیز مدفون شده اند. امامزاده شاه محمد حنیفه و امامزاده زید ابراهیم، دو امامزاده ای هستند که نقش مذهبی منطقه را نیز پر رنگ ساخته اند. این در حالی است که در کنار این دو شخصیت مذهبی، آرامگاه ملا یغمایی کرکبودی نیز دیده می شود.
به واسطه تعریف های همسفرم، کنجکاو شدم که به تماشای این دو امامزاده بروم. او گفت که مقبره امامزاده شاه محمد حنیفه در بالای کوه عقیق واقع شده و امامزاده ابراهیم در مرکز این مورد از روستاهای رویایی ایران مدفون است. از او سپاسگزاری کردم و راهی مقاصد بعدی خود شدم. در سر راهم به حمام تاریخی کرکبود نیز برخورد کردم. این حمام که متعلق به دوره قاجار بود، تکمیل کننده زیبایی های این مورد از روستاهای رویایی ایران نیز بحساب می آمد.
روستای درکش
برای رسیدن به روستای درکش که لقب داروخانه سبز ایران را از آن خود کرده، باید از بجنورد به سمت آشخانه حرکت کرد. در حوالی روستای کلاته زمان صوفی و نرسیده به جوزک یک جاده فرعی وجود دارد که ما را به درکش می کشاند. با رسیدن به روستا از هر طرف رایحه معطر گیاهان کوهی مرا مدهوش خود ساخت. بدنبال شناخت همین گیاهان معطر و گیاهی پای به تپه و دشت ها نهادم. در آنجا گروه گیاه شناسی بزرگی را دیدم که بدنبال شناخت گیاهان منطقه بودند. با مسئول این گروه که هم صحبت شدم، فهمیدم که این مورد از زیباترین روستاهای ایران در دل خود بیش از 380 گونه گیاه دارویی را جای داده که در این بین، 79 گونه خاص و کم یاب هستند.
او چند گونه گیاهی را به من نشان داد و توضیح داد که هر کدام از آنها برای چه امراضی مؤثر هستند. برای مثال، زمانیکه متوجه شد یکی از اقوام من دارای بیماری گوارشی هست، به عنوان هدیه به من یک نوع بابونه کوهی داد تا با آن این بیماری درمان شود. در ادامه او مرا با یک زیست بوم شناس آشنا کرد و من توانستم از آن اطلاعات بیشتری درباره این مورد از زیباترین روستاهای ایران بدست آورم. این محقق درباره علت رویش این گیاهان دارویی بیان کرد که جغرافیای منطقه اصلی ترین عامل این پراکندگی بود. آب و هوای کوهستانی منطقه در کنار چشمه های فراوانی که از دل خاک می جوشند، دست به دست یکدیگر داده و این گیاهان را در گوشه و کنار رویانده اند.
تنها پوشش گیاهی این منطقه گیاهان دارویی نیست و در کنار این گیاهان معطر درمانی، جنگلی از درختان انبوه بلوط نیز قابل رویت است. او مرا با رودخانه زورمار نیز آشنا کرد و نشانی دره کنداب را به من آموخت تا بتوانم خود در دل طبیعت کنکاش و زیبایی های طبیعی را لمس کنم. زمانیکه در حال جدا شدن از گروه تحقیقاتی بودم، از یکی از اعضای جوان گروه شنیدم که این مورد از روستاهای بکر ایران دارای آثار باستانی نیز هست. این جوان از برج تاریخی سبز علیخان قراچورلو و تپه های اطرافش نام برد و تأکید داشت که این اثر دویست ساله را از دست ندهم. بدست آوردن این همه شناخت و آگاهی از مصاحبت با گروه کاوشی به من کمک شایان توجهی نمود تا هرچه بهتر این مورد از روستاهای بکر ایران را رصد کنم.
روستای رودخان
یکی دیگر از زیباترین روستاهای ایران، روستای رودخان گیلان هست. این روستا که در ارتفاعات خود قلعه ای سنگی را جای داده، آنچنان خیره کننده است که نمی توان آن را نادیده گرفت. گمان می کنی که در بهشت قدم می زنی و از روی سنگفرش های زیبایش می گذری و با سپری کردن پلکان هایی که شما را به اوج می رسانند، به دل قلعه ای با نام قلعه رودخان وارد می شوی که از پس آن سنگهایی که چون دیوار دفاعی می مانند، طبیعتی را نظاره کنی که مثالی ندارد. من گمان می کردم در رویا به سر می برم و فقط خوابهایم قابل لمس شده اند. این مورد از زیباترین روستاهای ایران را می توان نگین استان گیلان دانست.