چیکو قرار است در فهرست میراث ناملموس کشور ثبت شود

ایسنا/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده، چیکو قرار است در فهرست میراث ناملموس کشور ثبت شود.

هانی رستگاران، مسئول ثبت میراث ناملموس استان سمنان گفت: ایل عشایر سنگسر یکی از ایل های بزرگ عشایر کوچ رو دامنه شمال شرقی ایران است که در دامنه رشته کوه البرز زیست دارد. عشایر این ایل محصولات لبنی و هنرهای سنتی خاصی را تولید می کنند.

او ادامه داد: «چیکو» یکی از فرآورده های منحصر به ایل عشایر سنگسر است که صرفاً در میان این طیف از عشایر تولید می شود و امروزه به عنوان یکی از شیرین کننده های طبیعی، مقوی و ارگانیک برای صرف چای و نوشیدنی های گرم مورد استفاده قرار می گیرد و عرضه عمده آن در بازارچه ها و مراکز فروش محصولات ارگانیک است.

این پژوهشگر میراث فرهنگ عامه درباره شیوه تهیه این محصول توضیح داد: «چیکو» فرآورده ای لبنی است که از ترکیب آب پنیر به عنوان ماده اولیه و اصلی به همراه شکر یا شیرین کننده های طبیعی، مانند شیره انگور و زنجبیل، مغز پسته و مغز گردو تهیه و تولید می شود. برای تولید این محصول، آب پنیر بدست آمده از پنیر را در ظرفی ریخته و حرارت می دهند تا غلیظ و چسبنده شود، به این ماده لورئین گفته می شود. سپس لورئین خشک را در ظرفی ریخته و روی آن مقداری آب می ریزند تا خیس بخورد.

رستگاران اضافه کرد: وقتی لورئین خوب خیس خورد با افزودن شیر یا نسبت مساوی از شیر و آب، آن را به طور کامل به هم می زنند تا لورئین حل شود. سپس شکر یا شیره انگور را به آن افزوده و شروع به حرارت دادن و هم زدن می کنند. بعد از جوش آمدن، شعله را کم کرده و مخلوط را پیوسته هم زده تا ته نگیرد و به تدریج رنگ آن تیره و تیره تر شود.

به گفته او، حدود دو تا دو و نیم ساعت زمان نﯿاز است تا چیکو آماده شود. نشانه آن هم اﯾن است ﮐه مقداری از‬ مواد را در ظرف آب سرد مﯽ رﯾزند، اگر ماده در آب‬ سفت و شﮑننده شد یعنی ﭼﯿﮑو آماده شده‬ است.

مسئول ثبت آثار ملی و جهانی سمنان بیان کرد: پس از آماده شدن چیکو، نﯿاز است ﮐه آن را‬ به قطعات ﮐوﭼﮏ و شﮑﻼت مانند درآورند. در اﯾن مرحله به علت ﭼسبندگﯽ زیاد ﭼﯿﮑو، ابتدا‬ سﯿنﯽ را ﭼرب ﮐرده و سﭙس ﮐنجد، مغز گردو، پسته و یا بادام، کنجد، شاه دانه و…(بسته به نوع سلیقه شان) در ﮐﻒ سﯿنﯽ چرب شده مﯽ پاشند و سﭙس مواد داغ ﭼﯿﮑو را روی آن‬ ریخته و خوب با هم مخلوط مﯽ ﮐنند تا اﯾن افزودنی ها در تمام مواد ﭼﯿﮑو پخش شود یا اینکه این افزودنی ها را فقط روی چیکو می ریزند.

رستگاران درباره قدمت تهیه «چیکو» گفت: تولید این فرآورده در ایل سنگسر نسل به نسل و دوره به دوره ادامه داشته و دارد ولی منبع معتبری که به زمان آغاز و تغییرات احتمالی در فرآیند تولید آن اشاره داشته باشد، وجود ندارد.

او همچنین گفت: مهارت سنتی تهیه چیکو توسط ایل عشایر سنگسر قرار است بزودی در فهرست میراث ناملموس کشور ثبت شود و پرونده آن 16 اسفند 1402 در جلسه کمیته ثبت میراث ملی از سوی استان سمنان ارائه می شود.