پاسخ شفافی درباره سود سپرده های عمره داده نشده است

ایسنا/ براساس آخرین خبر و گزارش های بدست رسیده، پاسخ شفافی درباره سود سپرده های عمره داده نشده است.

سود سپرده های حج و عمره از جمله مسائل غیر شفافی بود که حتی در مقطعی مسئولان سازمان حج و زیارت را به اعتراض برانگیخت و بر آن داشت تا سود این سپرده ها تا حدی واقعی شود.

پیش از آنکه تلاش هایی برای متناسب سازی سود سپرده های حج و عمره انجام شود، بانک ها سپرده های حج و عمره را با وجود آنکه برخی از این سپرده ها از جمله حج تمتع بیش از 10 سال نزدشان بود، «بلند مدت» به شمار نمی آوردند و سودی در حد 6 درصد برای آن محاسبه می کردند.

در سال 1390 که آخرین دور از ثبت نام های عمره انجام شد، علی لیالی رئیس وقت سازمان حج و زیارت در توضیحی درباره میزان سود در نظر گرفته شده برای سپرده های عمره گفته بود: «براساس تفاهم های صورت گرفته با بانک قرار شده است سود این سپرده ها (عمره) 10 درصد محاسبه شود» اما چند ماه پس از آن اظهارنظر، رئیس شورای هماهنگی مدیران عامل بانکها در یک جلسه رسمی اعلام کرد که «براساس قراردادهای قبلی سود این سپرده ها 6 درصد است.» بانک های عامل ثبت نام عمره نیز تایید کردند که سپرده های عمره را «کوتاه مدت» در نظر گرفته اند.

مدتی بعد، اما بانک ملی که یکی از دو بانک عامل ثبت نام عمره بود در پاسخ به اعتراض هایی که نسبت به سود پایین سپرده های عمره شده بود، در اطلاعیه ای (در سال 1390) اعلام کرد: «بانک ملی ایران براساس قوانین و ضوابط بانک مرکزی برای تمام سپرده گذاران عمره مفرده در زمان ودیعه گذاری، سپرده «بلند مدت» پنج ساله با نرخ رسمی زمان قرارداد به میزان 15 درصد سود علی الحساب افتتاح کرده است. در عین حال، بانک ملی ایران براساس ضوابط بانک مرکزی به منظور واریز سود علی الحساب سپرده مذکور برای ودیعه گذاران، سپرده گذاری کوتاه مدت نیز افتتاح کرده است که به این سپرده نیز سود علی الحساب کوتاه مدت تعلق می گیرد.»

در سال 91، پس از اعتراض های ادامه دار به سود نامتناسب سپرده های عمره که متغیر از 6 تا 12 درصد محاسبه میشد، حجت الاسلام والمسلمین سید احمد موسوی که در آن دوره ریاست سازمان حج و زیارت را به عهده داشت، گفته بود: «بعضی از مردم تصور می کنند این پول ها در اختیار سازمان حج و زیارت است، در حالی که این پول ها در اختیار بانک های عامل (ملی و ملت) است و سازمان حج و زیارت با این پول ها کاری ندارد و سود این پول ها براساس آخرین بخشنامه بانک مرکزی مشخص شده است.»

در سال 1393 مذاکرات دیگری بین سازمان حج و زیارت و بانک مرکزی برای متناسب سازی سود سپرده های حج و عمره صورت گرفت. سعید اوحدی که در آن مقطع زمانی ریاست سازمان حج و زیارت را به عهده داشت، پس از آن مذاکره به رسانه ها گفته بود: «در حال حاضر سود سپرده های حج و عمره 20 درصد است اما تلاش می شود سود این سپرده ها مطابق با سپرده های بلند مدت شود.» در آن زمان سود سپرده های بلند مدت که پنج ساله بودند، 27 درصد محاسبه میشد.»

سعید اوحدی همچنین اشاره ای به شکل ثبت نام عمره که در سال 1390 انجام شد، داشته و گفته بود: «در آن سال تعهد سنگینی بر دوش دولت و سازمان حج و زیارت گذاشته شد.»

شکل ثبت نام عمره که سود آن حجم از سپرده را چالش برانگیز کرده بود، حتی اعتراض نماینده وقت ولی فقیه در امور حج و زیارت را برانگیخته بود. حجت الاسلام والمسلمین سید علی قاضی عسکر سه سال پس از پایان ثبت نام عمره در سخنانی افشاگرانه که در رسانه ها نیز منتشر شد، از مسئولان قبلی خواست تا درباره موضوع «ثبت نام های فله ای» عمره و حج در سال 1390 پاسخگو باشند.

او پیرامون اینکه پاسخ شفافی درباره سود سپرده های عمره داده نشده است، اظهار کرده بود: «حرکتی در گذشته صورت گرفت که به هیچ وجه آن را قبول نداشتیم، چون همیشه نظام ما از عدالت دم زده است. آن زمان این پیشنهاد مطرح بود که ثبت نام ها برای حج و عمره هر سه سال یکبار انجام شود، اما توجهی به این امر نشد. دلیل این پیشنهاد آن بود که جلو افرادی که مکرر به حج و عمره می رفتند، گرفته شود. علاوه بر این، راهی باز شود تا امتیازاتی به افرادی که مشکل دارند، مانند بیماران خاص که امید به زندگی ندارند، بدهیم، ولی متأسفانه آن زمان چون دنبال نقدینگی بودند، ثبت نام ها را به آن شکل انجام دادند.»

نماینده وقت ولی فقیه در امور حج و زیارت همچنین گفته بود: «این رفتارها بد است که مسائل دیگر را در حج اعمال کنیم. اصلا چه ضرورتی داشت که از مردم 800 هزار تومان سپرده بگیریم، می توانستیم طبق روال سابق، رقم کمتری را بگیریم. ما می توانستیم شرایط را مدیریت کنیم اما نگذاشتند. 6 میلیون نفر ثبت نام کردند، 2 میلیون نفر هم از قبل در نوبت عمره بودند و اینطور شد که 8 میلیون نفر منتظر نوبت سفر عمره ماندند. آن زمان، تصمیم های عده ای ما را بر آن داشت تا حرکتهای انفعالی انجام دهیم ولی چون مقصر نبودیم، خودمان را ملامت نمی کنیم اما آنهایی که این تصمیم را گرفتند، باید پاسخگو باشند.»

آن زمان واکنش دیگری نشان داده نشد و کشمکش ها و اعتراض ها هم با توقف اعزام های عمره و از سال 1394 فروکش کرد، تا امسال که قرار شد عمره از سرگرفته شود و جمعیتی برای ثبت نام اقدام کنند، وقتی هزینه ثبت نام عمره 10 روزه مبلغی بین 40 تا 44 میلیون تومان اعلام شد، سپرده متقاضیان که به حدود 3 میلیون تومان رسیده بود، ماجرای سود پایین و نامتناسب سپرده های عمره را دوباره مطرح کرد که پاسخ سید عباس حسینی، رئیس کنونی سازمان حج و زیارت این بود: «سود مشارکت سپرده عمره مطابق عقود اسلامی که سود بلندمدت بوده، محاسبه شده است. سود سپرده حج تمتع نیز مانند عمره محاسبه می شود و تصمیم درباره آن در شورای پول و اعتبار گرفته می شود.»

حسینی این اظهارات را در تلویزیون مطرح کرد و گفت: «سود سپرده عمره براساس عقود اسلامی از 17 و 19 درصد بوده است.»

رئیس سازمان حج و زیارت همچنین تاکید کرد: «وجوه عمره و حج در بانک سپرده گذاری شده است و سازمان حج و زیارت هیچ دخل و تصرفی در وجوه زائران ندارد. درباره اختلاف قیمت سپرده و ثبت نام، اگر غیر از حج و عمره پولمان را نزد بانک سپرده گذاشته بودیم، باز هم این وضعیت را داشت.»