صنایع دستی اصفهان یک مزیت رقابتی است

ایسنا/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده و گزارش های منتشر شده، صنایع دستی اصفهان یک مزیت رقابتی است.

مجدالدین تاج، رئیس اتحادیه صنایع دستی شهرستان اصفهان با بیان اینکه اصفهان در زمینه صنایع دستی از دو جایگاه بسیار مهم برخوردار است، اظهار کرد: از میان 602 رسته به ثبت رسیده صنایع دستی در یونسکو حدود 200 رسته در اصفهان فعال است که این موضوع اهمیت بسیاری دارد. ضمن اینکه ایران در رده سوم تولید صنایع دستی در جهان قرار دارد و به عبارتی ایران، چین و هند 3 کشور برتر تولید کننده صنایع دستی در دنیا به شمار می روند. به واسطه این عناوین مهم و البته حضور و فعالیت هنرمندان ما، دو عنوان شهر جهانی صنایع دستی و شهر خلاق در حوزه صنایع دستی به اصفهان اختصاص یافته است.

تاج اضافه کرد: رتبه ایران در زمینه صادرات صنایع دستی عدد 48 است و کشورهای جنوب شرق آسیا که به لحاظ رده تولید از ایران بسیار عقب تر و به چند رشته محدود هستند در حوزه صادرات از کشور ما پیشی گرفته اند.

او همچنین از مهاجرت گسترده هنرمندان صنایع دستی نیز ابراز تأسف کرد و گفت: کشورهای مختلف با ارائه تسهیلات بسیار خوب به هنرمندان صنایع دستی، در حال جذب آنها به کشورهای خود و آموزش صنایع دستی از طریق هنرمندان ما به شهروندانشان هستند. بخشی از این اتفاق به دلیل ساختارهای موجود است؛ یعنی نگاه ما باید به سمت اقتصاد هنر باشد و بتوانیم برای هنرمند ارزش آفرینی ایجاد کرده و از آنها در حوزه های مختلف حمایت کنیم.

تاج سپس مهمترین چالش هایی که هنرمندان صنایع دستی با آنها مواجه هستند را چنین برشمرد: اولین و بزرگترین چالش ما در حوزه صنایع دستی، بیمه هنرمندان است که متأسفانه از سال 1393 قطع شده و مسئولان مربوطه می گویند بودجه کافی در این خصوص ندارد. این در حالی است که بیمه یکی از مواردی است که می تواند خاطر هنرمندان را آسوده کند تا بتوانند به خلق ارزش بپردازند، چرا که اگر هنرمند دغدغه نیازهای اولیه را داشته باشد اصلاً نمی تواند به تولید آثار فاخر فکر کند.

این مدرس دانشگاه پیرامون اینکه صنایع دستی اصفهان یک مزیت رقابتی است، اضافه کرد: در مورد برقراری بیمه هنرمندان صنایع دستی تلاشهای بسیاری انجام داده و حتی سال گذشته معاونت صنایع دستی اصفهان از ما فهرست هنرمندانی را خواست که تقاضای بیمه را داشتند و ما این اسامی را اعلام کردیم، اما متأسفانه اقدامی صورت نپذیرفت. با توجه به شرایط موجود راهکار ارائه کردیم ازجمله اینکه اگر دولت بودجه ندارد حداقل با توجه به اینکه تولید دو سوم صنایع دستی کشور در اصفهان انجام می شود باید از این جمعیت، دو سوم هنرمندانی که در کل کشور بیمه شده اند متعلق به هنرمندان اصفهانی باشد.

اما متأسفانه این اتفاق رخ نداده و هر زمان به بهانه های مختلف حتی بیمه هنرمندانی که از قبل مقررشده را نیز قطع می کنند. نکته تأسف آورتر نیز این است که اگر یک کارگاه صنایع دستی از یک سوی خیابان به سمت دیگر آن منتقل شود بیمه را قطع کرده و این دلیل را بیان می کنند که کد کارگاهی شما تغییر کرده است!

رئیس اتحادیه صنایع دستی شهرستان اصفهان موضوع مواد اولیه را چالش بعدی خواند و بیان کرد: قیمت مواد اولیه بسیارگران شده و در بعضی موارد نسبت به سالهای قبل افزایش 500 درصدی داشته ایم و در نتیجه، قیمت تمام شده کالای هنری نیز افزایش پیدا کرده است که این موضوع باعث از دست رفتن بازارهای داخلی و خارجی شده است. مس یکی از مهمترین کالاهای استراتژیک در حوزه صنایع دستی است و زیرساخت حدود 70 درصد صنایع دستی از مس ساخته شده و باوجود اینکه دو کارخانه بزرگ مس باهنر و مس سرچشمه در کشور ایران فعالیت دارند، اما هنرمندان برای تهیه مس به دلیل بالا بودن قیمت آن با مشکلات بسیار زیادی روبرو هستند، چرا که باید مس را با چندین واسطه و از طریق بورس خریداری کنند.

این در حالی است که اگر دولت در جهت حمایت از هنرمندان صنایع دستی، خطی را برای آنها باز کرده و سهمیه ای را برای آنها در نظر می گرفتند تا این هنرمندان خرید مس را به طور مستقیم و بدون واسطه انجام می داد قطعاً به تولید و فروش و صادرات صنایع دستی کمک می کرد.

تاج پیرامون اینکه صنایع دستی اصفهان یک مزیت رقابتی است، افزود: چالش بعدی، حوزه مالیات است و اگرچه طبق ماده 142 قانون نظام مالیات ها تولید کنندگان صنایع دستی از پرداخت هرگونه مالیات معاف هستند، ولی به دلایلی و حتی سلیقه ای، مالیات از هنرمندان صنایع دستی گرفته می شود. نبودن سیاست های تشویقی نیز چالش دیگری است، در حالی که در گذشته، اگر صادراتی در حوزه صنایع دستی انجام میشد، اعمال سیاستهای تشویقی مثل معافیت مالیاتی یا جایزه صادراتی انگیزه های بیشتری برای صادر کننده ایجاد می کرد.

او همچنین توضیح داد: بحث درجه هنری هنرمندان صنایع دستی نیز از دیگر چالش ها است و حدود 3 سال است که درجه هنری هنرمندان بدون تعیین تکلیف باقی مانده است. در اصفهان اساتید بسیار بزرگی در زمینه انواع مختلف صنایع دستی حضور دارند و فعالیت می کنند، اما تعیین تکلیف برای درجه های هنری باید از سوی تهران صورت گیرد. از سوی دیگر وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی باید فهرست هنرمندان شاخص برای اعمال درجه را به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ارسال کرده و درجه از سوی این وزارتخانه ابلاغ شود. در حالی است که پیش تر اعلام شده بود ابلاغ درجه ها از سوی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی انجام شود و تأیید این درجه در اصفهان انجام شود، اما هنوز چنین امری محقق نشده است.

این مقام مسئول در حوزه صنایع دستی در مورد نبودن صندوق اعتباری هنر در وزارت میراث فرهنگی نیز یادآوری کرد: صندوق اعتباری هنر نیز ساختاری است که از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای هنرمندان ایجادشده است، ما به سراغ آنها رفتیم و گفتیم هنرمندان صنایع دستی هم بتوانند از این صندوق استفاده کنند اما گفتند شما یک وزارتخانه مجزا دارید و باید مطالبات خود را از آنها بخواهید و ما از وزارت میراث خواستیم که اقدامی صورت دهد تا هنرمندان صنایع دستی از این صندوق استفاده کنند یا ساختار مشابهی در این وزارتخانه نیز ایجاد شود.

تاج با اشاره به فروش اجناس تقلبی بی کیفیت و کالای مشابه خارجی قاچاق و همچنین نبودن موزه تخصصی آثار فاخر هنرهای سنتی معاصر اظهار کرد: اجناس بی کیفیت و خارجی از دغدغه هایی است که در این چند سال به ویژه در دوران کرونا مشهود بود که متأسفانه نهادهای ذی ربط به خوبی عمل نکردند و اتحادیه با همکاری دیگر ارگان ها به این مسئله ورود پیدا کرد. ضمن اینکه ایجاد موزه صنایع دستی یکی از مواردی است که به توجه به جایگاه ما در دنیا نیاز به اقدام جدی مسئولان دارد، چراکه اگر بخواهیم ارزش افزوده ای برای اصفهان ایجاد کنیم وجود یک موزه صنایع دستی تأثیرگذار است که این موضوع به صنایع دستی و گردشگری کمک خواهد کرد.

در این خصوص سازمان مشاغل شهرداری موافقت اولیه را برای احداث چنین موزه ای در کنار شهرک گل ها در منطقه ارغوانیه به عنوان باغ موزه صنایع دستی در نظر گرفته که اگر درصورت اجرا از اتفاقات بسیار خوب خواهد بود.

رئیس اتحادیه صنایع دستی اصفهان ضعف در تبلیغات صنایع دستی را چالش دیگر خوانده و توضیح داد: این موضوع موجب شده که بسیاری از کشورهای اروپایی، اصفهان و ایران را به عنوان تولید کننده صنایع دستی نشناسند؛ در صورتی که ما باوجود ظرفیتهایی بالا در زمینه صنایع دستی قطعاً می توانیم هم در معرفی خود و هم در صادرات موفق باشیم که در این موضوع صدا و سیما نیز می تواند برای معرفی بهتر صنایع دستی ورود پیدا کند. ضمن اینکه هزینه بر بودن تحقیقات بازار برای هنرمندان و نبودن اطلاعات و تحقیقات بازار در مورد نوع سلیقه و رنگ و محصولات در کشورهای مختلف از جمله اقداماتی است که دولت می تواند انجام دهد و به عنوان حمایت در اختیار هنرمندان صنایع دستی قرار دهد.

تاج که دانش آموخته دکترای مدیریت کسب و کار است، با اشاره به اقدامات هیئت مدیره های این اتحادیه در دوره های مختلف گفت: این اتحادیه که از سال 1351 تشکیل شده، بزرگترین NGO بخش مردمی حوزه هنر به شمار می رود و نمایندگان آن از فعالان این حوزه تشکیل شده اند. این اتحادیه، بودجه و ساختار دولتی ندارد و همیشه به عنوان بخشی مطالبه گر مطرح بوده است. عناوین شهر جهانی صنایع دستی و شهر خلاق در حوزه صنایع دستی، با مطالبه گری این اتحادیه صورت گرفت.

اقدام بعدی این اتحادیه، مقابله با فروش صنایع دستی خارجی تقلبی و قاچاق در جهت حمایت از هنرمندان داخلی است. سال 1388 آقای احمدی نژاد به اصفهان آمدند و دوستان ما در اتحادیه مصوبه ای را مبنی بر ممنوع بودن فروش اجناس خارجی در میدان نقش جهان و اطراف آن و در دیگر نقاط تاریخی از او دریافت کردند که یکی از اقدامات بسیار خوبی بود که با همراهی اتحادیه صنایع دستی و مدیریت بازرسی اتاق اصناف و اداره صنعت معدن تجارت صورت گرفت و الان این ادعا را داریم که 96 درصد در میدان نقش جهان، جنس خارجی نمی بینیم.

او برگزاری رویدادها و نمایشگاه های مختلف در جهت معرفی رشته های مختلف صنایع دستی و معرفی هنرمندان همچنین تأییدیه گواهی اصالت کالای هنری و ایجاد شناسنامه هنری را یکی از اتفاقات خوب بر شمرد که اصالت یک اثر هنری را تعیین می کرد.

تاج با اشاره به اهمیت برگزاری رویدادهای آموزشی توضیح داد: اگر ما بخواهیم به مرحله ای برسیم که در بازارهای جهانی ورود پیدا کنیم، به آموزش برای آگاهی هنرمندان در زمینه برندسازی و موارد مهم دیگر نیاز داریم که اتحادیه در این خصوص رویدادهای مختلفی در یک سال اخیر برگزار کرده است.

رئیس اتحادیه صنایع دستی شهرستان اصفهان پیرامون اینکه صنایع دستی اصفهان یک مزیت رقابتی است، اضافه کرد: این اتحادیه از سال گذشته در سه حوزه چابک سازی زیرساختها، برگزاری رویدادهای مختلف و همچنین احصاء مشکلات هنرمندان و ورود تخصصی به مبحث بازاریابی و صادرات، برنامه مدون استراتژیک را در نظر گرفته که ان شاءالله بتوانیم مسائل خود را طبق آن پیش ببریم. اولین کار این بود که باید زیرساختهای اتحادیه را بروز می کردیم که در مورد تجهیزات وسایل ارتباط جمعی انجام شد.

دومین بحث، احصاء مشکلات هنرمندان و اعلام به دولت بود چون ما قدرت اجرایی دولت را نداریم و برخی مشکلات باید توسط دولت حل شود. ایجاد کمیسیون های فنی مختلف، اقدام دیگر اتحادیه است که از دوره قبل انجام و در این دوره تکمیل شد، به طوری که در حال حاضر 60 کمیسیون فنی در رشته های مختلف در اتحادیه وجود دارد و امروز میتوان گفت که این اتحادیه توسط 300 نفر از اعضای مختلف کمسیون ها اداره می شود.

او پیرامون اینکه صنایع دستی اصفهان یک مزیت رقابتی است، ادامه داد: یکی از دغدغه ها من این است که چرا هیچ نهادی مشکلات و راهکارهای ما هنرمندان را به عنوان اتحادیه صنایع دستی به صورت مکتوب نمی خواهد؟! من در هر جلسه به مسئولین گفتم مشکلات هنرمندان همان مشکلات 10 سال پیش است و اگر هرسال تعداد کمی از آنها برطرف شود بسیار تأثیرگذار خواهد بود. در حالی که ما حتی برای حل آن مشکلات راهکار و برنامه داریم ولی همتی جدی از سوی مسئولان برای حل آن وجود ندارد.

تاج افزود: یکی از چالش های موجود، اقتصاد هنر است. ما جزو سه کشور برتر تولید صنایع دستی هستیم و هنرمندان بسیار شاخصی هم در اصفهان حضور دارند؛ اما ما باید این داشته ها را به ارزش تبدیل کرده و برای هنرمند درآمد ایجاد کنیم تا دغدغه مالی نداشته باشد و اثر فاخر تولید کند. این در حالی است که متأسفانه جایگاه ایران در زمینه اقتصاد هنر و اقتصاد خلاق در دنیا بسیار ناچیز و کمتر از یک دهم درصد در دنیا است. دنیا به سمت گردشگری خلاق و اقتصاد هنر پیش رفته و ما هیچ سهمی در این زمینه نداریم.

این مقام مسئول حوزه صنایع دستی در اصفهان مطالبه گری در زمینه قانون پیمان سپاری ارزی را یکی دیگر از مواردی برشمرد که از سالیان گذشته مطرح بوده و بنا به قول آقای ضرغامی حل شده، اما در فاز اجرا نرفته است. او در این باره توضیح داد: پیمان سپاری ارزی در مورد محصولاتی هست که ارزبری داشته و دولت برای آن ارز دولتی پرداخت می کند. در صورتی که هنرمندان ما در روند تولید حمایتی از طرف دولت نمی شوند و مواد اولیه خود را با قیمت آزاد دریافت می کنند پس چرا باید ارز دریافتی را در داخل به قیمت دولتی در سامانه به فروش برسانند.

او پیرامون اینکه صنایع دستی اصفهان یک مزیت رقابتی است، گفت: یکی از مسائلی که ما خیلی در مورد آن مطالبه گری کردیم اعتراض به قانون پیش نویس برنامه هفتم توسعه بود که موجب قطع بیمه هنرمندان می شد. این مطالبه گری را به صورت شبکه ای در سطح کشور ایجاد کردیم تا همه فعالان بخش خصوصی در حوزه صنایع دستی این موضوع را در استان خود پیش ببرند و به عنوان مطالبه به صحن مجلس برود که خدا را شکر حل شد.

یکی از چالش های بسیار مهم دیگر در پیش نویس برنامه هفتم بحث مالیات ها بود که براساس آن همه حمایت ها در حوزه های مختلف از جمله صنایع دستی برداشته می شد که این پیگیری نیز در سطح کشور انجام شد و ما نیز کارگروه ویژه ای با حضور نمایندگان اصفهان در مجلس شورای اسلامی ایجاد کرده و جلسات تخصصی برگزار کردیم تا این اتفاق انجام نشود که خوشبختانه این موضوع به مجلس برده و امیدواریم جلوی این کار گرفته شود.

تاج به کاهش ضریب مالیات فروشندگان صنایع دستی و احصاء مشکلات گمرک و پست به عنوان بخش دیگری از فعالیتهای اتحادیه صنایع دستی شهرستان اصفهان اشاره و بیان کرد: مالیات فروشندگان صنایع دستی نیز در سالهای گذشته 21 درصد در نظر گرفته شده بود که ما در این خصوص نیز جلسات مختلفی برگزار کردیم مبنی بر این که صنایع دستی یک فعالیت فرهنگی است و همان طور که در قانون، بخش تولید از مالیات معاف است بخش فروش هم نباید ضریب مالیاتی بالایی داشته باشد، که خوشبختانه مالیات این گروه کاهش یافت.

همچنین بحث گمرک و پست نیز از دغدغه های دیگر ما بود و افرادی که تمایل داشتند صنایع دستی را به عنوان سوغات به کشور خارجی حمل کنند با دو مشکل مواجه می شدند؛ یکی اینکه مثلاً اگر می خواهید برای 10 نفر از دوستانشان کالای یکسان ببرید در گمرک به عنوان کالای تجاری محسوب می شود، دوم اینکه اجازه خروج مصنوعات نقره ای فقط تا 3 کیلوگرم وجود داشت که با تلاش های انجام شده از 3 کیلو به 5 کیلو افزایش پیدا کرد، هرچند که هنوز هم ما را راضی نمی کند، چون پیشنهاد ما تا 15 کیلوگرم بوده است. ضمن اینکه ما ایجاد گمرک تخصصی صنایع دستی برای اصفهان را پیشنهاد دادیم، چرا که متأسفانه ارزیابان گمرک ممکن است اطلاعات تخصصی در حوزه صنایع دستی نداشته باشند.

رئیس اتحادیه صنایع دستی شهرستان اصفهان با اشاره به بازرسی های مؤثر و هدفمند از سوی این نهاد گفت: این بازرسی ها چند سال انجام نمی شد و چون اتحادیه ما مربوط به شهرستان اصفهان است به همین دلیل بعضی از کارگاه های متخلف از شهر اصفهان خارج شده و در شهرهای اطراف کالاهای بی کیفیت را تولید می کردند و هیچ نظارتی هم نمی شد. این موضوع هم عنوان شده بود که اتحادیه به مسئله ورود پیدا نکند تا اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با ایجاد کارگروهی برای بازرسی کالاهای متقلب اقدام کند؛ اما متأسفانه چنین اتفاقی نیفتاد و ما در دوره جدید اتحادیه، بازرسی های خود را در این خصوص بسیار قوی کردیم و الان بازرسی ها را به صورت هفتگی در میدان نقش جهان و اطراف آن انجام می دهند.

او پیرامون اینکه صنایع دستی اصفهان یک مزیت رقابتی است، افزود: تشکیل هیئت امنا میدان نقش جهان نیز برای اولین بار در طول این یک سال انجام شد و یکی از اقدامات این هیئت امنا پیگیری در خصوص عدم افزایش مبلغی مطالبه شده از سوی اداره اوقاف بود که این دغدغه با نگاه خوب آقای استاندار و مدیرکل اوقاف حل و برطرف شد. از دیدگاه ما برخی از مسائل و مشکلاتی که در حیطه بازار وجود دارد باید توسط خودِ بازاریان حل شود. این موضوع شروع و به یک مطالبه شهری تبدیل شد و در مورد هیئت امنای بازار نیز توسط شهرداری و شورای در حال پیگیری است.

تاج همچنین به ثبت جغرافیایی و ثبت جهانی وایپو رشته های مختلف صنایع دستی به نام اصفهان اشاره کرد. او در این باره توضیح داد: در دوره های قبلی اتحادیه، 7 رشته نشان ثبت جغرافیایی داشت که شامل قلم زنی، خاتم سازی، میناکاری، منبت کاری، کاشی معرق و کاشی هفت رنگ بود و این رشته ها با بودجه اتحادیه ثبت نشان جغرافیایی شدند. همچنین در دوره های قبل ثبت جهانی wipo رشته میناکاری نیز صورت گرفت. در حالی که اصفهان دارای 196 رشته است.

با توجه به هزینه ثبت این رشته ها این مطالبه از طرف اتحادیه به اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مطرح شد که بودجه ای برای این موضوع در نظر گرفته شود که متأسفانه اختصاص داده نشد و در نتیجه تعامل اتحادیه با اتاق بازرگانی و حمایت مالی این نهاد و بعد از جلسات کارشناسی مختلف و ارائه پروپوزال برای دفاع، رشته های فولادگری، مشبک فلز، ملیله سازی، گره چینی، طلاکوبی، مسگری، فیروزه کوبی، پاپیه ماشه، نگارگری، خراطی و معرق سنگ، سفال شهرضا، شعربافی کاشان نیز دارای نشان جغرافیایی شدند و قلمکاری اصفهان نیز به ثبت wipo رسید.

ضمن اینکه رشته قلمکاری اصفهان هم ثبت وایپو شد و برنامه ریزی شده تا برای گلیم بافی سمیرم، عبابافی نائین نیز به انجام برسد.

رئیس اتحادیه صنایع دستی شهرستان اصفهان درباره فایده ثبت ها در مورد صنایع دستی چنین گفت: اولاً هویت فرهنگی ما است و باید به نام اصفهان باشد وقتی که ما این لوگو یا نشان را دریافت کرده و آن را در اختیار هنرمندان رشته مورد نظر قرار می دهیم به آنها اعلام می کنیم که اگر محصولات استاندارد لازم را داشته باشند شما می توانید این لوگو را به محصول خود متصل کنید و در نتیجه می توانید در بازارهای جهانی ارزش افزوده اقتصادی ایجاد کنید و هرکسی که این محصول را خریداری کند با کد یکتای جهانی متوجه می شود که این محصول متعلق به اصفهان هست و دیگر محصولاتِ ما به عنوان جنس هندی ترکیه ای و چینی به فروش نمی رسد.

در واقع نگاه ما این بود که از لحاظ اقتصادی ارزش افزوده ای برای هنرمندان صنایع دستی ایجاد کنیم.

این مدرس دانشگاه به ارزش گذاری کالای هنری اشاره کرد و با بیان اینکه یکی از دغدغه ها در حوزه صنایع دستی موضوع شناسنامه هنری و اصالت کالا و ارزش گذاری آن بوده، تصریح کرد: در گذشته ارزش گذاری محصول براساس نظر چند نفر از اساتید صورت می گرفت که براساس خبرگی آنها قیمتی را روی کالا اعلام می کردند اما تاجران به صنایع دستی ورود پیدا نمی کردند، چون به نظر آنها کالاهای صنایع دستی شبیه به هم بودند؛ به عنوان مثال دو عدد گلدان فیروزه یک شکل و یک سایز قابل تشخیص نبوده و یکسان به نظر می رسیدند در صورتی که ممکن بود جنس مواد اولیه و ظرافت آن متفاوت باشد.

او افزود: شناسنامه هنری و بحث ارزش گذاری از دیگر اقدامات اتحادیه صنایع دستی اصفهان در یک سال اخیر است. ما این موضوع را با کالاهای فاخر صنایع دستی شروع کردیم و همین جا به ضرس قاطع عنوان می کنم که یکی از چیزهایی که می تواند به ما کمک کند بحث حراج های صنایع دستی است؛ البته منظور من از حراج پایین فروختن نیست بلکه چوب زنی است که در دنیا هم انجام می شود و ارزش آفرینی دارد. در این خصوص و برای اینکه یک کالای هنری به حراج وارد شود باید یک پایه قیمتی وجود داشته باشد که جایی مثل اتحادیه با توجه به کمیسیون های تخصصی را اعلام کند.

ما این ارزش گذاری را انجام دادیم و 16 آیتم برای این موضوع در نظر گرفته شده است که این ارزش گذاری بر مبنای این آیتم ها باهمراهی شرکت برآورد ارزش ایرانیان، انجام و درنهایت قیمت نهایی کالا از سوی اتحادیه اعلام می شود. تفاهم نامه های مختلفی را نیز با نهادهای مختلف ازجمله خانه کارگر برای استفاده از تخفیف ها و کاهش هزینه هنرمندان انجام دادیم.

رئیس اتحادیه صنایع دستی شهرستان اصفهان گفت: ما برای اولین بار خانواده هنرمندان را نیز درگیر و مراسمی را برگزار کردیم و از فرزندان تیزهوش هنرمندان صنایع دستی تجلیل شد. در واقع به دنبال این بودیم که خانواده هنرمندان بدانند که به واسطه آن هنرمند برای او هم ارزش قائل هستیم و جایگاه هنرمند در بین خانواده مشخص شود. لازم است اشاره کنم که کرونا ضربه سختی به صنایع دستی وارد کرد و البته مسائل دیگری نیز در سطح کشور ایجاد شد که به حوزه گردشگری و در نتیجه به صنایع دستی آسیب کرد.

در این دوران بسیاری از هنرمندان دغدغه معیشت روزانه پیدا کردند و از این رو ما در دو دوره بسته های معیشتی را در اختیار هنرمندان نیازمند قرار دادیم یعنی از بزرگان صنف مبلغی را درخواست کردیم و این بسته ها اهدا شد؛ البته از دوره های قبل ارائۀ این بسته ها اتفاق می افتاد و ما نیز آن را ادامه دادیم.

این فعال حوزه صنایع دستی بیان کرد: یکی از اقدامات مهم دیگر اتحادیه صنایع دستی، ارائه مشاوره حقوقی به هر هنرمند در موقع انعقاد قرارداد و مشاوره مالیاتی و مشاوره کسب و کار است. نگاه ما این است که کسب وکارهای خرد هم پیشرفت کرده و ارتقا پیدا کنند. همچنین انشاالله در هفته های آینده مرکز رشد و کارآفرینی صنایع دستی را نیز در اتحادیه راه اندازی خواهیم کرد تا به رشد فعالان این حوزه کند. موضوع دیگر این است که در صنایع دستی و هنر نگاه مثبتی نسبت به واسطه ها وجود ندارد، در حالی که این موضوع جایگاه مهمی در علم اقتصاد در دنیا دارد و واسطه ها به عنوان یکی از بازیگران اصلی اقتصاد به شمار می روند.

نگاه ما هم همین است که بتوانیم این دو بخش را با هم پیوند دهیم تا درنهایت بتوانیم ارزش آفرینی را ایجاد کنیم. یعنی تولید کننده فقط به فکر تولید و بازرگان به فکر بازاریابی و فروش باشد.

او با بیان اینکه تحقیقات در مورد شناخت سلیقه کشورها در خصوص صنایع دستی بودجه زیادی را می طلبد و اتحادیه بودجه دولتی ندارد، گفت: حاکمیت باید به این حوزه ورود کند؛ مثلاً 20 کشور را به عنوان کشورهای هدف مورد نظر قرار داده و درباره سلیقه این کشورها تحقیق انجام شود. حتی ما درخواستی داشتیم و سال گذشته نامه ای به گمرک زدیم مبنی بر اینکه به ما اعلام کنند که از مبدأ اصفهان و به کدام کشورها چه نوع صنایع دستی صادر شده تا ما آن را در اختیار هنرمندان قرار دهیم و بدانند که مثلاً بازار عمان چه چیزی را می پسندند اما متأسفانه گمرک پاسخی نداد.

تاج استفاده از ظرفیت 16 شهر خواهر خوانده اصفهان موضوعی مهم برشمرده و تأکید کرد: من به عنوان بخش خصوصی به شهردار فرایبورگ پیامی را ارسال کردم مبنی بر اینکه هنرمندان ما به این شهر سفر کنند و نمایشگاهی برای ارائه آثار آنها در نظر گرفته شود و همین اتفاق در اصفهان برای هنرمندان فرایبورگ رخ دهد که علی رغم استقبال او، ولی متأسفانه مدیریت شهری اصفهان استقبال نکرد!

این مدرس دانشگاه همچنین به برگزاری نمایشگاه بزرگ چهار باغ در هفته صنایع دستی چنین اشاره کرد: این نمایشگاه در مدت 7 روز و با همراهی شهرداری و در هفته صنایع دستی برگزار و هرروز یکی از این هنرها در چهار باغ ارائه شد و به این ترتیب پای خانواده را به چهار باغ کشانیدم و فضای خیلی امن و فرهنگی ایجاد و از 500 هنرمندی که در چهار باغ ورک شاپ زنده برگزار کردند نیز تجلیل شد. این ظرفیت وجود دارد و یکی از تقاضاهای ما از شهرداری همین است که نمایشگاه را در مناسبت های مختلف و روزهای مختلف در اختیار هنرمندان صنایع دستی قرار دهند. نه فقط چهار باغ بلکه مکانهای شایسته دیگری هم باشند و قطعاً ما استقبال خواهیم کرد.

رئیس اتحادیه صنایع دستی اصفهان با اشاره به اهمیت آموزش در حوزه های مختلف صنایع دستی بیان کرد: ما درخواست کردیم که یک مکان آموزشی در اختیار اتحادیه قرار دهید تا اساتید هنر خود را آموزش دهند و هنرشان دوباره به چرخه افتد؛ اما متأسفانه انجام نشده و ما فعلاً آموزش ها را در همان محل اتحادیه انجام می دهیم. ضمن اینکه تعدد مراکز آموزشی غیرمتخصص در اصفهان هم خیلی زیاد است و نظارتی روی آنها صورت نمی گیرد.

اگر نهادهای متولی ورود پیدا کنند ما هم می توانیم روی این فعالیتها پایش داشته باشیم. از سوی دیگر متأسفانه سن هنرمندان صنایع دستی از 40 سال به بالا است و جوان ها رغبتی برای ورود به صنایع دستی پیدا نمی کنند، چرا که اولاً بحث اقتصادی برای آنها مهم است و از سوی دیگر آموزش و مباحث حمایتی نیز به درستی انجام نمی شود. نکته دیگر این است که مکانهایی مانند سرای حسن آباد که هنرمندان زیادی در آنجا مشغول به فعالیت هستند به لحاظ سازه ای با مشکلات بسیاری روبروست و ممکن است حادثه ای مانند پلاسکو در این سرا رخ دهد.

تاج اضافه کرد: موضوع دیگری که باید بیان شود این است که در سالهای گذشته متأسفانه به برند نمایشگاهی صنایع دستی و گردشگری اصفهان خدشه وارد شده بود که ما در این خصوص همکاری با شهرداری همکاری داشته و این برند را بهبود بخشیده و سعی کردیم که جایگاه نمایشگاه صنایع دستی را ارتقا دهیم؛ ولی و باید به جایی برسیم که اگر از نمایشگاه صنایع دستی اصفهان نام برده شد کل دنیا برای حضور در آن تمایل داشته باشند.

او با اشاره به ارائه نشان اعتماد به تولید کنندگان و فروشندگان گفت: بحث فروشگاه های دارای نشان اعتماد نیز که از دوره های قبل شروع شده بود در این دوره ادامه یافته و براساس آن اتحادیه صنایع دستی اصفهان برای فروشگاه هایی که استانداردهای موردنظر ما اعم از قیمت و کیفیت و…را رعایت می کنند گواهی نشان اعتماد را دریافت می کند تا مصرف کننده و یا گردشگر بتواند خرید خود را به راحتی و با اعتماد انجام دهد.

رئیس اتحادیه صنایع دستی اصفهان ادامه داد: طبق قانون مجلس نهادهای دولتی موظف هستند یک دهم درصد بودجه خود را صرف خرید صنایع دستی کنند، اما آنها این کار را انجام نمی دهند و یا اجناس بی کیفیت برای تهیه صنایع دستی و اهدای آنها استفاده می کنند. ما به جد به دنبال این موضوع هستیم که از صنایع دستی برای هدایای نهادها استفاده شود، چرا که شرکتهای تعاونی زیادی ذیل اتحادیه هستند که چنین خریدها می تواند از شرکتهای یاد شده انجام شود و منافع آن مستقیم به هنرمندان برسد.

همچنین بسته بندی صنایع دستی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است اما در حوزه صنایع دستی که اتفاقاً فعالیت هنری است بسته بندی بسیار ضعیف است. یکی از برنامه های ما برگزاری نمایشگاه و دعوت از تولید کنندگان بسته بندی های صنایع دستی است، اما یکی از دغدغه ها در این زمینه، تنوع بسیار زیاد محصولات صنایع دستی است و باید در این خصوص اتاق فکری داشته و بسته بندی هایی تهیه کنیم که برای اندازه های مختلف کاربرد داشته باشد.

تاج بیان کرد: از سال 96 قانونی وجود دارد که کلیه مجوزها از طرف اداره کل میراث فرهنگی و صنایع دستی باشد در صورتی که قرار بود جامعه هنرمندان تشکیل و صدور مجوز به عهده آنها باشد. با توجه به اصل 44 قانون اساسی و خصوصی سازی، به نظر من دولت نباید به این موضوع ورود کند و در شهری مثل اصفهان که اتحادیه صنایع دستی آن بیش از 50 سال قدمت دارد و ساختار خوبی را ایجاد کرده می تواند مثل جامعه عمل کرده و نیازی به تشکیل آن در اصفهان نیست.

خود هنرمندان می توانند به صورت تخصصی مسائل خود را پیگیری کنند و حاکمیت مردم بر مردم باشد چون این اتحادیه هم بازرسی های مستمری دارد هم می تواند به شکایتهای تخصصی هنرمندان رسیدگی کند و هم مطالبه گری هنرمندان را به صورت تخصصی دنبال کند. در صورتی که چنین ساختاری در معاونت صنایع دستی وجود ندارد و اگر جز این باشد ضربه سختی به صنایع دستی وارد خواهد شد، چرا که در آن صورت کسی نیست که مطالبه گری داشته باشد و اگر اتحادیه از این سیکل خارج شود ضربه آن متوجه هنرمندان خواهد شد.

این فعال حوزه صنایع دستی با اشاره به ارائۀ پیشنهاد تفاهم نامه ازسوی این اتحادیه به دانشگاه هنر اصفهان ارائه شده جهت همکاری بین اساتید بازار و دانشگاه و ارتباط بین دانشجویان با بازار و ارائه مشاوره از اساتید دانشگاه در جهت بروزرسانی طراحی تولید فروش و بازاریابی صنایع دستی به هنرمندان و تربیت دانشجوهایی از همان جنس تأکید کرد: ما باید به صنایع دستی در دو حوزه نگاه کنیم؛ یکی حوزه کالاهای فاخر یعنی صنایع دستی تک و خاص، و گروه دوم نیز آن صنایع دستی است که قابلیت تولید انبوه را دارد.

این دو با یکدیگر کاملاً متفاوت هستند؛ اولی بیشتر جنبه هنری و ماورایی آن مورد نظر است و دومی جنبه تجاری آن. نگاه ما این است که در هر دو بخش بتوانیم ارزش آفرینی داشته باشیم. آنکه کار خاص می کند باید به حراج وارد شود و آنکه قابلیت تولید انبوه دارد باید بستری را فراهم کنیم که از طریق روش های مختلف هم به صورت فیزیکی مثل ایجاد بازارچه های تخصصی حضور در نمایشگاه های مختلف و فروش به صورت مجازی از طریق پلتفرم های مختلف بتواند صنایع دستی خود را به فروش برساند. درخواستهای زیادی برای برگزاری نمایشگاه های صنایع دستی به صورت حمایتی در ایران و در خارج ارائه کردیم که متأسفانه میزان آن کم است.