مراسم رونمایی از بازی های رومیزی باستانی شهر سوخته و مار و دم شهر سوخته برگزار شد

ایلنا/ براساس آخرین خبرهای منتشر شده، مراسم رونمایی از بازی های رومیزی باستانی شهر سوخته و مار و دم شهر سوخته برگزار شد.

مراسم رونمایی از بازی های رومیزی «باستانی شهر سوخته» و «مار و دم شهر سوخته» به همت پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با همکاری شورای نظارت بر اسباب بازی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد.

مصطفی ده پهلوان، رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در این مراسم خطاب به دانش آموزان حاضر گفت: میراث فرهنگی ما چراغ راه آینده ما است و اگر این واژه را جستجو کنید به معنای واقعی میراث فرهنگی خواهید رسید.

او تصریح کرد: اگر میراث فرهنگی و تجربه زندگی گذشتگان این کشور را درست درک کنیم می توانیم کشوری آباد داشته باشیم. در غیر اینصورت بدانید که میراث فرهنگی را خوب درک نکرده ایم و از تجربه نیاکانمان برای حل معضلات و مشکلات امروز جامعه بدرستی استفاده نکرده ایم.

رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری افزود: اینها نکات کلیدی هستند که شما باید در بخش های مختلف میراث فرهنگی اعم از موزه ها، محوطه ها و...دنبال کنید و ما باستان شناسان هم در این راه به شما کمک خواهیم کرد.

ده پهلوان گفت: ما می توانیم در زندگی روزمره، تبلیغات محیطی، تابلو ها، بازی ها و...به اشکال مختلف از میراث فرهنگی استفاده کنیم، زیرا که میراث فرهنگی هویت گذشتگان ما و هویت امروز ما است.

او اظهار کرد: باور من این است که شما دانش آموزان نگهبانان و پاسبانان آینده سرزمین ایران و میر اث فرهنگی آن هستید. ما هم تلاش می کنیم که میراث فرهنگی را به شما معرفی کرده و شما نیز بدرستی از آن پاسداری کنید.

در ادامه این نشست سید منصور سید سجادی، سرپرست کاوش های باستان شناسی شهر سوخته با اشاره به بازی باستانی شهر سوخته گفت: بازی هایی از این دست را در خاورمیانه، ترکمنستان، قبرس، مصر و معروف ترین آن را در گورستان سلطنتی اور در عراق امروزی داریم که شباهت فراوان و شگفت انگیزی به بازی شهر سوخته دارد.

او با اشاره به اینکه در باستان شناسی به دنبال رقابت نیستیم، تصریح کرد: در پژوهش ها و آزمایش های اخیر براساس شواهد و یافته ها متوجه شدیم که شهر سوخته برخلاف آنچه تصور می کردیم متعلق به 3200 سال پیش از میلاد نیست بلکه حداقل 300 سال قدیمی تر از آن چیزی است که فکر می کردیم یعنی این شهر حداقل 3550 سال پیش از میلاد بنیانگذاری شده است.

این باستان شناس افزود: در این جابجایی، تاریخ این بازی نیز که گمان می کردیم متعلق به حدود 2200-2100 پیش از میلاد (4200 سال پیش) است 200 سال قدیمی شده که این امر نشانگر آن است که بازی شهر سوخته 200 سال از بازی معروف گورستان سلطنتی اور قدیمی تر است.

سید سجادی قبر سردابه ای که بازی شهر سوخته در آن کشف شده را یکی از 40 هزار قبور دهگانه ای خواند که در گورستان شهر سوخته وجود دارد و گفت: حداقل حدود 60 هزار انسان در این گورستان از 4-5 هزار سال پیش آرمیده اند.

او با اشاره به اینکه هر یک از قبور این گورستان نکته ای را مشخص می کند و هر نوع از قبور در شهر سوخته بیانگر یک طبقه اجتماعی است، گفت: قبور سردابه ای که شامل یک اتاقک برای دفن متوفی و هدایا و نذورات است متعلق به افراد نخبه یا در حقیقت کلاس برتر جامعه (حکمران، تجار و...) بوده است.

این باستان شناس افزود: قبر شماره 731 که این شی ارزشمند در آن کشف شد از نظر اشیاء باستانی بسیار غنی است به نحوی که در آن قاشق غذاخوری و ظرف سفالی با نقش مشهور به نخستین پویانمایی تاریخ (انیمیشن بز جهنده) کشف شد.

سید سجادی با بیان اینکه در کنار کشف این بازی به واقعیت های بسیاری دست یافتیم، تصریح کرد: جنس تخته این بازی از چوب آبنوس است که در فلات ایران به عمل نمی آید و متعلق به شمال پاکستان امروز یا در حقیقت هندوستان است که نشان دهنده ارتباط این جامعه با جوامع دیگر بود. همچنین هنر خراطی در این شی بسیار زیبا اجرا شده است.

سرپرست کاوش های شهر سوخته گفت: گمان می کنیم افرادی که این بازی را انجام می دادند حتما با ریاضیات و منطق آشنا بودند و از آنجا که وقتی را برای بازی صرف می کردند بی شک از رفاه نسبی برخوردار بوده اند.

او در پایان خطاب به دانش آموزان حاضر در مراسم گفت: آثار باستانی این مملکت حتی آن خرده سفالها که بنظر مهم نمی آیند، در حقیقت مثل برگهای شناسنامه ما هستند که هویت مان را نشان می دهند کار ما باستان شناسان جمع آوری این خرده ریزهای پراکنده و چسباندن آنها به یکدیگر است تا هویت 4-5 هزار ساله خود را پیدا کنیم.

رحما بردبار، کارشناس واحد پژوهش شورای نظارت بر اسباب بازی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در ادامه این مراسم با اشاره به ساخت بازی های رومیزی فکری با توجه به موضوعات باستانی، تاریخی و فرهنگی کشور گفت: یکی از عناصر ماندگار و کهن هر ملت که ارتباط موثر و ناگسستنی با ذائقه فرهنگی دارد بازی های باستانی است که در بطن تاریخ و فرهنگ آن مجال بروز می یابد و بازی های رومیزی به واسطه مشارکت اجتماعی بازیکنان در جمع های دوستانه و خانوادگی نه تنها در میان کودکان و نوجوانان حتی در گروههای سنی بالاتر مخاطبان و مشتاقان فراوانی دارند.

او افزود: بازی هایی که بر پایه موضوعات باستانی ساخته می شوند، می توانند به مردم اطلاعات بیشتری درباره آثار باستانی، تمدن های قدیمی و خوراکی های سنتی کشورمان ارائه دهند، از سوی دیگر، ساخت بازی های رومیزی فکری با موضوعات تاریخی می تواند به مردم این امکان را بدهد تا در مورد رویدادهای مهم و افراد بزرگ تاریخ کشورمان بیشتر بدانند.

بردبار با اشاره به اینکه بازی تخته شهر سوخته یکی از بازی های باستانی و پرطرفدار است که در حدود 5000 سال توسط ایرانیان بازی میشده، تصریح کرد: بازی های تاریخی با قاعده و روش بازی مشخص و معین نشان می دهند که یک برنامه ریزی دقیق برای دستیابی به اهداف والا طراحی شده تا کودک و نوجوان را مجذوب خود و سرگرم کند.

کارشناس واحد پژوهش شورای نظارت بر اسباب بازی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان افزود: با شناختی که از ساختار اجتماعی شهر سوخته داریم که با عنوان شهر هنر شهر علم و شهر صلح مطرح است. این بازی می تواند در رشد مهارتهای ارتباطی و اجتماعی مدیریت زندگی خصوصا مدیریت اقتصادی و بازرگانی افراد تاثیرگذار باشد و این بازی درباره استراتژی و تاکتیک های جنگی است و میتوان از آن به عنوان مادر بازی های باستانی جهان نام برد.

بردبار اظهار کرد: بازی مار و دم شهر سوخته که امروز رونمایی می شود نیز برگرفته از این تخته بازی باستانی است که صفحه آن با همان شکل ظاهری پیشین بازسازی شده است، بازی مارو دم شهر سوخته شامل 4 تاس و 32 مهره است که بازیکنان می بایست تلاش کنند مهره های خود را وارد بازی کرده و با تبدیل آنها به مهره های بزرگتر در نهایت مهره 32 امتیازی خود را از خانه دم مار خارج کند.

در ادامه این مراسم آیدین مهدیزاده تهرانی، دبیر شواری نظارت بر اسباب بازی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با طرح این پرسش که هدف ما از جاودانگی چیست، تصریح کرد: همه ما اینجا هستیم که یاد بگیریم و آماده شویم. از این رو، به دنبال جاودانگی هستیم، زیرا که گمان می کنیم هنوز آماده رفتن نیستیم اما بچه ها از آن سو که همیشه در حال یادگیری هستند آماده اند و از هر فرصتی برای یادگیری بیشتر استفاده می کنند.

او با بیان اینکه کودکان این سرزمین می دانند که میراث فرهنگی چیست افزود: تبریک می گویم و تشکر می کنم از تمامی افرادی که به برگزاری این مراسم و بازدید این بازی ها کمک کردند.

مهدیه بُد، معاون فناوری و کاربردی سازی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در ادامه با مثبت ارزیابی کردن آموزش میراث ناملموس و گوشزد کردن هویت به کودکان گفت: باید به کودکانمان بیاموزیم که ما یکی از کهن ترین تمدن های را دنیا داریم که نمودش در یک بازی ساده نیز آشکار است.

او با انتقاد از اینکه بازی های رایانه ای جایگزین بازی های حرکتی شده اند، تصریح کرد: طراحی بازی هایی از این دست اتفاق خوبی در این حوزه است و مهارت های کودکان را تقویت می کند.

بُد با اشاره به اینکه در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری پژوهش های گسترده ای در حوزه میراث ناملموس، آداب و رسوم و...صورت می گیرد که باید به مصداق های عینی نظیر بازی تبدیل شوند، گفت: در این راستا معاونت فناوری و کاربردی سازی پژوهشگاه دست همکاری بسوی کانون پرورش فکری دراز می کند و امیدواریم بتوانیم همکاری های گسترده ای را در آینده داشته باشیم.

در ادامه مراسم، میثم جلوه مقدم به رمز گشایی بازی باستانی شهر سوخته پرداخت، علی شیر کرمی بازی مار و دم را معرفی کرد و مریم شفیع زاده قصه گو و اسطوره خوان گوشه ای از اسطوره گیل گمش را اجرا کرد. همچنین بازی های رومیزی «باستانی شهر سوخته» و «مار و دم شهر سوخته» نیز با حضور مصطفی ده پهلوان رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، جبرئیل نوکنده رئیس موزه ملی ایران، منصور سید سجادی سرپرست کاوش های شهر سوخته و آیدین مهدیزاده تهرانی دبیر شورای نظارت بر اسباب بازی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان رونمایی شد.