کشف شواهدی جدید از یک نیایشگاه دوره ساسانی در محوطه تاریخی بازه هور

ایلنا/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده، کشف شواهدی جدید از یک نیایشگاه دوره ساسانی در محوطه تاریخی بازه هور صورت گرفت.

میثم لباف خانیکی (سرپرست هیأت باستان شناسی و عضو هیأت علمی گروه باستان شناسی دانشگاه تهران) گفت: محوطۀ تاریخی بازه هور که در 70 کیلومتری مشهد و در مجاورت روستای رباط سفید استان خراسان رضوی واقع است، از سال 1393 موضوع بررسی، گمانه زنی و کاوش باستان شناسی قرار گرفته و پژوهش های سالهای اخیر زوایای ناشناخته ای از این محوطه باستانی مهم را آشکار ساخته است.

او افزود: محوطه بازه هور که در عرصه ای به وسعت 20 هکتار گسترده شده متشکل از یک سکونتگاه، یک گورستان و 2 مجموعه معماری مذهبی است که بواسطه چهار طاقی سنگی که در جبهه شمالی آن قرار دارد، شهرت یافته است.

این باستان شناس تصریح کرد: این چهارطاقی به عنوان اولین بنای ثبتی خراسان در سال 1310 به شماره 39 در فهرست آثار ملی ثبت شده است. کاوش های باستان شناسی که از سال 1397 در جبهه جنوبی این محوطه دنبال شده است، به شناسایی بقایای معماری یک آتشکده ساسانی انجامید که تا اوایل دوران اسلامی فعال بوده و نهایتاً در اثر زلزله ای مهیب ویران شده است.

او گفت: سالهای اخیر نشان داده که فضای داخلی این آتشکده با گچبری های نفیس زینت می یافته و هسته مرکزی آن با استفاده از مصالح مرغوب آجر و گچ ساخته شده بود.

عضو هیأت علمی گروه باستان شناسی دانشگاه تهران افزود: علاوه بر قطعات متعدد ظروف سفالی و شیشه ای، قطعات گچ مکتوب به خط فارسی میانه اطلاعات ارزشمندی درباره ماهیت این آتشکده و بانیان آن در اختیار قرار داده است.

لباف خانیکی اظهار کرد: یافته های فصل اخیر بیانگر آن است که بر دیوارهای این آتشکده با استفاده از گچبری صحنه هایی از بار عام اشخاص صاحب منصب و احتمالاً دیهیم بخشی، ضیافت، شکار و اجرای مراسم آیینی نمایش داده شده بود که متأسفانه بخش عمده ای از آنها در اثر رخدادهای طبیعی و مداخلات انسانی آسیب دیده و از بین رفته است.

سرپرست هیأت باستان شناسی گفت: در نتیجه کاوش هایی که طی 6 فصل در محوطه تاریخی بازه هور انجام شده، جزئیات پلان اصلی چهار طاقی سنگی و آتشکده جبهه جنوبی کاملاً شناخته شده و اطلاعات ارزشمندی درباره تاریخ و هنر خراسان در سده های منتهی به دوران اسلامی در اختیار قرار گرفته است.

عضو هیأت علمی گروه باستان شناسی دانشگاه تهران در پایان تصریح کرد: براساس وسعت قابل توجه این مجموعه مذهبی، کیفیت مصالح استفاده شده، سبک و موضوع تزئینات معماری، موقعیت جغرافیایی و نحوه بهره برداری از فضاهای معماری، این آتشکده مهمترین نیایشگاه حوزه فرهنگی شمال شرق ایران در دوره ساسانی به شمار می رفته و تحقیقات درباره شناسایی ماهیت دقیق آن کماکان ادامه دارد.