کاروانسرای خان معماری شگفت انگیز دارد

خبرگزاری مهر/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده و گزارش های منتشر گشته، کاروانسرای خان معماری شگفت انگیز دارد.

ساخت کاروانسراها به عنوان آثار منحصر بفرد معماری یادآور نیاکان هوشمند و هنرمند ماست که در جای جای این سرزمین پهناور ایران قرار گرفته اند و از جاذبه های گردشگری به ویژه برای گردشگران خارجی به شمار می روند.

کاروانسراها برای استراحت کاروان ها و مسافرانی ساخته شدند که در راههای باستانی و تاریخی رفت و آمد داشتند. همچنین این بناها نقش مهمی در مبادلات اقتصادی و فرهنگی بین کشورها و تمدنهای کهن ایفا کردند.

کاروانسرا یا رباط خان در حاشیه جاده قدیم طبس به یزد و در فاصله 120 کیلومتری شهر طبس قرار دارد. منطقه ای که در گذشته از مناطق کاروانی بسیار مهم بشمار می رفت، زیرا آخرین منزلی بوده که از نعمت آب برخوردار بوده و پس از آن، کویر پهناور و خطرناک بدون آب بر سر راه کاروانیان بوده است.

کاروانسرای خان با پلانی مشابه کاروانسرای کلمرز نمونه ای منحصر بفرد از الگوی شترخان رواق دار است؛ با این تفاوت که در کاروانسرای خان در پس فضای رواق دار شترخان اتاقی وجود ندارد.

یکی از ویژگی های معماری هنرمندانه این کاروانسرا، کالبد فضایی مجموعه بادگیر و گنبد شاه نشین آن است. فضای شاه نشین گنبدخانه ای در ضلع جنوبی و مقابل ایوان جنوبی بنا است که از طریق درگاهی سه دری به اتاقی با یک بادگیر منتهی می شود.

صفاء السلطنه در سفرنامه خود از منزل و کاروانسرای خان یاد کرده است و آورده که کاروانسرایی است دارای بادگیر که در دوره قاجار توسط حاج محمد ابراهیم تاجر لاری ساکن یزد در سال 1271 هجری ساخته است.

این کاروانسرای متعلق به دوره قاجار در سال 1379 با شماره ثبت 2752 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی طبس بیان کرد: ایران جز چند کشور اول جهان با بیشترین پیشینه تاریخ و تمدن در بین تمام کشورهای جهان و از نظر تعداد میراث ثبت شده جهانی در بین کشورهای برتر دنیا قرار گرفته است. در ایران بیش از 30 هزار جاذبه گردشگری، طبیعی و فرهنگی وجود دارد.

عرب افزود: کاروانسرای خان که در فهرست نهایی کاروانسرای ثبت جهانی قرار دارد، دارای فضاهای متعددی شامل هشتی ورودی، حیاط، اصطبل و حجره هایی در اطراف حیاط، شاه نشین و بادگیر است و تزئینات آجری و بادگیر بسیار زیبا و چشم نوازی دارد.

وی یادآور شد: قدمت این بنای تاریخی ارزشمند مربوط به دوران صفویه قاجاریه بوده که در مجاورت بنا، فضاهای باارزش دیگری مانند حوض انبار و قلعه مربوط به دوره صفوی واقع شده است.

یکی از ویژگی های معماری این کاروانسرا، کالبد فضایی مجموعه بادگیر و گنبد شاه نشین آن است و وجود دو طاق در دو گوشه محل اتصال این حجم به بنا بر زیبایی و استحکام آن افزوده است.

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی طبس بیان کرد: فضای زیر بادگیر و شاه نشین یا فضای زیر گنبد نیز از زیبایی خاصی برخوردار است به خصوص که در آجرکاری های نماهای داخلی آنها از گل چین هایی استفاده شده که بر زیبایی کار افزوده اند.