نتیجه گزارش مرمت گنبد مسجد جامع عباسی اصفهان چه شد؟

ایسنا/ بدنبال آخرین گزارشهای منتشر گشته، این پرسش مطرح می شود که نتیجه گزارش مرمت گنبد مسجد جامع عباسی اصفهان چه شد؟

اسکندر مختاری، عضو کمیته نظارت بر مرمت گنبد مسجد جامع عباسی در پاسخ به اینکه وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به گزارش این کمیته در خصوص مرمت گنبد مسجد جامع عباسی چه پاسخی داده؟ اظهار کرد: به نظر من در این باره با مدیر اداره کل حفظ و احیای بناها، بافت ها و محوطه های تاریخی صحبت کنید. اقداماتی را شروع کردند، ولی خودشان باید درباره کم و کیف آن صحبت کنند. عقیده ما این بود که تا قبل از انجام مطالعات، نمیتوان در این باره نظر داد که راه حل چه چیزی است.

او که یکی از چهار عضو کمیته نظارت بر مرمت گنبد مسجد جامع عباسی است، افزود: گزارش و نظر اعضای کمیته نظارت بر مرمت گنبد مسجد جامع عباسی در تاریخ 18 آذر 1401 به آقای دارابی، وزارت میراث فرهنگی ارسال شده و آقای فرشته نژاد نیز خودشان یک گزارش جداگانه را تهیه و ارسال کردند. بعد از ارسال گزارش این کمیته، ما در جلسه ای در خدمت آقای دارابی بودیم که آنجا مدیر اداره کل حفظ و احیای بناها، بافت ها و محوطه های تاریخی، مدیر کل دفتر امور پایگاه های میراث ملی و جهانی و مدیرکل ثبت آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و فرهنگی نیز حضور داشتند.

ما در آن جلسه گزارش خود را ارائه کردیم که مورد توجه قرار گرفت و قرار شد اقدامات بعدی بر اساس این گزارش صورت بگیرد؛ اما مستحضرید که هر اقدامی در این خصوص مستلزم هزینه است، بنابراین وزارت میراث فرهنگی باید در برنامه های خود به سمت این پیش می رفت که این دستگاه باید برای گنبد هزینه کند و بعد از تأمین هزینه نسبت به انجام اقدامات لازم وارد کند. بعد از آن جلسه به ما اطلاعی داده نشد که این تأمین هزینه به کجا رسیده و وزارتخانه چه زمانی اقدامات لازم را انجام خواهد داد.

او با اشاره به مطالعات مورد درخواست اعضای این کمیته در گزارش ارائه شده آنها به علی دارابی، قائم مقام وزارت میراث فرهنگی بیان کرد: گزارش ما شامل پیشنهاد مطالعات معماری، مستندنگاری، مطالعه و تحلیل سازه، مطالعه و تحلیل معماری و کاشی کاری گنبد و درنهایت رسیدن به طرح حفاظت و مرمت است. در واقع بخش عمد ه ای از مطالعات مربوط به سازه است که باید آزمایش مکانیک خاک صورت بگیرد و ابعاد پی ها مشخص شود.

همچنین لازم است که مسئله فرونشست زمین بررسی شده و تعیین شود که این فرونشست تدریجی است یا به صورت آنی اتفاق افتاده است، مسئله دیگر موضوع تغییر فرم گنبد است که در این خصوص باید مطالعات پی صورت گیرد و پاسخ داده شود که در حالت فعلی، این تغییر فرم در حالت ایستایی قرار دارد یا ناپایدار است؛ درنهایت انجام فتوگرامتری و نقشه برداری ضروری است تا ابعاد و ضخامت پوسته کاشی کاری که روی گنبد آمده را معلوم کند و به این نتیجه برسیم که الان این ضخامت ها با توجه به تغییر فرم گنبد، خطراتی را برای گنبد ایجاد کرده یا در همین مقدار قابل پذیرش است.

این عضو کمیته نظارت بر مرمت گنبد مسجد جامع عباسی در پاسخ به اینکه آیا در این گزارش، پیشنهادی مبنی بر اجرای بخشی از این مطالعات و اقدامات توسط اعضای کمیته ارائه شده است یا خیر تصریح کرد: نه، ما باید نقش ریش سفیدی و راهبری داشته باشیم. ما خودمان در انجام و اجرای مطالعات نقشی نداریم.

مختاری برخی شنیده ها در خصوص پیشنهاد او مبنی بر اجرای اسکن لیزر گنبد مسجد جامع عباسی با ارائه مبلغ پیشنهادی 16 میلیارد تومان را شایعه دانست و افزود: من اصلاً هیچ تخصصی در اسکن لیزر ندارم. اعضای هیئت داوری نباید خودشان اجرای کار را به عهده بگیرند، چرا که در آن صورت نقش راهبری خود را از دست می دهند. این شایعه ها برای از بین بردن اعتبار شورای نظارت است تا حرف آنها را نقض کرده و به گزارش این اعضا توجه نکنند و اهمیتشان را کنار بگذارند.

من نه اسکن لیزر می شناسم و نه هیچ وقت در عمرم چنین کاری انجام دادم و نه چنین پیشنهادی داده ام اما خیلی خوب شد که این موضوع را به من گفتید اگرچه دردناک بود، ولی لازم است که آدم بعضی وقتها مسائل دردناک را نیز بشنود. حتی همه کارهایی که انجام دادیم داوطلبانه و با تمام وجود انجام دادیم و وقت گذاشتیم و هیچ تمنایی هم در مورد همین کاری که انجام دادیم از هیچ کسی نداشتیم. این حرفها را نباید گوش کرد.

او اضافه کرد: اعضای کمیته نظارت بر مرمت گنبد مسجد جامع عباسی هیچ تمنایی ندارند و فقط وقت خود را گذاشتند و مطالعات زیادی انجام دادند، با افراد مختلفی صحبت کردند و بازدیدهای مختلفی هم صورت گرفت و درنهایت هم پیشنهاد دادند که اگر قرار است که به طرح برسید بهتر است که مطالعات خود را تکمیل کرده و بعد از آن طراحی و سپس اقدام کنید. در این گزارش تأکید شده که مطالعه، مقدم بر اقدام و مقدم بر طراحی باشد.

درنهایت باید با یک خرد جمعی در مورد گنبد تصمیم گیری شود، یعنی وقتی مطالعات تکمیل شد و به نتیجه و به جمع بندی رسید آن وقت برای کارشناسی گسترده مورد بحث قرار بگیرد و همه، نظرات خود را بگویند و بعد جمع بندی شده و سپس برای اقدام برسد. این شاهکار آنقدر نفیس است که هیچ کس نباید به تنهایی در مورد آینده آن تصمیم بگیرد و همه باید در آینده آن مشارکت کنند.