بررسی فعالیتهای صنعت ذوب فلز در بخشی از محوطه شهداد در استان کرمان
ایلنا/ براساس آخرین اخبار واصله، بررسی فعالیتهای صنعت ذوب فلز در بخشی از محوطه شهداد در استان کرمان صورت پذیرفت.
ثریا الیکای دهنو (مجری طرح و کارشناس پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی فرهنگی) حوزه کرمان را از دیدگاه صنعت فلزکاری کهن دارای اهمیت ویژه ای دانست و تصریح کرد: این منطقه به واسطه موقعیت خاص و شرایط زیست محیطی از قدیمی ترین مراکز تولیدات مفرغ بوده و وجود معادن و تنوع تکنیکی و فنی اشیای فلزی در عصر مفرغ گویای پیشرفت صنعت فلزکاری در این حوزه فرهنگی و وجود پسماندهای باقیمانده از فرآیند ذوب فلز دلیل این ادعاست.
او افزود: بخشی از محوطه شهداد با هدف دستیابی به پتانسیل های منطقه از نظر وجود مکان های مرتبط با صنعت فلزکاری باستان مورد بررسی قرار گرفت و طی این بررسی مکانهای ذوب فلز کهن نمایان شد که نشان دهنده، تمرکز فعالیتهای صنعتی در این بخش از شهداد است.
این کارشناس اظهار کرد: محدوده مورد بررسی در حدود 5/1 کیلومتری شرق شهر شهداد در حاشیه غربی کویر لوت واقع شده و دارای طول شمال شرقی جنوب غربی 1750 متر، عرض شمال غربی جنوب شرقی 750 متر و وسعتی در حدود 131 هکتار است.
مجری طرح گفت: متوسط ارتفاع این ناحیه 385 متر از سطح آب های آزاد است و در سطح محدوده مورد بررسی و محیط پیرامون آن به دلیل فرسایش ناشی از باد و باران، برجستگی هایی (کلوت) دیده می شود که گاه ارتفاع آنها به 5 متر هم می رسد.
او خاطرنشان کرد: هر چند کلوت هایی با ارتفاع به مراتب بیشتر در سایر بخش های کویر لوت وجود دارند شهداد براساس آمار ناسا گرمترین نقطه زمین است.
کارشناس پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی فرهنگی با بیان اینکه در سطح محدوده بررسی شده، پراکندگی شواهد تاریخی فرهنگی همچون سرباره های ذوب مس، اشیای مسی، ابزارهای سنگی و قطعات سفالی پیش از تاریخ و آغاز شهرنشینی بچشم میخورد، افزود: در دوره های متاخرتر تاریخی و اسلامی چند رشته قنات از این محدوده گذر کرده و آثار کاوش های باستان شناختی انجام شده در طی دهه های گذشته در این محدوده مشهود است.
مجری طرح اظهار کرد: این بررسی با اهداف بررسی محوطه های سرباره ای به منظور دستیابی به شواهد فلزکاری، مکانیزم تامین مواد خام اولیه از منابع تولید مرکزی، شناخت و درک ارتباطات و تاثیرات فرهنگی و درک نحوه توسعه شاخصه های فرهنگی و تکنولوژیکی و صنعتی، تشکیل بانک اطلاعاتی به منظور شناسایی معادن احتمالی و مطالعه سرباره های جمع آوری شده از سطح محوطه ها به انجام رسید.
این کارشناس گفت: سرباره های کشف شده در محدوده مورد بررسی مربوط به فرآیند فلزکاری مس هستند که در برخی نقاط محوطه از تجمع چشمگیری برخوردار بود بگونه ای که براساس بررسی های جدید می تواند نشانه وجود کوره های فلزکاری در بخش هایی از محوطه باشد.
او افزود: قطعات خام سنگ مس پراکنده در سطح محوطه شهداد بیانگر دسترسی آسان جوامع باستانی این محوطه به منابع مس است که در کوههای مجاور در غرب کویر لوت به راحتی قابل دسترسی بوده و براساس برخی گونه های سفالی شاید بتوان ادوار پیشنهادی مس سنگی و برنز را برای این محوطه در نظر گرفت.