توضیحات عضو هیات امنای آستانهای مقدس شیراز درباره طرح توسعه حرم شاهچراغ

ایسنا/ براساس خبرهای بدست آمده، توضیحات عضو هیات امنای آستانهای مقدس شیراز درباره طرح توسعه حرم شاهچراغ مطرح شد.

سید محمدرضا رضازاده، استاندار اسبق فارس، مشاور تولیت حرم شاهچراغ و عضو هیأت امنای آستانهای مقدس شیراز به دنبال اشاره برخی رسانه ها به نقش او در اجرای طرح توسعه حرم شاهچراغ و تخریب احتمالی بافت تاریخی شهر شیراز توضیحاتی را با این عنوان که «احیای قلب مجروح شیراز؛ با اجرای طرح ساماندهی پیرامون حرم مطهر حضرت احمد ابن موسی شاهچراغ (ع)» منتشر کرد: حدود دو دهه قبل توسط یک شرکت سرمایه گذاری پروژه ای تجاری و اقامتی در حد فاصل حرم حضرت احمد ابن موسی شاهچراغ و سید علاءالدین حسین و در جنوب این دو حرم مطهر تحت عنوان "بین الحرمین" اجرا شد. این پروژه بافت تاریخی شیراز در محدوده دو حرم را به دو نیمه تقسیم کرد. ارتباط دو بخش شمالی و جنوبی را محدود کرد و لطمه ای جدی به بافت تاریخی مرکز شیراز وارد کرد.

آن روزها صدای اعتراض تولیت وقت آستان مقدس شاهچراغ (ع) در مخالفت با این طرح که علاوه بر پیگیری موضوع از طرق مختلف حتی با نصب بنری در ابعاد بزرگ چندین متری در کنار درب ورودی صحن مطهر مخالفت جدی خود را با اجرای این طرح اعلام میکرد، به جایی نرسید.

آنهایی هم که امروز در مقابله با طرح ساماندهی پیرامون حرم مطهر که اقدامی است در جهت مناسب سازی محیط، احیای زندگی در بافت پیرامونی، حفظ و مرمت آثار ارزشمند تاریخی و ایجاد محیطی فرهنگی و معنوی در خور سومین حرم اهل بیت (ع) به مخالفت برخاسته اند و با انتشار مطالب خلاف واقع جوسازی می کنند، اقدام درخوری برای جلوگیری از اجرای آن پروژه بعمل نیاوردند!

همانها که بعضی آن زمان بر کرسی های مسئولیت میراث فرهنگی کشور تکیه زده بودند.

سایر بخشهای بافت پیرامون حرم مطهر نیز طی سالهای گذشته در چنبره بی عملی مسئولین دستگاه های مختلف، دیدگاه های متنوع، کارشناسان دور و غریبه با محیط و فضاسازی های غرض آلود گرفتار شده و روز به روز فرسوده تر و زندگی در آن سخت تر می شود. امروز شیرازی های قدیم ساکن قسمت هایی از این محدوده، جای خود را به اتباع بیگانه داده اند یا خانه هایشان مأمن معتادان و بزهکاران شده است.

بعضی هم که چه بسا شیراز را همان شیراز برگزاری جشن هنر در ماه مبارک رمضان و شیراز برپایی جشن های دو هزار و پانصد ساله می پسندند، توجه به ظرفیت والای معنوی سومین حرم اهل بیت (ع) را بر نمی تابند و مایل نیستند ساماندهی پیرامون حرم های مطهر به نتیجه مطلوبی برسد.

سفر مقام معظم رهبری در سال 87 به شیراز نقطه عطفی بود در توجه دادن به میراث گرانبهای معنوی شیرازیان، در کنار دیگر داشته های ارزشمند تاریخی و فرهنگی مردم این خطه که همان مجاور و ساکن حرم اهل بیت (ع) بودنشان است.

پس از آن سفر بود که شورای عالی شهرسازی و معماری مصوب کرد طرح تفصیلی شیراز در محدوده 57 هکتاری اطراف حرم با رویکرد احیای هویت فرهنگی مذهبی مرکز تاریخی شهر شیراز تهیه شود. گرچه طی پانزده سال گذشته عناصری اجازه ندادند این تصمیم به نتیجه مطلوب خود برسد.

57 هکتار وسعت منطقه ای است محدود به خیابان هایی که حرم مطهر در آن واقع شده و هرگز به معنای توسعه دادن صحن و شبستان و رواق در این وسعت نیست. بلکه در این محدوده ضوابط طراحی باید با محوریت حرم مطهر تعریف شود. مثلا معماری اسلامی در نمای ساختمان ها رعایت شود و یا ایجاد محدودیت در ارتفاع ساختمان ها به نحوی که گنبد حرم را تحت الشعاع قرار ندهند؛ آنچه متاسفانه در مشهد مقدس رعایت نشده است.

در فاصله میان دو حرم حضرت شاهچراغ (ع) و سیدعلاء الدین (ع) محدوده ای حدود 20 هزار مترمربع که بیش از نیمی از آن نیز امروز فضای باز است، با هندسه ای که کمترین تداخل با ساختمان های واجد ارزش داشته باشد، به عنوان میدان پیاده راه شهری نه صحن میان دو حرم پیش بینی شده و براساس مصوبه کمیسیون ماده پنج، معدود آثار تاریخی ثبت شده یا واجد ارزش واقع در این محدوده نیز تماماً باید حفظ و مرمت شود. لیکن با کاربری فرهنگی مناسب با دو حرم مطهر مورد بهره برداری قرار گیرد.

آنجا صحن نیست که در سطح یا با احداث زیرزمین، قبری در آن ساخته و فروخته شود بلکه یک فضای عمومی شهری است که موجب احیای زندگی در بافت تاریخی اطراف خود خواهد شد و تحت مدیریت آستانهای مقدس نیز قرار نخواهد گرفت و در اختیار مدیریت شهری خواهد بود.

طرح ساماندهی پیرامون حرم مطهر در شیراز به خلاف مشهد مقدس حلقه وصل میان آستانهای مقدس و بافت قدیمی شیراز را دوباره احیا می کند. دسترسی امکانات شهری را با حداقل تغییرات ممکن برای فراهم کردن امکانات زندگی امروز شهری در آن محدوده فراهم میسازد. فضایی شایسته سومین حرم اهل بیت (ع) در فاصله دو حرم مطهر و دیگر امامزادگان بوجود می آورد و به ناهنجاری های اجتماعی موجود پایان می دهد.