سرنوشت خانه کوزه کنانی چه می شود؟

ایسنا/ بدنبال آخرین خبرهای بدست رسیده و گزارشهای منتشر شده، این پرسش مطرح می گردد که سرنوشت خانه کوزه کنانی چه می شود؟

اثر تاریخی خانه کوزه کنانی در سال 1247 شمسی در دوره قاجار با کاربری مسکونی احداث شد و در سالهای مختلف کاربری های متفاوتی داشته است. بنای تاریخی خانه به لحاظ ارزش های فرهنگی و معماری در حفظ هویت و ماندگاری حافظه تاریخی شهر نقش مهمی ایفا می کند.

این خانه عنوان بزرگترین خانه تاریخی مشهد را همچنان یدک میکشد و با توجه به تخریب بخشی از آن در فروردین 1400 در حال حاضر با قبول طرح مرمتی توسط میراث فرهنگی روند مرمت و بازسازی در این خانه تاریخی که متعلق به مالک خصوصی است، جریان دارد.

رضا صادقی، متخصص مرمت ابنیه تاریخی و ناظر اجرایی طرح مرمتی خانه کوزه کنانی اظهار کرد: خانه تاریخی کوزه کنانی مربوط به اواخر دوره قاجار است و در دروه پهلوی اول با ایجاد تغییراتی به ساختمانی دیوانی تبدیل شده است. این خانه تاریخی در کوچه شوکت الدوله، کوچه فرعی پنجه که یکی از قدیمی ترین کوچه های مشهد است، قرار گرفته و حدود 2500 مترمربع وسعت دارد.

وی پیرامون اینکه سرنوشت خانه کوزه کنانی چه می شود؟ افزود: مردم خمینی شهر اصفهان این ساختمان را خریداری می کنند و تاکنون به عنوان عمارتی فرهنگی و مذهبی از آن استفاده کردند. در حال حاضر نیز متولی اصلی مرمت بنا مردم همین شهر هستند و موسسه امام رضا (ع) خمینی شهر به نمایندگی از مردم مدیریت اقدامات اجرایی را بر عهده دارد.

صادقی گفت: با نظر مساعد مردم خمینی شهر و راهبرد عبدالله جبل عاملی، متخصص حوزه مرمت ضمن حفظ بخش تاریخی بنا، بخش دیگری نیز با هدف تامین نیاز اسکان مردم خمینی شهر که به مشهد سفر می کنند، به بنا اضافه خواهد شد.

بخش جدید خانه کوزه کنانی با بخش کهن سازگار است

کارشناس ارشد مرمت بناهای تاریخی تصریح کرد: این بخش میان افزا با بخش تاریخی بنا هماهنگ خواهد بود و تهیه نقشه های مرمت و ساخت بنا زیر نظر کارشناسان طراحی شده است. پیش از شروع ساخت بخش جدید، بخش تاریخی بنا مرمت می شود.

صادقی با بیان اینکه ماکت به عنوان پیش زمینه ای برای ساخت بناست، گفت: ساخت این ماکت حدود 6 ماه زمان برد. قصد ما از نمایش ماکت ایجاد ارتباط افراد با بنا پیش از ساخت بوده است؛ زیرا مردم ممکن است نتوانند با نقشه ها ارتباط خوبی برقرار کنند.

وی پیرامون اینکه سرنوشت خانه کوزه کنانی چه می شود؟ ادامه داد: این ماکت به خمینی شهر نیز منتقل خواهد شد تا صاحبان اصلی بنا نیز آن را ببینند و بازخورد آنها را دریافت کنیم. تاکنون تمام هزینه های مرمت از وجوهات خیریه مردم خمینی شهر تامین شده و منبع دیگری برای تامین هزینه های مرمت و ساخت بنا وجود ندارد.

اداره کل میراث فرهنگی استان طرح ساخت بنا را تایید کرده است

صادقی عنوان کرد: طرح مرمت و طرح اجرایی مجموعه به تصویب اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی رسیده و در حال حاضر در مرحله اخذ پروانه ساخت از شهرداری مشهد است تا مراحل ساخت بخش جدید بنا نیز آغاز شود.

وی بیان کرد: تصمیم ایجاد تغییرات در بنا و مرمت بخش تاریخی در سالهای قبل گرفته شده و در پایان سال 1400 نقشه ها مصوب و کار مرمت بنا از همان سال آغاز شد. تاکنون مرمت بنا پیشرفت خوبی داشته است.

به اصالت تاریخی اثر متعهد هستیم

ناظر اجرایی طرح مرمتی خانه کوزه کنانی گفت: ما در تمام مسیر بازسازی اثر به اصالت تاریخی آن متعهد هستیم. از سویی بنا بگونه ای مرمت و ساخته خواهد شد که قابلیت بهره برداری داشته باشد. اما تمام اجزای تزئینی بنا، نمای ساختمان و سطوحی مانند شیروانی با توجه به شیوه و روشهای سنتی ساخته خواهد شد.

وی با تاکید بر اینکه این بنا در اختیار زائرین و مجاورین قرار خواهد گرفت، افزود: پس از مرمت بخش تاریخی اثر به علت ارزشمندی این بنا برای مردم این شهر، تبدیل به موزه و فضایی فرهنگی برای استفاده مردم مشهد و زائرین خواهد شد. زیرزمین بنای تاریخی نیز به مرکزی برای خدمات مستقیم به زائرین و مجاورین تبدیل خواهد شد.

صادقی تصریح کرد: بخش دیگر بنا نیز به اقامت زائرین اختصاص خواهد یافت. با توجه به اینکه مردم خمینی شهر مالکان اصلی بنا هستند تسهیلات اقامتی در این مجموعه برای این افراد در الویت قرار دارد.

وی عنوان کرد: برنامه ای برای ایجاد بوتیک هتل در این بنای تاریخی وجود ندارد، زیرا هدف ساخت این بنا ایجاد زائرسرای ارزان قیمت است و نمیتوان فضایی با هزینه ای بیش از حد معمول و خارج از هدف مجموعه ایجاد کرد.

هدف از مرمت و بازسازی بنا ایجاد زائرسرای ارزان قیمت است

علی حیدر پیمانی، مدیرعامل موسسه خیریه، حسینیه و زائرسرای امام رضا (ع) خمینی شهر نیز در خصوص مرمت خانه تاریخی کوزه کنانی عنوان کرد: در سال 1364 مردم «محله فروشان» خمینی شهر این خانه را خریداری کردند تا به عنوان حسینیه و زائرسرا از آن استفاده کنند و تاکنون نیز به همین منظور از آن بهره برداری شده است.

وی افزود: حیسنیه، هیأت و موکب جز جدانشدنی زندگی مردم خمینی شهر بوده و این بنا نیز نشانی از تعلق خاطر مردم است. تاکنون تمام هزینه های مرمت از وجوهات خیریه مردم خمینی شهر تامین شده است. اما این کار مانع از مشارکت سرمایه افراد و سودآوری معقول و معمول از بنا نخواهد بود.

پیمانی گفت: هدف از مرمت و ساخت بخش جدید ایجاد مجموعه ای فرهنگی با محوریت حسینیه و هیأت است. بخشی که به بنا افزوده می شود تبدیل به زائرسرایی ارزان قیمت با اولویت خدمت رسانی به مردم خمینی شهر می شود. خانه تاریخی کوزه کنانی از ابتدا وقف همین کار شده است.

ایجاد واحدهای صنفی با هدف تامین هزینه های نگهداری بنا

وی بیان کرد: بخش قدیمی بنا کاربری خاص تجاری و اقتصادی ندارد و تبدیل به بنایی فرهنگی برای استفاده زائرین و مجاورین می شود. از سویی کاربری این بخش از بنا به صورتی مشخص نشده که بهره برداری از آن محدود شود.

پیمانی تصریح کرد: ایجاد هر واحد صنفی در این بنای تاریخی برای تامین هزینه های حسینیه است؛ در واقع هدف ما از ایجاد واحدهای تجاری تامین هزینه های حفظ و نگهداری بنا است.

وی با اشاره به اینکه طولانی شدن روند دریافت مجوز و تایید طرح به خانه های تاریخی ضربه می زند، بیان کرد: اگر کمیته ای متشکل از مسئولین شهری و استانی مربوطه تشکیل شود، دریافت مجوز برای مالکان خصوصی و سرمایه گذاران راحت تر خواهد شد.

تخریب خانه های تاریخی نیازی به بیل و کلنگ ندارد

مدیر عامل موسسه خیریه امام رضا (ع) عنوان کرد: تخریب خانه های تاریخی نیازی به بیل و کلنگ ندارد، بی توجهی به این خانه ها باعث نابودی آنها خواهد شد. بیشتر خانه های تاریخی مشهد نزدیک حرم است و می تواند به عنوان زائرسرا مورد استفاده قرار گیرد. از سویی هر چه روند ساخت طولانی تر شود، هزینه ها نیز بیشتر می شود.

وی با اشاره به انتقال ماکت بنا به خمینی شهر بیان کرد: ماکت خانه تاریخی کوزه کنانی به خمینی شهر می رود تا صاحبان اصلی بنا نیز از دیدن آن لذت ببرند. پس از ساخت بنا این ماکت به عنوان اثری موزه ای به مشهد باز می گردد تا در خانه کوزه کنانی قرار گیرد.