سرنوشت خانه مصدق و خانه آیت الله طالقانی چه می شود؟

ایسنا/ بدنبال آخرین گزارشات منتشر شده، این سوال مطرح می گردد که سرنوشت خانه مصدق و خانه آیت الله طالقانی چه می شود؟

فریدون محمدی، مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری البرز درباره آخرین وضعیت خانه مصدق گفت: درباره خانه دکتر مصدق همچنان پیگیر هستیم که این خانه را در قالب موزه آماده کنیم، اما هنوز موافقتی در این باره وجود ندارد. همچنان منتظر موافقت نهایی از سوی مراجع ذی نفع هستیم.

خانه مصدق که در سال 1379 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده، سالهای زیادی را در فراموشی بسر برد و بعد از آن هم که حرفش بر سر زبانها افتاد، چندان توفیری به حالش نکرد. از بهمن سال 1397 وعده مرمت این خانه را دادند و اعلام کردند که درهای این خانه که در روستای نظرآباد استان البرز واقع شده است، باید به عنوان موزه به روی عموم باز شود.

مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری البرز در بهمن سال 1400 درباره وضعیت خانه مصدق گفته بود: رایزنی هایی با خانواده ایشان صورت گرفته ولی هنوز به نتیجه قطعی در این باره نرسیده ایم و امیدواریم هرچه سریع تر شرایطی پیش بیاید که امکان بازدید عمومی از خانه مصدق فراهم شود.

مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری البرز همچنین درباره آخرین تصمیم ها و اقدامات برای خانه آیت الله طالقانی گفت: درباره مرمت خانه آیت الله طالقانی پارسال اعتباری داشتیم، اما با پسرهای ایشان به توافق نرسیدیم و برنامه مرمتی در این خانه اجرا نشد. در عین حال، امسال دوباره برنامه مرمت این خانه را در دستور کار قرار داده ایم که با همکاری خانواده آیت الله طالقانی انجام می شود.

او افزود: طرح مرمتی خانه آیت الله طالقانی از سوی میراث فرهنگی ارائه می شود و کار مرمتی را خانواده ایشان با هماهنگی میراث فرهنگی انجام می دهند. همچنین اعتبارات مرمت این خانه در سال 1401 تخصیص داده می شود.

خانه آیت الله طالقانی در منطقه طالقان که سه نسل از خانواده طالقانی (آیت الله طالقانی، پدر و پدربزرگش) در آن زندگی کردند و در سال 1377 با شماره 2009 در فهرست آثار ملی ثبت شده است، از دیگر خانه های تاریخی استان البرز است که به دلیل بی توجهی و حفاظت نشدن دچار تخریب و آسیب دیدگی شده و مرمت آن همچنان معطل مانده است؛ بطوریکه مهدی طالقانی (فزند آیت الله طالقانی) در سال 1392 درباره خطر تخریب خانه پدری در طالقان هشدار داده و گفته بود: «وقتی خانه ای به لحاظ تاریخی ارزشمند است باید تدابیری اندیشید تا از هرگونه گزند در امان بماند تا برای آیندگان ثروتی تاریخی محسوب شود، اما متأسفانه خانه آیت الله طالقانی به علت بی توجهی رو به تخریب است.»

به دنبال آن اظهارات، سرپرست وقت معاونت میراث فرهنگی استان البرز در سال 1393 از انجام پروژه حفاظت و مرمت خانه آیت الله طالقانی خبر داده و گفته بود: طرح مرمت بخش هایی از این خانه از جمله مرمت موضعی اندود سنتی داخل اتاق ها، مرمت موضعی خرپای چوبی و شیروانی ورودی خانه، آجرفرش تمامی فضاهای داخلی خانه (تمامی اتاق ها) و اصلاح آن، ساماندهی و ترازبندی فضای سبز داخل حیاط از سال 92 تاکنون از محل اعتبارات ملی در حال انجام است.

اما در سالهای بعد خبری از مرمت این خانه شنیده نشد و گویی وضعیت خانه بدتر شده بود تا جایی که در شهریور 1400 مدیرکل میراث فرهنگی البرز درباره وضعیت نامناسب خانه آیت الله طالقانی هشدار داد و گفته بود: «تا زمانی که خانواده و فرزندان آیت الله طالقانی به میراث فرهنگی اجازه مرمت بنا را ندهند ما نمی توانیم در این خصوص اقدامی کنیم، چون درست است که این این خانه به ثبت ملی رسیده، ولی ملک شخصی است.

با مکاتبه با وزارت خانه، 150میلیون تومان اعتبار برای مرمت این خانه تاریخی اختصاص پیدا کرد که با تخصیص و هزینه کرد آن میشد خانه را بطور کامل مرمت کرد و نجات داد، ولی متاسفانه خانواده آیت الله طالقانی باز هم مانع از این کار شدند و گفتند به هیچ وجه اجازه نمی دهند دولت برای مرمت خانه پدری آنها کاری انجام دهد. خانواده آیت الله طالقانی گفته اند میراث فرهنگی اعتبار مرمت را بطور کامل در اختیار آنها قرار دهد تا خودشان این کار را انجام دهند، ولی قانون به ما اجازه چنین کاری نمی دهد.»

این در حالی بود که فرزند آیت الله طالقانی این نقل و قول مدیرکل میراث فرهنگی را تکذیب کرد و گفته بود: سال گذشته میراث فرهنگی به ما اعلام کرد که 150 میلیون تومان بودجه برای مرمت خانه آیت الله طالقانی در نظر گرفته شده است و به ما گفتند بخشی از هزینه هم از سوی خانواده تأمین شود تا با کمک هم، خانه را مرمت کنیم. اگر قرار بود ما هم هزینه را متقبل شویم باید 400 میلیون تومان دیگر را خودمان تأمین می کردیم، بنابراین به میراث فرهنگی اعلام کردیم اگر اینطور باشد که خودمان خانه را مرمت می کنیم و چه نیازی به میراث فرهنگی داریم؟»

او همچنین اظهار کرده بود: «خانواده ما این خانه را که متعلق به زمان تولد آقا بوده بدون هیچ توقعی در اختیار میراث گذاشت و انتظاری جز مواظبت از آن نداشت، اما از حدود هشت سال پیش متوجه شدیم که خانه در حال نشست کردن است، به همین دلیل با میراث فرهنگی تماس گرفتیم و بعد از یکسال میراث فرهنگی یک پیمانکار معرفی کرد که این پیمانکار هم به جای انجام کارهای اساسی، شروع به تزئین خانه کرد و مشکل اصلی خانه هم حل نشد.»

فرزند آیت الله طالقانی در بهمن سال 1400 نیز درباره این خانه گفته بود: «قرار بر این بود که منزل زادگاه آیت الله طالقانی توسط فرمانداری و اداره میراث فرهنگی شهرستان طالقان تعمیر شود، اما متاسفانه پس از چهار سال پیگیری و رفت و آمد نتیجه ای حاصل نشد و هیچ اقدامی صورت نگرفت و به ناچار تمام تعمیرات و هزینه های ترمیم آنجا توسط خانواده برعهده گرفته شد.»