گنبد کاووس به فوریت به حریم منظری نیاز دارد

ایسنا/ براساس آخرین خبر و گزارش های منتشر گشته، گنبد کاووس به فوریت به حریم منظری نیاز دارد.

عالیه ملک شاهکویی، سرپرست پایگاه ملی میراث فرهنگی شهر تاریخی استرآباد (گرگان) درباره وضعیت تعیین حریم و عرصه آثار تاریخی در استان گلستان گفت: حدود 991 اثر ثبت شده در فهرست آثار ملی گلستان داریم که 55 اثر از آنها حریم مصوب دارند. همچنین شش اثر ثبت شده جهانی داریم که از میان آنها، دو اثر جنگل های هیرکانی و برج قابوس به تعیین حریم نیاز داشتند که انجام شد.

او با بیان اینکه محوطه های تاریخی که داخل محدوده شهری قرار گرفته اند معمولا به تعیین فوری حریم نیاز دارند، افزود: تپه هایی که خارج از شهر هستند، معمولا اراضی ملی و کشاورزی هستند و ساخت و ساز در آنها انجام نمیشده است، اما یکسری تپه ها کم کم به محدوده شهر اضافه شدند و این تهدیدی برای حریم این تپه های تاریخی محسوب می شود. برای مثال تپه انجیر آب در طرح های اخیر توسعه شهری گرگان در محدوده شهر قرار گرفت وگرنه تا پیش از آن، اراضی کشاورزی اطراف آن بودند و هیچ مشکلی هم نداشتند. بر این اساس در حال حاضر پنج تپه تاریخی در بندر گز، کلاله، آق قلا، تپه انجیر آب گرگان و رباط سفید (سرعلی آباد) به حریم فوری نیاز دارند.

ملک شاهکویی درباره چالش های تعیین حریم در استان گلستان اظهار کرد: بیشترین چالش این استان برای تعیین حریم و عرصه ساخت و سازهاست. در محدوده شهرها و روستاها سعی کردیم در جلساتی با شورای شهر و دهیاری روستاها این چالش را به حداقل برسانیم. از طرفی، قانون مصوبه سال 98 و کمیسیون ماده 99 و 100 در این زمینه خیلی به ما کمک کرد. در این قانون اعلام شد اگر در حریم بافت های تاریخی پروانه ساخت صادر شود و مالک مازاد آن پروانه ساخت و ساز کند یا بدون مجوز ساخت و ساز کند، حکم قلع بنا می گیرد.

البته به شرطی که شهرداری ها به موقع با صدور پروانه ساخت قوانین را رعایت کنند. برای مثال پس از تعیین حریم مسجد جامع گرگان در حدود ده دوازده سال پیش، مشکلاتی با دستگاه های اجرایی و شهرداری برای ایجاد پارکینگ طبقاتی بوجود آمد. به هر حال بخشی را میراث رفع کرد، بخشی هم توسط شهرداری دخل و تصرف شد. برای همین، به همکاری دستگاه های اجرایی و شهرداری ها برای حفاظت از حریم آثار تاریخی نیاز داریم.

او درباره تعرض هایی که به حریم جنگل هیرکانی به عنوان میراث جهانی شده و اقدامات میراث فرهنگی در این باره گفت: وظیفه حفاظت از جنگل هیرکانی فقط به عهده میراث فرهنگی نیست. محیط زیست و منابع طبیعی در حفاظت از این جنگل نقش پررنگ تری دارند و جز وظایف اصلی آن محسوب می شود. ما به عنوان متولی ثبت جهانی این اثر پایش هایی را به صورت دوره ای انجام می دهیم. جنگلهای ما همواره مورد دست درازی قرار می گیرند اما بخشهایی از جنگل هیرکانی که ثبت جهانی شده اند، اوضاع تثبیت شده ای دارند.

ملک شاهکویی همچنین درباره وضعیت حریم «گنبد کاووس» توضیح داد: حریم این اثر تاریخی همزمان با ثبت ملی آن انجام شد و ضوابط براساس این حریم تعیین می شود. شهرداری هم براساس همین حریم استعلام میگیرد و اقداماتش را براساس این استعلام انجام می دهد، اما میراث فرهنگی در تلاش بوده حریم منظری برای این گنبد در خیابان اصلی و دید گنبد به شهر «جرجان» (گرگان) در نظر گرفته شود که هنوز این پیشنهاد اجرایی نشده است.

سرپرست پایگاه ملی میراث فرهنگی شهر تاریخی استرآباد (گرگان) درباره تفویض اختیار تعیین حریم و عرصه به ادارات کل استانها نیز بیان کرد: با این اقدام سرعت کار بالا می رود و اگر همدل باشیم می توانیم بدون مشکل، حریم آثار ثبت ملی شده را خیلی راحت تر تعیین کنیم. از طرفی، تعیین حریم و عرصه خط قرمز میراث فرهنگی است و اشتباه در آن قابل جبران نیست، این موضوع به قاطعیت مدیر و تیم کارشناسی نیاز دارد.