نگاهی به حذف بخش رقابتی جشنواره هنرهای تجسمی جوانان

ایسنا/ این خبر پیرامون نگاهی به حذف بخش رقابتی جشنواره هنرهای تجسمی جوانان برای شما نوشته شده است.

بیست و نهمین جشنواره هنرهای تجسمی جوانان که از نهم شهریور رسما کار خود را آغاز کار کرده و تا آذر ادامه دارد، در این دوره با یک تفاوت کلیدی در حال برگزاری است؛ رویکردی که منجر به حذف بخش رقابتی از جدیدترین دوره این رویداد شده است. اما چقدر نبود بخش رقابتی با عنوان جشنواره سازگار است؟

جشنواره هنرهای تجسمی جوانان در کنار جشنواره هنرهای تجسمی فجر از رویدادهای اصلی مرتبط با حوزه هنرهای تجسمی محسوب می شوند اما هنوز آنطور که باید و شاید برای هنرمندان شناخته شده و پذیرفته شده نیستند.

فارغ از دلایلی که باعث شده اند این رویدادها در فضای هنرهای تجسمی ناشناخته باقی بمانند، از سوی برخی منتقدان چنین عنوان می شود که حذف بخش رقابتی از جشنواره هنرهای تجسمی جوانان آن هم درحالی که می توانست محرکی برای افزایش استقبال از آن باشد، چندان ایده خوبی به نظر نمی رسد. هر چند برخی هم بر این باورند که اصل رقابت چندان با هنر سازگاری ندارد و همدلی ها را خصوصا در بین جوانانی که از گروه های سنی متفاوت شرکت می کنند، از بین می برد.

در همین راستا و برای بررسی این مسأله به گفت و گو با روح الله شمسی زاده، داور رشته مجسمه سازی جشنواره پرداختیم تا نظر این هنرمند را جویا شویم.

شمسی زاده با اشاره به این نکته که رقابت یک بخش جدانشدنی از جشنواره محسوب می شود، میگوید: برای مثال فرض کنید که کاپ جام جهانی از رقابت ها حذف شود. رقابت همیشه بین انسانها و هنرمندان جذاب بوده هرچند که یک عده همیشه عقیده دارند که هنر یک امر رقابتی نیست. ولی واقعیت این است که رقابت یک جذابیت و شوری را ایجاد می کند و از طرفی دیگر، معمولا افرادی که جایزه میگیرند، این جایزه در رزومه آنان قرار میگیرد و بعدها هر جایی که بخواهند رزومه فعالیت خود را ارائه کنند، برای مثال میگویند که جایزه نفر برگزیده جشنواره هنرهای تجسمی جوانان را کسب کرده اند و این یک امکان است.

او پیرامون نگاهی به حذف بخش رقابتی جشنواره هنرهای تجسمی جوانان ادامه میدهد: دوستان اعتقاد داشتند که رقابتی نبودن جشنواره بحث همدلی میان شرکت کننده ها را پررنگ تر می کند که این هم یک نظر است و به نظرم باید به جنبه های مختلف حذف بخش رقابتی فکر کرد.

شمسی زاده در پاسخ به این سوال که آیا در عمل همدلی میان شرکت کننده ها با حذف بخش رقابتی پررنگ تر شده است؟ اظهار می کند: فکر می کنم باید یک جامعه آماری تهیه شود و یک کار مطالعاتی بر روی این سیاست صورت گیرد. در طول 29 دوره سنت این بوده که همیشه جایزه ای باشد و امسال حذف شده است. به نظرم باید بر روی این سیاستگذاری مطالعه و از شرکت کننده ها یک جامعه آماری تهیه شود.

داور بیست و نهمین دوره جشنواره هنرهای تجسمی جوانان در ادامه درباره وجود برخی اسامی تکراری در این جشنواره اظهار می کند: این مسأله خودش نیاز به یک واکاوی دارد. آدم ها در مسیر قوام پیدا می کنند. شما روی عده ای سرمایه گذاری می کنید و این افراد در نهایت تبدیل به مهره های حرفه ای می شوند این بخشی از داستان است که نمیتوان کتمان کرد و برخی از اسامی از چنین کیفیتی برخوردار هستند.

او ادامه می دهد: آدمهایی هستند که در رویدادهای هنری فعالیت مستمری داشته اند. بحث مربی و استادکار واقعا بحث پیچیده ای است. کسی که می خواهد آموزش دهد، باید شناخت کلی نسبت به مختصات قضیه داشته باشد. معمولا سیاستگذارها هم ریسک نمی کنند و وقتی که می خواهند آدم جدیدی وارد کنند، مدام به جوانب آن فکر می کنند.

شمسی زاده اضافه می کند: پرهیز از ریسک پذیری برای استفاده از آدمهای جدید در زمینه آموزش، باعث می شود تا نهایتا برخی اسامی مدام تکرار شوند. شما باید بازه را در نظر بگیرید. اینکه هر دوره یک گروه داوری بیاید، نیست و چرخه تغییر داوران باید کندتر باشد. من صرفا مسأله را تبیین می کنم که مکانیزم انتخاب اسامی به چه صورت است. در آموزش هنر تجربه یک فاکتور اساسی است اما داوران و اساتید باید یک ترکیبی از افرادی باشند که تجربه بیشتر و کمتری دارند.

این هنرمند مجسمه ساز در ادامه با اشاره به این نکته که اغلب شرکت کنندگان رشته مجسمه سازی از سه دانشگاه هستند، میگوید: جشنواره جوان درواقع رویدادی است که به صورت کارگاه و ورکشاپ برگزار می شود و برای همین هم آنچه برای انتخاب مدنظر است، فقط خود اثر نیست چه بسا که ممکن است آرتیستی قبل از جشنواره کاری ساخته باشد و برای مثال یک سال روی آن کار کرده باشد، اگر برای نمایشگاه باشد، آن اثر را انتخاب می کنیم.

او ادامه می دهد: امسال بیشتر تأکید بر روی این بود که ما امکانی را فراهم کنیم و در این راستا دو اتفاق رخ داد؛ یکی اینکه بخش رقابتی حذف شد و دوم اینکه، از لزوم خلق اثر در نهایت صرف نظر شد. جشنواره هنرهای تجسمی جوانان یک رویداد کارگاهی ورکشاپی است و ما روی این بخش تأکید کردیم.

شمسی زاده اضافه می کند: مجسمه سازی یک رشته خیلی خاصی است، چرا که در هنرستان ها و دبیرستان ها ما چنین رشته ای نداریم و بخشی از مخاطبان ما که قرار است از مدارس بیایند، عملا نیستند. مخاطبان ما از مدارس نیستند و از سه دانشگاه حضور پیدا کرده اند. در طول سالهایی که من بوده ام، شرکت کننده ها بیشتر از سه دانشگاه تهران، هنر و نیشابور هستند و حالا در کنار آن، افرادی را داشته ایم که از یک رشته دیگر آمده و شرکت کرده اند ولی معمولا در طول این سالهایی که من بوده ام، اغلب مخاطبلن از سمت این سه دانشگاه هستند و این افراد بیشتر هنرمندانی هستند که در دانشگاه مقدمات مجسمه سازی را یاد گرفته و بلد هستند.

این هنرمند با اشاره به رویکرد پژوهشی نظری جشنواره در آخر خاطرنشان میکند: این افراد پروژه های خودشان را آوردند و این پروژه ها در مسیر جشنواره با یک رویکرد پژوهشی نظری در نهایت به اجرای میدانی رسید و قرار شد نمایشگاهی با دیگر گروه ها نیز برگزار شود.