در سه ماهه اول سال جاری 125 هزار و 231 گردشگر درمانی وارد کشور شده اند
ایرنا/ براساس خبرهای منتشر گشته، در سه ماهه اول سال جاری 125 هزار و 231 گردشگر درمانی وارد کشور شده اند.
صنعت گردشگری امروزه در ردیف صنایع پردرآمد، پاک و کم هزینه دنیا قرار دارد و در میان انواع مختلف گردشگری، گردشگری سلامت به دلیل ظرفیت و مزیت های رقابتی، دارای جایگاه متمایزی بوده و ایران به دلیل وجود نیروی انسانی کارآمد، تجهیزات و امکانات پزشکی، منابع طبیعی درمانی و... بیش از سایر حوزه ها مستعد توسعه در این زمینه است.
انواع گردشگری سلامت
براساس تعریف وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، گردشگری سلامت (Health Tourism) سفر به قصد سلامتی و استفاده از خدماتی که به بهبود یا افزایش سلامتی و افزایش روحیه فرد (با استفاده از آب های معدنی، آب و هوا یا اقدامات پزشکی) منجر می شود و در مکانی خارج از محل سکونت فرد که بیش از 24 ساعت است، به طول می انجامد و آن را میتوان به سه گروه دسته بندی کرد.
گردشگری طبیعت درمانی (Curative Tourism): سفر درمانی که به مراکز دارای منابع و خدمات درمانی طبیعی شامل چشمه های آب گرم، دریاچه نمک، لجن طبی، آفتاب درخشان، ماساژ طبی، حمام گیاهی و همچنین محیط زیست زیبا، پاک و آرام به منظور بهبود بیماران پوستی، تنفسی، روماتولوژی، عضلانی و ... یا گذراندن دوران نقاهت بعد از درمان و عمل های جراحی، تحت نظارت پزشک انجام می شود.
گردشگری پزشکی (Medical Tourism): سفری که برای درمان بیماری یا انجام عمل جراحی یا بررسی سلامت گردشگر در کلینیک ها، درمانگاه ها و بیمارستان های کشوری با امکانات پزشکی بالا و هزینه های درمانی مناسب انجام میگیرد.
گردشگری تندرستی (wellness tourism): سفری که گردشگر به دنبال آرامش است و برای رهایی از تنش های زندگی روزمره و تجدید قوا، بدون مداخله و نظارت پزشک راهی سفر می شود و ممکن است بیماری جسمی مشخصی نداشته و بیشتر در پی بهره مندی از طبیعت شفابخش و دوری از شلوغی ها، تنش ها و آلودگی های زندگی شهری باشد.
انواع مراکز درمانی
انواع مرکز درمانی براساس تشکیلات آن در هر کشوری دسته بندی می شود. مراکز درمانی مختلف، خدمات درمانی متفاوتی ارائه می دهند و بر این اساس تجهیزات پزشکی متفاوتی را نیز نیاز خواهند داشت که میتوان براساس نوع خدمات به دو گروه عمده تقسیم کرد:
مراکز درمانی طبیعی: استفاده از خدماتی که به بهبود یا افزایش سلامتی و افزایش روحیه فرد (از قبیل استفاده از آب های معدنی، نمک درمانی، آب های گرم و لجن درمانی و ...) منجر می شود که دارای تاییدیه یا مجوز از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است.
مراکز درمانی پزشکی: تمام مراکز درمانی اعم از بیمارستان ها، مراکز جراحی محدود، درمانگاه و ... معتبر و دارای مجوز رسمی از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است.
600 دفتر خدمات مسافرتی دارای گواهینامه حرفه ای گردشگری سلامت
با توجه به اینکه صنعت گردشگری، فرابخشی بوده و بیش از سایر حوزه ها مستعد توسعه و ارزآوری است، هماهنگی بیش از پیش و تعیین وظایف هر یک از ارگان ها در رابطه با حوزه گردشگری ضروری به نظر می رسید که در تاریخ 16 شهریور 1399 با تصویب سند راهبردی توسعه گردشگری در هیات وزیران محقق شد و در همین راستا در دولت سیزدهم برای تسریع و تسهیل امور مرتبط با دفاتر فعال در این حوزه دستورالعمل اجرایی نظارت بر صدور گواهینامه حرفه ای دفترهای گردشگری سلامت ابلاغ شده است.
تاکنون حدود 600 دفتر خدمات مسافرتی و گردشگری، گواهینامه حرفه ای گردشگری سلامت را دریافت کردند که استانهای تهران، خراسان رضوی، فارس، اصفهان و اردبیل بیشترین مجوز را در این حوزه داشته اند.
یکی از اقدامات مهم معاونت گردشگری برای حمایت از دفاتر فعال در صنعت گردشگری بویژه گردشگری سلامت در ایام پیک کرونا، رایزنی و هماهنگی با ستاد ملی کرونا برای استمرار ورود گردشگران سلامت به کشور در ایام کرونا بوده است. به همین منظور دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری دارای گواهینامه حرفه ای گردشگری سلامت در این ایام که بطور کلی سفر ممنوع بوده، می توانستند نسبت به اخذ ویزای درمان اقدام کنند. بطوریکه اجازه اخذ ویزای ماهانه برای 60 تا 100 گردشگر سلامت و همراه به کشور را داشتند.
11 هزار و 958 مسافر درمانی در سال 97 بطور رسمی وارد کشور شده اند که این تعداد در سال 1400 با وجود بیماری کرونا و بروز شرایط دشوار برای فعالان این حوزه به 129هزار و 305 نفر افزایش پیدا کرده و این یکی از دستاوردهای وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برای جلوگیری از رکورد کامل این صنعت محسوب می شود. همچنین در سه ماهه اول سال جاری نیز 125 هزار و 231 گردشگر درمانی وارد کشور شده که نشان از افزایش و توسعه بیش از پیش گردشگری سلامت در کشور است. بیشترین گردشگران سلامت ورودی از کشورهای افغانستان، عراق، کشورهای حاشیه خلیج فارس و جمهوری آذربایجان است.
عموما گردشگرانی که برای فرآیند درمان خود از کشورهای توسعه یافته به کشورهای در حال توسعه سفر می کنند، با کاهش چشمگیر 30 تا 70 درصدی هزینه های خود مواجه می شوند، اما باید هزینه های جانبی مانند اقامت، حمل و نقل، بلیت هواپیما و غذا را هم در نظر گرفت. با این حال در مجموع این گردشگران علاوه بر استفاده از سرویس های خدمات درمانی بهتر با شانس موفقیت بالاتر، می توانند هزینه کمتری در مقایسه با آنچه باید در کشور خود می پرداختند، بپردازند.
در محدوده خاورمیانه، ایران یک مقصد معتبر و مطمئن برای گردشگران سلامت شناخته می شود. به همین دلیل شورای راهبری گردشگری سلامت برای هم افزایی فی مابین ارگان های ذی ربط تشکیل شده و جلسات این شورا به شکل مستمر و مداوم با حضور نمایندگانی از معاونت گردشگری، وزارت امور خارجه، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و در صورت لزوم نماینده تشکل حرفه ای گردشگری سلامت کشور به عنوان عضو مشورتی برگزار می شود.
دبیرخانه شورای راهبردی گردشگری سلامت در وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قرار دارد و معاون گردشگری به عنوان عضو و دبیر این شوراست. همچنین مصوبات آن از سوی معاون گردشگری کشور ابلاغ می شود.
مهمترین وظایف و اختیارات شورای راهبری گردشگری سلامت شامل ایجاد هماهنگی و تعامل بین دستگاه های مرتبط با گردشگری سلامت، تدوین خط مشی کلی و استراتژی های مناسب در چارچوب مقررات، ارائه پیشنهاد درباره بهبود و کیفیت دوره های آموزشی به وزارتخانه، همسو کردن برنامه ها و فعالیت های اجرایی با اهداف کلان وزارتخانه و ارائه پیشنهاد برای تقویت نقاط قوت و رفع نقاط ضعف است.
ایران با وجود ظرفیت و توانمندی بالا در زمینه نیروی انسانی، تجهیزات درمانی و هزینه پایین درمان نسبت به سایر کشورهای می تواند در فهرست 10 کشور برتر دنیا در حوزه گردشگری سلامت باشد و با هماهنگی و همراهی ارگان های مرتبط زمینه ساز پیشرفت بیش از پیش این صنعت باشد. بیشترین گردشگران سلامت ورودی از کشورهای افغانستان، عراق، کشورهای حاشیه خلیج فارس و جمهوری آذربایجان است.
از آنجایی که گردشگری سلامت دارای مزایای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی بسیاری است می تواند در توسعه اقتصادی بسیار تاثیرگذار باشد و درآمد ارزی، مشاغل بهداشتی و درمانی زیادی برای کشور ایجاد کند. همچنین به کیفیت زندگی همه افراد فعال در این حوزه بهبود می بخشد، موجب مشارکت در بهداشت جهانی می شود و افزایش و رشد استانداردهای بهداشت جهانی را به دنبال خواهد داشت.
یکی از راههای تحقق این موضوع تبادل دانش و تجربه متخصصان است. ایران با توجه به ظرفیت های بالای موجود، می تواند با تکیه به این داشته ها البته بر مبنای یک راهبرد و برنامه علمی، فرصت های تجاری، درآمدزایی و اشتغالزایی ایجاد کند و سهم بیشتری در بازار جهانی و منطقه ای در این بخش برای خود کسب کند.
اهمیت آموزش منابع انسانی و تبلیغات و بازاریابی در حوزه گردشگری سلامت یکی از مهمترین مسائلی است که بخش خصوصی هم باید به عنوان اصلی ترین بازوی این صنعت تلاش بیش از پیش داشته باشد.