کشف مجموعه ارزشمندی از گچبری های دوره ساسانی در یک روستا

ایلنا/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده، کشف مجموعه ارزشمندی از گچبری های دوره ساسانی در یک روستا صورت گرفت.

میثم لباف خانیکی (دانشیار گروه باستان شناسی دانشگاه تهران و سرپرست هیئت باستان شناسی) گفت: این فصل از کاوش های باستان شناسی که با هدف شناسایی کاربری مجموعه معماری قلعه دختر و تعیین قدمت آثار و بقایای معماری مورد تأیید و تصویب پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری قرار گرفت، به کشف آثار مهمی از فرهنگ و تمدن خراسان پیش از اسلام انجامید.

او افزود: از جمله مهمترین یافته های کاوش در قلعه دختر میتوان به مجموعه ارزشمندی از گچبری های دوره ساسانی مزین به نقوش هندسی، گیاهی و انسانی اشاره کرد که فصل جدیدی در تاریخ هنر ایران ساسانی می گشاید.

این باستان شناس تصریح کرد: در نتیجه کاوش های فصل جاری همچنین مشخص شد که مجموعه معماری مکشوفه، آتشکده ای معظم از دوره اشکانی و ساسانی بوده که از یک چهارطاقی آجری و یک تالار ستوندار تشکیل میشده است.

لباف خانیکی با اشاره به اینکه هر یک از ستون های این تالار به گچبری های نفیسی مزین و سرستون هایی به شکل درخت نخل بر فراز هر ستون تعبیه شده بوده، گفت: دیوارهای فضاهای مختلف آتشکده قلعه دختر را گچبری هایی با موضوعات مختلف تزیین میکرده و فضاهای جانبی با نقاشی های دیواری آذین میشده است.

سرپرست هیئت باستان شناسی افزود: کشف تعدادی گل مهر از این مجموعه حکایت از فعالیت های اداری سازمان یافته در این مجموعه مذهبی دارد و استفاده از مصالح و تزیینات مرغوب بیانگر اهمیت این مجموعه نزد حکومت مرکزی ساسانی است.

او با بیان اینکه مطابق مطالعات انجام شده در حوزه جغرافیای تاریخی، بازه هور در ولایت بست واقع بوده و این ناحیه منطبق بر ناحیه ای است که در دوره ساسانی «پُشت» نامیده میشده، خاطرنشان کرد: ولایت پشت که در متون دینی به نام پشت گشتاسپان شناخته میشد، مقر یکی از سه آتش مهم دوره ساسانی بود که به نام آذربرزین مهر معرفی شده است.

این باستان شناس افزود: شواهد و نمادهایی از ایزد مهر نظیر چلیپاهای شکسته، نقش دم طاووس، پیکره های متعدد قوچ و نیز شواهدی از نظارت و مدیریت مستقیم حکومت مرکزی ساسانی در آتشکده قلعه دختر بازه هور احتمال همسانی این آتشکده را با آذربرزین مهر تقویت می کند.

لباف خانیکی در پایان تصریح کرد: پیرو تصمیمات اخیر شورای معاونین و فرماندهی یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان خراسان رضوی، مجموعه تاریخی بازه هور از حفاظت فیزیکی بهره مند شده و اقداماتی در راستای ساماندهی و تبدیل این مجموعه به یک سایت موزه در دستور کار قرار گرفته است.