محله سردشت فردوس گرفتار ناملایمات ناشی از ارثیه مالکان است

ایرنا/ براساس آخرین خبرهای بدست آمده، محله سردشت فردوس گرفتار ناملایمات ناشی از ارثیه مالکان است.

محله سردشت با قدمت دوره صفویه و قاجار یکی از پنج محله شهر تاریخی تون است که قدمت آن به دوره پس از اسلام بر می گردد و پس از زلزله سال 1347 و نیز 2 روز بعد از زلزله دشت بیاض، بر سر ساکنان خود خراب شد و شهر را به ویرانه ای تبدیل کرد.

پس از زلزله این شهر خالی از سکنه شد و گویی از آن سال به بعد خاک سرد بی مهری بر روی آن پاشیده شده است.

ابتدای ورود به این محله، سر در زیبا با معماری سنتی دیده می شود که عنوان محله تاریخی سردشت روی آن حک شده است و برای رسیدن به مرکز این محله باید مسیر نامناسب و خاکی و البته بسیار باریک را پیمود.

تپه های کود حیوانی و بعضا دپوی این کودها در پشت بام منازل که نه، باید گفت چهار دیواری های باقیمانده از زلزله، بدو ورود هر مسافر و گردشگری خودنمایی می کند.

جلوتر که می روی صدای دام های سبک و سنگین و بوی نامطبوع آنها، مزاحمت حشرات موزی، وضعیت اسفبار نگهداری این دام ها، رعایت نکردن اصول بهداشتی در این منطقه، گردشگر و مسافر را برای ادامه مسیر با تردید رو به رو می کند!

در مسیر دامدارانی را می بینیم که صبح زود برای سرکشی از دام های خود با بار علوفه، سوار بر دوچرخه، موتور و حتی حیوان از همین مسیر عبور می کنند.

تعداد 60 دامداری بزرگ و کوچک بین 10 تا 50 راس دام در این منطقه وجود دارد که بدون رعایت اصول بهداشتی، شیر و گوشت خود را وارد بازار می کنند و خبری از نظارت بر سلامت مردم بچشم نمیخورد.

به رغم تاکیدات و اخطارهای فراوان میراث فرهنگی، متاسفانه دامداران در برابر خروج دام هایشان از این بافت تاریخی مقاومت می کنند و در این باره با یکی از این دامداران که تعداد 10 راس گوسفند را در یکی از این چهار دیواری ها نگهداری می کند، به گفت و گو پرداختیم.

ارثیه ای که برای نگهداری دام قابل استفاده است

او که خواست نامش ذکر نشود، گفت: بعد از زلزله همین خانه های خشت و گلی که می بینید برایمان به ارث مانده و به دلیل نبود امکانات لازم و امنیت کافی تنها برای دام قابل استفاده است و کاربرد دیگری ندارد.

این دامدار افزود: تعدادی دامدار برای کسب درآمد و تامین مخارج زندگی خود، تعدادی دام متناسب با شرایط اقتصادی خود، خریداری کرده و به این چهار دیواری ها آورده اند که حتی برخی از آنها برق ندارند و از این طریق امرار معاش می کنند.

وی پیرامون اینکه محله سردشت فردوس گرفتار ناملایمات ناشی از ارثیه مالکان است، گفت: خودمان هم تمایلی به نگهداری دام در این محله نداریم و اگر مسئولان مکانی مانند مجتمع دامداری اسلامیه در فردوس را متناسب با شرایط اقتصادی ما احداث کنند، حتما دام ها را منتقل می کنیم.

این دامدار گفت: اینکه گفته می شود زمین می دهیم درست نیست، زمین نداده اند و اگر هم بدهند زمین تنها که به درد ما نمی خورد و باید زیرساخت های احداث یک دامداری نیز فراهم شود.

یکی دیگر از دامداران که 20 راس دام سنگین را در این محله نگهداری می کند، گفت: ملکی که دام ها را در آن نگهداری می کنیم ارث پدریمان است و حدود 20 سال قبل با اخذ مجوز تاسیس دامداری با 150 میلیون تومان آن را بازسازی کردم و آن زمان میراث فرهنگی هنوز در این محله ورود نکرده بود.

وی افزود: هرچند وقت جلسه ای برگزار می شود و قول هایی می دهند اما بی نتیجه است و کار عملی صورت نمیگیرد.

او درباره انتقال دام هایش به مجتمع دام سنگین واقع در جاده روستای حسین آباد شهرستان فردوس گفت: این مجتمع نه جاده دسترسی درستی دارد و نه آب شرب مناسب دام و کسی هم که رفته پشیمان است.

نظر دامدار مستقر در مجتمع دام سنگین فردوس را جویا شدم که وی هم گفت: نبود زیرساخت های مناسب مهمترین دلیلی است که دامداران برای انتقال دام به این مجتمع رغبت ندارند.

وی افزود: جاده دسترسی به این مجتمع مسیر رودخانه فصلی است و بارندگی های شدید موجب می شود دیگر نتوانیم به این مجتمع بیاییم.

این دامدار گفت: پلی با احداث چند بلوک بتنی احداث کرده اند ولی اگر آب بالا بیاید همان پل هم کارآیی ندارد، سال گذشته به همین دلیل نتوانستم به مجتمع بیایم و شیر دام هایم خراب شد و ضرر زیادی را محتمل شدم.

وی اضافه کرد: علاوه بر جاده، آب شرب هم کیفیت خوبی ندارد و برای دام مناسب نیست، این کیفیت پایین آب شرب باعث شد گاوهایی که قبلا در محله سردشت بودند و روزی تا 35 کیلوگرم شیر میدادند اکنون به کمتر از 20 کیلوگرم شیردهی برسند که ضرر بسیار بزرگی برای دامدار است.

ممنوعیت نگهداری دام در منطقه تاریخی و حوزه خدمات شهری

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان فردوس نیز گفت: این منطقه 14 هکتار از محله تاریخی سردشت را به خود اختصاص داده که به ثبت ملی رسیده است و باید هر اقدامی طبق ضوابط و مقررات انجام شود.

روح الله صداقت طالبی افزود: در این محله آثاری همچون حمام سردشت، خانه کباری، خانه یاحقی و حوض انبارها وجود دارد که برای جلوگیری از تخریب آنها عملیات بهسازی و مرمت بسیاری انجام داده ایم اما نگهداری کودهای حیوانی در این منطقه موجب تخریب مصالح بکار رفته در این خانه ها می شود.

وی گفت: این محله تاریخی می تواند موجب جذب گردشگران و مسافرانی شود که از این مسیر عبور می کنند.

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان فردوس بیان کرد: نوروز امسال با برپایی نمایشگاه صنایع دستی در مدرسه علیا سعی شد تا حدی بخشی از ظرفیت های تاریخی این محله تاریخی را به گردشگران معرفی کنیم.

وی با این حال گفت: سرمایه گذاران با دیدن وضعیت موجود رغبتی برای سرمایه گذاری در این منطقه ندارند و باید در این خصوص اقدام اساسی صورت گیرد.

صداقت طالبی افزود: نگهداری دام در این منطقه که در حوزه خدمات شهری است، ممنوع بوده و باید دامداران نسبت به انتقال دام های خود به منطقه دیگر اقدام کنند.

وی تصریح کرد: علاوه بر حضور دام ها در این محله به عنوان مهمترین مشکل محله سردشت، تامین زیرساخت های لازم توسط دستگاه های اجرایی نیز از وظایف پیش بینی شده که تاکنون اقدامی انجام نشده است.

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان فردوس گفت: با توجه به اینکه محله تاریخی سردشت به عنوان محله هدف در طرح توسعه شهری دیده شده است، مساله مالکیت های خرد نیز در این محله باید حل شود.

وی افزود: در این خصوص باید شهرداری به عنوان سرمایه گذار منطقه نمونه گردشگری شهر تون به این مساله ورود کرده و با فراخوان به مالکان تعیین تکلیف شود.

صداقت طالبی گفت: حضور شهرداری به عنوان سرمایه گذار این منطقه از الزامات توسعه شهر تون است و باید شهرداری در اعتبارات سال جاری و سال آینده این موضوع را مدنظر قرار دهد.

وی بیان کرد: میراث فرهنگی این آمادگی را دارد برای افرادی که ملکی در این منطقه دارند تسهیلات 100 میلیون تومانی با شرایط خوب فراهم کند تا نسبت به بهسازی ملک خود اقدام کنند اما نمی توانند به عنوان مکانی برای نگهداری دام استفاده کنند، چرا که تخلف محسوب می شود.

حل مشکل آب مجتمع دام سنگین فردوس با تامین اعتبارات

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان فردوس هم گفت: اگر اعتبارات مورد نیاز تامین شود، مساله جابجایی آب شرب مجتمع دام سنگین را حل خواهیم کرد.

موسی سلیمانی اظهار داشت: زمینی برای احداث مجتمع دام سبک در نظر گرفتیم که به دلیل تعلل در تایید این زمین 2 سال فرصت را از دست دادیم.

وی افزود: در حال حاضر زمینی در نزدیکی مجتمع دام سنگین در جاده روستای حسین آباد در نظر گرفته شده و در حال پیگیری برای اخذ استعلامات هستیم.

جولان سگهای ولگرد، ایجاد مکانی امن برای معتادان، وضعیت نامناسب و غیربهداشتی نگهداری دام در این منطقه و دپوی کودهای حیوانی در مسیر دسترسی این محله و پشت بام خانه ها، چهره ای نازیبا از این مکان تاریخی و اثر ملی بوجود آورده و تعلل مسئولان در فراهم کردن زیرساخت ها برای انتقال دام های دامداران عواقب خوبی برای این محله تاریخی ندارد.

چندی قبل دادستان فردوس نیز به این حوزه ورود کرد که نوید اقدام قانونی و قوی در برابر این ناملایمات بود و باید دید ورود مرجع قانونی به این حوزه چقدر می تواند موثر واقع شود.

حل این مشکل چند ساله نیازمند تفاهم و همکاری مشترک دامداران، میراث فرهنگی، شهرداری و دستگاه های اجرایی مربوطه است و حمایت جدی مسئولان را می طلبد.