تشریح مدلی جدید برای سفر ارزان

ایسنا/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده و گزارش های منتشر شده، تشریح مدلی جدید برای سفر ارزان صورت پذیرفت.

مدیرعامل شرکت مادرتخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی می گوید: مدلی از گردشگری ارزان را پیگیری می کنیم که احتمالا تا تابستان اجرایی خواهد شد. این مدل «گردشگری تعالی بخش» نام دارد که قرار است در جریان آن، امکانات سایر دستگاه ها و نهادها که به نوعی انحصار شده است، در اختیار عموم مردم قرار گیرد.

روح الله حسین زاده که قبلا مسئول قرارگاه راهیان نور و هلدینگ گردشگری سپاه بود و از بهمن 1400 با حکم عزت الله ضرغامی، مدیر شرکت مادرتخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی شده، مدل «گردشگری تعالی بخش» را که معتقد است در صورت هم افزایی می تواند به کسب درآمد و اشتغال نیز منجر شود، اینگونه شرح داد: «گردشگری تعالی بخش» گردشگری معنوی یا زیارتی نیست، البته که آنها هم جزئی از این نوع هستند. در واقع، گردشگری تعالی بخش به هر نوع گردشگری گفته می شود که بتواند برای انسان آورده داشته باشد و همزمان به بخش ها و صنایع مختلف با موضوع گردشگری نگاه جدیدی شود.

او اهمیت گردشگری را بقدری مهم می داند که معتقد است واحد پولی قاره ای مثل اروپا تحت تاثیر صنایعی از جمله گردشگری و برای تأمین نیاز گردشگران این قاره به یورو تبدیل شد.

حسین زاده گردشگری تعالی بخش را نیز متأثر از آن نوع تفکر و رویکرد دانست و تاکید کرد: در گردشگری تعالی بخش تمام فرآیند درنظر گرفته می شود و امکانات در دسترس عموم مردم قرار می گیرد و نه فقط عده ای خاص. البته که برای عدۀ خاص هم برنامه هایی داریم. از نظر ما این عده خاص می توانند نخبگان باشند و لزوما به معنی افراد ثروتمند نیستند.

مدیرعامل شرکت مادرتخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی به این سوال که منشأ این ایده کجا بوده و آیا به اتفاقات و تجربه راهیان نور و یا هلدینگ گردشگری سپاه (نور) ارتباطی دارد، پاسخ داد: ما بخشی از این طرح را قبلا با 700 نفر از نخبه های دانشجویی اجرا کردیم، در قالب طرح های هلدینگ گردشگری. آن دانشجویان را در قالب «گردشگری پیشرفت» به استان هرمزگان بردیم و آنها یک روز را در پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس سپری کردند، جایی که 50 درصد بنزین کشور را تولید می کند. این پالایشگاه دقیقا در زمانی که ایران تحریم بود راه اندازی شد و 80 درصد صنایع بکار رفته در آن، زمان تحریم توسط مهندسان داخلی تولید و ساخته شد. قطعا روایت چنین پالایشگاهی برای دانشجویان جذاب است.

وی پیرامون تشریح مدلی جدید برای سفر ارزان اضافه کرد: پس از آن، دانشجویان از کشتی سازی فراساحل ایران بازدید کردند، یکی از مهمترین شرکت های خاورمیانه که در حوزه کشتی سازی فعال است. قبلا کشتی های ایرانی برای رنگ شدن یا تعمیر به امارات فرستاده میشدند، ولی حالا در این مکان با توان نیروهای ایرانی، کشتی ها را رنگ یا تعمیر می کنیم. بعد از آن، برنامه بازدید از جزیره هرمز اجرا شد که نقش تنگه هرمز را در خلیج فارس روایت کردیم و داستان چگونگی تأمین امنیت خلیج فارس هنگام ورود ناو هواپیمابر آمریکایی به این آبها را روایت می کنیم.

بعد هم از جزیره لارک که نزدیکترین نقطه به تنگه هرمز است، بازدید انجام می شود تا نشان دهیم ایران به خلیج فارس چقدر تسلط دارد و در پایان برنامه هم، مزار حاج قاسم سلیمانی زیارت می شود. در واقع یک سفر علمی ـ تفریحی ـ سرگرمی اجرا می شود که به خودباوری کمک می کند. این برنامه فقط یک نوع از مدل گردشگری تعالی بخش است.

حسین زاده انگیزه ادامه این ایده در شرکت مادرتخصصی ایرانگردی و جهانگردی را مطالبه نخبگان و دانشجویانی دانست که از آن سفر برگشته اند و درخواست اجرای دوباره آن را دارند.

او در ادامه پیرامون تشریح مدلی جدید برای سفر ارزان گفت: ما سعی می کنیم برای اجرای گردشگری تعالی بخش از امکانات و زیرساخت های منطقه، از جمله استانداری یا دیگر دستگاه ها که سفر را ارزان و پرمحتوا می کند، استفاده کنیم. این نوع سفرها هم به کار دانش آموزان و والدین آنها می آید و هم جامعه نخبه و دانشجو و هم افراد کهنسال. همه گروه ها و قشرها در سبد گردشگری تعالی بخش، نقش، جایگاه و نیاز خود را پیدا و تأمین می کنند.

مدیرعامل شرکت مادرتخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی با بیان اینکه در زیرمجموعه گردشگری تعالی بخش حدود 15 مدل و نوع گردشگری تعریف و مطالعه شده، اظهار کرد: شکل دیگری در حوزه گردشگری تعالی بخش تعریف شده که با تورهای معمولی کاملا متفاوت است و بیشتر روی محتوا تاکید دارد، به این شکل که ما 30 قطب کشاورزی را از 500 نقطه در کشور احصا کرده ایم که یکی از این نقاط شهر سمیرم است. گردشگر در قالب یک تور سه روزه به اصفهان می رود و یک روز از این تور سه روزه را در باغات سمیرم سپری می کند. منطقه سمیرم و 38 روستای آن با وسعتی بالغ بر 15 هزار هکتار سیب صادراتی تولید می کند که فقط به یک مجموعه آن هم به زیر قیمت می فروشند. خریدار سیب ها را پاییز تحویل می گیرد و پایان سال پول آن را به کشاورزان می دهد، درحالیکه همان محصول را به چهار تا پنج برابر قیمت در بازار می فروشد.

حسین زاده پیرامون تشریح مدلی جدید برای سفر ارزان افزود: هدف ما در قالب این طرح که یکی از انواع گردشگری تعالی بخش است، شناسایی این کشاورزان و آموزش آنها است. پس از این مرحله، از صندوق های کارآفرینی تسهیلاتی را به این کشاورزان اختصاص می دهیم و از مجموعه ای ایده پرداز و یا سرمایه گذار برای تجاری سازی محصولات کشاورزان کمک می گیریم. در واقع قصد داریم جشنواره ای 30 روزه در اصفهان با محوریت سیب سمیرم برگزار کنیم. ما به عنوان سیاست گذار طرح، شرایطی را فراهم می کنیم که گردشگر به صورت مستقیم در جریان سفر به این منطقه، محصول کشاورز را بخرد. در این فرآیند نه تنها کشاورز مستقیم به درآمد می رسد که گردشگر هم محصول را ارزان تر خریداری می کند، در عین حال که یک محصول و برنامه گردشگری نیز تعریف و اجرا شده است.

مدیرعامل شرکت مادرتخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی پیرامون تشریح مدلی جدید برای سفر ارزان گفت: مدنظر ما این است که چنین برنامه ای مستمر دو تا سه سال اجرا شود. قطعا پس از این دوره، آن رویداد مردم پایه خواهد شد، مثل جشنواره گلاب گیری قمصر کاشان. علاوه بر این، تعاونی های مردمی و محلی شکل میگیرد. ما هم با وزارت تعاون تعامل کرده ایم که به این تعاونی های مردمی وام بدهد. از سوی دیگر، در این شرکت سیستم نظارتی را مستقر می کنیم. اگر در هر استان یک نقطه با چنین رویکرد و برنامه ای تعیین شود، حتما به توسعه اقتصادی، حفظ و انتقال فرهنگ و دوام مردم در آن منطقه کمک خواهد شد. از طرفی، این مدل به بقا و توسعه آژانس دارها و نظام گردشگری کمک خواهد کرد، چون قرار است این نوع گردشگری را آنها اجرا کنند، نه ما.

حسین زاده خیریه گردشگری را هم نوعی از گردشگری تعالی بخش معرفی و در توضیح آن بیان کرد: در مناطقی از کشور، مردمی را داریم که هرگز از محل زندگی خود خارج نشده اند، یعنی امکان آن را نداشته اند. در این مدل، از مردم دارا و توانمند کمک گرفته می شود تا آنهایی که تا حالا سفر نرفته اند این تجربه را بدست آورند.

او افزود: سفر معلولان و جانبازان نیز رسته دیگری از گردشگری تعالی بخش است. شما در کشور پنج نقطه را معرفی کنید که برای جانباز، معلول و کهنسال در دسترس باشد. خیریه گردشگری می تواند این دسترسی را فراهم و بیشتر کند.

مدیرعامل شرکت مادرتخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی اظهار کرد: توسعه گردشگری بانوان نیز در ذیل گردشگری تعالی بخش پیگیری می شود، چون در کشور هیچ امکانی برای گردشگری بانوان نداریم. البته که کلی پارک برای خانم ها داریم، ولی باید امکانات و تجهیزات آماده تر شود. بنابراین در بسته های سرمایه گذاری به زیرساخت مورد نیاز این طیف توجه می کنیم. نگاهمان انسانی است، ولی مدلمان جلب سرمایه گذاری برای ایجاد زیرساخت و در دسترس قرار دادن امکانات و مقاصد سفر برای گروه های مختلف و طیف بیشتری از مردم است.

وی افزود: مثلا بیمارستان امام رضا در مشهد که بزرگترین بیمارستان خاورمیانه معرفی شده است و از آستان قدس تأمین می شود باید به عموم مردم خدمات بدهد یا در شمال مجموعه هایی متعلق به سازمان ها و وزارتخانه ها وجود دارد که باید در اختیار عموم مردم قرار بگیرد. ما در قالب طرح گردشگری تعالی بخش، با هر یک از این دستگاه ها مذاکراتی را شروع کرده ایم.

حسین زاده همچنین تاکید کرد: در گردشگری تعالی بخش به قشر خاصی محدود نشده ایم و این ویژگی اصلی این طرح است. اشتباه تاکنون ما در گردشگری نیز در همین تفکیک ها بوده است.

وی در ادامه این بحث به طرح «شمیم نور» که هلدینگ گردشگری سپاه برای وزارت آموزش و پرورش اجرا کرد، اشاره ای داشت و گفت: در این مدل هویتی، تورهای علمی برای 16 میلیون و 600 هزار دانش آموز طراحی شد. این کار از هلدینگ نور شروع شد و همچنان ادامه دارد. در تهران نقاط برجسته ای داریم که دانش آموزان را در عین حالی که می تواند درگیر هویت تاریخی و علمی کند، می تواند در انتخاب مسیر و آینده دانش آموزان تاثیر بگذارد. ما این پروژه را در شرکت مادرتخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی ادامه می دهیم تا از ابزار حکمران برای خدمات دهی در این بخش استفاده کنیم. یقینا این مسیر می تواند در جریان مهاجرت دانشجویان و دانش آموزان مداخله کند.

مدیر این شرکت زیرمجموعه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سپس گفت: 15 نوع گردشگری که در زیرمجموعه گردشگری تعالی بخش تعریف شده است، به تدریج وارد فاز اجرایی می شود. بخشی از توافق های آنها انجام شده است، مثلا با وزارت تعاون درباره تعاونی ها تفاهم کرده ایم و یا با بنیاد علوی درحال تفاهم هستیم تا به مناطق محروم وام بدهد، یا با بنیاد برکت ستاد اجرایی فرمان امام (ره) گفت وگوهایی در این راستا داریم، با مجموعه اوقاف هم برای در اختیار گرفتن اقامتگاه هایش برای این سفرها درحال مذاکره هستیم. همه این اقدامات انجام می شود برای این که سفرها ارزان و متنوع شود و از طرفی، اشتغال و درآمد برای جوامعی که تاکنون هیچ انتفاعی از گردشگری نداشته اند، ایجاد شود.

او در عین حال متذکر شد که سرگرم کردن یا ارزان شدن سفر به تنهایی در گردشگری تعالی بخش مهم و کارآمد نیست و در ادامه تاکید کرد: متنوع شدن، رقابتی شدن، تسهیلات دادن و آسان و پرمحتوا کردن سفر در گردشگری تعالی بخش نیز اهمیت دارد.

مدیرعامل شرکت مادرتخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی استفاده از خدمات و امکانات سایر دستگاه ها را عاملی برای ارزان شدن سفرهای گردشگری تعالی بخش دانست و گفت: استفاده از خدمات سایر دستگاه ها به معنای "مصرف رایگان" نیست. ما فقط می خواهیم از تنوع امکاناتی که در اختیار دستگاه های دولتی است در جایی که باید مردم مصرف کننده آن باشند، استفاده کنیم. فقط مجموعه اوقاف چهار هزار اقامتگاه دارد که می تواند در اختیار مردم قرار گیرد.

وی درباره به کار گرفتن تجربه راهیان نور در مدل گردشگری تعالی بخش، با توجه به اینکه گفته می شود راهیان نور مدلی از سفرهای ارزان است که از امکانات نهادهای دیگر برای اسکان و تغذیه مسافرانش استفاده می کند، اظهار کرد: در راهیان نور از خدمات دیگر دستگاه ها استفاده نمی شود. راهیان نور بزگترین فرآیند اردوکشی کشور است. ما شش میلیون نفر را در یک زمان به اردوی راهیان نور می بردیم، این جمعیت تا هفت میلیون نفر هم رسیده است. در این فرآیند که نزدیک به 20 سال رسمی اجرا شده، از مجموع 22 هزار نفر تلفات سالانه جاده های کشور، شاید یک و نیم نفر متعلق به راهیان نور باشد.

حسین زاده اضافه کرد: ما حتما از تجربه راهیان نور در گردشگری تعالی بخش استفاده می کنیم. در راهیان نور اتاق وضعیت برای حمل و نقل داریم که هر 15 دقیقه یکبار راننده کنترل می شود. بیشترین مجوزهای (License) ترابری طبق گفته وزیر راه سابق به شرکت حمل و نقل راهیان نور تعلق دارد، شرکتی که حدود 800 اتوبوس پای کار دارد که کاملا استاندارد هستند، تنها شرکت ترابری در کشور ما است که سن ناوگان آن کاملا استاندارد است. قرارگاه راهیان نور فقط در مناسبت سالگرد ارتحال امام نزدیک به یک میلیون نفر را مدیریت می کند که ترابری آنها کار واقعا دشواری است.

وی گفت: راهیان نور واقعا تجربه بزرگی است که حتما در طرح گردشگری تعالی بخش از آن استفاده خواهد شد. غیر از آن، تجربه هلدینگ گردشگری نور را داریم که هلدینگ گردشگری سپاه است و دو سال در آن مسؤولیت داشتم و نگاهمان کاملا گردشگری بود. تجربه بزرگی در گردشگری بدست آوردیم.

حسین زاده پس از شرحی که از گردشگری تعالی بخش داد، با بیان اینکه این نوع گردشگری با گردشگری مذهبی و دینی خلط شده است، درحالیکه اصلا ارتباطی به یکدیگر ندارند، بیان کرد: گردشگری دینی یا مذهبی یکی از انواع گردشگری تعالی بخش است که البته خیلی اهمیت دارد، چون در سال نزدیک به سه و نیم میلیون نفر عراقی به ایران سفر می کنند، ولی ما هنوز نتوانسته ایم آنها را با سناریو مواجهه درست با موضوع گردشگری درگیر کنیم، در نتیجه آنها فقط به مشهد برای زیارت می روند و دیگر هیچ. در گردشگری تعالی بخش به زنجیره ای که باید باشد، توجه می کنیم. گردشگری تعالی بخش ارزش افزوده دیگر موضوعات در فرآیند گردشگری است.

او همچنین بیان کرد: نگاهمان در طرح گردشگری تعالی بخش باید بگونه ای باشد که کسب و کار ایجاد شود. هر مدلی که به کسب و کاری منتج شود و اشتعالزایی و درآمدزایی برای مردم داشته باشد، ما وارد آن می شویم و تسهیل و کمک می کنیم.

مدیرعامل شرکت مادرتخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی در پاسخ به این سوال که برای رسیدن به مقصود گردشگری تعالی بخش به چه ابزار و حمایت هایی نیاز است، اظهار کرد: نگاه و راهبرد وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بر این است که گردشگری برای مردم کسب و کار تولید کند، سفر در سبد و سفره مردم قرار گیرد و برای مردم آورده داشته باشد. وزرای سابق هم زحمت کشیده اند، ولی اهتمامی که آقای ضرغامی در این باره دارد جدی و جدید است، چون خودش هم در میدان است و عملیات انجام می دهد و از دور دستور نمی دهد و از نزدیک مسائل استانها را رصد می کند و زیرمیز سیستم های اختاپوسی کشور می زند.

کسی که در صحنه و میدان است، یعنی می خواهد اتفاقی را با نگاه مردمی رقم بزند. به هر حال، در کشور ماه نگاه ها و سلیقه ها در گردشگری متفاوت و کار کردن نیز سخت است، ولی ما می خواهیم نگاه را به گردشگری بازتر کنیم که البته لازمه آن پای کار آمدن همه دستگاه ها است.

وی درباره زمان اجرایی شدن طرح گردشگری تعالی بخش که با وعده های ارزان، آسان و پرمحتوا شدن سفر همراه است، گفت: فعلا در مرحله مطالعه و طراحی هستیم. همزمان درگیر اجرا و عملیات هم شده ایم. با این شرایط، فکر می کنم در ماه چهارم امسال برنامه ها، فرآیند و طرح های اقتصادی را اجرا کنیم و با توجه به اجازه ای که قانون تجارت می دهد، از تیر به تدریج برنامه های کلان طرح گردشگری تعالی بخش را آغاز خواهیم کرد.

حسین زاده تاکید کرد: باید ظرفیت های کشور را پای کار حوزه گردشگری بیاوریم و به دست مردم برسانیم، البته مقصود این نیست که امکانات را کامل از دستگاه ها بگیریم، بلکه منظور این است که مردم از این امکانات استفاده کنند. نگاه گردشگری تعالی بخش این است که کل فرآیند گردشگری با ارزش افزوده ویژه همراه شود. اگر مدل درست کسب و کار را با هم افزایی اجرا کنیم و گردشگری را در سبد مردم بیاوریم، موفق خواهیم شد.

مدیرعامل شرکت مادرتخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی همچنین در پاسخ به این سوال که سرنوشت دیگر ماموریت های این شرکت، با تعریف این پروژه جدید چه خواهد شد و آیا به حاشیه رانده شده اند؟ گفت: در حوزه استرداد املاک، گروهی تشکیل شده که درحال شناسایی املاک و اراضی و همچنین بررسی اسناد است. از طرفی مسئولیت تسهیل سرمایه گذاری در سه حوزه را عهده دار شده ایم و باید زیرساخت مجوزها و مکاتبات این حوزه را فراهم کنیم. موضوع نمایشگاه های خارجی و داخلی نیز درحال بازنگری و بررسی است. ما مجری اجاره اماکن تاریخی به گروه های فیلمسازی نیز هستیم که البته یک شورای فیلم در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی وجود دارد که طبق فرآیند و دستورالعمل موجود پیش می رویم و هیچ یک از آن وظایف کنار گذاشته نشده است.