نبود فرهنگ کتابخوانی مانعی برای مطرح شدن کتاب به عنوان سوغات است

ایسنا/ براساس سخنان یک فعال حوزه کتاب و رسانه، نبود فرهنگ کتابخوانی مانعی برای مطرح شدن کتاب به عنوان سوغات است.

سید احسان مصطفی زاده در خصوص استفاده از کتاب به عنوان سوغات اظهار کرد: اگر کتاب به عنوان هدیه یا سوغات مطرح نشده، به این معناست که کتاب در سبک زندگی خانوادگی، تربیت افراد، روند آموزشی و رسانه ها جا باز نکرده و به آن پرداخته نشده است. سلبرتی ها و افراد مشهور نیز در این زمینه تبلیغ و فرهنگ سازی نمی کنند. باید در زمینه کتابخوانی تبلیغ شود تا به دیگر اهداف نیز برسیم.

وی افزود: یکی از راههای ترویج استفاده از کتاب به عنوان هدیه این است که در روزها و مناسبت های مختلف سازمان ها به افرادشان بجای تابلو یا وسایل غیرقابل استفاده، بن خرید کتاب یا کتاب هدیه دهند. در برخی از سازمان ها و ادارات به کارکنان خود هر عید سررسید هدیه می دهند که به جای این هم میتوان کتاب هدیه داد؛ البته نه هر کتابی بلکه کتاب ها باید خوب و کاربردی باشد.

مدیر خبرگزاری ایبنا در خراسان رضوی ادامه داد: برای مثال در برخی از سازمان ها حافظ، بوستان و گلستان نفیس هدیه می دهند که هدایایی غیرکاربردی است. اگر قرار است به کتاب به عنوان کالایی ضروری نگاه کنیم، باید هنگام تهیه هدیه به محتوا، نویسنده، ناشر، رده سنی و طراحی گرافیکی آن نیز دقت کرد.

مصطفی زاده عنوان کرد: به دلیل وجود حرم امام رضا (ع) فضای معنوی شهر بر موضوع مد نظر ما اثرگذار است. وقتی می گوییم کتاب یا کالای فرهنگی را به عنوان سوغات مشهد خریداری کنیم، تنها قرار نیست کتاب ادعیه یا قرآن باشد. کتابهای بسیاری در زمینه های مختلف وجود دارد که برای این کار مناسب است. برای اینکه بتوانیم کتاب را به عنوان هدیه و سوغات مطرح کنیم، هم خودمان به عنوان هدیه دهنده و هم هدیه گیرنده باید کتابخوان شویم. تا زمانی که کتابخوان نباشیم، نمی توانیم کتاب هدیه بدهیم.

وی تصریح کرد: نکته دوم فرهنگسازی است؛ همانطور که در سبد سوغات زعفران و هل می گذاریم، باید کتاب هم باشد. اگر کسی می خواهد فضای معنوی شهر در هدیه حفظ شود، می تواند کتابهای مذهبی بخرد. کتاب مذهبی هم نیاز نیست پر از آیات سنگین باشد. بسیاری کتاب داستان و شعر هست که مفاهیم مذهبی را زیبا و دلنشین بیان کرده و سنت اهل بیت (ع) را ترویج می کند.

مصطفی زاده اضافه کرد: سومین دلیل برای نبود کتاب در سبد سوغات در دسترس نبودن کتاب برای زائران و مسافران است. با اینکه کتاب فروشی در مشهد زیاد است اما زائر هنگام خروج از حرم به هیچ کتاب فروشی دسترسی ندارد.

وی تصریح کرد: دلیل دیگر وضعیت بد نشر در کشور است. کمبود کاغذ و هزینه های بالا باعث شد قیمت کتاب بالا برود و در نتیجه این موارد نهادینه نشدن سوغات فرهنگی زائر را به دنبال داشته است. به عنوان مثال به کسی که سالها سوغات های معمول را خریداری کرده، نمی توانیم ناگهانی خرید کتاب یا محصول فرهنگی را به عنوان سوغات به او پیشنهاد کنیم.

مصطفی زاده عنوان کرد: برای خرید کتاب هدیه و سوغات باید بدانیم چه کتابی مناسب است. کسی که کتابخوان نباشد، وقتی هم بخواهد کتابی هدیه بدهد، بجز کتابهای معروفی مانند دیوان حافظ، گلستان و بوستان انتخاب دیگری ندارد.

این کارشناس حوزه کتاب خاطرنشان کرد: کسی که اهل کتاب باشد، علاقه دارد در هر مناسبتی کتاب هدیه دهد. اگر مردم با کتاب انس بگیرند، تمام این مسائل خود به خود رفع می شود. کتاب فقط محدود به نسخه فیزیکی نیست بلکه کتابهای الکترونیک و صوتی نیز می تواند بسیار محبوب شود.

وی در خصوص بسته های پیشنهادی کتاب در بعضی از انتشارات و کتاب فروشی ها گفت: برخی از ناشران بسته های موضوعی و مناسبتی پیشنهاد می دهند. این بسته ها را ناشران متفاوتی ارائه می دهند که برای سلیقه های مختلف قابل تهیه است.

مصطفی زاده تصریح کرد: اما این بسته ها مورد استقبال قرار نمیگیرد، زیرا هزینه ها بالاست و هر خانواده بودجه زیادی نمی تواند برای کتاب اختصاص دهد. این بسته ها خوب است به شرطی که به خوبی تبلیغ شود. تبلیغ نکردن کتاب یکی از دلایل پایین بودن سرانه مطالعه کشور است. در بسترهای مختلف رسانه ای و مجازی یا اکران های محیطی و دیگر قالب ها کتاب تبلیغ نمی شود.

لزوم اختصاص بودجه برای تبلیغات و برندسازی در حوزه کتاب

این کارشناس حوزه کتاب با تاکید بر اینکه برای تبلیغات متناسب باید بودجه اختصاص داده شود، گفت: گاهی یک انتشارات یا کتاب فروشی میلیونی برای یک محصول هزینه می کند اما بودجه به تبلیغات اختصاص نمی دهند. با اینکه تبلیغات و برندسازی بسیار مهم است اما متاسفانه در حوزه کتاب توجهی به این مورد نمی شود.

وی با بیان اینکه عرضه بسته به تقاضا افزایش می یابد، ادامه داد: در حوزه کتاب تقاضا وجود ندارد اما به عقیده من با فرهنگ سازی در این راه میتوان تقاضا برای کتاب را افزایش داد و این اتفاق بر تمام بخشهای تولید یک کتاب تاثیر مثبت و مستقیم خواهد داشت.