کاخ نیاوران یکی از معروف ترین مکانهای تاریخی پایتخت است

ایسکانیوز/ براساس آخرین اخبار بدست رسیده، کاخ نیاوران یکی از معروف ترین مکانهای تاریخی پایتخت است.

کاخ نیاوران با نام کاخ اختصاصی نیاوران شناخته می شود و بخشهای مختلفی دارد. تا سال 1378 کاخ نیاوران بصورت مشترک با کاخ سعدآباد اداره میشد اما پس از آن مجموعه ای مستقل شده است. در این مجموعه اطلاعات تاریخی مستندی از دوره های تاریخی پهلوی و قاجار موجود است. باغ نیاوران در اطراف کاخ اختصاصی نیاوران و دیگر کاخ ها و ساختمان های این مجموعه طبیعتی بسیار چشم نواز دارد. درختان قطور باغ نیاوران سر به فلک کشیده اند و هوای باغ را نسبت به محله های اطراف به طرز محسوسی بهتر کرده اند.

کاخ نیاوران تهران در تاریخ 6 خرداد سال 1377 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. در حال حاضر این مجموعه از برجسته ترین جاهای دیدنی تهران بشمار می رود. کاخ نیاوران معماری ساده و در عین حال مدرنی دارد. در این ساختمان گچبری های زیبا، آینه کاری و کاشی کاری های برجسته بچشم می خورند. در این کاخ تابلوهای نفیس اثر نقاشان معروف داخلی و خارجی به یادگار مانده است. فرش های دستباف ارزشمند و ظروف و وسایل تزئینی گرانبها از دیگر اشیای دیدنی در کاخ نیاوران است.

تاریخچه

قدمت کاخ نیاوران به دوران پهلوی می رسد و پیش از سکونت خاندان پهلوی در این کاخ و باغ نیاوران، پادشاهان قاجار از این باغ به عنوان ییلاق تابستانی استفاده میکردند. در گذشته منطقه نیاوران در شمیرانات تهران بسیار کوچکتر از امروز بود و بافت شهری نداشت. در حقیقت شمیران و مناطق اطراف آن خارج از تهران و روستایی بودند. بدلیل نزدیکی به کوه و آب و هوای عالی در این محدوده از شمال تهران، فتحعلی شاه دستور داد تا باغ و عمارتی برای ییلاق در تابستان در این محدوده برایش بسازند.

در آن زمان اطراف محدوده امروزی نیاوران روستایی بود. معروف ترین روستا در آن ناحیه روستای «گرده وی» نام داشت و نیزاری وسیع در همسایگی این روستا قرار گرفته بود. به دستور فتحعلی شاه در محل نیزارها باغ و کاخ ییلاقی را ساختند. به همین دلیل باغ ییلاقی فتحعلی شاه با نام «نی آوران» شناخته میشد که به مرور زمان به نیاوران تبدیل شد.

پس از فتحعلی شاه، دیگر پادشاهان قاجار نیز در باغ نیاوران کاخ های اختصاصی خود را بر پا کردند. محمد شاه قاجار بنایی کوچک در باغ نیاوران ساخت و بدنبال آن ناصرالدین شاه قاجار دستور به ساخت عمارتی داد که نام آن را کاخ صاحبقرانیه گذاشت. آخرین عمارت ساخته شده در این باغ در زمان قاجاریه، کوشک احمد شاهی بود.

تا زمان محمدرضا شاه پهلوی باغ نیاوران و کاخ های آن تغییر قابل توجهی نکرده بودند؛ اما در سال 1337، به دستور محمدرضا شاه پهلوی کاخ فتحعلی شاه قاجار را ویران کردند و کاخ نیاوران امروزی را ساختند. در ابتدا ساختمان اختصاصی کاخ نیاوران به منظور پذیرایی از مهمانان خارجی طراحی شده بود؛ اما پس از اتمام ساخت، محل سکونت خانواده محمدرضا پهلوی شد. کاخ نیاوران در سال 1346 به بهره برداری رسید.

امروزه فضای باغ نیاوران را کاخ اختصاصی نیاوران، کاخ صاحبقرانیه و موزه حوضخانه، کوشک احمد شاهی، موزه جهان نما، کتابخانه اختصاصی، موزه خودروهای اختصاصی و باغ کتیبه ها تشکیل می دهند.

پس از انقلاب در سال 1360 نگهداری از کاخ و مجموعه نیاوران به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سپرده شد و به مرور زمان کاربری کاخ های این مجموعه به موزه تغییر کرد. برای اولین بار در سال 1365 از کاخ نیاوران با عنوان کاخ موزه رونمایی و با گذشت زمان، امکان بازدید از قسمتهای مختلف مجموعه نیاوران برای عموم مردم مهیا شد. بازدید از موزه جهان نما در سال 1376، کاخ صاحبقرانیه و موزه حوضخانه در سال 1377، کوشک احمد شاهی در سال 1379، کتابخانه سلطنتی در سال 1383 و موزه خودروهای اختصاصی در سال 1391 آزاد شد.

از دی سال 1382 تا 6 سال بعد، کاخ نیاوران به منظور مرمت و بازسازی تعطیل شد و در این مدت نقاشی بنا، گچبری ها، آینه کاری ها، سیستم تهویه هوا، سقف متحرک، آسانسور، کفپوش ها، مبلمان، پرده و اشیای تزئینی مرمت شدند و سیستم دوربین مدار بسته نیز در این عمارت راه اندازی شد. اسفند سال 1388 کاخ نیاوران بازگشایی شد و در معرض دید عموم قرار گرفت.

کاخ نیاوران کجاست؟

کاخ نیاوران در شمال شرقی باغ نیاوران و شمال شهر تهران است. این کاخ در قسمت جنوبی خیابان باهنر و دارآباد قرار دارد. دسترسی به این باغ از طریق خیابان باهنر (نیاوران) صورت میگیرد. میدان و پارک نیاوران نیز در قسمت جنوبی کاخ نیاوران قرار گرفته اند.

برای رسیدن به مجموعه نیاوران باید به اتوبان صدر بروید و از خروجی کامرانیه به سمت نیاوران ادامه دهید. با رسیدن به خیابان باهنر و ادامه مسیر در جهت شرق به میدان نیاوران خواهید رسید. کاخ نیاوران در شمال این میدان در امتداد مسیر خیابان باهنر، قرار دارد. دسترسی دیگر به کاخ نیاوران از طریق بزرگراه امام علی است. در این مسیر می توانید در جهت جنوب به شمال بزرگراه امام علی به خروجی اتوبان ارتش (غرب) وارد شوید، در ادامه به خیابان موحد دانش خواهید رسید. سپس، در انتهای خیابان موحد دانش وارد خیابان پاسداران شوید و در جهت شمال خیابان مسیرتان را ادامه دهید تا به میدان نیاوران برسید.