رسانه و نقش آن در توسعه گردشگری منظر جهانی هورامان

میراث آریا/ این خبر پیرامون رسانه و نقش آن در توسعه گردشگری منظر جهانی هورامان برای شما نگارش شده است.

گردشگری و فعالیت های مربوط به آن علاوه بر رونق اقتصادی و جنبه های مثبت و منفی که برای جوامع به همراه دارد، تأثیرات چشمگیری در تغییرات همه جانبه فرهنگی، اجتماعی و دیدگاهی دارد. تغییرات فرهنگی ایجاد شده ناشی از فعالیت های گردشگری بسیار چشمگیر و اغماض ناپذیر است و نقش وسایل ارتباط جمعی که از آنها به عنوان حاملان پیام و اطلاعات نام برده می شود در این تغییرات بسیار مهم است که به کمک فناوری پیشرفته خود تمام سطوح سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی را در سراسر جهان تحت سیطره درآورده اند. عملکرد رسانه ها در ایجاد تصویر گردشگری معرفی و شناسایی مؤلفه ها، ویژگی ها، جاذبه ها، رخدادهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی یک جامعه در کنش با سایر جوامع می باشد.

آنچه به نظر می رسد سلطه رسانه ها تأثیرات فرهنگی را با جریان بیشتری هدایت می کنند. تولیدات رسانه ای موفق می تواند تأثیر قابل توجهی در معرفی جاذبه های کم توجه شده در مناطق با پتانسیل های گردشگری داشته باشد، مکانهای گردشگری می توانند شاهد تأثیر مستقیم یک اثر رسانه ای در توسعه فعالیت های مربوط به این بخش باشد در برخی موارد برنامه های تلویزیونی باعث ایجاد انگیزه سفر به مناطقی شده اند که افراد برای بار اول آنجا را مشاهده کرده اند اما برای گردشگران که برای چندمین بار به این مقاصد سفر می کنند باید برنامه هایی تولید شود که جنبه های تازه و غیر معمولی از جاذبه های مقصد را معرفی نمایند.

براساس مقاله رسانه و نقش آن در توسعه گردشگری منظر جهانی هورامان باید بدانید که در این میان، منظر فرهنگی هورامان از جمله مباحث و افتخارات بخش میراث فرهنگی و گردشگری کشور و بویژه استانهای کردستان و کرمانشاه است که در مرداد سال 1400 به عنوان بیست و ششمین میراث جهانی ایران، ثبت جهانی شد.

منطقه هورامان دارای قدمت تاریخی با پیشینه کهن فرهنگی، آداب و رسوم و نمادهای فرهنگی ویژه ای است که گوشه هایی از زوایای فرهنگ غنی و پربار این منطقه را نمایان می کند. پیشینه سکونت در این منطقه به پیش از تاریخ برمی گردد که کشف قباله های هورامان، وجود حاکمیت آشوریان، مادها، هخامنشیان و یونانیان را تأیید کرده است. هورامان منطقه ای فرهنگی جغرافیایی در غرب ایران و در میان دو استان کردستان (جنوب غرب استان) و کرمانشاه (شمال غرب) با مردمانی مهمان نواز است که هزاران سال در تعامل با طبیعت در آن سکونت دارند. هورامان سرزمینی است که همه عناصر اصلی آن اعم از موسیقی، ادبیات، معماری، باورها، آیین ها، هنر و زبانش با بوی کوه، رنگ آسمان و سرشت آب، فرهنگی انسانی و باستانی آمیخته در اسطوره ها را در دامان طبیعت خلق کرده است.

منظر هورامان نشان از تعامل میان انسان و طبیعت و شامل مجموعه های انسان ساخت هماهنگ با شیب صخره ها و بستر طبیعی، گویای سیر تکامل جامعه انسانی و سکونت گاه های بومی در سازگاری با محیط طبیعی است. در واقع یکی از علت های تداوم سکونت در این منطقه توسعه زیستگاه های آن است که سبب پایداری آن شد. معماری روستاهای موجود در این منطقه با انطباق بر شیب ها به شکل پلکانی شکل گرفته که نشان از هم نشینی مسالمت آمیز عوامل طبیعی و انسان ساخت دارد بطوریکه وجود یکی مکمل دیگری شده است.

این منظر دربردارنده ارزش های منحصر بفرد طبیعی، تاریخی، فرهنگی و اجتماعی ملموس و ناملموس بسیاری است. تمامی ابعاد مادی و معنوی زندگی انسانها در منظر فرهنگی هورامان برگرفته از سنت ها و تجربه های گوناگونی است که در طول تاریخ از نسلی به نسل دیگر انتقال یافته است.

وجود حدود 700 روستا در منطقه هورامان با معماری پلکانی، آب و هوای مطبوع، کوه های سربه فلک کشیده و رودهای خروشان و مردمانی مهمان نواز با آداب و رسوم سنتی، پوشش خاص، صنایع دستی، غذاهای محلی و... مجموعه کامل و تمام عیار از گردشگری است که ظرفیتی مهم برای توسعه اقتصادی منطقه بشمار می رود.

بدون شک رسانه ها به عنوان مؤثرترین و پرمخاطب ترین نهاد ارتباطی، با بهره گیری از پتانسیل های منطقه و تولید محتوای رسانه ای اثربخش می توانند عاملی موثر برای پیش برد اهداف توسعه ای هورامان باشند.

بی تردید گردشگران برای انتخاب مقصد گردشگری خود اطلاعاتی را از رسانه های گروهی جمع آوری می کنند و تا زمانی که اطلاعاتی از وجود مقصدی جذاب برای گردشگری نداشته باشند، قصد سفر نخواهند داشت و این رسالت مهم رسانه است تا با استفاده از پتانسیل های مهم وسایل نوین ارتباط جمعی، با ارائه اطلاعات صحیح در مورد این منطقه نقشی موثر در آگاهی بخشی، ایجاد انگیزه، تشویق به انجام سفر با رویکرد تاثیرگذاری مثبت و کاهش یا افزایش تقاضا در منطقه داشته باشد.

مخاطبان رسانه و به تبع آن بازدیدکنندگان از مناطق گردشگری هورامان را مردمی تشکیل می دهند که برخی از آنها به عقاید و آداب دینی بسیار پایبندند و البته افراد دیگری نیز هستند که به این مسائل چندان اهمیتی نمی دهند؛ بنابراین رسانه باید در شیوه معرفی این منطقه از عمومیت کافی برای پوشش دادن این دو قشر مخاطب برخوردار باشد.

تاثیرگذاری بر مخاطب، بخشی از مراحلی است که توسط رسانه دنبال می شود و بخش دیگر آن مواجهه مخاطب با واقعیت پیامی می باشد که از طرف رسانه به انجام سفر و استفاده از خدمات گردشگری ایجاد شده است.

بارها دیده یا خوانده ایم که وقتی تعدادی گردشگر برای اولین بار به استان می آیند بعد از سیر و سیاحت و ارتباط با مردم منطقه، اظهار می دارند که اطلاعات قبلی از استان با آنچه که دیده اند بسیار متفاوت بوده است. دلیل این پیش داوری اشتباه و نقش بستن آن در ذهن گردشگر، ضعف رسانه در معرفی صحیح و علمی آن منطقه می باشد؛ واقعیت این است که به همان میزان که رسانه می تواند در رشد و توسعه فرهنگ گردشگری و جذب گردشگر داخلی و خارجی تاثیرگذار باشد، به همان میزان نیز می تواند به این صنعت مهم آسیب برساند و مانع رشد و بالندگی آن شود. بر این اساس، میتوان در کنار تبلیغ و معرفی مناسب قابلیت های گردشگری هورامان با توسعه زیرساخت ها، سال به سال بر شمار گردشگران داخلی و خارجی به استان افزود.

نویسنده: شیلان صلواتی | پژوهشگر رسانه