برای توسعه گردشگری دریایی باید ظرفیت هر منطقه را برآورد کنیم

خبرگزاری مهر/ براساس آخرین اخبار بدست رسیده، برای توسعه گردشگری دریایی باید ظرفیت هر منطقه را برآورد کنیم.

دو ماه پیش دولت مصوبه طرح ساماندهی گردشگری سواحل شمالی و جنوبی با اولویت سواحل مکران را ابلاغ کرد. براساس این مصوبه نهادهای ذی ربط می بایست اقدامات مختلفی را انجام دهند از جمله تهیه پیوست تخصصی گردشگری پایدار برای طرح های توسعه گردشگری در سواحل، تهیه و تصویب بسته حمایتی و تشویقی برای جذب سرمایه گذاران بخش غیردولتی، تهیه دستورالعمل و ضوابط نحوه واگذاری امور مربوط به ایمنی و خدمات رفاهی سواحل به جوامع محلی و تشکل های غیردولتی، تشویق و ترویج فرهنگ طبیعت دوستی و اجرای برنامه های آموزشی و صدور مجوز به مجریان صاحب صلاحیت طرح های گردشگری دریایی به منظور راه اندازی اسکله های تفریحی و شناورها.

در این خصوص خبرگزاری مهر در نشستی، از معاونان سازمانهای مربوطه از جمله وزارت میراث فرهنگی، سازمان بنادر و دریانوردی و محیط زیست خواست تا راهکارهای خود را در حوزه استفاده از گردشگری دریایی، سواحل و جزایر ارائه دهند، چالش ها را بررسی کرده و به بررسی نقاط قوت و ضعف آن بپردازند.

در این میان حفظ محیط زیست سواحل و دریاها هنگام حضور گردشگران، آموزش به جامعه محلی و گردشگران و از جمله موضوعاتی بود که در این میزگرد به آنها پرداخته شد.

در این میزگرد، حسین عباس نژاد معاون امور دریایی سازمان بنادر و دریانوردی گفت: ما اگر بخواهیم عوامل مؤثر گردشگری دریایی را در نظر بگیریم بحث زیرساخت، استانداردها و آموزش و فرهنگ سازی را باید مورد توجه قرار دهیم. شاید درباره زیرساخت با این حجم از گردشگر داخلی که در کشورمان وجود دارد بتوان گفت که زیرساخت های حمل و نقل و اسکان به اندازه کافی وجود دارد در واقع زیرساخت هایی که بتواند گردشگر را به واسطه هدفی که دارد راضی کند، در طبیعتمان داریم. مثلاً در طبیعت گردی آنقدر تنوع داریم که فکر نمی کنم عدم رضایتی برای گردشگر بوجود بیاید.

وی پیرامون اینکه برای توسعه گردشگری دریایی باید ظرفیت هر منطقه را برآورد کنیم، افزود: از نظر شناور و اسکله هایی که نیاز است هم استانداردها به صورت متفرقه وجود دارد و هر بخشی استاندارد خود را دارد. در رابطه با آموزش و فرهنگ سازی مقداری باید کار شود. نه اینکه گردشگر آگاهی لازم را ندارد بلکه گردشگر درباره ظرفیت های دریا آگاهی لازم را ندارد.

شاید بخش عمده ای از افرادی که به سواحل می روند کسانی هستند که منطقه را شناخته اند و به صورت روتین در سالهای متناوب به آنجا رفت و آمد می کنند یا اینکه با هدف دیگری می روند و در کنارش از این طبیعت هم استفاده می کنند مثل فردی که برای خرید به قشم می رود اما نمی داند چند جای دیدنی دیگری هم در این جزیره وجود دارد.

خیلی ها نمی دانند که بندر کنگ اولین بندر تجاری ایرانی بوده است. درحالیکه مردم این بندر کارهای زیادی انجام داده اند که گردشگری بندر رونق پیدا کند اما خیلی ها حتی نمی داند تلفظ درست آن چیست. چند نفر برای گردشگری ساحلی به چابهار می روند؟ درحالی که سواحل مکران زیباترین سواحل است.

وی ادامه داد: اینکه مردم را از سمت مناطق مرکزی کشور به سمت جزایر و سواحل سوق دهید تا از دیدنی ها و امکانات گردشگری آنجا به قصد گردشگری دریایی استفاده کنند موضوع مهمی است. شما باید هزینه ها را طوری مدیریت کنید که گردشگر نگوید سفرم به این جزیره از سفر به کشور خارجی گرانتر شد.

باید از پتانسیل وزارتخانه ها در جهت توسعه زیرساخت ها استفاده کرد

عباس نژاد در بخش دیگری از صحبت های خود گفت: صدای قایقی که گردشگر را در جنگل حرا جابجا می کند نباید زیاد باشد ما این استاندارد را از همان مردم بومی گرفته ایم و اکنون رعایت می شود. قبلاً مردم و گردشگران با دلفین ها مسابقه می گذاشتند اما مردم گفتند که با این کار دلفین ها فراری می شوند دیگر الان مردم محلی حتی اگر یک گردشگر درخواست کند حاضر به انجام این کار نیستند.

مردم خودشان به این فرهنگ رسیده اند. پس بهتر است در همه زمینه ها همگرایی و تشکلی را ایجاد کنیم و بخشهای مختلفی که تأثیر گذار هستند را کنار هم بیاوریم. میتوان اقتصاد گردشگر محور را تنظیم کرد و فرهنگ گردشگر را بالا برد و از پتانسیل هایی که وزارتخانه ها دارند در جهت توسعه زیرساختها استفاده کرد.

این مقام مسئول گفت: باید بتوان در حوزه استفاده از ظرفیت های گردشگری جزایر و سواحل کسی که مکنت مالی دارد را جذب کرد در کنارش از نظر اقتصادی طوری هماهنگ شد که اگر کسی درآمد متوسطی دارد نیز بتواند با یارانه ای که به او می دهید جذب شود و از این امکانات استفاده کند.

محمد قاسمی مدیر کل سابق دفتر توسعه گردشگری داخلی وزرات میراث فرهنگی نیز در این نشست گفت: از آنجا که گردشگری دریایی حوزه ها و بخش ها و نهادهای متعددی را در خود درگیر می کند؛ توسعه آن نیازمند عزم ملی بین دستگاهی است. ایجاد پنجره های واحد برای صدور مجوزهای مربوطه نیز می تواند یکی از راهکارهایی باشد که حداقل از نظر جذب متقاضی یا سرمایه گذار کمک می کند.

وی ادامه داد: ترویج الگوهایی مثل کمیته های ملی طبیعتگردی یا ستاد هماهنگی خدمات سفر یا شورای عالی میراث فرهنگی ذیل این ساختارها یا نهادهای ملی ایجاد هماهنگی می کند و جذب سرمایه گذار و صدور مجوزهای مربوطه را تسهیل می کند اما از بعد اجرای پروژه های گردشگری به نظر می رسد دخیل کردن بخش خصوصی عاملی است که نادیده گرفته می شود اما باید قبول کرد گردشگری را بخش خصوصی و جامعه محلی اداره می کند و دولت نهاد تسهیل گر و هماهنگ کننده است. دولت باید شرایطی را فراهم کند که تسهیل گری در صدور مجوزهای مربوطه یا حتی اعطای وام ها، یارانه ها و… انجام شود.

قاسمی گفت: یکی از مهمترین مسائل در حوزه گردشگری دریایی آموزش و فرهنگ سازی است. به خصوص راهنمایان گردشگری. یعنی راهنمایان به عنوان اجزای اصلی زنجیره گردشگری در اینکه خدمات خوبی ارائه شود و اینکه گردشگر مجاب شود پیامدهای منفی زیست محیطی را به حداقل برسانند بسیار تأثیر گذار هستند. گردشگری باید به محیط زیست کمترین آسیب را وارد کند و به جامعه میزبان منفعت برساند.

پس باید راهنمایان در این زمینه توجیه شوند به همین دلیل برای آنها دوره های آموزشی و تکمیلی حوزه گردشگری دریایی تدوین شده که در حال ابلاغ است. در گردشگری دریایی هم تضمین امنیت مهم است و هم تضمین کیفیت خدمات. باید استانداردهای لازم برای تأمین امنیت گردشگری دریایی توسط سازمان دریانوردی فراهم شود. وزارت میراث فرهنگی نیز استانداردهای لازم را برای تضمین کیفیت خوب خدمات گردشگری و سازمان محیط زیست نیز باید پیامدهای مثبت گردشگری دریایی را تضمین کند.

وی پیشنهاد کرد: گردشگری دریایی به تدوین سند بخشی ملی نیاز دارد. این سند ملی می تواند پیوست فرهنگی و زیست محیطی داشته باشد. بعد از اینکه سند تدوین می شود تصویب و اعلام خواهد شد. بعد از آن ضمانت اجرایی پیدا می کند من پیشنهاد می کنم که سند گردشگری دریایی با محوریت وزارت میراث فرهنگی و نهادهای مربوطه تدوین شود.

در ادامه داوود میرشکار مدیر کل حفاظت از زیست بوم ها و سواحل دریایی سازمان محیط زیست گفت: راهکارهایی که به ذهن ما می رسد برای اینکه بتوانیم توریسم دریایی را راه اندازی کنیم این است که ظرفیت هر منطقه ای را برآورد کنیم تا به اندازه آن ظرفیت بتوان از سواحل استفاده کرد.

رعایت استانداردها نکته دیگری است که باید به آن توجه شود چه رعایت استاندارد ساخت و سازهایی که انجام می شود چه رعایت استاندارد بازدید گردشگران از آن محیط و چه رعایت استاندارد ورود آلودگی ها به محیط. چون آلودگی ها به یک منطقه گردشگری تنها آلودگی بصری نیست بلکه ما آلودگی های صوتی داریم که باید کنترل شوند یکی دیگر از آلودگی هایی که باید به آن توجه کرد آلودگی نوری است آلودگی نوری موجب می شود به عنوان مثال زیستگاه تخم گذاری لاکپشت های دریایی به خطر بیفتد. باید برای هر منطقه گردشگری، ارزیابی فعالیت ها انجام گیرد. باید این موضوع مدیریت و ارزیابی شود تا بتوانیم توسعه پایدار گردشگری را داشته باشیم.