حصیر بافی و صنایع دریایی گرم کننده کانون روستاهای بوشهر هستند

ایرنا/ براساس آخرین خبرهای منتشر شده، حصیر بافی و صنایع دریایی گرم کننده کانون روستاهای بوشهر هستند.

صنایع دستی با پیشینه ای برخاسته از حافظه تاریخی و جغرافیای هر منطقه گزینه ای پر مزیت برای رفع مشکل بیکاری در روستاها بویژه برای بانوان است، اینگونه تولیدات بطور معمول با سرانگشتان زنان روستایی آشنایی دیرینه دارد اما امروزه برای ایفای نقشی پررنگ در اشتغال آفرینی نیازمند افزودن عنصر خلاقیت، بروزرسانی و توسعه است.

تلاش برای مهارت افزایی و توسعه صنایع دستی متناسب با نیازهای روز بازار، در استان بوشهر بخوبی امتحان خود را پس داده است و حالا می رود تا نقش اصلی را در اشتغال بانوان روستایی و رفع معضل بیکاری این قشر به عهده گیرد.

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر می گوید: بیش از 70 درصد تولید کنندگان صنایع دستی را بانوان تشکیل می دهند، بنابراین میتوان امیدوار بود احیای صنایع دستی بومی و توسعه این صنایع در روستاها نقشی مهم در پاسخگویی به نیاز این جمعیت 50 درصدی جامعه داشته باشد.

صنایع دستی دریایی و کپو و حصیر بافی 2 هنر صنعتی است که به اذعان فعالان این بخش حالا در روستاهای بوشهر به عنوان شغل نخست یا پاره وقت بانوان رواج بسیاری یافته است طوریکه به گفته لیلا رحیمی تنها در امسال 195 مورد کارت شناسایی و پروانه تولید در رشته حصیر و 24 مورد در رشته صنایع دستی دریایی در این استان به ثبت رسیده است.

رونق اقتصادی روستاها از مزیت های مهم توسعه صنایع دستی است؛ میتوان گفت روستاهای استان بوشهر که طرح های احیا و آموزش این صنایع در آنها اجرا شده است، نمونه های موفقی برای تایید این گزاره هستند و بانوان روستایی بوشهر برای رسیدن به خوداتکایی بر مهارت آموزی، همت و مواد اولیه حاصل از جغرافیای خود تکیه کرده اند.

همسایگی با دریا و تنوع صدف های پرورشی و طبیعی و وجود 6میلیون اصله نخل در 34 هزار و 500 هکتار نخلستان بوشهر را در جایگاهی شاخص برای توسعه هنر صنعت های حصیر و کپو بافی و صنایع دستی دریایی قرار داده است.

اشتغالزایی با برگهای بلند نخل

برگزاری دوره های آموزشی صنایع دستی دریایی و حصیر و کپو بافی در سالهای اخیر به اقتصاد این بخش جان بخشیده است، طوریکه معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر می گوید: شمار عظیمی از بانوان در این بخش اشتغال پیدا کرده اند، در سال 1400 نزدیک به 200 بافنده با کارت شناسایی به جمعیت بافنده های این استان افزوده شده است و نزدیک به یک هزار صنعتگر فعال با خانه حصیر آبپخش (شهر ملی حصیر ایران) همکاری دارند و در سال جاری بیش از 2 هزار محصول حصیر و کپو از این مرکز به کشورهای عراق و امارات صادر شده است.

لیلا رحیمی با اشاره به برگزاری دوره های مقدماتی، پیشرفته و فروش مجازی صنایع دستی در چند روستای استان بوشهر می گوید: با توجه به در دسترس بودن مواد بومی با کیفیت در زمینه حصیر ظرفیت بزرگی برای اشتغال و تولید محصولات با سطح کیفی بالا وجود دارد و نیاز بازار خواهان این محصولات است.

به گفته او حصیر و کپو در میان رشته های آموزش داده و احیا شده ورود به بازار بیشتری داشته است، بسیار مورد توجه قرار گرفته و بیشتر هنرآموزان به بازار متصل شده اند.

فوزیه مقتدرفرد، طراح حصیر و کپو و مدرس دوره های آموزشی معاونت صنایع دستی استان بوشهر نیز معتقد است بازار حصیر بوشهر حالا اوج گرفته است. به بیان او حصیر بافی در بوشهر تا میانه دهه 90 می رفت تا به فراموشی سپرده شود و تنها تولیداتی محدود مانند جا نانی و زنبیل بافته میشد اما امروز به حرفه ای اشتغال‍ زا تبدیل شده است.

او که راهبر شغلی کمیته امداد امام خمینی (ره) نیز هست، در قالب شرکت تعاونی صنایع دستی فروش محصولات تولیدی بانوان در نزدیک به 80 روستای استان را انجام می دهد و در هر روستا 15 بافنده با این تعاونی همکاری دارد.

مقتدر فرد پیرامون اینکه حصیر بافی و صنایع دریایی گرم کننده کانون روستاهای بوشهر هستند، می گوید: حصیر و کپوی بوشهر بازار بسیار خوبی دارد و آموزش ها به شرط ایجاد اشتغال ارائه می شود که با تقاضای بسیار خوبی از سوی دختران و زنان روستایی همراه بوده است.

روستای درودگاه دشتستان از روستاهایی است که تابستان امسال میزبان دوره آموزشی مقدماتی، پیشرفته و ویژه شاغلان (بازاریابی مجازی) کپو و حصیربافی بود که معاونت صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با همکاری اداره کل امور بانوان و خانواده استانداری برای یک گروه 20 نفره بانوان برگزار کرد.

حالا آمنه سعیدی فرد، از بانوان فعال این روستا می گوید: همه شرکت کنندگان در این دوره های آموزشی موفق شده اند به بازار متصل شوند و در نمایشگاه سراسری خرما در بوشهر نیز حضور موفقی داشته و مورد استقبال قرار گرفته اند.

او آموزش های تولید و فروش در فضای مجازی را بسیار خوب و موثر می داند و می گوید: فروش بانوان در بستر فضای مجازی خوب بوده است.

به گفته سعیدی فرد بانوان نسل جوان روستای سه هزار و 200 نفری درودگاه به سوی این اشتغال جذب شده اند و حالا برای راه اندازی یک کارگاه صنایع دستی اقدام کرده اند.

این بانوی دشتستانی می گوید: انتظار این داریم که با پیشرفت بانوان روستا در این حرفه، روستای درودگاه به ثبت ملی برسانیم.

صنایع دستی دریایی؛ ظرفیتی در میان صدف

علاوه بر حصیر و کپو، همسایگی با خلیج فارس و ساحل نشینی و وجود مرکز پرورش صدف در استان بوشهر زمینه ای مساعد را برای توسعه صنایع دستی دریایی فراهم کرده است و هر جایی که آموزش صورت گرفته، استقبال بانوان جوان و اشتغالزایی روستایی را نیز به دنبال داشته است.

خلق تابلوهای هنری و زیورآلات و وسایل کاربردی از پوسته های صدف همواره مورد توجه مسافران کرانه خلیج فارس قرار گرفته است و چنانکه معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر بیان می کند همین برآمدن از دل دریا این تولیدات را مورد توجه گردشگران قرار داده است.

لیلا رحیمی می گوید: صنایع دستی دریایی از رشته های بومی استان بوشهر است و آموزش، احیا و توسعه این رشته بومی بویژه در روستاهای ساحلی این استان اهمیت دارد.

فعالان و تولیدکنندگان صنایع دستی دریایی می گویند: بازار این هنر صنعت ظرفیت اشتغالزایی بیشتری دارد.

زهرا ابوذری، از استادکاران صنایع دستی دریایی استان معتقد است این حرفه ظرفیت اشتغالزایی دوصد چندان بیش از این دارد اگر به سمت کاربردی و بروز کردن آن حرکت کنیم و در این شرایط قابلیت صادرات خوبی نیز دارد.

او اضافه می کند: در هنگام خرید همگان ابتدا نیازهای مصرفی خود و پس از آن فقط کالاهای تزئینی را تهیه می کنند؛ بنابراین لازم است به تولیدات صنایع دستی دریایی علاوه بر بعد زیبایی جنبه مصرفی داده شود که امروز در همین راستا فعالیت می کنیم.

علاوه بر تابلوهای زیبای هنری، کالاهایی چون جامدادی، رومیزی، جا کلیدی جای خود را در میان تولیدات خانم ابوذری و هنر آموزان او باز کرده و مورد توجه بازار نیز قرار گرفته است.

به گفته این فعال صنایع دستی دریایی امروز در راستای حفاظت از اکوسیستم، بیشتر از صدف های پرورشی استفاده می شود که کاربرد غذایی و داروریی دارند و پوسته آن برای خلق تولیدات صنایع دستی بکار می آید.

ابوذری که از سال 93 تا کنون به گفته خود بیش از 2 هزار بانوی بوشهری را آموزش داده، معتقد است بازار و ظرفیت اشتغالزایی بسیار خوبی برای روستاییان استانی مانند بوشهر دارد.

روستای جزیره شمالی گناوه از روستاهایی است که برگزاری دوره های آموزشی صنایع دستی با ظرفیت 40 نفر، تاثیری آشکار بر اشتغال بانوان آن داشته است، طوریکه به گفته نعیمه ملاح این کلاسها زمینه اشتغال بسیاری از زنان خانه دار، مجرد و حتی دختران با تحصیلات دانشگاهی را فراهم کرده است.

این بانوی تولید کننده صنایع دستی می گوید: دوره آموزش پیشرفته بسیار کاربردی و مفید بود و بیشتر شرکت کنندگان اکنون فروش خوبی هم به مسافران و هم در فضای مجازی دارند.

ملاح این اشتغالزایی انگیزه فعالیت برای همه بانوان روستا را ایجاد کرده و 54 نفر نیز خواستار برگزاری دوره آموزشی هستند که قرار است با همکاری کمیته امداد دوره آموزشی برای آنها نیز برگزار شود.

چنانکه از گفته های فعالان و فضای تازه ایجاد شده در این روستاها بر می آید تلاش برای توسعه صنایع دستی از طریق آموزش خیلی زود به ثمر می نشیند و اشتغالزایی حاصل از آن رشدی تصاعدی را تجربه می کند.

لیلا رحیمی می گوید: تلاش معاونت صنایع دستی استان بوشهر بر این است تا بودجه محدودی که به این آموزشها اختصاص داده می شود روستاهای سراسر این استان را بسته به قابلیتی که دارند تحت پوشش قرار دهد.

در شرایطی که به دلیل خشکسالی و کاهش درآمد روستاییان شاهد مهاجرت روز افزون به شهرها هستیم، افزایش اعتبار طرح های توسعه صنایع دستی، نه هزینه که سرمایه گذاری ارزشمندی است که نتیجه ای زود هنگام و به بزرگی اشتغال پایدار را بدنبال دارد.