دلالان صاحبان اصلی گردشگری سلامت هستند

ایلنا/ براساس آخرین خبرهای بدست آمده و گزارشات منتشر شده، دلالان صاحبان اصلی گردشگری سلامت هستند.

مریم محمدپور (فعال گردشگری سلامت) پیرامون اینکه دلالان صاحبان اصلی گردشگری سلامت هستند، گفت: مطرح کردن مسائل و مشکلاتی که در حوزه گردشگری سلامت با آن روبرو هستیم بسیار گسترده است. واقعیت آن است که دلال ها صاحبان اصلی گردشگری سلامت هستند. وقتی آنها بودند و فعالیت می کردند، خبری از دفاتر حوزه سلامت گردشگری نبود. حدود 15 سال پیش که هنوز این حوزه ساز و کار نداشت، دلال ها فعال بودند و از همان زمان بود که پایه های خرابی این حوزه گذاشته شد. زمانی شاهد استقبال بسیار زیاد گردشگران از حوزه سلامت ایران بودیم اما این امر پایدار نبود و هر سال کمتر شد و این امر به دلیل عملکرد نامناسب مسئولان در این حوزه است.

او که اولین رئیس هیات مدیره جامعه گردشکری سلامت ایران است، در خصوص دلال هایی که همواره نامشان در حوزه گردشگری سلامت بر سر زبانهاست و چگونگی ساز و کار فعالیت های آنها گفت: بیشترین دلال ها همان رانندگان و واسطه های فعال در شهرهای مرزی هستند. اینها همان افرادی هستند که دست گردشگران سلامت را در مرز می گیرند و بدون آنکه سازوکار داشته باشند و ناچار به پاسخگویی برای عملکرد خود باشند، در حوزه گردشگری سلامت ورود کرده و مشکلات عدیده ای را بوجود آورده اند.

محمدپور معتقد است: اصلی تری مافیا در حوزه گردشگری سلامت در همان مرزهای کشور شکل می گیرد و به بدترین نحو مانع ورود هر نوع سازوکار، هر شرکت و هر سیستم به حوزه گردشگری سلامت فعال در مرزهای کشور می شوند. بطور مثال خود من سالها تلاش کردم تا بتوانم به پایانه مرزی بیله سوار ورود کنم اما به اندازه ای مورد بی مهری مسئولین قرار گرفتم که از یک سو به دلیل عدم آگاهی آن ها و از دیگر سو به دلیل آنکه خود را در خطر می دیدند اجازه فعالیت به من را ندادند. ترجیح مسئولان محلی بر آن است که اهالی محلی به حوزه های اینچنینی ورود کنند و روند به صورت بومی و محلی که در گذشته رایج بود، ادامه پیدا کند و مانع ورود هر نوع سازوکار جدید می شوند.

به قولی ترجیحشان آن است که محلی های خود را حفظ کنند تا پشتیبانی برای خودشان در باقی ماندن در سمتشان باشند. از این رو پیشانی ورود گردشگری سلامت به ایران وجهه مناسبی ندارد و گردشگران سلامت با قشری روبرو می شوند که نماینده عموم جامعه ایرانی نیستند. نباید فراموش کرد که رانندگان تاکسی که نخستین کسانی هستند که گردشگران با آنها روبرو می شوند، سفیران یک کشور بحساب می آیند و برخوردهای اولیه همیشه در ذهن گردشگر باقی می ماند این در حالی است که آموزش های لازم به آنها داده نشده و گردشگران با افراد آموزش نیافته روبرو می شوند.

به گفته او، دومین دسته از دلالان فعال در حوزه گردشگری کمی سیستماتیک تر شده و تبدیل به افرادی شده اند که به صورت فردی با افراد و دلالان فعال در کشورهای هدف ارتباط برقرار کرده اند. بطور مثال با افرادی در حوزه گردشگری سلامت روبرو هستیم که با افرادی دیگر در کشورهای عراق یا عمان لینک شده اند و به صورت انفرادی درصدد جذب گردشگر سلامت برمی آیند. هر چند عملکرد این گروه تا حدودی بهتر از گروه نخست است اما آن هم سازوکار خود را دارد. آنها با تبلیغات گسترده در شبکه های اجتماعی درصدد جذب گردشگر بر می آیند اما از آنجایی که اسم و رسم ندارند و به جایی پاسخگو نیستند، اگر مشکلی پیش بیاید گردشگر به حال خود رها می شود.

محمدپور پیرامون اینکه دلالان صاحبان اصلی گردشگری سلامت هستند، ادامه داد: بیشترین درخواست ویزا توسط کنسولگری ها صورت می گیرد و از آنجایی که نیروی لازم برای پاسخگویی را ندارند به چند شرکت بومی (خارجی) متوسل می شوند و به نوعی برون سپاری می کنند. این شرکت ها در جریان درخواست گردشگران قرار می گیرند و می توانند گردشگران سلامت و غربالگری کنند و به جای آنکه به آژانسداران مراجعه کنند به صورت خودمختار ورود کرده و گروه دیگری از دلالان شکل می گیرد.

این فعال گردشگری سلامت با ارائه پیشنهاداتی برای حل این معضلات گفت: اگر بتوانیم در حوزه اخذ ویزا و میزبانی بیمار و گردشگر و… آژانس های خدماتی مسافرتی را وارد کنیم، معضلات موجود حل خواهند شد بدین معنا که سازوکاری تعریف کنیم که ورود گردشگران به کشور تنها از طریق دفاتر خدمات مسافرتی میسر شود. در مدتی کوتاه به دلیل شیوع ویروس کرونا شاهد آن بودیم که تعدادی از دفاتر خدمات مسافرتی اجازه دریافت صدور ویزا را داشتند، این امر سبب شده بود تا دلالان که به صورت انفرادی کار می کنند با دفاتر خدمات مسافرتی ارتباط گرفته و این سازوکار تا حدودی ساماندهی شده بود.

ما توانسته بودیم ارتباطات خوبی با دلالان برقرار کنیم اگر هر کس بداند برای ورود به ایران باید یک میزبان آژانس داشته باشد آنگاه این حوزه ساماندهی می شود. زمانی در این حوزه مشکل به وجود می آید که انحصار تنها در یک حوزه اتفاق می افتد. بطور مثال در زمان شیوع کرونا، تنها ویزایی که صادر می شد برای گردشگران سلامت بود از این رو تاجر، بازرگان و هر گردشگر دیگری که تمایل داشت به ایران سفر کند ناچار به دریافت ویزای گردشگری سلامت میشد که همین امر، رانت و انحصار را بوجود آورده بود. اما اگر همه درخواست های ویزا توسط آژانس داران و دفاتر خدمات مسافرتی اتفاق بیفتد، شاهد ساماندهی این حوزه و اجرای سازوکاری مناسب خواهیم بود که دست دلالان را کوتاه می کند.

او خاطرنشان کرد: نباید فراموش کرد که میلیون ها دلال در حوزه گردشگری سلامت فعال هستند و سازماندهی و نظارت آنها کار دشواری است اما میتوان 5000 آژانس فعال را مدیریت کرد و جلوی تخلفات احتمالی را گرفت.

محمدپور در خصوص مشکلاتی که فعالیت دلالان در حوزه گردشگری سلامت بوجود آورده، گفت: علاوه بر مسائل و مشکلات مالی، به دلیل عدم مسئولیت پذیری برخی از دلالان شاهد از دست رفتن این بیماران نیز بوده ایم. مهمترین لطمه ای که به بیماران که توسط دلالان وارد کشور می شوند آن است که آنها دغدغه ای برای حفظ و بهبود شرایط بیمار ندارند و در این خصوص نیز به جایی پاسخگو نیستند. دلال درکی از سفر، گردشگری و حتی پزشکی ندارد و فقط به تنها چیزی که فکر می کند و اهمیت می دهد پول است؛ این در حالی است که اگر گردشگران سلامت با آژانس فعال در حوزه گردشگری به ایران سفر کنند، می توانند به واقع معنای گردشگری سلامت را درک کنند.

او در خصوص چرایی کم شدن استقبال از گردشگری سلامت ایران گفت: روزگاری وجهه بسیار خوبی در این حوزه داشتیم و بدون آنکه تلاش خاصی انجام دهیم، گردشگران خواستار سفر به ایران برای استفاده از خدمات پزشکی و سلامت بودند اما با وجود تلاشهایی که صورت گرفت، به دلیل آنکه موثرترین بازیگران در این زمینه دلالان بودند، شاهد کاهش چشمگیر در خصوص درخواست برای استفاده از خدمات سلامتی ایران هستیم. از دیگر سو، مسیرهای دیگری مانند هند و ترکیه وارد این حوزه شده اند که به سرعت در حال پیشرفت هستند و مسافران جذب مسیرهای شناخته شده می شوند. عملاً به چشم دیده ام که بیماری که برای عمل زیبایی به ایران آمده بود به دلیل عدم مسئولیت پذیری دلال از دست رفت، چرا که دلالان پاسخگوی خدماتی که ارائه می دهند نیستند و گردشگران نیز دستشان به جایی بند نیست بنابراین به سمت مسیرهایی جذب می شوند که سازوکار تعریف شده دارند.

به گفته محمدپور یکی دیگر از چالش های گردشگری سلامت که با آن روبرو هستیم عدم آگاهی مشاوران و افرادی است که اطراف مسئولان و مدیران ذی ربط در حوزه گردشگری را گرفته اند و به آنها آدرس اشتباه می دهند. بطور مثال شاهد ارائه اطلاعات غلط در کلاس هایی هستیم که برای رایزنان اقتصادی وزارت امور خارجه برگزار می شود. نیاز است تا به این موارد توجه شود ضمن آنکه شاهد موازی کاری های بسیار زیاد در حوزه گردشگری سلامت هستیم و نهادها و بخش های مختلف؛ از شهرداری گرفته تا وزارت بهداشت و سایر نهادها به این حوزه ورود می کنند.

به گفته او یکی دیگر از مشکلاتی که در حوزه گردشگری سلامت روبرو هستیم این است که بیمارستان ها تعریفی از ارائه خدمات به گردشگران سلامت ندارند و تنها به دریافت IPD به منظور دریافت سه برابری هزینه ها از گردشگران می اندیشند. این در حالی است که کوچکترین خدمات رفاهی از فرم های نظر سنجی به زبان های مختلف گرفته تا غذای مناسب با ذائقه بیماران غیر ایرانی و... موجود نیست. به مواردی همچون پیوند مغز استخوان که می تواند یکی از موارد جذب گردشگران باشد، تنها در بیمارستان های دولتی محقق می شود. بیمارستان هایی که حتی ایرانی ها رغبتی برای حضور در آن ندارند چه برسد به گردشگران خارجی.

باید جلوی سوء استفاده های این حوزه گرفته شود. امکانات و خدمات داده نمی شود اما تمایل دارند هزینه های کلان از گردشگران دریافت کنند. نباید فراموش کرد که گردشگران سلامت برای ما درآمدهایی به همراه دارند که برای بیمارستان نقد است و درگیر مسائلی که بیمه ها برای آنها ایجاد می کنند، نمی شوند از این رو باید قیمت ها را ساماندهی کنند تا بتوانند گردشگر بیشتری جذب کنند. مباحثی مانند ایران هراسی و الزاماتی که گردشگران برای حضور در ایران دارند، از دیگر مشکلات این حوزه است.