میل رادکان در معرض آسیب های بسیاری قرار گرفته است

خبرگزاری مهر/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده و گزارش های منتشر شده، میل رادکان در معرض آسیب های بسیاری قرار گرفته است.

میل رادکان یکی از قدیمی ترین آثار تاریخی استان گلستان است که در سده چهارم هجری قمری به دستور «اسپهبد ابوجعفر محمد ابن وندر ابن باوند» از فرمانروایان آخر سلسه باوندی احداث شده است. این میل بر فراز صخره ایی به مساحت 9 هزار و 879 مترمربع قرار دارد و دارای 16 متر ارتفاع است.

با توجه به شرایط اقلیمی و تأثیر عوامل مخرب جوی مانند بادهای شدید و تجمع برف و یخبندان در طی ادوار مختلف میل در معرض آسیب های فراوانی قرار گرفت که طی چند مرحله توسط اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان مرمت و بازسازی شده است.

اکنون پس از چندسال و چند مرحله مرمت و بازسازی این اثر ناب تاریخی استان، همچنان احتیاج به مرمت و حفاظت دارد.

معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان گفت: اداره کل میراث فرهنگی گلستان در راستای وظایف و اهداف سازمانی خود برنامه های مرمت ازاره و محیط پیرامون میل رادکان را در دستور کار خود قرار داده است.

آسیب های جوی و انسانی

سارا اخوت اظهار کرد: به دلیل آسیب های زیاد جوی و انسانی، ازاره بنا در طول زمان دچار تغییر شده است.

وی افزود: یکی از مهمترین اقدامات ما در این مرحله از مرمت میل، تعمیر و تعویض آجرهای الحاقی ازاره ورودی است.

اخوت همچنین تصریح کرد: عملیات اجرایی با اولویت برچیدن الحاقات و آجرهای آسیب دیده ازاره به روش دستی و خارج کردن و پاکسازی ملات ماسه و سیمان و گل آهک و استفاده از آجر مرغوب و متناسب با آجر تاریخی در دستور کار پیمانکار قرار گرفت.

معاون میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان گلستان ادامه داد: برای این کار، آجرهای فرسوده ازاره به عمق یک آجر یعنی حدود 24 سانت برچیده شده و با آجر 24*24*5 سانت و ملات ماسه آهک، طبق چیدمان و شیوه تاریخی و اولیه بنا جایگزین می شود.

وی همچنین در خصوص شایع ترین آسیب های موجود در این اثر تاریخی اظهار کرد: دست نوشته های انسانی یکی دیگر از عوامل آسیب و تخریب آجرهای ازاره بیرونی میل است که پاکسازی این دست نوشته ها یکی از وظایف ما در این پروژه است.

حفاری های غیرمجاز

یک کارشناس مرمت و احیای بنای تاریخی در خصوص آسیب های وارده به میل رادکان کردکوی گفت: بخش زیادی از آسیب های وارده میل رادکان به جهت حفاری های غیرمجاز است.

حسین دباغ اظهار کرد: به دلیل عدم نیروی کافی در یگان حفاظت میراث فرهنگی و دوری مسافت، آسیب های زیادی از جمله حفاری های غیرمجاز، دست نوشته های گردشگران بر بدنه میل و آسیب های وارده توسط شکارچیان خفاش بر این اثر تاریخی وارد شده است.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان کردکوی در خصوص اقدامات انجام شده جهت حفاظت میل رادکان گفت: برای حفاظت از این بنای تاریخی از مشارکت مردمی استفاده می شود.

جعفر خاندوزی بیان کرد: اداره کل میراث فرهنگی با ایجاد تمهیداتی برای مردم شهرستان کردکوی موجبات استقرار این مردم را در قالب ظرفیت های بومگردی در اطراف میل رادکان مهیا کرده است.

وی ادامه داد: با مستقر شدن پایگاه های صنایع دستی و گردشگری در حاشیه ی میل، حفاظت از این بنای تاریخی با همکاری مردم بومی منطقه خواهد بود و بخشی از معضلات حفاظتی میل رفع خواهد شد.

خاندوزی همچنین در خصوص روند قانونی مرمت میل رادکان گفت: طرح این پروژه پس از تصویب در شورای فنی به وزارتخانه ارسال و برای عملیات اجرایی آن پروانه مرمت صادر شد.

کیفیت نامناسب آجرها

وی تصریح کرد: در حین اجرا به دلیل کیفیت نامناسب آجر و اجرای نامناسب آجرچینی برخلاف الگوی اولیه توسط استاد کار، باعث شد تا دستور برچیدن کل بخش های مرمت شده صادر شود.

خاندوزی در ادامه افزود: پیمانکار این پروژه متعهد شد تا نسبت به تهیه مجدد آجر مرغوب و مورد تأیید کارشناسی جهت مرمت ازاره با استفاده از ملات پایه آهکی نسبت به مرمت و بندکشی میل با رعایت دقیق الگوی تاریخی آن اقدام کند.

وی همچنین در خصوص اعتبار تخصیص یافته به این پروژه گفت: برای حفاظت و مرمت میل مبلغ 800 میلیون ریال از محل اعتبارات استانی به صورت پیمانی لحاظ شده است.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان کردکوی یادآور شد: ساماندهی سنگ فرش پلکان و محوطه پیرامون میل و همچنین مرمت کف آجری بنا از دیگر برنامه های مرمتی میل رادکان است.

گفتنی است بنا شدن میل رادکان بر روی صخره ای طبیعی موجب شده که این اثر بیشتر در معرض آسیب قرار گیرد. لذا مسئولام ذیربط باید تمهیدات ویژه ای را برای حفاظت و نگهداری هرچه بیشتر این اثر ناب تاریخی سرزمین گرگان اتخاذ کنند.